پایان نامه بررسی رابطة میان هوش هیجانی و سلامت روانی
مقدمه
هیجانات رویدادهای درونی هستند که زیر مجموعه های روان شناختی بسیاری نظیر؛ پاسخ های زیست شناختی، شناخت ها و آگاهی‌های هشیار را هماهنگ می سازند. هنگامی که رابطه شخص با خانواده و با همه انسان ها تغییر کند، هیجانات شخص نیز، تغییر خواهند کرد.
به عنوان مثال: شخصی که خاطرات شیرینی از دوران کودکی به خاطر آورد، ممکن است دنیا به نظرش شاداب تر و بسیار مسرت بخش‌تر به نظر آید. زیرا هیجانات روابطی را در این حس (فضا) می‌کنند که تداعی کننده معنایی مرتبط با این روابط می باشند (اسکو ارز و کلر، 1983 ؛ به نقل از مایر، 2001)
هوش هیجانی اصطلاح نسبتاً جدیدی است که در تکمیل مفهوم هوش سنتی بر سهم اجتماعی، شخصی و هیجانی دررفتار هوشمندانه تأکید دارد (گاردنر، مایر و سالووی 1983 ، وکسلر 1940 ، 1943 ، 1958 ؛ به نقل از مایر و سالووی 1995).
هوش هیجانی به عنوان یک مفهوم جدید از دهه 1990 وارد ادبیات روان شناختی شده و حاصل در هم تنیدگی دو حس هیجانی و عقلانی و رابطه متقابل عقل و احساس است.
هوش هیجانی مولفه تازه ای است که خیلی از محققان به کاربرد آن در امور مختلف علاقمندند. نظریه هوش هیجانی و دیدگاه یوسنی درباره پیش بینی عوامل موفقیت در زندگی از جمله پیشرفت تحصیلی و مقابله کارآمد با عوامل فشارزا به عنوان منشأ اختلالهای روانی فراهم می آورد، زیرا بسیاری از ویژگی های شخصیتی همچون همدردی، خودگرایی، خوش بینی، خودانگیختگی، کنترل تکانه ها، خودآگاهی و مدیریت هیجان، زمینه ساز موفقیت در عرصه های گوناگون زندگی هستند.
به نظر می رسد هوش هیجانی از شخصیت و شاخص های شناختی (مثل هوشبهر) متمایز است و در پیش بینی پیامدهای واقعی و اساسی زندگی موثر باشد. به عبارت دیگر «هوش هیجانی ممکن است بهترین پیش بینی کننده موفقیت شخص در زندگی باشد» (سیاروچی و همکاران 2001).
افرادی که از هوش هیجانی پایینی برخوردارند قادر نیستند از سازوکارهای منسجم و منظم استفاده کنند بنابراین مستعهد ابتلاء به اختلالات اضطرابی می باشند (سیاروچی و همکاران 2001). در مورد سلامت و بهداشت روانی دیدگاه ها و تعاریف زیادی برشمرد و عوامل زیادی را در داشتن و نداشتن بهداشت و سلامت روانی ذکر کرد: شناخت خود و محیط، داشتن ثبات عاطفی، تسلط بر هیجان ها، پذیرش مسئولیت، توانایی گرفتن تصمیمات شخصی، داشتن توانایی رویارویی با مشکلات و استدلال ها (پورافکاری، 1379)، بهداشت روانی را نیز می‌توان نوعی قابلیت ارتباط هماهنگ با دیگران، تغییر و اصلاح محیط فردی و اجتماعی، حل تضادها و تمایلات شخصی به طور مناسب و منطقی داشت (گنجی، 1376).
از عوامل مهم در سلامت روانی افراد سخت هیجانات می باشد. به طور کلی توانایی های هیجانی برای تشخیص پاسخ های هیجانی مناسب در مواجهه با رویدادهای روزمره، گسترش دامنه بینش و ایجاد نگرش مثبت درباره وقایع و هیجانات، نقش موثری دارند. بنابراین افرادی که توانایی، کنترل و استفاده از این توانش های هیجانی را دارند از حمایت اجتماعی، احساس رضامندی و سلامت روانی بیشتری برخوردار خواهند شد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : کلیات پژوهش
مقدمه.............................................................................................................................. 1
بیان مسأله ..................................................................................................................... 4
اهمیت نظری و عملی پژوهش ........................................................................................ 8
پیشینة تحقیق .................................................................................................................. 9
اهداف پژوهش ............................................................................................................... 10
فرضیه های پژوهش ...................................................................................................... 10
تعاریف مفاهیم ............................................................................................................... 11
تعاریف نظری ................................................................................................................ 11
تعاریف عملیاتی............................................................................................................... 12
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینة پژوهش
تعاریف هوش هیجانی..................................................................................................... 13
ویژگیهای هوش هیجانی ................................................................................................ 14
سیر مطالعه‌ی هوش هیجانی .......................................................................................... 18
اندازه گیری هوش هیجانی ............................................................................................ 21
پرسشنامه هوش هیجانی پتراید زوفارنهام ................................................................... 24
هوش هیجانی و بیماریهای روانی .................................................................................. 28
ابراز هیجان و پیامدهای آن در قلمرو سلامت................................................................ 31
افزایش هوش هیجانی .................................................................................................... 34
تعاریف سلامت روانی..................................................................................................... 53
اهداف و مقاصد بهداشت روانی .................................................................................... 55
بهداشت روانی ............................................................................................................... 57
معیارهای بهداشت روانی در مکتب اسلام...................................................................... 60
تعریف بهداشت روانی و سه سطح پیشگیری ................................................................ 62
اصول بهداشت روانی .................................................................................................... 66
پژوهش های انجام شده در زمینه رابطه هوش هیجانی یا سلامت روانی .................... 70
فصل سوم : روش تحقیق
جامعه آماری ................................................................................................................. 87
روش نمونه گیری .......................................................................................................... 87
روش اجرای پژوهش .................................................................................................... 94
تجزیه و تحلیل اطلاعات ................................................................................................. 94
فصل چهارم : تحلیل داده‌ها
مقدمه ............................................................................................................................. 95
فرضیه‌های SPSS ........................................................................................................ 96
آمار توصیفی ................................................................................................................. 97
آمار استنباطی ................................................................................................................ 113
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
مقدمه ............................................................................................................................. 122
ارائة فرضیه‌ها ............................................................................................................... 124
بحث و نتیجه گیری ........................................................................................................ 133
پیشنهادات ...................................................................................................................... 135
محدودیت‌ها .................................................................................................................... 135
منابع و ماخذ .................................................................................................................. 136
پرسشنامه و آزمون