روش تحقیق علمی اثرات وعوامل مؤثر بر طلاق در خانواده های شهرستان نیشابور در 80 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب :
عنوان : صفحه:
فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه ........................................................................................................................... 1
بیان مسئله ..................................................................................................................... 3
اثرات و عوارض طلاق ................................................................................................ 6
آثار اجتماعی طلاق ..................................................................................................... 7
عوامل مؤثر بر طلاق ................................................................................................... 9
راه حل مسئله ............................................................................................................ 11
اهمیت و ضرورت تحقیق .......................................................................................... 13
اهمیت تحقیق از لحاظ اجتماعی ............................................................................. 15
اهمیت تحقیق از لحاظ شخصی ................................................................................ 17
ضرورت تحقیق .......................................................................................................... 18
اهداف تحقیق ........................................................................................................... 19
هدف کلی ................................................................................................................. 20
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه تحقیق
مبانی نظری .............................................................................................................. 21
طلاق از دیدگاه اسلام .............................................................................................. 27
طلاق از دیدگاه قرآن .............................................................................................. 29
طلاق از دیدگاه مسیحیت ......................................................................................... 31
تاریخچه طلاق ........................................................................................................... 33
طلاق و انواع آن ...................................................................................................... 33
پیشینه تحقیق ............................................................................................................. 35
مدل ........................................................................................................................... 37
فرضیه های تحقیق .................................................................................................... 38
مفاهیم و متغیر ها ....................................................................................................... 38
فصل سوم : روش تحقیق
روش تحقیق .............................................................................................................. 40
نحوه انجام کار .......................................................................................................... 40
جامعه آمار ی............................................................................................................. 40
جمعیت نمونه و شیوه نمونه گیری ........................................................................... 40
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات
نمودار و جداول مربوط به طلاق ..................................................................... 65-41
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
نتایج یافته ها ............................................................................................................. 66
پیشنهادات .................................................................................................................. 69
پرسشنامه .................................................................................................................... 69
منابع و مأخذ.............................................................................................................. 70
مقدمه
وقتی که جغد طلاق بر آستانه ی خانه ای نشست و غبار غربت و تنهایی فضای غمگین آشیانه ای را در خود گرفت، جوجه های بی پناه و سرگردان در جستجوی پدر و مادر خویش پرپر می زنند. گاه در دامن مادر می آویزند تا لانه را رها نکند و گاه پدر را صدا می زنند تا برای همیشه ترکشان نگوید، زیرا آنان هنوز در آستانه ی پروازند، هنوز دهان گرسنگی خود را برای غذای محبّت والدین گشوده اند، هنوز گرمای تن مادر را می طلبند تا بال و پر بگشایند و در آسمان پاک و صاف خوشبختی اوج گیرند و زمزمة صدایشان دشت سرسبز زندگیشان را پراکند، ولی اکنون این جغد طلاق است که بر سرشان فرود آمده و کابوس غربت و اندوه بر چشمان منتظرشان نشسته است. اینک پدر یا مادر کدامیک پرواز را تا انتها به آنان خواهند آموخت؟ کدامیک بال نوازش بر سر این جوجگان بی پناه خواهد گسترد؟ کدامیک فروغ محبّت را به لانه ی تاریک هدایت خواهد کرد؟ و اینها پرسشهایی است که کودک در جستجوی پاسخ آنان است.
او قانون نمی داند، او تنها می خواهد به یک اندازه با هر دوتای پدر و مادر باشد و از رنج بی پدری یا بی مادری به یک میزان افسرده و نگران است.
فراموش نکنیم که طلاق یک فاجعه است امّا اگر تنها راه حل موجود باشد وظیفه داریم اثرات مخرب آنرا به حداقل برسانیم. کودکان قربانیان بلافصل طلاق والدین خویشند. اگر نتوانستیم فضای مطلوب و شادی بخش خانوادگی را برایشان فراهم کنیم دست کم باید بیاموزیم که چگونه آنها را از صدمات ناشی از طلاق تا حد امکان در امان داریم.
طلاق یکی از غامض ترین پدیده های اجتماعی عصر ما را از دیدگاه کسانی که بیش از همه آنها لطمه می بینند بررسی می کند. پدیدة طلاق (راه حل) رایج و قانونی، عدم سازش زن و شوهر، فروریختن ساختمان خانواده، قطع پیوند زناشویی و اختلاف ارتباط پدرو مادر با فرزند، توجه اصلی به پیامدهای طلاق و اثرات روحی، عاطفی، اجتماعی و اقتصادی آن بر فرزند است و در کنار آن به علل و موجبات طلاق اشاره ی کوتاهی کرده، سابقه ی طلاق به 20 قرن می رسد. مذاهب عمده همانگونه که در زمینه ی ازدواج و روابط زن و مرد رهنمودها و معیارهایی مقرّر کرده اند به امکان قطع این رابطه و نحوه ی آن نیز پرداخته اند امّا فقط در چند دهه ی اخیر است که طلاق به عنوان یک مسأله ی جدی اجتماع مطرح است.
من با طرح این مسأله و تحقیق در این مورد و با بیان اینکه طلاق بلای خانمان سوز است در صدد بررسی علل و عوامل اصلی این پدیده ی شوم برآمدم تا خوانندگان این تحقیق این مسأله را جدّی تر گرفته و راهکارهای آنرا برای زندگی خود در نظر گیرند تا بتوانند خود را از دام این بلا برهانند.
عوامل موثر بر طلاق:
وقتی دختر و پسری در جوانی با داشتن عشق فراوان نسبت به یکدیگر با بستن عقد ازدواج، کانونی گرم به نام خانواده را تشکیل می دهند، هیچگاه تصوّر نمی کنند که روزی ممکن است مشکلات زندگی چنان بر آنها غلبه کند و شرایطی بر آنها تحمیل شود که باعث شود در خطر است طلاق داده و زندگی عاشقانه ی خود را به پایان برساند. چه اتّفاقی پیش می آید که تمام آرزوهای دو نفر از هم می گسلد و زندگی آنها قبل از موعد خود می پاشد. در این تحقیق به این موضوع می پردازیم.
به گفته ی کارشناسان ازدواج هایی که در آنها هماهنگی بیشتری میان زوجین وجود دارد موفق ترند و کمتر به طلاق می انجامند. تشابهاتی مانند طبقة اجتماعی، سطح تحصیلات، سطح هوش، هم نژاد بودن، دین مشابه داشتن، هم زبان بودن و... یک ازدواج موفّق را رقم می زند.
تفاوت طبقاتی یکی از عواملی است که با امکانات اجتماعی؛ معمولاً دیدگاه های مختلفی را به وجود می آورد. البته اگر دو نفر، آن اندازه از آگاهی لازم برخوردار باشند که این تفاوتها را به رسمیت بشناسند ازدواجشان معنی ندارد.
دکتر آقاجانی، جامعه شناس معتقد است: «طلاق به عنوان مسأله ی اجتماعی یکی از مهمترین پدیده های حیات انسانی است. می توان گفت کمتر پدیده ی اجتماعی به پیچیدگی طلاق وجود دارد. علل و عوامل طلاق متفاوتند و این علل و عوامل یا در لایه های عمیق اجتماعی قرار دارند یا در لایه های ظاهری، امّا باید توجّه داشت که درک، فهم و تفسیر لایه های عمقی کار پیچیده ای است.»
دکتر آقاجانی علل و عوامل تأثیرگذار در طلاق را اینگونه بیان می کند:
1- عدم تفاهم و توافق اخلاقی 2- ناسازگاری و عدم سازش
3- بداخلاقی و بدرفتاری 4- خشونت (کتک زدن)
5- تفاوت و تضاد در زندگی 6- تفاوتهای فرهنگی
7- سوءِ ظن 8- اعتیاد
9- عدم شناخت و درک یکدیگر 10- ازدواج دوم
11- دخالت دیگران در زندگی 12- اختلاف سن
13- عدم علاقه 14- بیماری روحی
15- بیکاری 16- عدم توافق در مسائل جنسی (زناشویی)
17- ازدواج اجباری
البته از دیدگاه دکتر آقاجانی در میان طبقات مختلف اجتماعی (بالا، متوسط، پایین)، تفاوتهای اساسی در علّت طلاق وجود دارد. به طور مثال، در طبقه ی پایین جامعه، مهمترین علّت طلاق مشکلات مالی عنوان می شود و بیکاری و ندادن نفقه، اعتیاد، خشونت و بداخلاقی و بدرفتاری از جمله دیگر علل طلاق است.
فرضیه های تحقیق
1- کسانی که اختلاف سنی زیاد در هنگام ازدواج دارند بیشتر به طلاق روی می آورند.
2- کسانی که از نظر اقتصادی وضعیت مطلوبی ندارند، بیشتر به طلاق روی می آورند.
3- محل زندگی افراد نیز می تواند عاملی برای از هم پاشیدگی خانواده شود.
4- کسانی که وضعیت مسکن مناسبی ندارند بیشتر به طلاق روی می آورند.
5- کسانی که تحصیلات کمتری دارند بیشتر به طلاق روی می آورند.
6- کسانی که دارای فرزندان کمتری هستند بیشتر به طلاق روی می آورند.
مفاهیم و متغیرها
خانواده: نخستین واحد زندگی اجتماعی و اساسی ترین نهاد جامعه است.
ازدواج: به رابطه ای قانونی، عرفی یا دینی گفته می شود که مرد و زن برای شرکت دائم یا موقت در زندگی به هم پیوند می دهد.
طلاق: در لغت به معنای رهایی و رها کردن و در اصطلاح شرع به مفهوم فتح قرارداد ازدواج یا پاره نمودن رشته ی پیوند زناشویی است.
شغل: عبارت است از یک رشته وظایف و مسئولیت هایی که از طرف سازمان و مقام صلاحیت دار بر اساس مقررّات خاص همان سازمان به یک نفر شاغل محوّل می شود.
بیکار: به فردی گفته می شود که مشغول انجام هیچ قضیه ای در هیچ سازمانی نمی باشد.
بی سواد: فردی که توانایی خواندن و نوشتن ندارد.
فرهنگ: به طرز تفکّر و آداب و رسوم یک قوم یا ملّت گویند.
تحصیلات: به میزان بهره مندی فرد از آموزش های ارائه شده توسط آموزش و پرورش رسمی جامعه تحصیلات گویند. (قاسم آبادی، 1384، ص 39).
منزلت اجتماعی: به پایگاه اجتماعی فرد در میان یک گروه و یا منزلت اجتماعی یک گروه در مقایسه با گروه های دیگر منزلت اجتماعی گویند.
درآمد در ماه: به میزان عایدی و پولی که فرد در ماه به دست می آورد و با آن زندگی خویش را تأمین می کند.