مقاله اصول سرپرستی قاطعیت در مدیریت
بخشهایی از متن:
پیشگفتار :
تئوری های مدیریتی به عنوان مجموعه ای متحول و مرتبط با شرایط اقتصادی ـ صنعتی و دگرگونیهای سیاسی ـ اجتماعی همواره به صورت بستری مناسب در ارایه روشهای کابردی و سامان سازمانی مورد استفاده قرار داشته است. این مجموعه هم اکنون به عنوان علوم مدیریتی، گستردة دامنه داری از چارچوبهای علمی، همچون اقتصاد، ریاضیات و آمار، روانشناسی، جامعه شناسی، مهندسی و دانش سیاسی را در برمی‌گیرد. از همین روست که ((الگوسازی مدیریت)) در سالهای اخیر، بیش از پیش، از جنبة مفهومی‌و نظریه پردازی صرف، به مدل های کاربردی و مبتنی بر دیدگاه های ((بین رشته ای)) گرایش یافته است.
فرآیند علمی‌تر شدن دانش مدیریت، بر پایة علوم غیر کمی‌و نظریه های کیفی نیز تقویت شده است که از جمله مهمترین آنها باید از تئوری ها و الگوهای عقلایی مربوط به ((مدیریت رفتار سازمانی)) نام برد. این شاخه از دانش مدیریت، به شدت تحت تأثیر ((دانش روانشناسی)) قرار داشته و رابطة تنگاتنگی را با علوم رفتاری ایجاد کرده است. شناخت انسان و تجزیه و تحلیل کنش و واکنشهای انسانی در یک مجموعة سازمانی، ادراک ما را از واقعیتهای مدیریتی و ساختار علمی‌مجموعه های ((انسانی ـ تکنولوژیک)) و فعالیتهای ((سازمان ـ مدیریتی)) به طور چشمگیری افزایش داده است (Kahen 1997). به بیان دیگر، تلفیق منطقی دانش مبتنی بر واقعیت روانشناسی و چارچوبهای نظری مدیریت، موجب پیدایش مفاهیم و الگوهای نوین کاربردی شده است که مقولة ((قاطعیت)) از جمله تازه ترین آنهاست.
...
برنامه ریزی اولیه یا تجربة برنامه ریزی :
محور اصلی موضوع این فصل، بررسی دومین عنصر بنیادی مؤثر در چگونگی رفتار و یا رفتاری است که ما ارایه می‌دهیم. پیش از پرداختن به این موضوع، ذکر چند نکتة مهم ضروری است :
ـ ما اغلب به جای برنامه ریزی منطقی، به گونه ای ((خود سرانه و بی مقدمه)) عمل می‌کنیم.
ـ ما اغلب، به علت توجیه رفتار گذشته، بر ((رفتار نامناسب)) خود و یا رفتاری که تمایل به تغییر آن داریم، تأکید می‌ورزیم.
ـ ((توجیه گذشته)) دو اثر دارد : نخست، تبرئه خودمان از مسئولیت رفتاری که به تازگی از ما سر زده است؛ دوم، تأیید اطلاعاتی که در ((بانک اطلاعاتی)) مغز ما وجود دارد.
در این فصل، به بررسی ((بانک اطلاعاتی خود)) می‌پردازیم و برنامه ریزی آن را بار دیگر ارزیابی می‌کنیم. یکی از نتایج حاصل از این مطالعه، این است که شما با فرآیند تفکیک بخشهای کوچک اطلاعاتی مفید از غیر مفید آشنا خواهید شد از این گذشته، می‌توانید میان ((خود واقعی)) و تمام آنچه به طور جعلی در سر خود جای داده اید، تمایز قایل شوید.
کودکان مقررات خاص مربوط به راه و روشهای کاری را از والدین خود، که آنان نیز از دوران کودکی، به منظور انطباق با زندگی اجتماعی فراگرفته اند می‌آموزند. در این جا باید یک نکتة مهم روانشناسی را یادآوری کرد. کودکان در جهانی زندگی می‌کنند که دو چیز بر آن حاکم است : یکی ((غولها)) و دیگری ((مقررات)). البته این غولها هستند که این مقررات را تدوین می‌کنند و به کار می‌گیرند. اما باید توجه داشت که شیوة به کارگیری این مقررات، متغییر و ناپیوسته است. بسیاری از این مقررات مملوس اند؛ از جمله این که :
ـ بعد از رفتن به دستشویی دستهایت را بشور.
ـ دست به اجاق گاز نزن ! داغ است.
بخش زیادی از این توصیه ها به هیچ وجه در زمرة مقررات نیست، بلکه تنها مورادی را شامل می‌شوند که والدین ترجیح می‌دهند؛ مانند :
ـ با دهان پر حرف نزن.
ـ همیشه پیش از رفتن به رختخواب لباسهایت را در بیاور.
از سوی دیگر، برخی از مقررات را می‌توان کلیت داد و آنگاه را اشتباه تفسیر کرد، از جمله این که :
ـ تو خیلی جوانی.
ـ این کار برای تو خیلی دشوار است.
...
فنون یا روشهای قاطعیت
اما پرسش اصلی این است که به طور عملی چگونه می‌توان قاطع بود، هدف این فصل پاسخگویی به چنین پرسشی است. از این رو، تلاش به عمل می‌آید تا فنون یا تکنیک های قازعیت را بشناسیم و با چگونگی کاربرد آنها به طور جداگانه یا تلفیقی و در جهت دفاع از حقوق خود یا تصدیق حقوق دیگران آشنا شویم.
1- پذیرش انتقاد
به طور معمول، واکنش ما نسبت به کسی که از شما انتقاد می‌کند، چگونه است؟ آیا شما نیز به همان شیوه تلقی می‌کنید؟ از این که فردی می‌کوشد رفتار شما را تغییر دهد، احساس ناراحتی می‌کنید؟ در مورد او احساس ناخوشایندی پیدا می‌کنید و یا این که دربارة خودتان ناخوشنودید؟
بی شک، انتقاد، یک شکل عمومی‌از «حمله» است؛ زیرا مردم همیشه آنچه می‌خواهند و آنچه احساس می‌کنند را به طور مستقیم بیان نمی‌کنند.
آنان یا به طور مستقیم «دردسر ایجاد می‌کنند» یا به طور غیر مستقیم با تعبیرات دو سویه یا تمسخر آمیز با مشکل برخورد می‌کنند. برای پاسخ به این نوع حملات، کم و بیش، از پاسخ یا واکنش «گریز یا جنگ» استفاده می‌شود.