طرح تحقیقی گرافیک در خبرقدرت هنر تجسمی
قسمتی از متن:
● گرافیک متحرک
مانند کاربرد گرافیک در سینما ، تلویزیون ، ویدیو و کامپیوتر.
«افزودن یا حذف کلمات، نمایش حرکت، نمایش جریان مایع، نمایش تغییرات جریان مایع (غلظت یا رنگ)، نمایش جهت (حرکت هواپیما) ، جلب توجه به جزییات ، حرکت جزئیات به اطراف، نمایش تغییرات در اندازه حجم و مقدار، برداشتن رویه برای نمایش جزئیات زیر سطح، نمایش بخشهای بزرگ شده موضوع از جمله مواردی است که برای خلق حرکت در تصاویر گرافیکی استفاده میشود.» ( فن برنامهسازی تلویزیونی ، ص 271)
مراد ما کاربرد گرافیک در تلویزیون و بالاخص اخبار تلویزیونی است. از این رو به صورت اجمالی به این موارد میپردازیم.
گرافیک تلویزیونی
گرافیکهای تصویری و نموداری از پر استفادهترین عوامل تصویری در برنامههای تلویزیونی هستند زیرا این عوامل اطلاعات لازم را به طور فشرده و روشن در چند لحظه به بیننده نشان میدهند. به کمک این عوامل میتوان پیشرفت و گسترش موضوع، ابعاد و روابط فیمابین موضوعات را نشان داد. آمار و ارقام را قابل مهم ، جالب و مطالب پیچیده را ساده کرد. (فن برنامهسازی تلویزیونی ، ص 264)
این هنر به شکلهای گوناگون از قبیل تصویری ، نوشتاری، رسم اشکال هندسی (رسم جدول ، نقشه ، نمودار ، اشکال) و طراحی در بسیاری از قالبهای برنامهسازی تلویزیونی کاربرد دارد.
هنر گرافیک، انبوه عظیم اطلاعات را در کوتاهترین زمان ممکن متناسب با ادراک مخاطب به او منتقل میکند و در واقع بین حواس پنجگانه انسان هیچ کدام توانایی چشم را در جذب انبوه اطلاعات در مدت کم ندارد.
هر چند دانش و سواد در فهم گرافیک بسیار مؤثر است ولی افراد بیسواد نیز قادر به فهم گرافیک و کسب اطلاعات از این طریق فارغ از نوع زبان و گویش خود هستند.
خلق تصویر برای جذابیت اخبار بدون استفاده از تصویر یا فیلم و با استفاده از امکانات استودیویی ، دستاندرکاران رسانهها را قادر ساخته است تا در صورت دسترسی نداشتن به تصاویر وقایع و رخدادها، جانشین مناسبی برای تصاویر تلویزیونی ایجاد کنند.
گرافیک اخبار تلویزیونی
گرافیک در اخبار تلویزیونی به صورت نوشتار، ترسیم اشکال هندسی, انواع نمودارها و ایجاد تصاویر مرتبط با موضوع خبر کاربرد دارد.
از این رو همچنان که اخبار وقایع و رویدادها بر اساس ویژگیهای فرهنگ ملی تولید و پخش میشود، هنر گرافیک به عنوان جزیی از خبر تلویزیونی باید برخاسته از ویژگیهای فرهنگ ملی و مختصات فرهنگی کشور باشد.
هنر گرافیک به لحاظ ایجاز و گزیدهگویی ، تنوع رنگ و ایجاد نمودارها متناسب با سلایق و علایق مخاطبان نقش مؤثری در جذاب کردن اخبار دارد.
گرافیک نقش خارقالعادهای در انتقال مفاهیم و اطلاعات دارد و از اینرو به خوبی در ذهن مخاطب نقش میبندد و علاوه بر آن مخاطبان را در انتقال مفاهیم خبر برای دیگران در ارتباط میان فردی یاری میدهد.
در فرآیند تولید و پخش اخبار تلویزیون ، سردبیران اخبار بطور مستمر با دستهای از اخبار مواجه میشود که امکان تهیه تصاویر برای آنها به علل مختلف وجود ندارد و در عین حال پخش اینگونه اخبار را برای مخاطبان سودمند میدانند.
برجستهسازی در خبر، نشان دادن روند فعالیتهای یک دستگاه در سالهای مختلف به صورت مقایسهای در قالب نمودارها و اشکال هندسی ، نشان دادن بزرگی و کوچکی فعالیتها نیز از جمله کاربردهای این هنر هستند.
طرحهای گرافیکی در مقایسه با اعزام گروههای خبری کم هزینهتر و بیدردسرتر و سهلالوصولتر است و از این منظر مزیت بهتری نسبت به تهیه تصویر یا فیلم توسط گروههای خبری دارند.
در بعضی موارد طرحهای گرافیکی جایگزین مطمئنی برای انتقال اطلاعات و اخبار به مخاطب هستند. به عنوان نمونه در ماجرای بحران عراق و تهاجم همه جانبه کشوهای غربی علیه این کشور، نشان دادن نحوه حرکت نیروهای مهاجم از زمین و هوا از طریق تصویر کار آسانی نبود و نمیشد به صورت همزمان آن را به مخاطب نمایش داد و در صورت امکان نیز مدت زمان زیادی را برای پخش نیاز داست. از این رو بخشهای خبری تلویزیونی سیمای جمهوری اسلامی ایران با طراحی مناسب گرافیک و نشان دادن مسیر حرکت و تقابل نیروهای متخاصم روی نقشه عراق، در مدت 2 ثانیه حجم گستردهای از اطلاعات را به صورت جامع در اختیار مخاطبان قرار میدادند. همچنین اخبار هواشناسی که هر شب با استفاده از نقشه گرافیکی در بخشهای خبری پخش میشود، در کوتاهترین زمان ممکن ، وضعیت هوای جهان و ایران را به مخاطب منتقل میکنند.
در بعضی موارد سرعت انتقال اطلاعات و اخبار از طریق گرافیک در مقایسه با پخش تصویر و کلام زیادتر است. مثلاً اگر زلزلهای در منطقهای رخ دهد، طرح گرافیکی متناسب با ابعاد خبر روی صفحه تلویزیون