پایان نامه بررسی نکاتی در معماری ساختمان و تأسیسات حرارتی-برق و معماری در 64 صفحه ورد قابل ویرایش
«مفهوم برنامه‌ریزی بر طراحی»
نکته 1: انسان برای انجام پیش‌اندیشه‌ی کارها، نیاز به «تفکر» و «طرح‌ریزی» دارد و همچنین، برای ساختن همه‌ی مصنوعات بزرگ و کوچک مورد نیاز خود، نیازمند «تفکر»، «تصور» و «طراحی کردن» است. «طراحی»، وسیله‌ی ساختن، آبادانی و تمدن است.
نکته 2: ما می توانیم با استفاده از قدرت «حافظه» و «تخیل»، آن چه را که قبلاً دیده‌ایم «تجسم» کنیم و نیز می توانیم به کمک «تفکر» و «تخیل» و «قدرت خلاقیت»، درباره‌ی آن چه که «ممکن است باشد» تعمق کنیم و تصویری از آن چه که می تواند باشد، مجسم سازیم و آن را ترسیم نموده، با دیگران در میان بگذاریم.
نکته 3: طراحی تلاشی اندیشمندانه، خلاقانه است که از تفکر، شروع و به ارائه‌ی محصولی زیبا، کارآمد و اصیل ختم می‌شود. و طرح نهایی همیشه عمق اندیشه و بصیرت طراح را در خود باز می تاباند و حکایتگر عمق اندیشه و بصیرت طراح را در خود باز می تاباند و حکایتگر عمق و سلیقه‌ی اوست.
«ابعاد مختلف طراحی و مفاهیم آن»
معماری طبیعت:
هریک از این عناصر، با محیط خود رابطه‌ای سنجیده و توازنی دقیق دارند و هر جزء از اجزای آنها در عین کمال، بخوبی در خدمت کل قرار می گیرند و ترکیب منسجم اجزا به کلیتی منسجم، واحد، کارآمد و زیبا منجر می‌شود.
ترکیب، شکل و ساختار آنها، هماهنگ با طرز زندگی و بودباش موجود و هدف آنهاست.
معماری عناصر مصنوع:
همه‌ی آنها از موادی بخصوص و با تکنیک‌های ویژه ساخته می‌شوند. هر کدام اندازه، شکل و هندسه‌ی خاص خود را دارند و متناسب با نیاز انسان، ابعاد جسمانی و نیاز‌های روانی او شکل می گیرند. در عین حال هر یک از این مصنوعات به تناسب محیطی که در آن واقع می‌شوند (مثلاً در فضای باز یا بسته) و نوع نیروها و عواملی که بر آنها اثر می‌گذارد ساختار خاص خود را پیدا می‌کنند و در هر صورت، این مصنوعات گرایش به کمال کارآیی و زیبایی دارند و متناسب با امکانات و محدودیت‌های مالی و تکنیکی موجود، شکل می گیرند.
1- ابعاد عملکردی:
در معماری هر فضایی برای استفاده و عملکردهای خاصی طراحی می‌شود.
2- ابعاد جغرافیایی و محیطی:
طرح و سیمای ساختمانهای مناطق مختلف با هم متفاوت است.
3- ابعاد هنری و ذوقی:
معماری ما شاهکارهایی از زیبایی هستند و طرح‌ها و آثار معماری نیز در کمال ذوق و زیبایی طراحی و ساخته می‌شوند.
4- ابعاد فنی و تکنیکی:
هر قسمت از یک ساختمان، اعم از بخش‌های پیدا و ناپیدای آن، با استفاده از ماده و صنعت به وجود می آید.
5- ابعاد اجتماعی و فرهنگی:
سابقه‌ی تاریخی، ارزشهای اجتماعی، اهداف و ارزشهای فرهنگی و دینی هر جامعه، عامل وحدت، تحول و تداوم حیات جامعه است و از عوامل اثر گذار در طراحی معماری به شمار می رود. ایجاد حریم، حفظ امنیت و ایجاد فضایی مأنوس و … در معماری ضروری است.
«عوامل مؤثر در طراحی معماری و صورت عقلانی طرح»
یکی از گیراترین و مهمترین مباحث در مبانی طراحی معماری «روند طراحی معماری» می‌باشد.
«هر پروژه، یک صورت منطقی و عقلانی دارد که اهداف، ویژگی‌های کیفی و ابعاد کمی آن را بیان می‌کند و اصول و احکام حاکم بر طراحی را روشن می سازد.»
اهداف و عوامل مؤثر بر طراحی پروژه‌ی معماری
1- تعیین اهداف
انسان در سایه‌ی نگرش زیبا، هدفدار و مسئولانه است که روش زندگی و مناسبات اجتماعی، اقتصادی و نظام ارزشی خود را سازمان می دهد و طرز تفکر، معیارهای گزینش، نحوه‌ی انتخاب و عملش را معین کرده، برنامه‌ریزی و یا طراحی می نماید.
معماری در پی ایجاد رابطه‌ای متوازن با طبیعت است؛ برای ایجاد محیط مناسب برای زندگی، رشد، تربیت و بالندگی می کوشد و در پی ساختن فضا و محیطی متناسب با شأن و رسالت انسان است.
2- تعداد برنامه‌ی فیزیکی طرح
تعداد فضاهای مورد نیاز هر پروژه، به همراه مساحت و مشخصات هر فضا، برنامه‌ی فیزیکی آن پروژه است. قبل از طراحی پروژه برنامه‌ی فیزیکی آن را تهیه می کنیم.
3- بررسی عوامل جغرافیایی و محیطی
معماری بومی در مناطق مختلف کشور، با توجه به شرایط خاص هر منطقه، مختصات جغرافیایی، ارتفاع آن از سطح دریاهای آزاد، نزدیکی و دوری نسبت به دریا، میزان رطوبت و بارندگی، به خوبی شکل گرفته و در طول زمان به کمال رسیده است.
4- شرایط اقلیمی
قبل از شروع طراحی هر ساختمان ابتدا، شرایط اقلیمی، مورد مطالعه قرار می‌گیرد و نتایج آن به صورت خلاصه ترسیم و نمایش داده می‌شود. این نمودار‌ها می توانند به عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل مؤثر در ایده‌های طراحی مورد استفاده قرار گیرند.
5- بررسی و جزیه و تحلیل زمین و هم جواری
شکل و مساحت، میزان و جهت شیب زمین کاربری‌های زمین‌های اطراف، امکانات دسترسی به زمین، دید و منظر مناسب زمین، عوارض مصنوعی یا طبیعی موجود را مطالعه می کنیم و همچنین خاک را بررسی می نماییم.
6- بررسی مصالح، تکنولوژی و سازه‌ی ساختمان
در سواحل شمالی، از چوب و در مناطق کویری از آجر، در مناطق کوهستانی شمال و غرب از سنگ، آجر و چوب برای ساختن استفاده می‌شود. استفاده از سازه‌های فولادی یا بتنی در کنار مصالح بومی نیز معمول است.
7- ابعاد انسانی و فضای معماری
نیاز به داشتن فضای شخصی، رعایت فاصله مناسب بین افراد در زندگی خانوادگی و یا دوستانه و تنظیم فاصله و حفظ حریم فضای شخصی در روابط و فعالیت‌های اجتماعی، از آن جمله است.
فضا، متناسب با ابعاد انسان، ابعاد لمس کردنی، شنیدنی و بوئیدنی نیز پیدا می‌کند این ابعاد بر نحوه‌ی احساس و نوع برداشت ما از فضا تأثیر گذارند.
8- مقیاس انسانی در فضای معماری
ابعاد و نحوه‌ی حرکت بدن انسان، از اصلی‌ترین عوامل تعیین فضا در معماری است.
9- الزامات تأسیساتی
سیستم‌های تأسیسات مکانیکی و الکتریکی ساختمان نیز شرایط محیطی لازم را برای ایجاد فضایی راحت و قابل سکونت ایجاد می نماید.
برخلاف سیستم سازه، سیستم‌های تأسیساتی در عین اهمیت، معمولاً در فضای معماری دیده نمی شوند.
مهندس معمار، قبل از طراحی باید با مشورت مهندس مکانیک و مهندس برق، در مورد سیستم‌های فوق تصمیم گیری کرده باشد و امکانات لازم برای استقرار تجهیزات و حرکت کانال‌ها و لوله‌ها و … را پیش بینی نموده باشد.
«شناخت اجزای پروژه، مقدمه طراحی است»
1- عرصه‌ی زندگی خانوادگی
این عرصه شامل فضاهای خصوصی از قبیل نشیمن خانوادگی، آشپزخانه و فضای غذاخوری خانوادگی است.
2- عرصه‌ی زندگی خصوصی و فردی
این عرصه شامل اتاق‌های خواب، حمام و کتابخانه است.
تعدادی از فضاها و عملکردهای سازگار را که با هم وابستگی دارند و در بخش مشخصی از نقشه طرح، مکان‌یابی می‌شوند عرصه می گوییم.
3- عرصه‌ی پذیرایی و مراسم
این عرصه شامل اتاق پذیرایی و اتاق نهار خوری و فضای ورودی می‌باشد.
4- عرصه‌ی خدمات
شامل فضاهای، پارکینگ، انباری، موتورخانه و … می‌شود.
5- عرضه فضاهای باز و حیاط
1- عرصه‌ی زندگی خانوادگی
شامل فضای نشیمن خانوادگی و آشپزخانه است، در خانه‌ای بزرگتر، فضای صبحانه خوری نیز به این مجموعه اضافه می‌شود.
مهمترین بخش خانه و قلب زندگی خانوادگی، فضایی خصوصی، خودمانی، آزاد و راحت است، فضایی غیر رسمی است که در صورت امکان بهتر است در بهترین موقعیت قرار گیرد، رویه آفتاب و فضای حیاط باشد و در صورت امکان، دسترسی مستقیم به حیاط و بالکن داشته باشد.
نکته ا: اتاق نشیمن، محل زندگی خانواده و مهمترین قسمت خانه است.
نکته 2: فضای نشیمن، اغلب مستقل از فضای پذیرایی طراحی می‌شود و حالتی خصوصی دارد. فضای نشیمن باید آفتاب گیر باشد و ارتباط راحتی با بالکن و حیاط و ورودی آشپزخانه و غذاخوری داشته باشد و ضمن نزدیکی به فضای خواب، مستقل از اتاق‌های خواب باشد. باید به نحوی طراحی شود که فعالیت‌های مختلفی مانند نشستن، صحبت کردن، تماشای تلویزیون، بازی بچه‌ها، مطالعه و … را علمی سازد.
نکته 3: مساحت این فضا معمولاً بین 15 تا 35 متغیر است.
نکته 1: در زندگی سنتی برای مبلمان کردن اتاق نشیمن، از قالی و پشتی استفاده می‌شود. به همین منظور در طراحی سعی می‌شود ابعاد اتاق با ابعاد قالی ها هماهنگ باشد. در مبلمان فضاهای نشیمن معمول از کاناپه، مبل دسته دار و میز، برای صرف میوه و چای استفاده می‌شود. تلویزیون و دیگر لوازم و دیگر لوازم صوتی و تصویری، از دیگر عناصر این بخش از خانه هستند که به همراه قفسه‌ی کتاب در یک بدنه جاسازی می‌شوند.
اگر چه شومینه در اغلب خانه‌ها به کار نمی رود، اما در صورت پیش بینی آن در طرح، معمولاً جنبه سمبلیک دارد و در فضای نشیمن پیش بینی می‌شود.
نکته 2: نحوه‌ی مبلمان اتاق نشیمن و استقرار شومینه و تلویزیون باید به گونه‌ای باشد که از غذاخوری خانوادگی و آشپزخانه قابل روئت باشد.
نکته 3: در صورتی که از اتاق نشیمن به عنوان پذیرایی نیز استفاده می‌شود بهتر است، آشپزخانه، جدا و مستقل از نشیمن طراحی گردد.
4- کابل کشی.
سیم کشی روکار: در سیم کشی روکار، سیمها را از روی گچ به صورت آزاد و یا از داخل لوله عبور می‌دهند و سپس با بستهای مخصوص، سیم یا لوله را مهار می‌کنند. این نوع سیم کشی دارای دو عیب اساسی است:
الف: چون سیمها در دسترس هستند، اگر به عللی، محلی از سیم لخت می‌شود. برق زدگی را در پی خواهد داشت.
ب: سیم کشی رو کار از زیبایی کار می کاهد. به همین علت، سیم کشی روکار، اغلب به وسیله کابل و لوله‌های فولادی انجام می‌شود؛ زیرا در کارگاهها و کارخانه‌ها مساله زیبایی در درجه دوم اهمیت قرار دارد.
سیم کشی توکار: در این نوع سیم کشی باید سیمها را از زیرگچ و یا به عبارت دیگر از زیر کار عبور داد. این عمل از دو طریق انجام می‌شود.
الف- استفاده از سیمهای مخصوص که دارای چند لایه عایق هستند. این نوع سیمها را سیم زیر گچی می‌نامند و معمولا برای دیوارهای نازک و تیغه آجری که امکان کار گذاشتن لوله وجود ندارد به کار می‌رود.
نکته: عیب یابی در سیم کشی توکار به مراتب مشکلتر از سیم کشی روکار است؛ از این نوع سیم کشی، اغلب برای ساختمانهای مسکونی و اداری، هتلها و بیمارستانها استفاده می‌شود.
·شناسایی انواع سیمها
1-اگر سیم کشی روکار باشد، از سیمهای افشان مسی دو لایه با سطح مقطع 25/0،5/0،75/0 ،5/1،5/2 میلی متر مربع با روکش پلاستیکی استفاده می‌شود.
2- اگر سیم کشی تو کار باشد، ا زسیمهای تک رشته مسی یا سیمهای افشان با سطح مقطع 5/0،1،5/1،5/2، میلی‌متر استفاده می‌شود.
نکته: در ساختمانهای بتونی و اسکلت فلزی لوله‌های سیم کشی و کابلهای مربوطه را از داخل اسکلت و یا از داخل سقفها و دیوارهای کاذب عبور می‌دهند. در محلهایی که امکان عبور لوله وجود ندارد از سیم زیرگچی استفاده می‌شود.
این حروف بر حسب استانداردهای V.D.Eبه شرح زیر است:
1- برای یک هزار ولت A 2- سیم نرم شده براساس استاندارد V.D.E N
3- سیم از تعدادی سیم نازکتر تشکیل شده F 4- روپوش پروتودور Y
نکته: اتصالی خوب و مطلوب است که بین دو نقطه اتصال سیمها به یکدیگر و یا سیم به کنتاکت حداکثر 5/7 میلی ولت افت ولتاژ ایجاد شود.
·سوالی کردن و قرار دادن سیم در زیر پیچ:
1-سر سوالی سیم چنان باید در زیر پیچ قرار گیرد که با چرخش پیچ سر سوالی محکم شود، در غیر این صورت سرسوالی باز شده و از زیر پیچ خارج می‌شود.
2-هر گاه پیچ دارای واشر باشد باید سرسوالی سیم را در زیر واشر قرار داد و سپس پیچ را محکم بست.
3- اگر لبه‌های واشر خم شده باشد، دیگر برای اتصال احتیاج به سوالی کردن سیم؛ کافی است سر سیم را زیر پیچ قرار داد و آن گاه پیچ را روی آن محکم کرد.
نکته: روکش سیم نباید در زیر پیچ قرار گیرد بلکه باید حدود یک میلی متر، روکش سیم، با سوالی فاصله داشته باشد.
·اتصال سر سیمها به یکدیگر:
الف –از اتصالات رایج اتصال سر به سر است. در این اتصال، سر سیمها به اندازه 5/2 الی 4 سانتیمتر لخت می‌شود. محل تلاقی آن با روپوش سیم حدود 5 میلی متر داشته باشد. زاویه بین دو سر سیم، کمتر از 90 درجه است.
نکته: مورد استفاده این نوع اتصالی در جعبه تقسیم‌هاست.
ب – اتصال طولی: در این اتصال دو سر سیم به اندازه 5 الی 6 سانتیمتر لخت می‌شود. دو سر سیمهای لخت شده از وسط به طور ضربدر، با زاوبه 30 الی 40درجه روی هم قرار می‌گیرد، دو سر آن با زاویه 90 درجه خم می‌شود.
پ- اتصال سه راهی (اتصال بدون قطع سیم): از این اتصال در جایی استفاده می‌شود که بخواهند یک سیم را به سیم دیگری که امتداد دارد اتصال دهند؛ مانند انشعاب سیم خانه از سیم اصلی شبکه. یکی از سیمها به اندازه 4الی 5 سانتیمتر و وسط سیم دیگر به اندازه 3 سانتیمتر به وسیله به وسیله چاقو لخت می‌شود.
ت-اتصال سیمها با مقاطع نامساوی: سیم نمره کمتر را به اندازه 5 سانتیمتر و سیم نمره بیشتر را به اندازه 3 سانتیمتر لخت می‌کنند آنها را به طوری عمودی روی هم، در فاصله تقریبی 5 میلی متر نسبت به روپوشهای یکدیگر قرار می‌دهند. سیم نازک را به دور سیم ضخیم می‌پیچند و محکم می‌کنند.
توزیع انرژی الکتریکی، در صنعت به دو صورت انجام می‌شود: 1- به وسیله سیمهای هوایی 2- به وسیله کابل اصولا هر نوع هادی که بتواند جریان الکتریکی را از داخل خود عبور دهد و توسط موادی از محیط اطراف خود عایق شده باشد، به طوری که ولتاژ روی سطح عایق، نسبت به زمین، برابر صفر و در روی سطح سیم به زمین دارای ولتاژ فازی باشد، کابل نامیده می‌شود.
نکته: عایق کردن کابل بدین جهت است که چون کابل در زیر زمین نصب است باعث اتصال هادی به زمین نشود و ولتاژ روی عایق آن صفر باشد.
انواع عایق کابلها به شرح زیر است:
1- مهمترین آنها کاغذهای آغشته به روغنهای مخصوص مواد پلاستیکی و p.v.c و مواد مختلف دیگری هستند.
2- بعضی از کابلهای زمینی، چون در معرض فشارهای مکانیکی قرار می‌گیرند، دارای قسمتهای محافظ مانند نوارهای فلزی و برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل کابل یک غلاف سربی و برای و برای محافظت این غلاف، از لایه‌های قیرگونی استفاده می‌شود.