کتابچه ی راهنمای آموزشهای زیست محیطی
مقدمه:
در سرزمین ما، مقوله محیط زیست و در پیوند مستقیم با آن، ضرورت حفاظت از محیط زیست به عنوان دانش، بینش و حرفه از تاریخچه ای بس نوین بر خوردار است و به همین دلیل است که هنوز جایگاه واقعی خود را میان اذهان عمومی باز ننموده است (1) با توجه به رشد روز افزون جمعیت و محدود بودن منابع طبیعی در دسترس، امروزه مسئله حفاظت از محیط زیست به عنوان یکی از مهمترین مسائل جامعه بشری مطرح شده است که لازمه آن آموزش های زیست محیطی به افراد جامعه می باشد. نکته حائز اهمیت این است که حفظ محیط زیست محدود به مرزهای سیاسی و جغرافیایی نبوده و اهتمام جمعی همه ساکنان کره زمین را می طلبد. بنابراین مسائل محیط زیست در اواخر قرن بیستم بعدی جهانی یافت و مورد توجه و رسیدگی جدی کارشناسان قرار گرفته است.
درک عواملی و عواقب دگرگونی جهانی محیط زیست و یافتن راههای مناسب جهت پیشگیری و مقابله با آثار سوء آن بسیار ضروری است. (2) آموزش های زیست محیطی به عنوان یک اولویت مهم و درجه اول برای کلیه جوامع انسانی به خصوص کشورهای در حال توسعه مطرح می شود. در چنین جوامعی توسعه صنایع، کشاورزی و افزایش جمعیت و توسعه شهرها موجب سرازیر شدن انبوهی از آلاینده های مختلف به محیط زندگی انسان و سایر موجودات زنده گردیده و از سوی دیگر و عمدتا به دلیل آگاهی لازم، هنوز راههکارهای جدید برای مهار این قبیل آلودگی ها پیش بینی نشده است و در نتیجه معضلات ناشی از بروز این مسائل هر چه بیشتر خود نمایی می کنند. بنابراین ضروری است که تمهیداتی اندیشیده شود تا بتوان این پدیده خطرناک را که البته هنوز بسیاری از افراد خطر آن را درک نمی نمایند کنترل نمود. (3)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
ـــــــــــــــــــــــــــ‌ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فصل اول
مقدمه ........................................................................................................ 6
بیان اهداف ................................................................................................ 7
هدفهای کلی واهداف رفتاری آموزش محیط زیست ................................ 8
تاریخچه توسعه آموزش زیست محیطی .................................................. 9
اهداف آموزش محیط زیست .................................................................. 10
انواع برنامه های آموزشی در زمینه آموزش محیط زیست .................. 11
روند تاریخی آموزش محیط زیست ....................................................... 13
در آمدی به مسایل زیست محیطی بین المللی ......................................... 15
فصل دوم
( تعاریف، مفاهیم، آلودگیها، راهکارها و آموزش ها) ............................. 17
هوا .......................................................................................................... 18
آب .......................................................................................................... 26
انرژی و اثرات زیست محیطی نیروگههای حرارتی ................................ 32
زباله ها ................................................................................................... 43
صوت ..................................................................................................... 46
نفت ......................................................................................................... 48
خاک......................................................................................................... 51
جنگل ....................................................................................................... 54
فصل سوم
( کنفرانس‌ها)
کنفرانس جهانی آموزش محیط زیست- توکیو ...................................... 61
کنفرانس جهانی محیط زیست استکهلم ................................................... 62
کنفرانس جهانی محیط زیست برانتلند..................................................... 63
کنفرانس جهانی محیط زیست- ریو......................................................... 64
فصل چهارم
( راهکارها)
کجا و چگونه محیط زیست را آموزش دهیم ......................................... 66
تاریخچه آموزش محیط زیست در سازمان حفاظت محیط زیست ......... 77
راهکارهای حفاظت از محیط زیست........................................................ 79
آینده نگری و تعهد در قبال نسل های آینده ........................................... 83
تدوین راهکارهای عملی در آموزش محیط زیست ................................. 86
فصل پنجم
نتیجه گیری ............................................................................................. 88
منابع و ماخذ .......................................................................................... 89