پایان نامه بررسی عوامل موثر بر تصادفات جاده ای استان اردبیل
چکیده:
این پژوهش درصدد بررسی و شناخت علل و عوامل موثر بر بروز یا شدت وقوع تصادفات جاده ای محور اردبیل- مغان است که در راستای آن رابطه بین متغیرهای جاده ای،انسانی،محیطی و خودرو با وقوع تصادفات و سوانح در محور مذکورمطالعه می شود. متد پژوهش حاضر روش توصیفی با رویکرد تحلیلی است. برای تحلیل داده های آماری بدست آمده از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. برای بررسی های میدانی از پرسشنامه و در بررسی تحلیلی داده های بدست آمده از پرسشنامه از آماره های استنباطی نظیر آزمون های فریدمن و میانگین استفاده شده و برای تست معناداری فرضیه ها آزمون t و برای سنجش پایایی سوالات آزمون روش آلفای کرانباخ بکار گرفته شده است. این پژوهش عامل اصلی بروز تصادفات محور اردبیل - مغان را در گام نخست مسایل کیفی و فنی جاده تشخیص داده و به گمان مصاحبه شوندگان پیچ های خطرناک مسیر، عرض کم راه، کیفیت راه و علائم ناکافی دلیل عمده سوانح محور مذکور می باشد.بعد از آن عوامل انسانی در رتبه دوم قرار دارند که در بین آنها سرعت و سبقت غیر مجاز، انحراف به چپ و عجله وشتاب بی مورد از دلایل انسانی بروز تصادفات محور مذکور است با این توضیح که دو عامل سرعت و سبقت غیر مجاز بدون در نظر گرفتن گروه بندی ها در فهرست نخست عوامل تاثیرگذر محور یادشده است.عوامل فنی و کیفی خودرو در جایگاه سوم و در نهایت عوامل محیطی و طبیعی در رده چهارم قرار دارد.همچنین فرضیه های مربوط به ارتباط عوامل مذکور با تصادفات در محور یاد شده مورد اثبات قرار گرفته است به استثناءعوامل محیطی که معناداری ارتباط آن مورد تایید واقع نشده است.
واژه های کلیدی: تصادفات ، عامل انسانی، عامل جاده، عامل محیطی، عامل خودرو
حمل ونقل و ترانزیت کالا و مسافر از بخش های زیربنایی در اقتصاد هر کشور به حساب می آید بطوری که این پدیده امروزه به عنوان یکی از شاخص های اصلی توسعه یافتگی کشورها قلمداد می شود. تولید انبوه اتومبیل ها و نیز رشد فزاینده جاده ها و مسیر های ارتباطی ،موتور محرکه این بخش بوده است.
بخشی از متن
بررسی های آماری و مطالعات به عمل آمده نشان می دهد که تنها یک سوم از وسایل نقلیه در حال تردد در کشور دارای حداقل استانداردهای ایمنی و فنی قابل قبول هستند و دو سوم آنان به خاطر اشکالات فنی، نقص شدید در سیستم های روشنایی، لاستیک ها و دیگر نواقص در حقیقت نبایستی بر روی جاده حرکت کرده و از نظر ایمنی برای رانندگان، سرنشینان، عابران و سایر استفاده کنندگان از تسهیلات ترافیکی، خطرناک هستند. آمارهای موجود ثابت کرده است، دو عامل فرسوده بودن لاستیک ها و نقص سیستم ترمزها، درصد قابل توجهی از تصادفات رانندگی را که عامل وسیله نقلیه در ایجاد آن مؤثر بوده، به خود اختصاص داده است. همچنین تعداد قابل توجه وسایل نقلیه فرسوده و بالا بودن سن متوسط آن ها در شبکه فعال ترافیکی شهری یکی از عواملی است که موجب بروز تصادفات می شود. در حالی که در بیشتر نقاط دنیا سن قانونی وسایل نقلیه ده سال است، اما در کشور ما به جز سال های اخیر روند قانونمندی برای تعیین سن فرسودگی وسایل نقلیه وجود نداشته است. از این رو در شبکه ترافیکی، وسایل نقلیه با سن بالای 30 سال نیز می توان یافت. براساس آمارهای موجود عمر متوسط وسایل در کشور حدود 16 سال و عمر وسایل نقلیه سبک بین 14 تا 15 سال است. بنابراین، تردد وسایل نقلیه فرسوده علاوه بر اینکه ممکن است باعث بروز سوانح رانندگی گردد، آلودگی محیطی، اتلاف انرژی (سوخت) و آثار تخریبی بر جاده را نیز در بر خواهد داشت. شرایط نامناسب وسایل نقلیه باری و مسافری مانند اتوبوس های بین شهری از نظر وضعیت فیزیکی و مکانیکی این وسایل باعث ایجاد بسیاری از تصادفات رانندگی می شود ( بهروزی،1391) .
لذا در مجموع این مولفه ها بیشتر نقص فنی و عملکردی خودرو را شامل می شود. همانند فرسودگی خودرو، نقص سیستم فرمان ، روشنایی خودرو –فرسودگی لاستیک –نقص ترمز و ... (آیین نامه ایمنی راه،1390).
تصادف
در قوانین و فرهنگ ترافیک، تصادف برابر است با برخورد حداقل یک وسیله نقلیه با وسایل نقلیه دیگر به عبارتی دیگر در فرهنگ نوین ترافیک همه اجزاء دخیل در امر ترافیک می توانند عامل تصادف باشند (آیین نامه ایمنی راه،1390) .
در قوانین موجود وبرای راحتی درک مفاهیم مرتبط ، تصادف را اینگونه معرفی می کنند: هر گاه حداقل یک وسیله نقلیه موتوری با یک وسیله نقلیه دیگر برخورد کند تصادف رخ داده است. تصادف به اقسام زیر تقسیم می شود: (مدیریت ایمنی راه، 1385).
تصادف خسارتی :
که در آن بر اثر حادثه رانندگی فقط به وسایل نقلیه خسارت مالی وارد می شود.
تصادف جرحی :
تصادفی است که علاوه بر خسارت مالی حداقل یکی از رانندگان ویا سرنشینان ویا عابرین پیاده ویا احشام، مجروح و مصدوم می شوند .
تصادف قتلی(فوتی) :
در تصادفی که حداقل یکی از رانندگان ویا سرنشینان ویا عابرین ویا راکبین موتور و دوچرخه در اثر شدت تصادف، جان خودشان را از دست می دهند را تصادف قتلی گویند .
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده: 1
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1-بیان مسئله: 2
1-2-ضرورت انجام تحقیق: 4
1-3-وضعیت حوادث جاده ای استان اردبیل: 8
1-4-اهداف تحقیق : 10
1-5-فرضیه های تحقیق: 10
1-5-1-فرضیه اصلی: 10
1-5-2-فرضیات فرعی: 10
1-6-تعریف متغیرها و پیش فرضهای تحقیق: 10
1-6-1- عامل انسانی: 10
1-6-2- عامل جاده: 11
1-6-3- عامل محیط: 11
1-6-4-عامل خودرو: 11
1-6-5-تصادف.. 12
فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده
2-1- مبانی نظری: 13
2-1-1- مثلث E3 : 14
2-1-2- ماتریس هادون: 15
2-1-3-معادله صدمات گانارسون: 16
2-2-مدل های پیش بینی تصادفات: 17
2-3-مروری بر تحقیقات انجام شده: 21
2-3-1- مطالعات سازمان های بین المللی. 21
2-3-2- پژوهش های خارجی صورت گرفته: 24
2-3-3- پژوهش های داخلی صورت گرفته: 26
نتیجه گیری. 28
2-4-جمع بندی: 29
فصل سوم: مواد و روش ها
3-1- روش پژوهش.. 30
3-2- جامعه پژوهش : 30
3-3- نمونه پژوهش و روش نمونه گیری : 31
3-4- روش گردآوری اطلاعات : 31
3-5- روش تجزیه و تحلیل داده ها : 31
3-5-1- آمار توصیفی : 32
3-5-2- آمار استنباطی : 32
3-6- مدل مفهومی. 33
3-7- متغیرهای پژوهش : 34
3-8- محدوده زمانی و مکانی طرح: 35
فصل چهارم: نتایج
4-1- مقدمه: 37
4-2- تحلیل توصیفی: 37
4-3- رتبه بندی متغیرها بر اساس مدل فریدمن. 38
4-3-1- عامل انسانی: 41
4-3-2- عامل خودرو: 42
4-3-3- عامل جاده: 43
4-3-4- عامل محیط: 43
4-4- گروه کارشناسان: 44
4-5- گروه رانندگان مسیر: 45
4-6- گروه مسافرین: 47
4-7- پاسخ مصاحبه شوندگان بر اساس سن و سواد تحصیلی: 49
4-8- تحلیل فرضیه ها: 51
4-8-1- فرضیه اول: 51
4-8-2- فرضیه دوم: 52
4-8-3- فرضیه سوم: 52
4-8-4- فرضیه چهارم: 53
4-8-5- فرضیه پنجم: 54
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- نتایج: 55
5-2- جمع بندی و نتیجه گیری. 60
5-3- محدودیت پژوهش : 61
5-4- پیشنهادها 61
فهرست منابع............... 76
پیوستها............................. 78
چکیده انگلیسی..................... 91