پایان نامه فردی کردن مجازاتها در حقوق ایران
چکیده
فردی کردن مجازات ها که ما در این پژوهش به دنبال تبیین و بررسی آن از زوایای مختلف هستیم ؛ یکی از ابزارهای اجرای عدالت کیفری است که در قرون اخیر توجه عدالت خواهان را به خود مشغول کرده است پدیده ای است که مجازات در طول حیات تکاملی خود به آن رسیده است وهدفی را دنبال می کند که آزادی خواهان، در مقابل ظلم و خفت ها، بی حد و حصری که به مجرمان روا داشته می شد؛ در پاسخ به ندای خود آن را دنبال می کرده اند.
فردی کردن مجازات ها یعنی : اتخاذ تدبیر کیفری مناسب با شخصیت واقعی مجرم که لازمه آن شناخت شخصیت واقعی مرتکب جرم از طرف قاضی کیفری می باشد و برای شناخت حاصل نمی شود جز با تشکیل پرونده شخصیت که قاضی کیفری آن راهمراه با پرونده کیفری تشکیل می دهد پرونده کیفری به توصیف کیفیت و نحوه عمل مجرمانه می پردازد و پرونده شخصیت ، حاوی اطلاعات کاملی از خصوصیات بدنی و روانی و زیست شناسی و اجتماعی بزهکار می باشد .شناخت دقیق شخصیت بزهکار که قاضی با تشکیل پرونده شخصیت و اخذ نظریات کارشناسی متخصصان علم مختلف و لحاظ آن در پرونده شخصیت به آن دست پیدا می کند که به وی کمک می کند تا باشناخت عوامل مختلف تاثیر گذار در پدیده مجرمانه و تعیین سهم هر یک از این عوامل و میزان سهم اراده آزاد مرتکب انگیزه های ارتکاب جرم، بهترین تدبیر را در برخورد با مجرم اتخاذ نماید؛ به طوری که بتواند باعث اصلاح و بازپروری مجرم شده و او را به آغوش جامعه و خانواده بازگرداند.
این تحقیق با پرداختن به زوایای مختلف پدیده فردی کردن مجازات ها و تبیین و تحلیل مسائل مربوط به آن ، این موضوع را از آرا و نظریات اندیشمندان بیرون کشیده و با ارائه راه حل های عملی پیش گذاشتن مدرن ترین روش های برخورد با مجرمین و ارائه بهترین روش برخورد با مجرمین نموده است امید است توانسته باشیم سهمی هرچند بسیار اندک در راستای تحقق عدالت کیفری ایفا نموده باشیم .
مقدمه
از آن جاکه فردی کردن مجازات ها توسط قاضی نیاز به ابزارهایی است که در نظام کیفری ما و خصوصا آیین دادرسی کشور ما مطرح نشده و مجرمین نیز با صدوربخشنامه و دستورها فوق هیچ زمان اصلاح نخواهد شد این تحقیق با اهداف علمی وتجزیه وتحلیل موضوع فردی کردن مجازات ها و بررسی جدیدترین ابزارهای فردی سازی مجازات ها ، با طرح این موضوع که تشکیل پرونده شخصیت و استفاده از روش های مدرن اجرای مجازات ها باید در راستای فردی کردن مجازات ها درقوانین گنجانده شودوبه قضات نیز باید در این زمینه آموزش های لازم داده شود . و اجرای این فرایند کیفری تحقق عدالت کیفری را در کشورها که از نوآوری های تحقیق می باشد در پی خواهد داشت .
در این تحقیق باید به بیان چندین سوال بپردازیم که ازآن جمله میتوان اشاره کرد به اینکه 1-آیافردی کردن مجازات ها تاثیری در اجرای عدالت دارد؟
که در پاسخ این سوال می توان چنین اشاره کرد که فردی کردن مجازات ها رابطه معنی داری با اجرای عدالت کیفری ایفا میکند سوال دومی که مطرح میشودچنین استکه چه راهکارهایی برای فردی کردن مجازات ها لازم است که در توضیح این مطلب هم باید گفت که به نظر می رسدکهلازم فردی کردن مجازات ها ، تشکیل پرونده برای شخصیت مجرمین توسط قاضی کیفری می باشد . وآخرین سوال مطرح شده در این خصوص می توان گفت که آیا استفاده از شیوه های مدرن اجرای مجازات ها درراستای فردی کردن و اصلاح مجرمین می تواندباعث کاهش جرائم ومانع تکرار جرم شود؟ که در این خصوص نیز جواب بابدین صورت خواهد بودکه بین فردی کردن مجازات وکاهش سطح جرائم و تکرار جرم در جامعه رابطه معنی داری وجود دارد .
اهداف ما نیز در این تحقیق این استکه ناکارآمدی کارکردهای مجازات ها در مبارزه با افزایش جرائم و تکرار جرم و عدم تامین اهداف و عدالت کیفری در اجرای مجازات ها ، طرح مباحثی چون درمان و اصلاح مجرمین و لزوم باز پروی آنان برای بازگشت به جامعه و آغوش خانواده هایشان در قرون اخیر در سطح جامعه وجهان و در ایران مطرح شده و بی عدالتی و اثار غیر قابل جبرانی که در اجرای مجازات حاصل می شود و طرح لوایح پیشگیری از وقوع جرم و لایحه مجازات های اجتماعی در ایران ضرورت انجام این تحقیق را در من ایجاد کرد .
روش اینجانب در این تحقیق بصورت توصیفی می باشدو گرد آوری اصلاحات نیز در این تحقیق از طریق کتب ، مقالات حقوقی وبصورت کتابخانه ای می باشدوطرح تحقیق و تجزیه و تحلیل آن نیز بصورت تحلیلی وتوصیفی می باشدسوابق زیادی نیز دراین خ صوص تحقیق و جوددارد که با توجه به اهمیت فردی کردن مجازاتها در خصوص ایران تاکنون حقوقدانهای متعددی در داخل وخارج از کشوربه اظهار نظر پرداخته اند که از آن جمله می توان به آقای دکتر محمد جعفر لنگرودی اشاره کرد که در خصوص فردی کردن مجازاتها فرموده اند که فردی کردن مجازاتها عبارتاست از اینکه به موجب آن باید مجازات مناسب با وضع جرم باشدو به این ترتیب در موردیک جرم که چند نفر مجرم هر یک جداگانه آن را مرتکتب شده اند، ترتیب به کاربردن مجازات فرق می کند زیرا هدف از دادن مجازات انتقام نیست بلکه علاج جرم است همچنین در خارج از کشور نیز می توان به پرفسور گارو اشاره کرد که در خصوص فردی کردن مجازاتها فرموده اند که اصل فردی کردن مجازاتها باید به تناسب وضعیت مجرم واستحقاق او تعیین شود.
فهرست مطالب
مقدمه. Error! Bookmark not defined.
1-بیان مساله ......................................................................................................................
2-سابقه تحقیق ....................................................................................................................
3-ضرورت انجام تحقیق .........................................................................................................
4-سوالات تحقیق .................................................................................................................
5-فرضیه های تحقیق. Error! Bookmark not defined.
6-اهداف و ضرورت های انجام تحقیق. Error! Bookmark not defined.
7-روش انجام تحقیق ............................................................................................................
فصل اول : Error! Bookmark not defined.
شناخت پیشینه و مفاهیم و اصطلاحات مرتبط با فردی کردن مجازات ها Error! Bookmark not defined.
مبحث اول: تعریف مفاهیم و اصطلاحات.. Error! Bookmark not defined.
گفتار اول : جرم. Error! Bookmark not defined.
یک- تعریف لغوی جرم. Error! Bookmark not defined.
دو- تعریف اصطلاحی جرم :
سه – تعریف جرم از دیدگاه های مختلف
الف- تعریف جرم از نظر فقها
ب- تعریف جرم ازدیدگاه حقوق دانان
گفتار دوم: شناخت مجازات
یک -خصوصیات مجازات ها 28
الف- ترهیبی و یا رنج آور بودن
ب-خصیصه ترذیلی
ج- خصیصه مشخص بودن
د- خصیصه قطعیت
دو- مبانی مجازات ها
|
الف - مبانی نظریه بازدارندگی مجازات ها
ب-نظریه مکافات عمل یا اثر وضعی جرم
ج- نظریه اصلاحی و دفاعی مجازات
سه - اصول حاکم بر مجازات ها 34
الف- اصل قانونی بودن مجازات ها
ب-تساوی مجازات ها
ج-اصل شخصی بودن مجازات ها
چهار- انواع مجازات ها 37
الف-طبقه بندی مجازات ها بر اساس درجه آنها
یک-مجازات اصلی
دو-مجازات تبعی
سه -مجازات تکمیلی
ب-طبقه بندی مجازات ها بر حسب ماهیت عینی آن ها
یک - مجازات های بدنی
دو-مجازات های سالب و محدود کننده آزادی
سه -مجازات های مالی
چهار-مجازات های ممنوعیت از اشتغال به کسب یا شغل یا حرفه
پنج:مجازات های سالب حق
شش-مجازات های سالب حیثیت
5-اقدامات تامینی و تربیتی. 41
گفتار سوم : تعریف فردی کردن مجازات ها و مفاهیم مرتبط با آن. 43
یک-فردی کردن مجازات ها 43
دو-بزهکار یا مجرم. 43
سه - تعلیق مجازات.. 44
چهار-کیفر زدایی. 44
پنج- پرونده شخصیت.. 45
شش -جرم زدایی. 45
|
بخش دوم: بررسی تاریخی فردی کردن مجازات ها 46
گفتار اول : زمینه های پیدایش مفهوم فردی کردن مجازات ها در تاریخ عمومی جهان. 46
یک- دوره انتقام خصوصی. 47
دو- دوره دادگستری خصوصی. 48
سه- دوره دادگستری عمومی. 49
الف-مکتب کلاسیک.. 52
ب-مکتب عدالت مطلق. 54
ج-مکتب نئوکلاسیک.. 55
د-مکتب تحققی. 56
ز-مکتب دفاع اجتماعی : 58
گفتار دوم : بررسی سیر تاریخی فردی کردن مجازات ها درحقوق کیفری ایران. 60
یک- دوران باستان. 61
دو- دوران میانه. 63
سه - وران معاصر. 66
فصل دوم: 69
شناخت اصل فردی کردن مجازات ها و بررسی مبانی، اهداف و جایگاه آن در بین اصول حاکم بر مجازات ها 69
مبحث اول: تعریف و جایگاه اصل فردی کردن مجازات ها 70
گفتار اول: تعریف و شناخت اصل فردی کردن مجازات ها 70
گفتار دوم:جایگاه اصل فردی کردن مجازات ها د رمیان اصول حاکم بر مجازات ها 74
یک- با توجه به اصل قانونی بودن مجازات ها 74
دو- با توجه به اصل تساوی مجازات ها 75
سه- با توجه به اصل شخصی بودن مجازات ها 76
بخش دوم : شناخت مبانی و اهداف اصل فردی کردن مجازات ها 76
گفتار اول: مبانی فلسفی اصل فردی کردن مجازات ها 76
|
یک- نظریه اصالت فرد یا حقوق فردی 76
دو- نظریه اصالت جمع. 78
گفتار دوم: مبانی علمی اصل فردی کردن مجازات ها 79
یک- تفاوت های فردی.. 79
دو- تاثیر عوامل مختلف در ارتکاب جرم. 82
الف- عوامل مورد بروز جرم
یک -تاثیر عوامل زیستی
دو-تاثیر عوامل روانی
سه -نقش عوامل اجتماعی در بروز جرم
چهارـ نابهنجاری خانوادگی
پنج -محرومیت اقتصادی و فقر. 86
شش-تأثیر جنگ در افزایش جرائم. 86
هفت- خانواده‌های بد سرپرست.. 87
گفتار سوم: اهداف اصل فردی کردن مجازاتها 90
یک- اهداف شخصی. 90
دو- اهداف اجتماعی. 94
فصل سوم: 99
مراحل عملی فردی کردن مجازاتها 99
بخش - تشکیل پرونده شخصیت برای مجرمین. 100
گفتار اول: کلیات.. 100
یک- شخصیت و سازمان آن از نظر روان‌شناسی. 100
دو-سازمان شخصیت.. 101
سه- عوامل سازنده شخصیت.. 102
چهار- عوامل موثر بر شخصیت.. 102
|
پنج- شخصیت و رفتارهای غیر عادی.. 103
شش-اختلالات شخصیت (بیماری‌های شخصیتی) 104
هفت-بیماری‌های شخصیتی و ارتباط آن با جرایم. 105
گفتار دوم: تشکیل پروند شخصیت و محتویات آن. 106
یک- وضع ظاهری.. 107
دو- تاریخچه فردی.. 108
سه- پژوهش اجتماعی. 110
چهار- آزمایش‌های پزشکی. 111
گفتار سوم: لزوم تشکیل پرونده شخصیت و آثار اجرایی آن در مراحل دادرسی و بعد از آن. 112
یک-در مرحله قضاوت (قضایی) 112
الف-قانون مجازات اسلامی سال 1390
ب-بحث تعویق صدور حکم
ج-بحث تعلیق اجرای مجازات
ویژگی های خاص تعلیق عبارتند از :
د-موضوع تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی
ز-بحث مجازاتهای جایگزین
دو-در مرحله اجرای حکم. 113
الف- آزادی مشروط
ب-عفو وبخشودگی
سه - پرونده شخصیت در مرحله پس از اجرای حکم
بخش دوم: شیوه‌های فردی کردن مجازاتها 116
گفتار اول: فردی کردن تقنینی مجازاتها 116
بند اول: موجبات فردی کردن تقنینی مجازاتها 116
الف ـ به اعتبار خصوصیات فردی مجرم یا زیان دیده از جرم. 116
ب-به اعتبار موقعیت و ابزار وقف جرم
پ-به اعتبار ماهیت جرم ارتکابی
|
گفتار دوم : شیوه های فردی کردن تقنینی مجازات ها 119
الف- شیوه های تعدیلی
یک-تخفیف مجازات
دو- تعلیق مجازات
ب-شیوه های تشدیدی
یک - تکرار جرم
دو- تعدد جرم
گفتار دوم : فردی کردن قضایی مجازات ها
یک - انگیزه های فردی کردن قضایی مجازات ها
الف-تلافی جویی
ب- جبران گناه
پ-اقتضای عدالت
1-انتقام
2-بازدارندگی
3-سلب حقوق
4-سلب حقوق
دو- روش های فردی کردن مجازات ها
الف- فردی کردن قضایی مجازات با لحاظ تخفیف مجازات ها
ب- فردی کردن قضایی مجازات ها با لحاظ تعلیق مجازات ها
1-تعریف تعلیق مجازات
2-منابع تعلیق مجازات
3-منابع تعلیق از جهت فرد مجرم
4-بررسی تعلیق در قوانین قبل و بعد از انقلاب
ج-فردی کردن قضایی مجازات بالحاظ تشدید مجازات ها
د- فردی کردن قضایی مجازات بالحاظ تبدیل مجازات ها
گفتار سوم: فردی کردن اجرایی و نیمه اجرایی مجازات
یک-عفو. 136
دو-آزادی مشروط. 137
گفتار چهارم:بررسی شیوه های مدرن اجرای مجازات ها با رویکرد فردی کردن مجازات ها 139
|
یک- زندان و جایگزین های آن در عصر جدید. 139
دو-
الف- تعویق تعقیب
ب-میانجی گری
پ-تعلیق مراقبتی
ت-کار عام المنفعه
ث-جریمه های روزانه
ج-بازداشت خانگی
ح-نظارت الکتریکی
دو- جایگزین های مجازات زندان. 141
نتیجه گیری.. 146
پیشنهادها:
ارائه راهکارها و پیشنهادات.. 149
فهرست و منابع و مآخذ. 150
منابع لاتین. 155
چکیده انگلیسی
|