مقدمه:
زمانی که دنیا در حال جنگ بود پیشرفت صنعت پتروشیمی بر روی تولید سوخت به خصوص سوخت هوانوردی متمرکز شده بود.
در نتیجه بهبود ساختار پروین به وسیلة تولید تریمر و تترامر آن منجر به تولید اولفین‌ها و پارافین‌ها با شاخه‌های زیاد شد و همچنین ترکیبات اکتان مورد توجه قرار گرفت. از طرفی سولفوناسیون آلکیل‌ها منجر به تولید یک شویندة سنتزی با خواص عالی شد. هر قدر تعداد شاخه‌های بیشتری به آن متصل می‌شد پایداری شیمیایی آن در چرخة تولید بیشتر می‌شد ولی کف آن در پسابها باقی می‌ماند.
آنها به زودی از روی مطالعات اخیر بر روی تجزیه زیستی آن دریافتند که اگر چه این ساختار خواص پاک کنندگی خوبی دارد ولی قادر نیست به سرعت در طبیعت تجزیه شود. پس از آزمایشاتی که محققان انجام دادند، مشخص شد الکیل‌های خطی مانند فتی اسیدها قادرند به راحتی تجزیه شوند. از آن پس LABS را به عنوان یک مادة فعال در سطح وارد عرضه تجاری شد. به طوریکه تولید سالانه آمریکا، ژاپن و اروپای غربی تقریباً 7/1 میلیون تن است و تولیدات چند کشور در سال 1989 در جدول 1 آمده است. مطالعات کسترده‌ای بر رویLAS و رفتار تجزیه پذیری آن انجام شده و مشخص شد با مصرف امروزه در دنیا تأثیرات اکولوژیکی آن قابل کنترل است. تخمین زده می‌شود غلظت آن در فاضلاب کمتر از 35 درصد از مقدار کل استفاده آن می‌باشد. جابجایی LAS در فاضلابها 99- 95 درصد انجام می‌شود و در رسوب فاضلابها تقریباً 30 درصد از LAS تحت شرایط بی‌هوازی تجربه نشده باقی می‌ماند. به هر حال مقداری از LAS که در خاکها رسوب می‌کند با نیم عمری حدود 3 تا 35 روز تجزیه می‌شود. شواهد نشان می‌دهد LAS در شرایط هوازی به طور کامل تجزیه می‌شود.
شیمی LAS و LAB:
تفاوتهای LAB در طول زنجیره کربن در فرآورده نهایی و موقعیت حلقه بنزن نسبت به زنجیره کربن است.
جدول 2 پراکندگی زنجیر کربن در دو نوع ساختار مخلوط LAB را نشان می‌دهد. یکی از آنها دارای زنجیر کوتاه شامل 10- 9 کربن و دیگری دارای زنجیر بلند با 13- 12 کربن است. در حالی که LAS به طور متوسط زنجیر کربن آن 14- 10 کربن دارد.
در شکل 1 پیک اصلی در کروماتوگرام LAB مربوط به ایزومرفنیل است. توجه شود که ایزومر 1-فنیل وجود ندارد کمترین پیک در کروماتورگرام که توسط طیف سنجی GC و MS انجام شده مربوط به شاخة الکیل بنزن است. البته مطالب گفته شده به ریشة اصلی که درتولید استفاده شد. بستگی دارد که قابل جداسازی توسط تقطیر نیست بنابراین در فرآیند تولید LAB باید دقت کافی به عمل آید.
تولید آلکیل بنزن خطی:
LAB با آلکیلاسیون بنزن توسط کاتالیزور فریدل- کرافتس در حضور کلرید آلومینیوم و یا HF انجام می‌شود. آلکن‌های خطی از دهیدروژناسیون آلکانها به دست می‌آیند. شکل 2 نشان دهندة سه فرآیند تولید LAB است. همانطور که در شکل می‌بینید دو فرآیند آلکیلاسیون توسط HF انجام شده ولی اکثر آلکیلاسیون‌ها در فرآورده‌های مایع به روش فریدل- کرافتس در حضور ALCL3 انجام می‌شود.
LAB که تولید می‌شود یکسان نخواهد بود بلکه ایزومرهای مختلفی خواهد داشت. اگر از ALCL3 به عنوان کاتالیزور استفاده کنیم مقدار 30- 25 درصد ایزومر 2-فنیل و مقدار 22- 15 درصد ایزومرهای 3، 4، 5، 6- فنیل تولید می‌شود.
جدول 3 آنالیز ایزومرهای مختلفی که از الکیلاسیون بنزن با دو نوع کاتالیزور مختلف به دست آمده را نشان می‌دهد. که تفاوت در ترکیبات آنها تحت تأثیر خواص فرمولاسیون ALS در شوینده های مایع به خصوص حلالیت و وسکیوزیتة آنها است.
فهرست
عنوان صفحه
تاریخچه شرکت پاکشو.......................................................................................... 3
مو و لزوم استفاده از شامپوها............................................................................. 4
شامپو و انواع آن................................................................................................... 7
دترجنت‌ها (سورفکتانت‌ها) و انواع آن................................................................... 9
تری اتانول آمین لوریل سولفات............................................................................ 17
سولفوساکسیناتها.................................................................................................. 17
فتی اسید آلکانول آمید........................................................................................... 18
ایمیدازولین‌ها......................................................................................................... 19
بتائین‌ها.................................................................................................................. 20
محافظت کننده‌ها.................................................................................................... 22
عوامل شفاف کننده................................................................................................ 23
عوامل غلظت دهنده................................................................................................ 24
افزودینهای که به پایداری شامپو کمک می‌کنند..................................................... 25
کف......................................................................................................................... 25
مواد اولیة شامپو و کنترل کیفیت آنها................................................................... 26
آب و کنترل کیفیت آن............................................................................................ 37
فرمولاسیون دو نوع شامپو و مایع دستشویی...................................................... 41
مراحل ساخت شامپو............................................................................................. 43
کنترل کیفیت محصول............................................................................................ 45
روشهای اصلاح محصول...................................................................................... 49
نرم کننده‌های لباس............................................................................................... 50
سفیدکننده‌ها ......................................................................................................... 52
مایع ظرفشویی....................................................................................................... 55
جرم گیر................................................................................................................ 58
شیشه شوی........................................................................................................... 60
نرم کنندة موی سر................................................................................................ 62
میکروبیولوژی....................................................................................................... 63