پایان نامه عوامل مهم در ایجاد ارتباط روشن، متقاعدسازی، شکستن مقاومت در کودکان خیابانی خانة کودک ناصرخسرو
هوالمحبوب
گفتم با گذشت زمان، تو نیز می روی . اما تو همچنان ماندی ، با نگاههای تیز و عمیق، با دستهایی که هنوز هم به زندگی جنگ می زنند و با تکه کلامهای تکراری.
تو ماندی پررنگ ، آنقدر پررنگ که به تنهایی سوژه یک تحقیق شدی؛
« بچه های خیابانی»
کسی نگفت که نام تورا بر روی نسیم دود آلود خیابانها و چهارراههای شهر نوشته اند. کسی ننوشت تو ،هشدار ظهور قشر جدیدی از کودکان خیابانی قرن اکنونی. تویی که نامت در هیچ کجا با مُهر و بی مُهر ثبت نشده است.
من این کار کوچک را با تمام مهری که در وجودم نهفته است به شما شکوفه های شهرم تقدیم می کنم.
مقدمه پژوهش
مقدمه
انسان در نتیجه فرآیند اجتماعی شدن ، برخی از مهارتهای ارتباط بین فردی را کسب میکند. اما سطح عملکرد او در این مهارتها را می توان بهبود بخشید. هرفردی، برای آنکه در روابط انسانی خود فهمیده‌تر؛ مودبتر، صمیمی‌تر، بیریاتر، آزاد اندیش تر، صریح تر و عینی تر رفتار کند، از ظرفیت بالایی برخوردار است . ارتباط سبب می شود که انسان دربارهء نیازها و شرایط محیط زندگی خودش، اطلاعات لازم را بدست آورد. کنش های متقابل و هماهنگی با محیط نیز با تبادل اطلاعات ساده می شوند. ارتباط، از طریق پیامهای خود، مجراهای نفوذ بر محیط را آماده می کند و متقابلاً از طریق پس خورد پیامها، اطلاعات مروبط به عکس العمل های محیط و نیاز های متغیر آن را به سیستم می رساند. اندیشمندانی چون ارسطو، گربنر هدف اصلی ارتباط را تاثیر گذاری بر مخاطبان معرفی می کند.[1]
اصولاًمددکاران و کسانی که با کودکان خیابانی در ارتباط می باشنداز این موضوع شکایت می کنند که نمی توانندبا این کودکان ارتباط موثری برقرار کنند و اطمینان آنها را جلب کنندو کمک کنند تا از بحران ها جان سالم به در برند.
[1]محسنیان راد،مهدی،ارتباط شناسی ،چاپ پنجم۱۳۸۲،ص۲۸
هدف تحقیق
این تحقیق با هدف تشخیص مولفه‌ها و راه کارهای مهم مورد استفاده بوسیله مددکاران برتر در ایجاد یک ارتباط موثر با کودکان خیابانی در NGOها طراحی شده و این راه کارها و مولفه ها در سه زمینه (ایجاد ارتباط روشن ، متقاعد سازی ، شکستن مقاومت) مد نظر می باشد.
برای چه تحقیق
هدف نهایی این تحقیق کمک به مسیر آموزش این کودکان است، که پیش زمینه برنامه ریزی اصولی و علمی برای ساماندهی کودکان کار و خیابان در NGO های مربوطه در تهران همچون خانه حمایت از کودکان خیابانی ناصرخسرو، خانه حمایت از کودکان کار و خیابانی شوش، خانه حمایت از کودکان کار و خیابانی مولوی و ... فراهم می نماید، چرا که کودکان خیابانی یکی از معضلات بزرگی است که نهادهای دولتی و خیریه باید به آن توجه زیادی بکنند.
تعاریف کودکان کار و خیابانی[1]
به اعتقاد بعضی از محققان هنگا می که از کودکان خیابانی در معنای دقیق یا صریح کلمه سخن می گوییم منظور کودکان خیابانی هستند و تصور قالب نیز از کودکان خیابانی همین است. واژه فرانسوی که هم در تفسیر موسع و هم در تفسیر مضیق بکار می رود عبارتست از (Lesen fantsde lane) که نسبت به واژه انگلیسی(Street children) در بر گیرندة (Children onthe street ) و همچنین تعریف مضیق ( Children of the street ) دارای نقص و اشکال است . همچنین به کودک خیابانی « کودک بی خانمان» یا (Homeless children) نیز می توان گفت . در آفریقای جنوبی به آنها (Malapipe) یعنی کسانی که در فاضلابها می خوابند ، در تانزانیا (Chan gudou) بمعنای ماهیهایی که به دلیل کوچکی زیاد بی مصرف هستند و صیادان آنها را دوباره به دریا می اندازند و همچنین دزدان (thieves) ، طاعون (pests) و اوباش ( Hood lums) در ویتنام به آنها (duidoi) یعنی کودکان خاکی ( Dast children) و در برزیل به آنها (Marginis) گفته می شود.
[1] - مومنی، فاطمه، 82-1381
به طور خلاصه کودکان خیابانی کودکانی هستند که برای ادامه زندگی وبقای خود مجبور به کار کردن هر چند سخت و طاقت فرسا هستند و اینها از داشتن حق طبیعی و حقوق اساسی و انسانی محرومند.
براستی در کشوری وجود چنین کودکانی قابل فهم است [1].
خصوصیات کودکان خیابانی [2]
۱ - بیگانه شدن و طرد شدن آنها از نظام و ساختار های معمول اجتماعی
۲- اقدام به رفتارهای شدید ضد اجتماعی و صدمه به خود
۳- این کودکان بعلت مشکلات تغذیه ای معمولا کوچکتر از سن خود به نظر می رسند و از لحاظ جسمانی وضع خوبی ندارند.
۴- دختران معمولا مورد سوء استفاده جنسی قرار می گیرند و اغلب به خود فروشی روی می آورند .
۵- ترس از باز داشت ، زندان ، خشونت و تهدید پلیس معضلی است که همیشه با کودکان خیابانی همراه است .
۶- اینان قربانیان شوم شرایط اجتماعی هستند و بیشتر از طبقات پایین جامعه می باشند .
۷- معمولا تک سرپرست بوده و معمولا مادر سرپرستی ایشان را بعهده داشته و نتوانسته به خوبی کودک خودرا اداره کند .
۸- تمایل و اعتمادی به بزرگسالان و انجمنها ی حمایتی ندارند زیرا اغلب از سوی بزرگسالان طرد شده مجبور به انجام کارهای سخت شده اند .
۹- بیشتر آنها آرزو دارند به خانه هایشان باز گردند مشروط بر اینکه فاکتور هایی که باعث فرار آنها از منزل شده حذف شود.
۱۰- بچه های خیابانی معمولا به صورت گروههایی هستند که دور هم جمع می شوند و بین خود رابطه برقرار می کنند تا کمبود های عاطفی ، اقتصادی و حمایتی خود را از گروه دریافت نمایند . این گروهها با هم وحدت و صمیمیت دارند و از یکدیگر حمایت می کنند و اغلب به هم وفادار هستند.
۱۱- استفاده از مواد مخدر برای فرار موقت از واقعیت هاست که نه فقط تریاک ، بلکه استنشاق چسب های صنعتی و بنزین و مواد شیمیایی را نیز شامل می شود .
۱۲- از نظر بافت خانوادگی تعداد افراد خانوار زیاد می باشد .
۱۳- بررسی آمار محل سکونت مدد جویان بیانگر آن است که بیشتر این کودکان از استانهای غربی کشور می باشند و پس از تهران و خراسان استانهای غربی بیشترین آمار کودکان خیابانی را به خود اختصاص داده اند[3] .
ساختار اجتماعی کودکان خیابانی
این گروه از کودکان برای محافظت از خویش گروههای کوچک تشکیل می دهند که این گروهها جای خانواده را برای آنها پر می کند و در بین آنها نوعی هم بستگی و محبت ایجاد میکند و رهبر گروه همیشه فرد قدرتمند و با هوش گروه است [4].
[1]- www. Iran street children . com
[2]- www.Iran street children . com
1- خانه سبز ،۱۳۷۹
[4]- www.Iran street children . com
مدل ارتباطی NLP
ان.ال . پی (NLP) چیست ؟ N مخفف NEUROاست ، پیشوندی که اشاره به اعصاب و ذهن دارد . واین که ما چگونه زندگی ذهنی خود را سازمان دهی می کنیم. L مخخف LINGUISTIC [1] بمعنای درباره زبان ، چگونگی کاربرد آن و چگونگی اثر آن بر ماست . P مخفف PROGRAMMING[2] است که درباره توالی و سلسه مراتب رفتارهای تکراری ما و این که چگونه در راستای تحقق یک هدف اقدام می کنیم حث می کند .
بنابراین NLP مضوونی در باره ارتباط است ، برای افکار ، گفتار و کردارهایی که مارا با دیگران ، با جنان هستی وابعاد معنوی آن مرتبط می سازد این یک روش علمی و کاربردی است که در آن ما پی می بریم چگونه می توانیم مفاهیم مرتبط با ان.ال.پی را برای توجیه زندگی روزانه هر فردی ترجمه و منتقل کنیم . نقطه شروع در NLP کنجکاوی و علاقه پیدا کردن درباره انسانهاست وهمچنین مطالعه در باره ساختارهای تجربیات ذهنی است . برای رسیدن به این اهداف ، NLP به کشف و پژوهش در این زمینه می پردازد که ما چگونه فکر و احساس می کنیم و جوابهایی در این زمینه می یابیم ، می توانیم به دیگران یاد بدهیم بطور خلاصه ، هدف در این دانش ، کشف و ارائه فضیلت و کمال برای تمام انسانهاست .NLP از اوایل دهه (۱۹۷۰) میلادی با همکاری ریچارد بند لر و جان گریندر شکل گرفت .[3]
1- در فرهنگ ۵جلدی آریانپور در برابر واژه LINUISTIC این معادلها آمده است : زبانی ، وابسته به تحصیل زبان ، وابسته به زبانهای بیگانه، زبان شناسی
2- در فرهنگ کامل انگلیسی - فارسی آریانپورر در برابرواژه PROGRAMMING این معادلها آمده است : تنظیم برنامه ، تهیه برنامه ،برنامه نویسی
1- دیلتس ، روبرت ، ارتباط موثر و موفقیت قطعی با ان . ال . پی ، ترجمه دکتر سید رضا جمالیان ، بهار ۱۳۷۷،ص۱۹
مراحلی که می توان از طریق آن به راپورت و ارتباط موثر دست یافت:[1]
1-همگام شدم: یکی از قدرتمندترین شیوه های ایجاد ارتباط موثر می‌باشد که اریکسون ارائه داده است. در این مضمون برای همگام شدن با کودک در موضع او قرار می گیریم و تا حدی که موافق او هستید با او هم رای و همصدا می شوید. به همین شکل همگام شدن روش ویژه ای برای برقراری ارتباط موثر با اشخاص است در این روش با دیگران همگام می شوید و با جلب دوستی آنها به آنان کمک می کنید.
2-تو را دوست دارم زیرا شبیه من هستی: شاید منصفانه نباشد و با این حال واقعیتی است که اشخاص کسانی را دوست دارند که مانند خود آنها باشند. با کسانی بیشتر معاشرت می کنیم که مانند ما هستند و دنیا را مانند ما می بینند و در دوست داشتن یا نداشتن شبیه ما هستند. ما دوستان خود را از میان کسانی انتخاب می کنیم که تحت تأثیر آنها بتوانیم با خود ارتباطی گرم و صمیمانه داشته باشیم و چه کسی جز کسانی که شبیه ما هستند می توانند به ما احساس راحتی بدهند.
3-همگام شدن با روحیه دیگران: اهمیت همگام شدن را می توان اینگونه تعریف کرد: وقتی شما با کسی همگام می شویددر واقع به او می گویید: «من مثل تو هستم می توانی روی من حساب کنی» همگام شدن راهی برای ابعاد اعتماد و اطمینان در طرف مقابل است همگام شدن در روحیه یا رفتار همیشه ساده نیست. اما دست کم می توانید در حد رفتار دیگران ظاهر شوید.
4-چگونه با زبان بدن حرف می زنیم: همگام شدن با زبان بدن کاری است که اغلب بصورت ناخودآگاه انجام می دهیم. این مهم بویژه زمانی تحقق پیدا میکند که اشخاص با یکدیگر در شرایط ارتباط موثر هستند از نظر «هال» وقتی دو نفر با هم حرف می زنند حرکات بدنی آنها از هماهنگی و همزمانی خاصی برخوردار است و این همزمانی یه سختی دیده می شود بنابراین همگام شدن می تواند یک مکانیزم بقایی باشد، مکانیزمی که ما در نخستین تبادلهای خود با سایر انسانها آن را می آموزیم. همانطور که هال خاطرنشان می سازد همزبانی داشتن خود نوعی ارتباط است و ما اضافه می کنیم که احتمالاً این مهمترین شکل ارتباطی است که وجود دارد.
5-چگونه به زبان دیگران حرف بزنیم: همگام شدن با ارتباط کلامی روی عمق ارتباط موثری که با دیگران برقرار می سازید به شدت تاثیر می گذارد. داشتن انعطاف در استفاده از کلمات و عبارات و تصاویر آشنا برای مخاطب شما بسیار مهم است. اگر با دقت به زبانی که دیگران از آن استفاده می کنند توجه کنید به کلمات، عبارات و تصاویر ذهنی مورد علاقه آنها پی می برید. مسلماً اگر بتوانید به زبان محلی مخاطبین خود حرف بزنید و یا دست کم چند کلمه ای از زبان آنها را بدانید ارتباط بسیار موثری میان شما و آنها برقرار می شود. این حرکتی است که حُسن نیت شما را می رساند و اسباب امتنان مخاطب شما را فراهم می سازد. توجه به زبان بدن برای دفع فاصله و نزدیک کردن شما به دیگران مهم است.
6-روبرو شدن با باورها و عقاید: جفرسون می گوید: «در اصول چونان صخره ای مقاوم بایستید و در زمینه نقطه نظرها چون رودخانه ای جاری باشید».
3- ریچاردسون، جری، معجزه ارتباط و ان. ال. پی، ترجمه مهدی قراچه داغی، چاپ هفتم 1381، ص 21