طراحی و اجرای فرایندهای تحول سازمانی در بخش دولتی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه.................................. 1
تعریف مساله............................ 3
اهمیت و ضرورت تحقیق.................... 5
اهداف تحقیق............................ 10
فرضیات تحقیق........................... 10
روش تحقیق و گردآوری اطلاعات............. 11
جامعه و نمونه آماری.................... 12
قلمرو تحقیق............................ 14
تعاریف عملیاتی......................... 15
محدودیت های تحقیق...................... 17
نوآوری تحقیق........................... 18
فصل بندی تحقیق......................... 19
بخش اول: کلیات سازمانهای غیر دولتی NGOS
واژه سازمانهای غیردولتی NGOS........... 22
تعاریف سازمانهای غیردولتی NGOS......... 26
محورهای فعالیت سازمانهای غیردولتی NGOS. 29
ارتباط سازمانهای غیردولتی با سازمان ملل متحد 33
نقش های سازمانهای غیردولتی NGOS........ 35
فرایند رشد و گسترش سازمانهای غیردولتی NGOS 39
مقدمه.................................. 44
سیر تاریخی نظریه دمکراسی............... 45
مبانی و اصول اساسی دمکراسی............. 49
انواع دمکراسی و حکومتهای دمکراتیک...... 60
بوروکراسی.............................. 67
دمکراسی و بوروکراسی.................... 70
جامعه مدنی و جایگاه دولت و شهروندان.... 76
انواع مشارکت........................... 90
اشکال مشارکت........................... 91
شیوه های مشارکت........................ 92
نقش سازمانهای غیردولتی در تسهیل فرایند مشارکت و مشارکت پذیری........... 95
شرایط و لوازم مورد نیاز برای شکل گیری مشارکت اجتماعی 99
تحولات حاصله در نظریه دولت.............. 104
حاکمیت خوب............................. 115
تعریف و ویژگیهای حاکمیت خوب.......... 122
مفهوم حاکمیت خوب..................... 123
شاخص های حاکمیت خوب.................. 127
مشارکت............................. 131
حاکمیت قانون....................... 131
شفافیت............................. 133
حساسیت............................. 133
اجماع گرایی........................ 133
کارایی و اثربخشی................... 134
فراگیر بودن........................ 134
پاسخگویی........................... 135
بخش هشتم: تحول سازمانی
تعریف تحول سازمانی..................... 141
دشواری ارائه مفاهیم تحول سازمانی....... 146
پیش فرضها و اهداف تحول................. 147
مدلهای تحول سازمانی.................... 150
بخش نهم: اصلاحات اداری
مقدمه.................................. 163
اصلاح اداری چیست؟....................... 166
آیا اصلاح اداری دشوار است؟.............. 167
محیط بخش دولتی و اصلاح اداری............ 169
عناصر محیطی سازمانهای اداری............ 171
عوامل اقتصادی....................... 172
عوامل فرهنگی........................ 173
عوامل جمعیتی........................... 174
عوامل سیاستی........................... 175
محورهای اصلاحات اداری................... 176
اندازه دولت و سازمانهای دولتی....... 176
اندازه دولت در ایران................ 191
فساد اداری............................. 195
تعاریف و ماهیت فساد اداری........... 196
اثرات فساد اداری.................... 197
عوامل و دلایل فساد اداری............. 200
کنترل فساد اداری.................... 204
پاسخگوئی............................... 210
پیدایش توجه نسبت به استانداردهای پاسخگوئی 213
افزایش مباحثات مربوط به عوامل پاسخگوئی 216
فصل سوم: معرفی قلمرو و تحقیق
بخش اول: وضعیت کلی بخش کشاورزی
ارزش افزوده............................
زیربخش های کشاورزی.....................
زیر بخش زراعت و باغبانی.............
نظامهای بهره برداری دهقانی.............
نظام بهره برداری تعاونی.............
تعاونی های سنتی (بنه)...............
شرکتهای تعاونی تولید................
تعاونی های مشاع.....................
نظام بهره برداری تجاری.................
واحدهای شخصی- شرکتی غیر رسمی........
شرکتهای سهامی زراعی....................
واحدهای کشت و صنعت.....................
زیر بخش دام و طیور و آبزیان............
نظامهای بهره برداری دام.............
نظام دامداری عشایری ..............
نظامهای دامداری روستایی...........
نظام دامداری صنعتی................
زیر بخش منابع طبیعی....................
منابع خاک و اراضی کشور..............
کاربری اراضی........................
جنگل ها و مراتع.....................
شیوه های بهره برداری از مراتع..........
بهره برداری از مراتع................
بهره برداران عشایری...............
بهره برداری روستایی...............
بهره برداران نیمه کوچنده و رمه گردان
بهره برداران از جنگلها..............
آبخیزداری...........................
زیر بخش صنایع تبدیلی، تکمیلی و روستایی.
زیر بخش توسعه روستایی و عشایری.........
تشکیلات دولتی مرتبط..................
بخش دوم: تشکل های غیردولتی بخش کشاورزی ایران
مقدمه..................................
شرکتهای تعاونی.........................
شرکت تعاونی کشاورزی و روستایی.......
شرکت تعاونی صیادان..................
شرکت تعاونی صاحبان حرفه ها و صنایع دستی
شرکت تعاونی صنایع کوچک..............
تشکل های غیرانتفاعی....................
انجمن ها............................
سندیکاها و اتحادیه ها...............
سازمانهای غیردولتی..................
مبانی قانونی تشکلهای غیردولتی بخش کشاورزی
انواع تشکل های غیردولتی بخش کشاورزی....
تعاونیهای تحت نظارت سازمان مرکزی تعاون روستائی
تعاونیهای زنان روستائی..............
تعاونیهای روستائی...................
شرکتهای تعاونی کشاورزی..............
تعاونیهای منابع طبیعی...............
تعاونیهای تحت پوشش وزارت تعاون......
تشکل های غیردولتی عضو اتاق ایران....
سطوح تشکل های غیردولتی بخش کشاورزی.....
فصل چهارم: متدلوژی تحقیق
مقدمه..................................
فرایند تحقیق...........................
مدل مفهومی تحقیق.......................
ابعاد، مولفه ها و شاخص ها..............
جامعه و نمونه آماری....................
روش شناسی تحقیق........................
روش جمع آوری اطلاعات....................
روائی و پایایی ابزار تحقیق.............
روشهای تجزیه و تحلیل داده ها...........
فصل پنجم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق و پیشنهادات
مقدمه..................................
تحلیل آمار توصیفی- استنباطی سوالات......
تحلیل آمار توصیفی- استنباطی مولفه های مربوط به تحول اداری...................................
تحلیل آمار توصیفی- استنباطی مولفه های مربوط به افکار عمومی و نیازهای
شهروندی.............................
تحلیل آمار توصیفی- استنباطی مولفه های مربوط به سازمانها و تشکلهای
غیردولتی............................
تحلیل آمار توصیفی- استنباطی مولفه های مربوط به سیستم های اقتصادی،
اجتماعی و سیاسی.....................
بررسی و تحلیل مولفه های اصلی و اولویت های تاثیرگذاری آنان بر تحول
اداری..................................
تحلیل و بررسی فرضیات تحقیق.............
تحلیل و بررسی فرضیه اول تحقیق.......
تحلیل و بررسی فرضیه دوم تحقیق.......
تحلیل و بررسی فرضیه سوم تحقیق.......
تحلیل و بررسی فرضیه چهارم تحقیق.....
تحلیل و بررسی فرضیه پنجم تحقیق......
بررسی ارتباطات مولفه های اصلی با مولفه های مربوط به تحول اداری...................................
بررسی وتحلیل مدل تحقیق.................
مدل تحقیق..............................
الگوی فرایند تدریجی تحولاداری با رویکردتوسعه وتقویت سازمانهایغیردولتی.......................
نتیجه گیری.............................
پیشنهادات..............................
ضمائم
الف- منابع و مأخذ......................
ب- خروجی آزمون های آماری...............
ج- پرسشنامه............................
======================
مقدمه
جامعه بشری با گذر از قرن بیستم و ورود به هزاره سوم میلادی، بخش مهمیاز تاریخ دگرگونیهای خود را پشت سر گذاشت که این دگرگونیها پیش درآمد تغییرات بسیار شگرف و گستردهای در حوزههای مختلف حیات بشری در قرن جدید خواهد بود.
از جمله ویژگیهای نیمه دوم قرن بیستم پدیده بینالمللی شدن امور و همچنین توسعه همکاریهای بینالمللی بین دولت ها و ملتها بوده است که در نتیجه تعداد سازمانهای غیردولتی در سطوح ملی، محلی و بینالمللی به شدت روبه افزایش گذاشت و در عرصههای مختلف اداره امور جوامع، نقشهای درخور توجهی را برعهده گرفتند که در این راستا تکوین و تعامل نظریههای علمیو تجارب عملی بشر در حوزههای دمکراسی و بوروکراسی نیز شرایط مذکور را تسهیل و پشتیبانی نمود.
در این جهت پژوهش حاضر تلاش دارد تا از طریق اثبات تعیین کننده سازمانها تشکلهای غیردولتی بر تحول سازمانهای دولتی الگویی جامع برای طراحی و اجرای فرایندهای تحول سازمانی در بخش دولتی با تأکید بر ایجاد و تقویت سازمانها و تشکلهای غیردولتی ارائه نماید .
در این فصل کلیات پژوهش در قالب 9 عنوان به شرح صفحات بعد مورد بررسی قرار میگیرد.
فصل اول
کلیات
1- 1- تعریف مسأله
بررسی ادبیات موضوع تحول اداری و الگوهای ارائه شده توسط صاحبنظران در این خصوص و همچنین تجارب عملی انجام شده در ایران نشانگر آن است که اکثر الگوهای ارائه شده دارای رویکردی درون سازمانی بوده و معطوف به مداخله و تغییر در مؤلفههایی نظیر ساختار تشکیلاتی، نیروی انسانی و روشها و سیستمهای سازمانی میباشد. به عبارت دیگر در ارائه مدلها و الگوهای تحول اداری در نظام بوروکراسی دولت، فرض نظریه پردازان براین قرارگرفته است که با ایجاد تغییرات شکلی و ماهوی در اجزاء تشکیل دهنده یک سازمان میتوان به تحول اساسی و دلخواه دست پیدا کرد، در حالیکه در جوامع دمکراتیک و مردم سالار امروزی که مخاطبان و خدمتگیرندگان هر یک از بخشهای بوروکراسی دولت در قالب تشکلها و نهادهای غیردولتی سازمان یافته میباشند و میتوانند تأثیرات شگرفی را برساختار و رفتار بوروکراسی دولت بر جای گذارند ، نمیتوان از این عامل مهم و تأثیرگذار غافل مانده و از قدرت و انرژی تحول زایی آن استفاده نکرد و یا آن را به عنوان یک تهدید محسوب نمود، بلکه میتوان با رویکردی برون سازمانی و از طریق ایجاد و تقویت نهادهای غیردولتی در کنار بخش دولتی و افزایش قدرت چانهزنی و ایجاد سازو کارهای منطقی و قانونی برای مطالبات جمعی، عملاً فرآیند تحول اداری را در دستگاهها دولتی کوتاه و واقع بنیاد نمود و هزینههای آن را کاهش داد.
...
فصل چهارم
مقدمه
متدلوژی تحقیق یکی از مهمترین اجزاء و مراحل تحقیق است و انتخاب مناسب آن نقش ویژه ای در سر نوشت تحقیق دارد. در این تحقیق نیز محقق در انتخاب متدلوژی و عملیاتی کردن آن نهایت تلاش و دقت خود را بکار گرفت تا از طریق تنظیم برنامه مشخصی برای طی فرآیند تحقیق ابزارهای مناسبی به منظور گردآوری داده ها ، اعم از عینی ، نگرشی و جمعیت شناختی فراهم نموده و برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز از انواع روشهای آمار توصیفی و استنباطی استفاده نماید.
در این فصل متدلوژی تحقیق از طریق توضیح و تشریح مدل مفهومی تحقیق، جامعه و نمونه آماری، و روش گردآوری و تجزیه وتحلیل داده ها ونرم افزارهای مورد استفاده معرفی میگردد.
1- فرآیند تحقیق
این تحقیق براساس یک برنامه و فرآیند خاص در دو مرحله کلی شامل، مرحله شناخت و مرحله طراحی به شرح نمودار زیر انجام شده است:
در این مرحله، ابتدا با مطالعات اکتشافی اولیه ،سوالات و همچنین فرضیات اصلی تحقیق در ذهن پژوهشگر شکل گرفته است که نتایج آن در قالب طرح تحقیق ارائه گردیده و تحت عنوان «کلیات» در فصل اول این رساله تدوین شده است. در گام بعدی مطالعات پیرامون موضوع تحقیق در ابعاد مختلف ادامه پیدا کرده است. این مطالعات شامل بررسی عمیق در ادبیات علمی و بررسی اسناد، گزارشات و اطلاعات موجود در وزارت جهاد کشاورزی و همچنین مصاحبه های اکتشافی با مدیران و خبرگان بوده است، در نتیجه مبانی نظری تحقیق در این مرحله شکل منسجمی به خود گرفت که تحت عنوان مبانی نظری در فصل دوم تدوین گردیده است.
مجموعه بررسیها و مطالعات انجام شده در مراحل قبلی به محقق این امکان را دارد تا چهارچوب نظری یا مدل تحقق را تبیین نماید در این مرحله متغیرهایی طراحی شده اند تا بتوانند اولاً در یک مطالعه موردی – توصیفی وضعیت موجود تحول اداری را در وزارت جهاد کشاورزی مورد سنجش قرار دهند و ثانیاً تأثیر عوامل محیطی را بر فرآیند تحول اداری از حوزه های سه گانه ای که انتخاب شده است در قالب یک مطالعه موردی-اکتشافی مشخص سازند . پس از تدوین چهارچوب نظری ومدل تحقیق، الگوی پرسشنامه و نوع مصاحبه های لازم برای جمع آوری اطلاعات مشخص شده است که ویژگیهای آن در همین فصل (فصل چهارم) تحت عنوان روش تحقیق تنظیم گردیده است.
در آخرین مرحلة، اطلاعات و یافته های تحقیق با استفاده از ابزارهای آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه وتحلیل و بررسی قرار گرفته است که نتایج حاصله تحت عنوان تجزیه و تحلیل یافته های در فصل پنجم این رساله جمع بندی و تدوین گردیده است.
طراحی الگوی پیشنهادی در واقع یک مطالعه علی- تبیینی است که به طراحی عوامل مؤثر بر تحول اداری و تعیین میزان و چگونگی تأثیر آنها میپردازد و تعاملات بین عوامل تأثیر گذار را نشان میدهد .
طراحی مدل پیشنهادی مبتنی بر اطلاعات حاصل از سه پایگاه اطلاعاتی زیر بوده است:
1-نتایج حاصل از مرحله شناخت و وضعیت عوامل و متغیرهایی که مورد بررسی و سنجش قرار گرفتهاند.
2-جمع بندیهایی مدون و اصول موضوعه هایی که از ادبیات تحقیق بدست آمده است.
3-دیدگاهها، نظریات و جمع بندیهای حاصل از مصاحبه های انجام شده با خبرگان و مدیران.
اطلاعات و یافته های فوق شالوده اصلی و بستر مناسب را برای طراحی مدل پیشنهادی برای تحول اداری بوجود آورد که در نهایت در فصل پنجم رساله تدوین گردیده است.
...