مقاله کلر زنی
مقدمه :
امروزه حفظ منابع آب ، یعنی حیاتی ترین ماده ای که بشر به آن نیاز دارد بطور فزاینده ای مورد توجه مجامع مختلف بین المللی قرار گرفته است . رشد روز افزون جمعیت و در نتیجه بهره برداری بیش از حد از منابع محدود آب از یک طرف و آلوده شدن آنها بسبب فعالیتهای گوناگون زیستی ، کشاورزی و صنعتی بشر از طرف دیگر همگی دست به دست همدیگر داده و زنگ خطر بحران آب را در سالهای آینده به صدا در آورده است .
بنابراین حفظ کیفیت فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیکی منابع آب سرلوحه فعالیت بسیاری از سازمانهایی است که به نحوی با این منابع سرو کار دارند .
این مهم از دو جنبه کلی قابل توجه است :
1: افزایش کیفیت آبی که باید به مصارف گوناگون برسد که خود تحت تاثیر سه عامل عمده می باشد :
افزایش آلاینده ها در منابع طبیعی آب
آزمایشهای کیفی آب و فاضلاب با دقت بالا
افزایش سطح استاندارد آب آشامیدنی
تحولاتی که در چند سال اخیر موجب پیشرفت تکنولوژی تصفیه آب و افزایش کیفیت آب آشامیدنی شده است بشرح ذیل می باشد :
2: افزایش کیفیت فاضلاب تصفیه شده گوناگون شهری ، روستایی ، کشاورزی و صنعتی پر واضح است که اهمیت این جنبه زیاد بوده و اگر تمام توجه به آن معطوف می شد هیچگاه بشر با بحران کم آبی روبرو نمی شد .
سیستم های مهندسی تصفیه فاضلاب
انواع فاضلاب:
صنعتی: خواص آن بستگی به نوع صنعت دارد. فرایند تصفیه بسیار متغیر می باشد. بسیاری از فرایندهای مورد استفاده جهت تصفیه فاضلاب شهری در مورد فاضلاب صنعتی نیز استفاده می شود.
شهری: حاوی آلاینده های بسیاری است. ترکیب فاضلاب با فصل ممکن است تغییر کند که ناشی از استفاده مختلف آب می باشد.
هزینه ها
هزینه های مربوط به خرید و نصب تاسیسات ازن زنی با توجه به میزان ازن مورد نیاز و دبی تصفیه خانه متفاوت است ولی بطور متوسط هزینه ای بالغ بر 500 تا 600 هزار دلار برای آن پیش بینی می گردد.انرژی متوسط مورد نیاز جهت تولید هر کیلو گرم ازن ، 15تا20 کیلو وات ساعت خواهد بود . این در حالیست که برای انجام مناسب گند زدائی با ازن ، دوز تعیین شده mg/lit 5/1-1 می باشد تخمین زده می شود که در صورت تزریق mg/lit 1 ازن ، به ازای هر یک هزار متر مکعب آب تصفیه شده یک دلار صرف گردد.
مزایای استفاده از پیش ازن زنی در مقایسه با کلر :
1- کاهش مقادیر رنگ ،طعم و بو به میزان قابل توجه
2- افزایش راندامان فیلتر اسیون ( حدود 50 در صد )
3-افزایش راندمان گند زدائی
4-کاهش زمان مورد نیاز برای تشکیل فلوک و لخته سازی
5-کاهش مواد شیمیائی مورد نیاز برای فرایند انعقاد
6-کاهش ترکیبات تری هالومتان به میزان قابل توجه ونیز دیگر ترکیبات آلی کلر دار
7-کاهش لجن حاصل از بک واش فیلتر
منابع
1- ضد عفونی کننده ها در تصفیه آب و فاضلاب – ترجمه حسین علیدادی – انتشارات تصفیه خانه آب اصفهان – سال 1379 2-واحد های عملیاتی و فرایند در مهندسی محیط زیست – نوشته تام دی رنلرزوپل ای ریچاردز ترجمه ایوب ترکیان وسعید مردان – انتشارات شرکت شهرکهای صنعتی تهران – سال 1381 3- ازن و تصفیه نوشته g.p. Duget انتشارات تصفیه خانه آب اصفهان – سال 1381
بررسی نحوه انتخاب و بکارگیری دستگاههای کلرزنی آب شرب
مهندس حسین معصوم بیگی
خلاصه
ارتقای بهداشت محیط یک جامعه ارتباط مستقیم با کمیت و کیفیت آب مصرفی آن جامعه دارد و تمرکز شهرها و صنایع در اطراف منابع آب و افزایش روزافزون جمعیت شهری و روستایی سبب افزایش مصرف آب شده ، در نتیجه کنترل و توجه بیشتری به ان از اولویتهای مهم هر جامعه ای محسوب می شود . کمبود آب در جهان به خصوص در کشورهای در حال توسعه ، اهمت حفظ و نگهداری و بهره برداری صحیح از این منابع و جلوگیری از آلودگی آنها و گندزدایی آب قبل از مصرف را دو چندان می نماید . تا به حال مواد و روشهای زیادی برای گندزدایی آب مورد استفاده قرار گرفته که یکی از مهمترین و پرمصرف ترین آنها مشتقات کلر است که به صورت گاز ا محلول کلر قابل تزریق به آب هستند . مشکلات موجود در مراکز و اماکن مختلف در خصوص گندزدایی آب شرب و همچنین مشکلات موجود در مسیر بهره برداری و نگهداری از انواع دستگاههای کلرزن موجود در سطح کشور و خطرات کار با مشتقات کلر و همچنین معرفی نحوه صحیح برآورد کلر مورد نیاز از جمله مواردی هستند که در این نوشتار مورد توجه قرار گرفته و سعی شده با توجه به تجارب عملی نگارنده مطالب ، کاربردی و ساده تنظیم شود .
کلمات کلیدی : کلرزنی آب ، گندزدایی آب ، هیپوکلریناتور ، منابع آب .
ارتقای بهداشت محیط یک جامعه ارتباط مستقیم با کمیت و کیفیت آب مصرفی ان جامعه دارد . با افزایش مصرف آب در بخش صنعت ، ، و مصارف عمومی ، نیاز به تصفیه بیشتر آب امری ضروری است و در صورت فراهم بودن آب کافی توجه به کیفیت آب و سالم سازی قبل از تحویل به مصرف کننده حتی در آخرین واحد مصرف کننده نیز اهمیت خاصی دارد .
کنترل آب با توجه به معیارها و استانداردهای موجود در هر کشوری انجام می شود . معیار الگوی اعلام شده از طرف خبرگان و متخصصان ، جهانی و بیان کننده سلامت است بدون اینکه مسائل خاصی در آن دخالت کند ولی همین معیار وقتی در کشورها مطرح می شود ، مسائل مختلف فنی ، اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و جغرافیایی در آن داخل می شود ؛ به همین علت شاهد وجود اختلاف بین استاندارد کیفیت آب کشورهای مختلف هستیم . در این خصوص نکته قابل توجه حرکت تمام کشورها در جهت پیشرفت و رسیدن به معیارها و حتی فراتر از آنهاست و در کشورهای زیادی استاندارد آنها از معیارهای اعلام شده نیز فراتر رفته و کیفیتی بهتر از معیار را اریه می دهند ، در حالی که استاندارد تعداد زیادی از کشورهای جهان سوم هنوز اختلاف زیادی با معیارهای اعلام شده داشته و در سطحی پایین تر است .
در اولویت بندی انتخاب منابع آب جهت شرب ، اولین انتخاب ، به خصوص در مناطق کوچک ، منابع آب زیرزمینی هستند که غالباً با انجام یک فرآیند گندزدایی و کلرزنی ساده دارای کیفیت مطلوبی جهت شرب می شوند .
کلرزنی آب قبل از مصرف ، فرآیند لازم الجرای تصفیه آب و آخرین اقدام جهت نابودی کامل عوامل بیماری زا است تا بدینوسیله از شیوع بیماریهای قابل انتقال از طریق آب جلوگیری و یا حتی الامکان به حداقل رسانده و به میزان 100-40 درصد از ابتلای افراد به این قبیل بیماریها کاسته شود . البته مصرف کنترل شده کلر و مشتقات آن جهت گندزدایی آب ، در کنترل طعم و بوی آب نیز موثر است . گندزدایی آب ، در کنترل طعم و بوی آب نیز موثر است . گندزدایی آب ، در کنترل طعم و بوی آب نیز موثر است . گندزدایی آب ، در کنترل طعم و بوی آب نیز موثر است . گندزداهای متداول آب عبارتند از : کلر و مشتقات آن مثل کلرآمین ، دی اکسیدکلر ، محلول هیپوکلراید ، قرصهای کلر و ازن ، اشعه ماورای بنفش و ترکیبات ید . در بین روشهای مختلفی که تاکنون جهت گندزدایی آب شرب توسعه پیدا کرده ، هنوز کلرزنی بیشترین کاربرد را دارد . چون حمل و نقل آن آسان و باقی مانده قابل اندازه گیری در آب دارد و مصرف آن اقتصادی است و میکروبهای مختلف را از بین می برد .
گرچه سمیت کلر ، خطر آتش سوزی ، خورندگی و خاصیت انفجاری کپسولهای گاز کلر ، از معایب آن محسوب می شود ، مصرف کلر از سال 1792 در فرانسه آغاز شده و تاکنون توسعه پیدا کرده و روشها و تجهیزات مختلفی برای کلرزنی آب شرب مورد توجه قرار گرفته است .