مقاله بررسی روشهای ارزیابی بانکهای داخلی از پروژههای سرمایه گذاری در 46 صفحه ورد قابل ویرایش
تعریف طرح:
طرح یا پروژه عبارتست از مجموعه عومل و اجزاء و برنامه‌های اجرائی زمانبندی شده برای یک واحد تولیدی (صنعتی، معدنی، کشاورزی و ساختمانی) و خدماتی با بودجه‌ای لازم بمنظور تولید کالا و یا ارائه خدمات مشخص در جهت تأمین قسمتی از نیاز جامعه (تقاضا) و اعتلای سطح تولید و ارائه خدمات و ملا توسعه اقتصادی کشور.
مراحل اجرائی بررسی طرح:
در اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا و بمنظور مانع بانک و حصول اطمینان از اجرای صحیح طرح و سودآور بودن آن و بازیافت تسهیلات اعتباری مورد درخواست وهزینه‌های سرمایه‌ای در گردش در مدت زمان مورد نظر بانک، ضرورتاً بایستی در امر بررسی و نظارت بر اجرای طرحها دقت کافی معمول گردد.
واحدهای تأمین کننده منابع مالی طرحها بایستی علاوه بر اطمینان از برگشت وجوه، و ملحوظ داشتن نقش آن واحد تولیدی در توسعه اقتصاد جامعه، در بررسیهای خود اطمینان حاصل نمایند که:
1- طرح از نطر در اولیت های تعیین شده قرار داشته و تقاضا برای تولیدات آن وجود دارد.
2- طرح از لحاظ فنی قابل اجراء بوده و حدود و مشخصات اجزاء آن متناسب با فعالیت و تولیدات مربوطه باشد.
همچنین امکانات در نظر گرفته شده برای اجرای طرح با بودجه مشخص و زمان تعیین شده قابل دسترسی می باشد.
3- طرح از لحاظ مالی دارای سودآوری و بازدهی مناسب بوده و گردش وجود نقدی آن برای انجام تعهدات و بارپرداخت تسهیلات اعتباری درخواستی در سررسیدهای تعیین شده کافی باشد.
پس از بررسی و تأیید صلاحیت مدیران و مجریان طرح و موجه بودن اجری آن از لحاظ اقتصادی، فنی ومالی و تعیین سهم هزینه های سرمایه ای و سرمایه در گردش قابل پرداخت توسط بانک، تسهیلات متناسب با هزینه‌های اجرای طرح تصویب و همزمان یا بعد از هزینه شده سهم هزینه های سرمایه ای مربوط به متقاضی و با اعمال نظارت مستقیم و مستمر توسط کارشناسان و واحد ذیربط و به موازات پیشرفت فیزیکی طرح پرداخت خواهد شد.
اطلاعات و مدارک مورد نیاز برای بررسی طرح:
بمنظور بررسی طرح نیاز به اطلاعات و مدارک ذیل می‌باشد .
1- کپی اساسا نامه شرکت ممهور به مهر اداره ثبت شرکتها.
2- روزنامه رسمی، حاوی ثبت شرکت در اداره ثبت شرکتها.
3- اسامی سهامداران و تعداد سهام متعلق به هر یک از آنها.
4- مدارک مربوط به تخصص و تجربه مدیران اجرائی طرح.
5- کپی موافقت اصلی با جواز تأسیس که مدت اعتبار آن منقضی نشده باشد.
6- طرح تفضیلی (شامل بررسیهای اقتصادی، فنی و مالی)
7- پروفرمای ماشین آلات خارجی و پیش فاکتور ماشین آلات داخلی.
8- مدارک مربوز به تخصیص ارز ماشین آلات و تجهزات وارداتی.
9- قرارداد دانش فنی همکاریهای فنی.
10- کپی مدرک مربوط به سند مالکیت یا قرارداد واگذاری زمین محل اجریا طرح.
11- نقشه های اجرائی ساختمان و تأسیسات و نقشه کلی استقرار ساختمانهای طرح.
12- قرارداد های متعقده با پیمانکاران ساختمان و تأسیسات محلی اجرای طرح.
13- نقشه استقرار ماشین آلات طرح.
14- مجوزهای مربوط، برق، آب، گاز، تلفن و محیط زیست و سایر مجوزهای لازم جهت اجرای طرح.
15- سایر اطلاعاتی که جهت بررسی طرح ضروری می‌باشد.
مفاهیم مورد نیاز در بررسی طرح:
الف- موافقت اصولی:
مجوزی است که بعد از تأیید طرح توسط وزارتخانه یا ادارات کل وابسته به آنها در مراکز استانها صادر می‌شود و به موجب آن متقاضی میتواند در زمان مقرر نسبت به ایجاد واحد تولیدی مورد نظر با رعایت مقررات مربوط اقدام نماید. و معمولاً در آن نکات ذیل قید شده است:
1- نام مجری طرح.
2- محل اجرا (استان- شهرستان)
3- نوع محصول تولیدی.
4- ظرفیت اسمی.
5- وسعت زمین محل اجرای طرح.
6- زیر بنای لازم جهت ساختمانهای تولیدی و اداری.
7- میزان برق مصرفی.
8- میزان آب مورد نیاز.
9- تعداد کل کارکنان.
10- کل سرمایه گذاری ثابت.
11- میزان ارز مورد نیاز (در صورت داشتن ماشین آلات و مواد اولیه خارجی)
ب- جواز تأسیس[1] :
مجوزی است که به موجب آن متقاضی میتواند به منظور تکمیل و بهره‌برداری آزمایشی از واحد صنعتی نسبت به اجرای طرح مندرج در آن و سفارش مواد اولیه و سایر نیازمندیهای مربوط با رعایت قوانین و مقررات جاری اقدام نماید.
ج- اجرای بهره برداری:
مجوز است که در صورت کلیه مراحل اتمام عملیات ساختمانی و تأسیساتی ونصب و راه‌اندازی ماشین آلات و استخدام و آموزش کارکنان لازم، طبق مصوب و بدنبال صدور جواز تأسیس صادر می شود.
د- کالاهای تولیدی:
1- کالای مصرفی: کالاهائی هستند که بلافاصله به مصرف می‌رسند.
الف- کالاهای مصرفی بی دوام: که با مصرف آنها در ظرف مدت کوتاهی از بین می روند از قبیل خوراک، سوخت، مواد پاک کننده و …
ب- کالاهای وسطه‌ای: کالای است که خودش به تنهائی و مستفیماً مورد مصرف قرار نمی‌گیرد بلکه بتوسط آن کالای دیگری مورد مصرف مثل شیشه یا آجر برای ساختمان و همچنین چوب برای کمد با دیسک و صفحه کلاچ در اتومبیل.
4- کالای سرمایه‌ای: کالایی است که برای تولید کالاهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دو دسته تقسیم می‌شوند:
الف- کالای سرمایه‌ای برای تولید کالای مصرفی مثل ماشین آلات کارخانه تولید کننده مواد غذائی.
ب- کالای سرمایه‌ای: برای تولید کالای سرمایه‌ای دیگر کارخانه‌هائی که ماشین آلات تولید می‌کنند یا کارخانه‌هائی که سازنده کارخانه‌های دیگر می‌باشند.
هـ- طرفیت اسمی: ظرفیت مجاز یک واحد تولیدی است که طبق پروانه بهره‌برداری برای یک واحد تولیدی مشخص شده است.
و- ظرفیت عملی: ظرفیت تولید ممکن ماشین آلات در عمل در یک واحد تولیدی می باشد.
ز- ظرفیت تولیدی: ظرفیتی است که یک واحد تولیدی با توجه به امکانات موجود یعنی آب و برق و سوخت و مواد اولیه و آموزش و استفاده صحیح از کارکنان به آن میزان تولید دست خواهد یافت.
ح- شیفت کار: روش تنظیم انجام کار در یک واحد تولیدی است که در آن گروههای کارگران در دسته‌جات مختلف و در نوبت‌های مختلف کار می‌کنند.
ط- تعداد روزهای کار: با توجه به نوع کاری تولید، در یک واحد تولیدی تعیین می‌شود و معمولاً بین 250 الی 300 روز در سال می‌باشد.
تعریف طرح:
طرح یا پروژه عبارتست از مجموعه عومل و اجزاء و برنامه‌های اجرائی زمانبندی شده برای یک واحد تولیدی (صنعتی، معدنی، کشاورزی و ساختمانی) و خدماتی با بودجه‌ای لازم بمنظور تولید کالا و یا ارائه خدمات مشخص در جهت تأمین قسمتی از نیاز جامعه (تقاضا) و اعتلای سطح تولید و ارائه خدمات و ملا توسعه اقتصادی کشور.
مراحل اجرائی بررسی طرح:
در اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا و بمنظور مانع بانک و حصول اطمینان از اجرای صحیح طرح و سودآور بودن آن و بازیافت تسهیلات اعتباری مورد درخواست وهزینه‌های سرمایه‌ای در گردش در مدت زمان مورد نظر بانک، ضرورتاً بایستی در امر بررسی و نظارت بر اجرای طرحها دقت کافی معمول گردد.
واحدهای تأمین کننده منابع مالی طرحها بایستی علاوه بر اطمینان از برگشت وجوه، و ملحوظ داشتن نقش آن واحد تولیدی در توسعه اقتصاد جامعه، در بررسیهای خود اطمینان حاصل نمایند که:
1- طرح از نطر در اولیت های تعیین شده قرار داشته و تقاضا برای تولیدات آن وجود دارد.
2- طرح از لحاظ فنی قابل اجراء بوده و حدود و مشخصات اجزاء آن متناسب با فعالیت و تولیدات مربوطه باشد.
همچنین امکانات در نظر گرفته شده برای اجرای طرح با بودجه مشخص و زمان تعیین شده قابل دسترسی می باشد.
3- طرح از لحاظ مالی دارای سودآوری و بازدهی مناسب بوده و گردش وجود نقدی آن برای انجام تعهدات و بارپرداخت تسهیلات اعتباری درخواستی در سررسیدهای تعیین شده کافی باشد.
پس از بررسی و تأیید صلاحیت مدیران و مجریان طرح و موجه بودن اجری آن از لحاظ اقتصادی، فنی ومالی و تعیین سهم هزینه های سرمایه ای و سرمایه در گردش قابل پرداخت توسط بانک، تسهیلات متناسب با هزینه‌های اجرای طرح تصویب و همزمان یا بعد از هزینه شده سهم هزینه های سرمایه ای مربوط به متقاضی و با اعمال نظارت مستقیم و مستمر توسط کارشناسان و واحد ذیربط و به موازات پیشرفت فیزیکی طرح پرداخت خواهد شد.
اطلاعات و مدارک مورد نیاز برای بررسی طرح:
بمنظور بررسی طرح نیاز به اطلاعات و مدارک ذیل می‌باشد .
1- کپی اساسا نامه شرکت ممهور به مهر اداره ثبت شرکتها.
2- روزنامه رسمی، حاوی ثبت شرکت در اداره ثبت شرکتها.
3- اسامی سهامداران و تعداد سهام متعلق به هر یک از آنها.
4- مدارک مربوط به تخصص و تجربه مدیران اجرائی طرح.
5- کپی موافقت اصلی با جواز تأسیس که مدت اعتبار آن منقضی نشده باشد.
6- طرح تفضیلی (شامل بررسیهای اقتصادی، فنی و مالی)
7- پروفرمای ماشین آلات خارجی و پیش فاکتور ماشین آلات داخلی.
8- مدارک مربوز به تخصیص ارز ماشین آلات و تجهزات وارداتی.
9- قرارداد دانش فنی همکاریهای فنی.
10- کپی مدرک مربوط به سند مالکیت یا قرارداد واگذاری زمین محل اجریا طرح.
11- نقشه های اجرائی ساختمان و تأسیسات و نقشه کلی استقرار ساختمانهای طرح.
12- قرارداد های متعقده با پیمانکاران ساختمان و تأسیسات محلی اجرای طرح.
13- نقشه استقرار ماشین آلات طرح.
14- مجوزهای مربوط، برق، آب، گاز، تلفن و محیط زیست و سایر مجوزهای لازم جهت اجرای طرح.
15- سایر اطلاعاتی که جهت بررسی طرح ضروری می‌باشد.
مفاهیم مورد نیاز در بررسی طرح:
الف- موافقت اصولی:
مجوزی است که بعد از تأیید طرح توسط وزارتخانه یا ادارات کل وابسته به آنها در مراکز استانها صادر می‌شود و به موجب آن متقاضی میتواند در زمان مقرر نسبت به ایجاد واحد تولیدی مورد نظر با رعایت مقررات مربوط اقدام نماید. و معمولاً در آن نکات ذیل قید شده است:
1- نام مجری طرح.
2- محل اجرا (استان- شهرستان)
3- نوع محصول تولیدی.
4- ظرفیت اسمی.
5- وسعت زمین محل اجرای طرح.
6- زیر بنای لازم جهت ساختمانهای تولیدی و اداری.
7- میزان برق مصرفی.
8- میزان آب مورد نیاز.
9- تعداد کل کارکنان.
10- کل سرمایه گذاری ثابت.
11- میزان ارز مورد نیاز (در صورت داشتن ماشین آلات و مواد اولیه خارجی)
ب- جواز تأسیس[1] :
مجوزی است که به موجب آن متقاضی میتواند به منظور تکمیل و بهره‌برداری آزمایشی از واحد صنعتی نسبت به اجرای طرح مندرج در آن و سفارش مواد اولیه و سایر نیازمندیهای مربوط با رعایت قوانین و مقررات جاری اقدام نماید.
ج- اجرای بهره برداری:
مجوز است که در صورت کلیه مراحل اتمام عملیات ساختمانی و تأسیساتی ونصب و راه‌اندازی ماشین آلات و استخدام و آموزش کارکنان لازم، طبق مصوب و بدنبال صدور جواز تأسیس صادر می شود.
د- کالاهای تولیدی:
1- کالای مصرفی: کالاهائی هستند که بلافاصله به مصرف می‌رسند.
الف- کالاهای مصرفی بی دوام: که با مصرف آنها در ظرف مدت کوتاهی از بین می روند از قبیل خوراک، سوخت، مواد پاک کننده و …
ب- کالاهای وسطه‌ای: کالای است که خودش به تنهائی و مستفیماً مورد مصرف قرار نمی‌گیرد بلکه بتوسط آن کالای دیگری مورد مصرف مثل شیشه یا آجر برای ساختمان و همچنین چوب برای کمد با دیسک و صفحه کلاچ در اتومبیل.
4- کالای سرمایه‌ای: کالایی است که برای تولید کالاهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دو دسته تقسیم می‌شوند:
الف- کالای سرمایه‌ای برای تولید کالای مصرفی مثل ماشین آلات کارخانه تولید کننده مواد غذائی.
ب- کالای سرمایه‌ای: برای تولید کالای سرمایه‌ای دیگر کارخانه‌هائی که ماشین آلات تولید می‌کنند یا کارخانه‌هائی که سازنده کارخانه‌های دیگر می‌باشند.
هـ- طرفیت اسمی: ظرفیت مجاز یک واحد تولیدی است که طبق پروانه بهره‌برداری برای یک واحد تولیدی مشخص شده است.
و- ظرفیت عملی: ظرفیت تولید ممکن ماشین آلات در عمل در یک واحد تولیدی می باشد.
ز- ظرفیت تولیدی: ظرفیتی است که یک واحد تولیدی با توجه به امکانات موجود یعنی آب و برق و سوخت و مواد اولیه و آموزش و استفاده صحیح از کارکنان به آن میزان تولید دست خواهد یافت.
ح- شیفت کار: روش تنظیم انجام کار در یک واحد تولیدی است که در آن گروههای کارگران در دسته‌جات مختلف و در نوبت‌های مختلف کار می‌کنند.
ط- تعداد روزهای کار: با توجه به نوع کاری تولید، در یک واحد تولیدی تعیین می‌شود و معمولاً بین 250 الی 300 روز در سال می‌باشد.