پایان نامه بررسی نسب وارث کودک ناشی از تلقیح مصنوعی
«مقدمه»
جامعه بشری دائماً در حال تغییر و تحول است. روز به روز مسائل جدیدی پیش می آید که از جنبه های مخلف نیاز به بررسی و پژوهش دارد.
علم حقوق نیز ناگزیر است تا همزمان با این تحولات، توسعه یابد تا جوابگوی نیازهای جامعه باشد چون در غیر اینصورت مشکلات عدیده ای بر سر راه جامعه قرار می گیرد. لذا فقدان قانون در مورد مسائل جدید منجر به هرج و مرج می گردد. یکی از مسائل جدید که از جنبه های مختلف قابل بررسی است تا مسئاله روشهای جدید باروری به طریقه مصنوعی می باشد. مسئاله تلقیح مصنوعی ابتداءاً در مورد گیاهان و حیوانات انجام شد و کم کم در مورد انسان هم انجام شد و نتایج مثبتی داشت. تلقیح مصنوعی می تواند باعث حل مشکلات بسیاری از خانواده ها شود که از نعمت داشتن فرزند محروم اند. ولی البته همچون دیگر مسائل جدید، باعث نگرانی ها و مخلفت هایی هم شده است.
تعاریف و کلیات:
تلقیح مصنوعی عبارت است از داخل کردن منی مرد به وسیله آلات پزشکی و یا هر وسیله دیگر غیر از مقاربت در رحم زن.
طفل حاصل از عمل مزبور را طفل حاصل از تلقیح مصنوعی می نامند
لقاح در لغت به معنای آبستن شدن و تلقیح به معنای آبستن کردن است.
بنابر این معنای لغوی لقاح از معنای حقوقی آن دور نگردیده است چون لقاح مصنوعی د اصطلاح حقوقی یعنی بارور شدن جنس مؤنث ( اعم از انسان و حیوان و گیاه) با وسایل مصنوعی و تلقیح مصنوعی هم به معنای بارورکردن جنس مؤنث ( اعم از انسان و حیوان و گیاه) از راه وارد کردن اسپرم در رحم جنس مؤنث با وسایل مصنوعی است بدون انجام مقاربت طبیعی
نسب:
نسب از نظر لغت، مصدر و به معنی قرابت و علاقه و رابطه بین دو شیئی است و در زبان فارسی، آن را نژاد می گویند[1]
نسب از نظر اصطلاح حقوقی:
در قانون مدنی ایران تعریفی از نسب نشده است ولی علماء حقوق تعاریفی ارائه داده اند: از جمله آقای محمد عبده بروجردی نسب را چنین تعریف کرده است:
« نسب علاقه ای است بین دونفر که به سبب تولد یکی از آنها از دیگری یا تولدشان از شخص ثالث حادث می شود»
[1] - اسدا...امامی ، مطالعه تطبیقی نسب در حقوق ایران و فرانسه، چایخانه موسوی، تهران 1349.ص6
تلقیح مصنوعی
طبق تعریف تلقیح مصنوعی می توان آن را به اقسامی تقسیم کرد:
1- تلقیح اسپرم مرد به همسرش
2- تلقیح اسپرم مرد بیگانه به زن
مبحث اول- تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر
ممکن است در مواردی با وجود اینکه مرد توانایی ساختن نطفه کامل را دارد یعنی اسپر ماتوروئید مرد قابلیت و توانایی بارور ساختن تخمک را دارد ولی به دلیل از جمله عنن یا انزال سریع و یا عیوب مجازی آلات تناسلی مرد و یا عدم قدرت جذب دستگاه تناسلی زن امکان ترکیب شدن نطفه مرد و زن از راه طبیعی وجود ندارد و در نزدیکی طبیعی جریان تلقیح به درستی انجام نمی شود. به همین دلایل می توان از تلقیح مصنوعی استفاده کرد جهت رفع این مشکلات گفتار نخست-جواز یا حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر در مورد این مسئاله در قانون ایران، حکمی مشاهده نمی شود. ولی با توجه به اصاله الاباحد می توانیم بگوئیم که این مورد مشکلی ندارد از نظر شرعی و قانونی .
«فهرست تفصیلی مطالب»
مقدمه...................................
فصل اول- تعاریف و کلیات.................
تعریف مسأله و موضوع تحقیق...............
سئوالات اصلی تحقیق.......................
فرضیه های تحقیق.........................
اهداف تحقیق.............................
اهمیت تحقیق.............................
روش تحقیق و شیوه گرد آوری مطالب........
فصل دوم- تاریخچه تلقیح مصنوعی...........
فصل سوم- تلقیح مصنوعی...................
مبحث اول- تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر....
گفتارنخست- جواز یا حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر
گفتار دوم- آثار مالی و غیر مالی نسب ناشی از تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر....................
بند اول- آثار مالی......................
الف) توارث..............................
ب) نفقه.................................
ج) سایر آثارمالی........................
بند دوم- آثار غیر مالی..................
الف)حرمت نکاح...........................
ب) حضانت................................
ج) تربیت................................
د) ولایت.................................
مبحث دوم- تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه..
گفتار نخست- وضع حقوقی - فقهی ( جواز یا حرمت) تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه
گفتار دوم- دلایل مخالفان و موافقان این روش
1- اطلاق و عموم پاره ای از آیات قرآن ....
2- اطلاق و عموم پاره ای از روایات........
3- مقتضای قاعده احتیاط..................
گفتار سوم- نسب ناشی از لقاح مصنوعی با اسپرم بیگانه
بند اول- نسب ناشی از لقاح به شبهه با اسپرم اجنبی
بند دوم- نسب طفل ناشی از لقاح عمدی با اسپرم غیر شوهر(اجنبی).............................
1-قائلین به عدم ثبوت نسب................
2- قائلین به ثبوت نسب...................
الف) رابطه طفل با زوج ( شوهر زن)........
ب) رابطه طفل با زوجه (مادر).............
ج) رابطه طفل با صاحب آب.................
فصل چهارم- مادر جانشین..................
مبحث اول- قرارداد مادر جانشین...........
گفتار اول- تعریف قرارداد مادر جانشین....
گفتار دوم- نظرات مخالفان و موافقان......
مبحث دوم- وضعیت فقهی حالت مادر جانشین...
گفتار اول- لقاح داخل رحمی...............
بند اول- حالت جانشینی در بارداری........
بند دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی..
گفتار دوم- لقاح خارجی رحمی .............
بند اول- فراهم کردن زمینه لقاح بین اسپرم و تخمک در آزمایشگاه...............................
بند دوم- انتقال جنین تشکیل شده به رحم مادر جانشین
مبحث سوم- نسب در حالت مادر جانشین.......
مبحث چهارم- مادر کیست؟..................
گفتار اول- حالت جانشینی در بارداری......
گفتار دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی
مبحث پنجم- آثار نسب.....................
گفتار اول-حرمت نکاح.....................
گفتار دوم-حضانت.........................
گفتار سوم- ولایت قهری....................
گفتار چهارم- الزام به انفاق.............
بند اول- انفاق بین کودک و صاحب اسپرم....
بند دوم- انفاق بین کودک و صاحب رحم اجاره ای
گفتار پنجم- توارث.......................
بند اول- توارث بین صاحب اسپرم و کودک....
بند دوم- توارث بین طفل و صاحب تخمک......
بند سوم- توارث بین طفل و صاحب رحم اجاره ای
نتیجه گیری کلی..........................
«فهرست اجمالی مطالب»
مقدمه ..................................
فصل اول- تعاریف و کلیات.................
فصل دوم-تاریخچه.........................
فصل سوم- تلقیح مصنوعی...................
فصل چهارم- مادر جانشین..................
نتیجه گیری کلی..........................