پایان نامه نقوش و خطوط روی سکه های دورة ساسانی
پیش گفتار
به استحضار می رسانم مطالب پیش رو تحت عنوان نقوش و خطوط روی سکه های دوره ساسانی می باشد. این مطالب شامل سه بخش: بخش اول تاریخچه سکه بخش دوم نگاهی گذرا به تاریخ ساسانیان و سکه های ساسانی و بخش سوم مقایسه جزئیات مربوط به حکاکیها تمثال ها سکه های عهد خسرو دوم تا یزدگرد سوم بخش چهارم و جمع بندی و نتیجه گیری می باشد.
امیدوارم در شناخت این علم گامی هر چند کوچک برداشته باشم و تلاش های این حقیر از ارزش اثر نکاهد و از هر گونه نقصان و ضعف درآن پیشاپیش عذرخواهی می نمایم. جا دارد در اینجا به عنوان شاگرد سپاسگذاری و قدردانی ویژه خود از استاد گرانقدرم دکتر بهرام زاده ابراز دارم. در پایان لازم می بینم از سرکار خانم شیرخدایی مسُول محترم کتابخانه موزه ملی ایران و دیگرهمکارانش نهایت تشکر و قدردانی را به عمل آورم.
مقدمه
سرزمین ایران عهد تمدن های با شکوهی بوده که آثار آن در حالی قرون متمادی با وجود آسیب های زمانه تجارت و آتش سوزی و بوالهوسی افراد جاهل هنوز پا برجا ایستاده و حکایت از عضمت گذشته و تاریخ و تمدن مردمان این سرزمین مینماید. از جمله آثار به جای مانده سکه ها می باشند که سکه ها ازمعتبرترین منابع تاریخی محسوب می شوند و نقوش وکتیبه های حک شده برآنها حاوی اطلاعات ارزشمندی است. سکه نمایانگر اوضاع سیاسی، هنری، اقتصادی و نگرش های مذهبی است و می توان بخش مهمی از شاخصه های فرهنگ و تمدن یک جامعه را از آنها دریافت کرد. در واقع یکی از شاخصه های مهم باستان شناسی علم سکه شناسی است و همه سکه ها نه تنها از لحاظ علمی مهمند و گویای بسیاری از حقایق زندگی بشری است بلکه شناخت آن و آگاهی به آن را منش های گوناگونی را می طلبد سکه ها در دوره ساسانیان تابلوی تمام نمای ایده ها و اندیشه های حکومت جهت انتقال و ارائه به مردم بوده است.
چکیده
با توجه به گستردگی علم سکه شناسی در این مطالب به بررسی سکه های دوره های ساسانیان اکتفا شده است. قبل از این بررسی ما ایتدا به شرح تاریخچه سکه پرداخته سپس نگاهی گذرا به تاریخ دوره ساسانیان داشته وحکاکی را در مورد سکه های دوره ساسانیان را مطرح نموده ام. برای بررسی سکه های دوره ساسانیان به ترتیب سلسله های پادشاهان، سکه های آنها را معرفی نموده و تصاویری ازاین سکه ها را گردآوری کرده ام. در قسمت های بعد به مقایسه جزئیات مربوط به حکاکی ها و تمثال های سکه های عهد خسرو دوم تا یزدگرد سوم پرداخته و در آخر به معرفی چند ضرابخانه و چگونگی آنها در شهرهای مختلف و جمع بندی و نتیجه گیری اکتفا شده است.
فهرست مطالب
پیش گفتار
مقدمه
چکیده
فصل اول
تاریخچه سکه
تاریخچه سکه
ویژگی سکه خوب
سکه های جعلی
فصل دوم
سکه های ساسانی
سکه های ساسانی
فصل سوم
بررسی سکه ها
بررسی سکه ها
سکه های اردشیر اول
سکه های شاپور اول
سکه های هرمزد اول
سکه های بهرام اول
سکه های بهرام دوم
سکه ای * از بهرام سوم
سکه های *
سکه های هرمزد دوم
سکه های شاپور دوم
سکه های اردشیر دوم
سکه های شاپور سوم
سکه های بهرام چهارم
سکه های یزدگرد اول
سکه های بهرام پنجم
سکه های هرمز سوم
سکه های پیروز
سکه های بلاش
سکه های جاماسب
سکه های قباد اول
سکه های خسرو اول
سکه های هرمز چهارم
سکه های بهرام ششم
سکه های خسرو دوم
سکه های ویژه خسرو دوم
وستهم
فصل چهارم
حکاکیها
مقایسه جزئیات مربوط به حکاکیها وتمثال های سکه های عهد خسرو دوم تا یزدگرد سوم
روی سکه ها
دوایر با حلقه های پیرامونی تصاویر
تاج های پادشاهی
تاج به معنای دقیق کلمه
تزئینات تاج ها
گوشواره ها
گردن آویزها
نوشته های سمت جپ سکه ها
نوشته های سمت راست سکه ها
حاشیه سکه ها
پشت سکه ها
حلقه های پیرامونی
حاشیه ها
اجزای تزئینی در داخل حلقه ها
نوشته های طرف راست
نوشته های طرف چپ
ویژگی های سکه های دسته سوم