مقاله بهداشت جسمی و روحی در زندگی پیامبر اسلام (ص) در 17 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست
عنوان صقحه
مقدمه ............................................................................................................... 3
بهداشت جسمی و خوراک درزندگی پیامبر اعظم (ص).................................... 4
بهداشت فردی درزندگی پیامبر (ص)............................................................... 6
بهداشت چشم یکی دیگر از بهداشت جسمی..................................................... 7
مسواک کردن .................................................................................................. 8
خلال کردن ...................................................................................................... 8
استفاده از ظرف پاکیزه و سالم ....................................................................... 9
بهداشت تغذیه .................................................................................................. 9
غذاخوردن هنگام گرسنگی .............................................................................. 10
استفاده از انواع غذاهای مورد نیاز ................................................................. 10
حجامت از توصیه های بهداشتی از دیدگاه پیامبر اعظم (ص)......................... 11
بهداشت اجتماعی یکی دیگر از بهداشت روحی و روانی ................................. 12
بهداشت روانی ................................................................................................. 13
نتیجه ................................................................................................................ 15
پیشنهاد............................................................................................................. 16
|
«مقدمه»
بهداشت جسمی و خوراک در زندگی پیامبر اعظم (ص):
آنچه پیش رو دارید مقاله‌ایی است تحت عنوان بهداشت جسمی و روحی در زندگی پیامبر اعظم (ص) یک بخش از این مقاله مربوط به بهداشت جسمی است و بخش دوم آن مربوط به بهداشت روحی و تأثیر آرایش ظاهر بر بهداشت روحی است. البته در فراخوان مقاله عنوانی با (توجه به آرایش ظاهر در سیره پیامبر اعظم (ص) بود که ارتباطی تنگاتنگ با بخش دوم مقاله حاظر دارد که نباید از نظر پنهان بماند.
در شرایطی که وضعیت عمومی مردم، فقر و محرومیت بود پیامبر اعظم (ص) در غذای خود و سایر نیازمندیهای زندگی ، خود را با محرومان تطبیق می دادند وسعی بر آن داشتند که محرومان جامعه را نیز بی نیاز گردانند در نتیجه هیچوقت اصراف نمی کردند این پیش درآمد را گفتیم تا نتیجه بگیریم که عدم اصراف آنها دلیل بر عدم بهداشت تغذیه آنها نبود بلکه از حداقل غذا ولی مفید هم برای خود و هم برای نیازمندان تهیه کرده و تناول می فرمودند.
پیامبر اعظم (ص) به حکم «کلوا من طیبات ما رزقناکم»[1] همواره ، غذای پاکیزه و حلال و در عین حال کم و ساده تناول می کردند. کیفیت معنوی غذا را مد نظر داشتند. در کیفیت و کمیت ظاهری آن نیز حد معمول را رعایت می نمودند. خوراکشان همان خوردنیهای معمول هر زمان یا کم بهاتر از آن بود که در آن نه اسراف می ورزیدند و نه به حقوق دیگران تجاوز می کردند.
امام صادق علیه السلام فرمود:
شبی هنگام افطار پیامبر اعظم (ص) در مسجد «قبا» بود، فرمود:
آیا نوشیدنی یافت می شود؟
یکی از اصحاب برای آن حضرت عسل آمیخته به شیر آورد. حضرت آن را به دهان گذاشت (و چشید) و کنارش زد و فرمود: دو آشامیدنی است که به یکی می‌شود بسنده کرد[2] البته همانطور که در مقدمه گفتیم بر می آید که هر دوی آن نوشیدنیها مقوی بوده اند پس در صورت عدم خوردن یکی از آنها سوء تغذیه ای صورت نمی گرفت و همچنین اصراف هم نمی شد که پیامبر اعظم (ص) هر دو جنبه را در نظر می‌گرفتند و اینگونه نبوده که یکباره هر دو را بخورند ولی چند روز پشت سر هم هیچ غذائی تناول نکنند هر چند اگر نیازمندی را می دیدند تا چند وعده غذایی ، غذایشان را در اختیار آنها قرار می دادند.
بهداشت فردی در زندگی پیامبر اعظم (ص):
قبل از اینکه به این قسمت مقاله بپردازیم ابتدا مقدمه ای را برای تعاریف بهداشت و ضرورت آن می پردازیم.[3] سپس به این قسمت از مقاله می پردازیم. حفظ سلامتی بدن در برابر بیماریها و رعایت مقررات و نظم مربوط به پیشگیری و عدم ورود عوامل بیماریزا به بدن و رعایت تغذیه و پیشگیری مزمن را بهداشت گویند.
با توجه به تعاریف بهداشت با تعریف علمی امروز، بحث را با توجه به روایات و مراجع ادامه می دهیم در آخر قضاوت با خواننده مقاله است که چه مقدار پیامبر اعظم (ص) مفهوم بهداشت را با توجه به تعریف امروزی پس از گذشت بیش از 1400 سال در بین مردم جا انداخته بود و خود نیز به آن عمل می کرد.
پیامبر اعظم (ص) و معصومین به تمیزی و سلامتی جسم توجه زیادی داشتند و مصرف مال را در این راه اصراف نمی دانستند. چنانچه بهداشت را کلید فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی و پیشرفت بشر می دانستند. و فواید حاصل از رعایت آن را نصیب همه افراد جامعه اعم از مرد و زن و کوچک و بزرگ می دانستند و ضربه های ناشی از عدم رعایت بهداشت را نیز ضربه ای بر تمامی پیکر جامعه تلقی می کردند، چرا که بیماری یک نفر گاهی به دیگران سرایت می‌کند و تعادل و آرامش و سلامت آن جامعه را مختل می‌کند. همچنین موجب ضررهای اقتصادی زیاد می گردد، علاوه بر آن ، راکد ماندن یک نیروی فعال اقتصادی در خانه و جامعه اثرات جبران ناپذیری را به دنبال دارد.
همانگونه که گناه نکردن از توبه کردن آسانتر است، پیشگیری نیز به مراتب از درمان آسانتر است پس اگر به روایات و احادیث دقت کنیم می بینیم پیامبر اعظم (ص) تمامی نکات گفته شده را رعایت می کرده اند.
بهداشت فردی، استحمام و آداب آن:
شستشوی بدن از نظر رسول خدا از اهمیت زیادی برخودار است و توجه به پاره ای مسائل که همراه نظافت و شستشوی بدن است مانند وضو، غسل و موارد آن که از سنتهای موکد اسلام است.
بدن وشستشو و خضاب کردن آن است.
رسول گرامی اسلام (ص) بامدری (نوعی شانه) موهایشان را شانه می کردند[4] و هنگام شانه زدن می فرمود: شانه زدن «وبا» را ازبین می برد. آن حضرت به دیگران نیز سفارش می کردند که موهایشان را مرتب کنند چنانکه نقل شد، روزی مردی (موی بلند و پریشان داشت می فرمود) : موی سرت را کوتاه کن تا برزیبائی تو بیفزاید.[5]
همینطور رنگ کردن مو به حنا و برگ نیل در نزد پیامبر معمول و رایج بوده و در این باره می فرمایند:
حنا ببندید که چشم را روشنی می دهد، موی سر را می رویاند وبوی بدن را خوش می سازد و همسر را آرامش می بخشد.[6]
وامام صادق (ع) فرمودند:
پیامبر خدا (ص) به علی (ع) فرمود: یا علی! یک درهم برای خضاب خرج کردن بهتر از هزار درهم برای خدا و درغیر خضاب صرف کردن است.
نگاه در آینه و مرتب کردن وضعیت ظاهری بدن و لباس یکی دیگر از بخشهای
بهداشت روانی:
نگاه کردن در آینه و مرتب کردن وضعیت ظاهری بدن ولباس نیز از کارهای معمول و بهداشت فردی از نظر بهداشت روحی روانی پیامبر (ع) بشمار می رفت.
حضرت علی (ع) فرمود:
رسول خدا هروقت در آینه می نگریست می فرمود: سپاس خدایی را که خلقت خود را کامل و صورت مرا زیبا گردانید، و درمقابل عیوب دیگران مرا زینت بخشید.[7]
امام صادق (ع) فرمود:
پیامبر درآینه نگاه می کرد موهای سرش را منظم می نمود و شانه می زد و گاهی درآب نگاه می کرد و موهایش را مرتب می کرد و این کار برای بیرون رفتن از منزل انجام می داد. عایشه دید پیامبر در ظرف آبی که در منزل بود نگاه می‌کنند و موی خود را منظم می سازد تا از منزل خارج شود به آن حضرت گفت:
پدرومادرم فدایت، درآب نگاه می کنی و زلفت را منظم می سازی در حالی که بهترین خلق خدایی حضرت فرمود:
خداوند دوست دارد که بنده اش چون بسوی برادرانش می رود خود را برای آنها منظم کند و بیالاید و زیبا سازد.
همینطور آن حضرت روغن زدن را دوست می داشت و به ژولیدگی و نامنظم بودن اکراه داشت.