پایان نامه قالی و قالیبافی
مقدمه
نزد ایرانیان فرش یکی از جلوه‌های منحصر به فرد به شمار می‌رود. شماری از فرشهای دست بافت ایرانی، درزمره‌ی برجسته ترین آثار هنری آفریده شده به دست بشر هستند. امروزه علیرغم بازار رقابت شدید، مشغله‌های دنیای جدید و دغدغه‌های جهان صنعتی، چه در ایران و چه در خارج از ایران، نام ایران با نام فرش گره خورده است. خانه یک ایرانی بدون فرش، خانه‌ای بی روح و خالی جلوه می‌کند و این نمونهای کم نظیر و پیوند یک قوم با هنر ملی خود است. این نوشته بر آن است تا مختصری از تاریخچه فرش در ایران را مرور کند و شماری از آثار برجسته و ماندگار فرش ایران را معرفی کند. تاریخ شروع بافت فرش، به درستی معلوم نیست و ضمناً مشخص نیست که بافت فرش از کدام منطقه شروع شد. قدرمسلم این است که ایرانیان از جمله اولین اقوامی هستند که بافت فرش را شروع کرده اند. در واقع تبحر منحصر به فرد ایرانیان امروز، در امر فرش بافی دستاورد بیش از ۲۵۰۰ سال تلاش و تجربه در این زمبنه است. ردیابی تاریخ فرش در ایران، به مثابه مطالعه ی مسیر رشد و بالندگی فنی یکی از بزرگترین تمدنهای جهان است. شواهد حاکی از آن است که فرش برای مقاصد صرفا کاربردی نظیر حفاظت خانه ی روستاییان از سرما و نم به وجود آمد و کم کم راه خود را به عنوان یک اثر زینتی و نشانه ای از تحول در خانه های اشراف و اعیان باز کرد. اولین نشانه های کاربرد فرش به عنوان یک اثر زیستی مربوط به حدود ۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح می باشد. دوره ی شکوفایی هنر فرشبافی در ایران، مقارن حکومت صفویان (حدود قرن ۱۵ و ۱۶ میلادی ) و به خصوص دوران شاه طهماسب و شاه عباس می باشد. فرشهای بسیار نفیس و ارزشمندی از این دوران در موزه های سراسر جهان بیادگار مانده است. تحول عمده ی صنعت فرشبافی در قرون چهاردهم و پانزدهم میلادی در ایران و ترکیه آغاز شد و سپس دامنه ی آن در قرن شانزدهم به هند و در قرن هفدهم میلادی به چین رسید. در آمریکای شمالی برای اولین بار فرش دست بافت در سال ۱۸۶۱ در نمایشگاهی در فیلادلفیا در معرض دید عموم قرار گرفت. تأثیر این نمایشگاه درمردم به اندازه ای بود که یک تاجر آمریکایی تمام فرش های نمایشگاه را خرید و اوّلین خرده فروشی فرش را در آمریکای شمالی راه اندازی کرد.
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول
(قالی و قالی بافی در قرآن کریم)
۱-۱ واژه های هم معنی قالی به کار رفته در قرآن
۱-۲ پشم و ریسندگی در قرآن
۱-۳ ابریشم در قرآن
فصل دوم
(اصطلاح قالی در فرهنگ های مختلف)
۲-۱ فرش در لغت نامه دهخدا
۲-۲ تعریف فرش در لغت نامه معین
۲-۳ تفاوت فرش و قالی
۲-۴ روای قالی قلعه
۲-۵ واژه قالی نظریه حصوری
فصل سوم
(تاریخچه قالی و قالی بافی )
۳-۱ منشا قالی و قالیبافی
۳-۲ استمرار قالی بافی در طول تاریخ
۳-۳ اولین تاریخ نگاری های فرش دستباف
۳-۴ واژه فرش و فرضیات منشا فرشبافی
۳-۵تاریخچه تکامل هنر بافت قالی
فصل چهارم
(فرش ایران در اسطوره ها)
۴-۱ اسطوره در نقش فرش
۴-۲ نقش و اسطوره در فرش دستباف ایران
۴-۳ طبقه بندی فرش ایران
۴-۴ نقوش مختلف در اسطوره ها
۴-۵ ریز نقش های گیاهی
۴-۶ ماهی در هم
فصل پنجم
(نتیجه گیری)
منابع