استان گیلان
آشنایی با سرزمین مردم گیل و دیلم
حدود جغرافیایی، آب و هوا
سپیدرود
جمعیت
گیلان در دوران کیائیه
تغییرات ایجاد شده در بنا
مسکن
نقاشی دیواری
ترمیم و نگاهداری
آشنایی با سرزمین مردم گیل و دیلم
حدود جغرافیایی، آب و هوا
هنگامیکه تاریخ ایران را از نظر میگذرانید خواهید دریافت که در میان مناطق مختلف ایران کمتر منطقه‌ایست که چون گیلان و ساکنان بخشهای دامنه‌های شمالی البرز بخاطر دلیریها و بهادریهایشان دارای منابع مختلف تاریخی بوده باشد و بهمین دلیل هم بیش از همة مناطق دیگر ایران دارای تاریخهای محلی است و یا در نوشته‌ها مورد حب و بغض‌های سیاسی و طبقاتی قرار گرفته است اگر چه آثار باستانی منطقه قدرت پایداری در برابر وضعیت اقلیمی را نداشته و بخشی از آن نیز بر اثر حادثه‌ها در دل خاکها مدفون شده و بخشی دیگر بدست انسانهای نادان به تاراج رفته و ویران گردید اما زندگی سلحشورانة آنان در منابع تاریخی و نوشته‌های محلی و در فرهنگ عامه آشکارا بچشم می‌خورد.
این منطقه که در پای سلسله جبال البرز و در آغوش درختان جنگلی و در کنار دریای خزر آرمیده است. از طرف مشرق با مازندران و از مغرب با آذربایجان همسایه است و اگر همچون جغرافی نویسان قدیم حدود جغرافیایی گیلان را از طرف شمال به دریای خزر و از طرف مشرق به مازندران و از جنوب به ری و قزوین و زنجان و از طرف مغرب به آذربایجان محدود سازیم باز هم باید گفت که بخش وسیعی از مناطق کوهستانی را که امروز با نام «دیلم» از منطقة جلگه‌ای جدا می‌سازند باید جزء گیلان بحساب آورد که از نظر سیاحان داخلی و خارجی و تقسیم‌بندیهای منطقه‌ای و سیاسی و اقتصادی تا قرن‌های نزدیک بما نیز چنین بوده است همانطور که گاه گیلان را نیز ضمیمة نواحی دیلم بحساب می‌آورند بطوریکه مقدسی که کتاب خودالتقاسیم فی معرفه‌الاقالیم را که در قرن چهارم هجری می‌نوشت طبرستان و جرجان و قومس (سمنان ـ دامغان ـ بسطام) را نیز از جمله مناطق دیلمیان میداند. باید گفت حدود جغرافی آن (گیل و دیلم) تا اوایل عصر صفوی و دقیقاً تا انقراض سلسلة کیائیه در دوران سلطنت شاه عباس صفوی بنا به مقتضیات زمان و بر اثر کشمکشهای نظامی متغیر بوده است و امروز مسافری که بخواهد این حدود را ببیند همینکه از شهرستان کرج خارج گردید باید در امتداد رشته کوههای البرز حرکت کرده از طرف قزوین به رشت به راه ادامه دهد و پس از عبور از منطقه طارم و رسیدن به رود خروشان سپیدرود در برابر انبوه درختان جنگلی قرار خواهد گرفت در امتداد رودخانه پس از رسیدن به منطقه امامزاده هاشم (جهنم دره سابق) و عبور از شهرستان رشت و بندر انزلی به منتهی‌الیه این منطقه یعنی گرگانرود و آستارا خواهد رسید و در بخش شرقی به منطقة تنکابن که تا دوران قاجاریه ضمیمه گیلان بود از شهرهای لاهیجان و لنگرود و رودسر گذشته به چابکسر که آخرین بخش شرقی میان گیلان و مازندران است می‌پیوندد. تماشای آنهمه زیبایی و تنوع برای هر رهگذر تازه وارد پس از رسیدن به منجیل قدم به قدم خیره‌کننده‌تر خواهد بود زیرا با محاصره شدن منطقه در میان رشته کوههای طالش ـ طارم خلخال ـ دیلمان که مانع خروج ابرهای حاصل از تبخیر آب دریا و رودخانه‌ها و استخرها و مرداب‌هاست و همچنین حرکت بادها از دریا بخشکی و از فلات مرکزی ایران بسوی دریا آب و هوای گیلان مرطوب و متغیر و برای رشد و پرورش گیاهان و درختان مختلف فوق‌العاده متناسب بوده و رطوبت هوا تا 95 درصد و ارتفاع باران از 125 تا 162 سانتیمتر میرسد و درجة حرارت تا حدود 3 در زمستان و 37 درجه در تابستان میباشد. میزان نزول برف چون دورة یخبندان گیلان زیاد نیست و حداکثر ارتفاع برف ممکنست تا دو متر برسد.
اگر از جلگه بطرف دامنه‌های جنگلی برویم بازهم میزان بارندگی و رطوبت و یخبندان متغیر خواهد بود تا جائیکه از ارتفاع 1200 متری به بعد بخاطر سردی هوا رشد درختان متوقف گردیده و در عوض با چمنزارها و مراتع زیبائی روبرو می‌شویم و در ارتفاعاتی معادل 1800 تا دو هزار متر انواع گل و گیاه معطر روئیده می شود.
خجوکو که در سال 1849 و 1850 میلادی در رشت میزیست و تاریخ گیلانش یکبار در سال 1306 و بار دیگر در سال 1354 چاپ گردیده است می‌نویسد. قوت و سرعت توسعة نباتات در این سامان بینهایت است اما از قلل کوه تجاوز نمی‌کند و هیچ چیز محزون‌تر از دیدن مناظر آن طرف نیست زیرا فاقد هرگونه طراوت است مانند کوههای خلخال که از خاک رس و ریگ قرمز مرکب بوده و دشتهای خمسه و قزوین و تهران و سمنان و دامغان و بسطام که همه لم یزرع است سبزه و آب در آنطرف‌ها همانقدر نایاب است که در این طرف بحد وفور یافت میشود. گیلانی‌ها در زبان اغراق می‌گویند. اگر در راس یکی از کوههای گیلان بمانید قسمتی از ریش شما که اینطرف است با عطر گلهای ما معطر میشود و حال آنکه قسمت دیگر مانند صحرای آنطرف کوه پر از گرد و غبار می گردد.[1]
همانطور که اشاره گردید ارتفاعات گیلان را سه رشته‌کوههای مختلف محدود می‌سازد که عبارتند از:
1 ـ کوههای طالش که به موازات سواحل دریای خزر امتداد یافته و میان آذربایجان و دریای خزر واقع است.
جایگاه صنعت گردشگری در استان قزوین
جاذبه های گردشگری استان
آب و هوا و مزیتهای اقلیمی
رودخانه ها و تالابها
چشمه ها (آب گرم و آب معدنی)
چشمة آب گرم همدان
چشمه آب گرم یله گنبد
چشمة آبگرم خرقان
چشمة آب معدنی ترش و لرزان
چشمه آبگرم جادة تاکستان – آوج
چشمة علی یا علی بلاغی
چشمة آب معدنی دینه رود
چشمة گرمارود و آتانرود
چشمه دره برگلو
چشمة کوچنان
چشمة کنگرین
چشمة یخچال یا معدن یخ
خاتون چشمه
چشمة زیتک
چشمة آب ساران
چشمة ماران
چهل چشمه
چشمة دریابیک (دریاچة دریابیک)
چشمة عباس آباد
- پوشش گیاهی
مناطق حفاظت شده
باغها و پریسها
کوهها و چشم اندازهای کوهپایه ای
کاخهای صفویه
آب انبارها و قنوات
کلیساها
چشمة دریابیک (دریاچة دریابیک)
این چشمه در 25 کیلومترین شرق بخش آوج از شهرستان بوئین زهرا در کنار روستای پرسبانج قرار گرفته، طبق گفتة اهالی بصورت یک قیف بوده که اشیاء و جانوران را به طرف خود می کشد و خطرناک است. در سال 1352 غواصی تا عمق 40 متری پایین رفته و دنبالة دهانه هنوز ادامه داشته است و بعلت مکندگی، امکان پیشروی مسیر نبوده است. آب این چشمه نیز برای بیماریهایی از جمله بیماریهای پوستی سودمند بوده ولی آب آن بدطعم و غیرقابل شرب است.[37]
چشمة عباس آباد
این چشمه در جادة قزوین – همدان در 150 کیلومتری همدان در جادة فرعی بطرف روستای عباس آباد قرار دارد. آب این چشمه از شکاف سنگهای آتشفشانی از زمین خارج میشود. عامل تشکیل این چشمه شکاف گسلی می باشد. آب این چشمه در ردیف کلروره سولفاتة سرد می باشد.[37]
چشمة آبگرم قطور رسویی
این چشمه در مسیر جادة قزوین – همدان، در جنوب غربی جاده، در روستایی بنام مهرآباد قرار دارد. آب این چشمه در ردیف کلروره سولفاتة ولرم می باشد. [37]
4- پوشش گیاهی
پوشش گیاهی طبیعی، برآیند عملکرد عوامل اقلیم، اب و خاک و ساخت توپوگرافی و همچنین تأثیر حیات وحش بر اکوسیستم است. بر این اساس، پوشش گیاهی را میتوان در زمرة مهمترین شاخصهای تعیین کیفیت و استعدادهای طبیعی برشمرد. پوشش گیاهی، به ویژه جنگلها در شمار مهمترین و زیباترین جلوه ها و چشم اندازهای طبیعی و از جاذبه های کم نظیر گردشگری و امکانات مناسب گذران اوقات فراغت، تلقی می شوند.
استان قزوین با برخورداری از میکروکلیمای متنوع و شرایط توپوگرافی و آب و هوایی متفاوت، از پوشش گیاهی مرتعی در نواحی جنوبی، شرقی ، غربی (عمدة قلمرو استان) و پوشش جنگلی در فضاهای حاشیة شمالی برخوردار است.[28]
مبحث پوشش گیاهی بطور مفصل در فصل سوم قید شده است.
5- مناطق حفاظت شده
به منظور تضمین بقا و پایداری فرآیند اکولوژیک و حفظ ذخیرة ژنتیکی انتخاب عرصه هایی از طبیعت و تحت حفاظت قراردادن آن بصورت یک ذخیره گاه زیستی برای نسل امروز و نسلهای آینده و بهره برداری بهینه و برنامه ریزی شده از این فضاها، سیاستهای حفاظتی گوناگونی بکار گرفته می شود که مهمترین آنها استراتژی و طبقه بندی دهگانة اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط و منابع طبیعی است. براساس این طبقه بندی در استان قزوین، چندین عرصة طبیعی تحت عوان “ مناطق حفاظت شده” مناطق شکار ممنوع ، و مناطق آزاد توسط سازمان محیط زیست متمایز و مدیریت می شود که شرح آنها در فصل دوم آمده است.
بر پایه بررسیهای انجام شده، گسترة استان قزوین با توجه به تنوع اقلیمی، توپوگرافی و پوشش گیاهی از مستعدترین مناطق حیات وحش کشور محسوب می شود و در گذشتة نه چندان دور در زمرة شکارگاههای مهم کشور بوده است و امروزه نیز براساس سیاستهای سازمان محیط زیست، نگهداری و حفظ حیات وحش، از سوی این سازمان مجوز و پروانه های شکار برای پرندگان، گراز، ماهیان و ... صادر میشود.[28]
6- باغها و پریسها
باغها و پردیسهای ایرانی در جهان کم نظیرند و بعنوان یکی از قابلیتهای ارزشمند گردشگری در سطح جهانی محسوب می شوند. چنانکه اسناد تاریخی نشان می دهد قدمت احداث باغ در ایران زمین به دوران هخامنشیان می رسد. در آن روزگار مردم بر این باور بوده اند که انسانها بعد از مرگ بصورت و شکل درخت در می آیند و دارای زندگی ابدی خواهند بود. براین اساس، درختکاری و ایجاد باغها بعنوان یک ارزش و باور مذهبی – فرهنگی قلمداد می شده است.
باغهای ایرانی مجموعة بهم پیوسته و هماهنگ از تلفیق و ترکیب آب و گیاه است. نظم طبیعت در باغهای ایرانی به نهایت کمال رسیده است و هنر احداث باغ به شیوة ایرانی یکی از میراثها و ثروتهای فرهنگی و هنری جهان شمرده می شود.
در استان قزوین به دلیل قابلیتهای آب و خاک و اقلیم مساعد، احداث باغ از گذشتة بسیار دور رایج بوده و امروزه در نواحی مختلف استان، اراضی وسیعی به باغ و کشت انواع درختان میوه تخصیص داده شده است که به طور نمونه میتوان به باغهای یک دست و یکپارچة قدیم آباد در 6 کیلومتری جادة قزوین – بوئین زهرا و همچنین باغهای متراکم، باطراوت و زیبای الموت در بسیاری از آبادیها به ویژه در گازرخان اشاره کرد. در ناحیه الموت باغها عمدتاً متشکل از درختان گردو، گیلاس، فندق، آلبالو، زغال اخته و ... و در قزوین درختانی نظیر زردآلو، گلابی، شفتالو و سیب در باغها کشت شده است.[28]
7- کوهها و چشم اندازهای کوهپایه ای
عواض جغرافیایی و پستی و بلندیها چشم اندازهایی را به وجود می آورد که از یکنواختی محیط کاسته و جاذبه های دیدنی را فزونی می بخشد. کوهها،ارتفاعات و دره ها موجب پیدایش پدیده ها، اقلیمهای ویژه ، شرایط رویشی ، تغییر در مناظر و چشم اندازهای طبیعی و ... می شوند که هر یک ویژگیهای ارزشمندی برای جذب و جذب دیدارکنندگان به شمار می‌آیند.
استان قزوین متشکل از سه قلمرو متمایز توپوگرافیکی کوهستانی، کوهپایه ای و دشتی است. فضاهای کوهستانی عموماً دارای روندی شرقی – غربی بوده و از میزان بلندی این ارتفاعات از شمال به جنوب و از غرب به شرق کاسته می شود. در حقیقت ارتفاعات عمدة استان، ادامة رشته کوههای البرز و ارتفاعات مرکزی کشور است که به ارتفاعات شمالی – غربی و جنوبی تقسیم می شوند.
ارتفاعات شمالی بخشی از کوههای البرز غربی می باشند که روندی شرقی – غربی دارند. قلل بلند و مهم این رشته کوهها سیالان، خشکچال، کشیکان، کی جگین و سفیدکوه است که به ترتیب 4175 ، 3950 ، 4056 ، 3500 و 2300 متر از سطح دریا ارتفاع دارند. ارتفاعات شمالی استان قریب به 20% از کل وسعت استان را در بر می گیرند.
ارتفاعات غربی با راستای شمالی غربی – جنوب شرقی از حدود طارم شروع شده و تا غرب تاکستان و بوئین زهرا را در بر می گیرند ارتفاع این کوهها در غرب تاکستان کاهش می‌یابد. در این رشته کوهها ارتفاعات مهم مشتمل بر چرگر، بهادر و شترکوه است.
رشته کوههای جنوبی با روندی شرقی – غربی همچون دیواری استان قزوین را از استانهای همدان و مرکزی جدا می کنند. قلل مهم این رشته کوهها خرقان، آق داغ و آلاسنج است.
در فضاهای کوهستانی و کوهپایه ای شمال شرقی و غربی استان قزوین به دلیل وجود پارامترها و قابلیتهای متعدد و مهم طبیعی و تلفیق این عناصر با یکدیگر چشم اندازهای زیبایی به وجود آمده است که جوابگوی نیازهای انواع گردشگران به ویژه تفریحی ، سیاحتی و ورزشی می باشند و این در حالی است که فضاهای مزبور تجهیز نشده اند. پارامترها و قابلیتهای عمده ای که در این فضا به چشم می خورد از این قرار است:
دره ها و کوهپایه ها که سراسر زیر کشت انواع درختان میوه (گیلاس، آلبالو ، گردو و انگور) است.
وجود رودخانه های دایمی در دره ها
مزیتهای آب و هوایی و خنکای هوا در فصول گرم سال
ارتفاعات سیالان و خشکچال که صعود از آنها همواره از اهداف کوهنوردان است. [28]
تحقیق در مورد استان قزوین
بخشهایی از متن:
استان قزوین با مساحتی معادل ۱۵۸۲۱ کیلومتر مربع در حوزه مرکزی ایران بین ۴۸ درجه و ۴۴ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۵۱ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و ۳۵ درجه ۲۴ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۴۸ دقیقه عرض شمالی نسبت به خط استوا قراردارد. این استان از سمت شمال به استانهای مازندران و گیلان، از سمت غرب به استانهای زنجان و همدان، از سمت جنوب به استان مرکزی و از سمت شرق به استان تهران محدود می باشد.
این استان در دامنه جنوبی رشته کوههای البرز واقع شده که به دلیل داشتن ارتفاعات متعدد و بارندگی های متوسط از نقاط معتدل کشور به شمار می آید. مرتفع ترین کوههای استان «سیاهلان، کی جگین، سفیدکوه و سیاه کوه» بوده که حداکثر ارتفاع در کوههای شمال سیاهلان ۴۱۷۵ متر از سطح دریا می باشد. محدوده مرکزی و شرق استان را دشت تشکیل می دهد که شیب آن از شمال‌غرب به جنوب شرق امتداد دارد و در پائین ترین نقطه ۱۱۳۰ متر است. حداقل ارتفاع استان در شمال غربی و در بخش طارم سفلی و کناره‌های دریاچه سفیدرود با ارتفاع ۳۰۰ متر از سطح دریا است.
بر اساس آخرین وضعیت تقسیمات کشوری در پایان سال ۱۳۸۲ استان قزوین دارای ۴ شهرستان قزوین، تاکستان، بوئین زهرا و آبیک، ۲۰ شهر قزوین، اقبالیه، محمدیه، الوند، محمودآباد نمونه، تاکستان، اسفرورین، ضیاء آباد، خرمدشت، آوج، شال، دانسفهان، بوئین زهرا، رازمیان، معلم کلایه، آبگرم، آبیک، کوهین، بیدستان و ارداق، ۱۸ بخش، ۴۴ دهستان و ۱۲۱۰ آبادی میباشد که ۸۷۸ آبادی آن دارای سکنه و ۳۳۲ آبادی خالی از سکنه است. تغییرات ایجاد شده در تعداد آبادیهای استان نسبت به سالهای گذشته ناشی از اعمال مصوبات تقسیمات کشوری نتایج طرح اصلاح و بهنگام‌سازی پرونده آبادیها در اردیبهشت و خرداد ماه سال ۱۳۸۲ و نیز تغییرات حین اجرای سرشماری کشاورزی سال ۱۳۸۲ می باشد.
...
مورخان قزوین را "باب الجنه" یا "دروازه بهشت" می‌نامند و از مناطق مهم ایران به شمار می‌آید که در زمینه‌های تاریخی، طبیعی، اقتصادی، فرهنگی، صنعتی و گردشگری از اهـمـیـت بـسـیاری بـرخـوردار است.
این استان که دربرگیرنده چهار شهرستان آبیک، بویین زهرا، تاکستان و قزوین است، از جاذبه‌های متعدد طبیعی نظیر قله‌ها و غارها، دریاچه‌های زیبا در دامنه کوههای مشهور، جاذبه‌های غنی ژئوتوریستی، رودخانه‌ها، چشمه‌های آب گرم و گونه‌های مـتنـوع گـیاهــی و جانوری بـهره برده اسـت.
چشم‌اندازهای زیبای دره شاهرود، باغستان‌های قدیمی قزوین، شالیزارهای حاشیه شاهرود، تاکستان‌های انگور، دره سوگا و فندق زارهای درهم تنیده ناحیه رودبار شهرستان، سروها و چنارهای کهنسال و دامنه‌های بکر خرقان و رامند، خلوص طبیعت را به نمایش می‌گذارند و چشم‌ها را میهمان دست نخوره‌ترین و اصیل‌ترین مناظر طبیعی می‌کنند.
ویژگیهای جغرافیایی و باستانی، سابقه صد ساله پایتختی ایران و روحیه هنرمندانه مردم این دیار، سبب وجود بناهای تاریخی و مکانهای تاریخی بسیاری در این استان شده است. موانع طبیعی مانند کوههای سر به فلک کشیده و دره‌های ژرف به انتخاب این سرزمین برای ایجاد استحکامات دفاعی و قلعه‌های استوار در طول تاریخ انجامیده و سبب شده مشهورترین قلعه‌های تاریخی ایران در این خطه از کشور قرار گیرد.
دیدار از سرزمین قلعه‌ها، ما را به هزار توی تاریخ می‌برد و شوق دیدار قلعه‌های اسرارآمیز و با شکوه حسن صباح درگازرخان، لمبسر در رازمیان، بیدلان در شیرکوه، نویزرشاه در گرمارود، اوغلان قزقلعه در تارم و ... همه سال گردشگران بسیاری را از خـارج و داخـل ایـران بـه ایـن مـنطـقه می‌کشاند.
اماکن و بناهای تاریخی بر جاذبه های این استان افزوده و چون نگینی بر تارک شهر قزوین می‌درخشند. قلعه تاریخی الموت درخشان‌ترین آنهاست که در روستای "گازرخان" واقع شده و به قلعه حسن صباح شهرت دارد. این قلعه به دلیل ویژگیهای اقلیمی و آب و هوایی خاص در این منطقه ساخته شده است. قلعه‌ای شگفت‌انگیز در دل کوههای الموت که نشان از قدرت دستان هنرمندان این دیار دارد. مردانی که دل کوهها را شکافته و با ابزار ابتدایی زمان خود شگفتی و حیرت به ارمغان آورده‌اند.
...
در 1118 عمارت چهل ستون سوخت که بفال بدگرفتند و پس از چهارده سال فتنه افغان عراق و فارس را ویران نمود خاصه اسپهان را دیوارهاى دو ایوان شمالى و جنوبى طنابى را نقشهائى بود از چهره دختران گرجى و ارامنه که دیده را خیره میساخت و دل بدان نقش و نگار بى روان میباخت. امروزه که بر آن گچها کشیده اند و طرح برداشته باز حسنش نمودار است.
بالاخانههاى گوشه ایوآنهابراى خلوت نشینى و خواب بود و خرقه شاه صفى و طومار عهدنامه منسوب به حضرت امیر(ع) و قرآن منسوب بخط امام حسن عسگرى (ع) در آن بالاخانه محفوظ و خواص را ملحوظ، خط طومار و قرآن را چنین نسبت میدادند ولى خلجانى بقلب مولف بخاطر است که شاید مانند سیاست آل عثمان در قرآن منسوب بخط عثمان صفویه نیز در مورد این قرآن خط قدیم نظر سیاسى داشتهاند.
در طنابى چهل ستون ارازههاى سنگ مرمر و گچبرى کار اساتید معتبر و طلا و میناکارى و شش مجلسى نقاشى است: چهار مجلس آن را گویند از عهد صفویه بوده یکى مجلس همایون شاه پسر ظهیرالدین با برکه پس از هجوم شیرخان بدو او بدرباز ایران پناه آورد در (951) هر چند آن روزگار قزوین مرکزیت داشت اما همایون را بگردش بلاد تا اصفهان آوردند که طهماسب بزرگ همه جا سلطان محمد پدر شاه عباس را بمهماندارى او مقرر داشت و اگر مهمانى هم شهر دیگر بوده نقشه را اینجا کشیدهاند.
و مجلسى هم بزم شاه عباس بزرگ و حضور ولى محمد خان پادشاه ترک 1019 که او نیز ملتجى بدربار صفویه شد....
...
پایان نامه بررسی پتانسیل های موجود در استان اردبیل برای تولید سیمان پوزولانی
پیش گفتار:
بهره برداری از حداکثر ظرفیت های نصب شده ماشین آلات و سایر عوامل که بتوانند کارآیی کارخانجات را به حداکثر برسانند و در عین حال نقش کاهنده و یا جایگزین منابع دیگر را داشته باشند هدفی است که « مدیریت ظرفیت» در بهره وری بیشتر واحدهای تولیدی دنبال می کند درکنار و هماهنگ بااین موضوع مهندسی صنایع نیزعوامل کیفی تولید را هدایت و سایر واحدهای مهندس را به این منظور بخدمت می گیرد. پژوهش در مورد استفاده از منابع پوزولان نیز از عملیاتی است که در چهار چوب نیل به این اهداف شروع و در حال انجام می باشد.
رود ها:
رودهای مهم منطقه مورد مطالعه بصورت زیر می باشند.
رودخانه قره سو: این رود خانه که بزرگترین رودخانه اطراف اردبیل میباشد از کوههای تالش در شرق اردبیل سرچشمه میگیرد و پس عبور از دشت اردبیل بطرف غرب امتداد می یابد. پس از عبور از دشت مشکین شهر در شمال این شهر با رودخانه اهر چای متصل شده و با یک چرخش 90 درجه ای در مسیر مستقیم بطرف شمال جریان یافته و به رودخانه ارس وصل میشود.
روخانه آستارا چای: این رودخانه در مرز ایران و شوروی جریان داشته و از دامنه شرقی ارتفاعات تالش در شرق نمین سرچشمه میگیرد و پس از طی مسافت حدود 50 کیلو متر از شهر مرزی آستارا عبور نموده و به دریای خزر وصل میشود.
خاصیت پوزولان:
وقتی سیمان پرلوز بتدریج سخت می گردد فازهای موجود در سیمان بخصوص ( آلیت و بلیت) بتدریخ هیدراته شده و هیدروکسید کلسیم ( آهک آبدار ) آزاد می کند. هیدروکسید کلسیم آزاد شده بخاطر حلالیت زیاد ممکن است شسته شده و سبب فرسودگی بتن گردد. ذرات بسیار ریز و نرم شیشه های بی شکل و لکانیکی ( نظیر پوزولانها) در جریان هیدراتاسیون تشکیل فازهای سیمان قادرند آهک آبدار آزاد شده و نیز آهک اولیه مرکز درملات را جذب کند و تولید سیلیکات کلسیم آبدار نمایند. هیدروکسید کلسیم و پوزولانها هیچکدام به تنهایی خاصیت چسبندگی ندارند ولی سیلیکات کلیسم آبدار تشکیل شده از ارتباط این دو ترکیب ارزش سیمانی ( چسبندگی ) دارد. البته چون پوزولان ها دارای سیلیکاتهای در دیگری نیز می باشند ممکن است هنرمان با تشکیل سیلیکات کلسیم آبدار ترکیبات پیچیده دیگری نیز تشکیل شوند که به خاصیت سیمان کمک می کنند یا بر عکس از آن بکاهند که این موضوع هنوز به درستی مشخص نیست آنچه که می توان در درجه اول روی آن حساب کرد این است که اولین محصول تولید شده همان سیلیکات کلسیم آبدار می باشد و این ترکیب همان است که در سیمان پرتلند هم قسمتی از کار استحکام و مقاومت پذیری را به عهده دارد و دارای ارزش سیمانی است. به هر حال با شرح فوق می توان خاصیت پوزولانی را به صورت زیر تعریف کرد.
خاصیت پوزولانی عبارت است از قابلیت ارتباط مواد آتشفشانی و غیر آتشفشانی با آهک ( در حضور آب ) و تشکیل ترکیبات جدید با خاصیت سیمان.
بارزترین نکات مثبت تولید سیمان با مواد افزودنی که خصوصیات پوزولانی دارند به شرح زیر است:
- افزایش مقاومت های شیمیای در مقابل حمله سولفاتها در طول زمان ( نفوذ پذیری )
- پایین بودن حرارت هیدراتاسیون و پایین بودن انبساط ناشی از حرارت
- افزایش مقاومت های فیزیکی در دراز مدت
- جذب آهک آزاد و آهک های آزاد شده در طول زمان
- داشتن پلاستیثه بالا
- کاربرد ساده
- پایین بودن قیمت تمام شده و تولید
فهرست
عنوان صفحه
فصل اول:
کلیات................................................................................................................... 1
موقعیت جغرافیایی ............................................................................................ 1
مقدمه ................................................................................................................... 7
فصل دوم:
خلاصه ای از زمین شناسی منطقه اردبیل ......................................................... 13
فصل سوم :
خاصیت پوزولان ................................................................................................ 18
بارزترین نکات مثبت تولید سیمان با مواد افزودنی ......................................... 19
کشورهای تولید کننده سیمان پوزولانی و استانداردهای آن............................ 20
بررسیهای مقدماتی برای شناسایی و اکتشاف مواد پوزولان ............................ 22
مناطق مورد بررسی جهت اکتشاف مقدماتی مواد پوزولانی در اردبیل........... 24
1- توف برشها وهیا لوکلاستیت های ائوسن ................................................... 24
1-1- زمین شناسی............................................................................................. 24
1-2- سنگ شناسی ........................................................................................... 28
1-3- پوزولان اکتیویته....................................................................................... 32
1-4- ذخیره احتمالی.......................................................................................... 33
1-5- نگرشی به جنبه های اقتصادی................................................................. 33
2- توف ها و توف برشهای پامیس دار موجود در رسوبات جنوب اردبیل... 34
2-1- خلاصه ای از زمین شناسی حوضه رسوبی نئوژن در جنوب اردبیل.... 34
2-2- بررسی توفهای پامیس دار موجود در رسوبات جنوب اردبیل بعنوان ماده اولیه سیمان پوزولان ................................ 41
2-2-1 اندیس شماره 1 ( اندیس چای سیغرلی)............................................. 41
الف- موقعیت جغرافیایی ................................................................................. 41
ب- شرح واحدهای سنگی ................................................................................ 42
ج- مطالعات سنگ شناسی................................................................................. 47
د- آزمایشات میزان فعالیت پوزولانی................................................................ 57
م- ذخیره احتمالی .............................................................................................. 59
ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی ...................................................................... 60
2-2-2 اندیس شماره 2 ( اندیس دیم سیغرلی – اوچقاز )............................. 61
الف – موقعیت جغرافیائی .................................................................................. 61
ب- شرح واحد های سنگی .............................................................................. 61
ج- مطالعات سنگ شناسی ................................................................................ 66
د- آزمایشات پوزولان اکتیویته........................................................................... 71
م- ذخیره احتمالی............................................................................................... 71
ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی ...................................................................... 72
2-2-3 اندیس شماره 3 ( اندیش قشلاق قاسملو )......................................... 72
الف- موقعیت جغرافیایی.................................................................................... 72
ب- شرح واحدهای سنگی ................................................................................ 72
ج- مطالعات سنگ شناسی................................................................................. 74
د- آزمایشات پوزولان اکتیویته ......................................................................... 78
م- ذخیره احتمالی .............................................................................................. 79
ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی....................................................................... 79
2-2-4 – اندیس شماره 4 ( اندیس الماس کندی)......................................... 80
الف- موقعیت جغرافیایی.................................................................................... 80
ب- شرح واحدهای سنگی ................................................................................ 80
ج- مطالعات سنگ شناسی ................................................................................ 83
د- آزمایش پوزولان اکتیویته ............................................................................. 83
م- ذخیره احتمالی .............................................................................................. 84
هـ - نگرشی به جنبه های اقتصادی .................................................................. 84
3- ایگنمبریت ها و خاکسترهای آتشفشانی مربوط به فعالیت آتشفشانی سبلان.... 85
3-1- مختصری در مورد زمین شناسی آتشفشان سبلان ................................. 85
3-2- بررسی ایگنمبریت های دره قطور سویی بعنوان ماده اولیه سیمان پوزولان......... 88
3-2-1 مطالعات سنگ شناسی.......................................................................... 89
3-2-2- آزمایش پوزولان اکتیویته .................................................................. 92
3-2-3- ذخیره احتمالی ................................................................................... 92
3-2-4- نگرشی به جنبه های اقتصادی .......................................................... 93
3-3- نهشته های خاکستر دامنه های شرقی سبلان ......................................... 93
3-3-1- اندیس شماره 1( اندیس غرب سرعین ) ......................................... 94
3-3-2- اندیس شماره 2( اندیس حسن باری) .............................................. 97
3-3-3- اندیس شماره 3 ( اندیس ایمچه) ..................................................... 97
3-3-4- اندیس شماره 4 ( اندیس باری ) ..................................................... 98
3-3-5- اندیس شماره 5 ( اندیس دیج و یجین ) ......................................... 102
3-3-6- اندیس شماره 6- ( اندیس حمله ور ) ............................................ 102
3-3-7- مطالعات سنگ شناسی ....................................................................... 106
3-3-8- آزمایش پوزولان اکتیویته .................................................................. 107
3-3-9- ذخیره احتمالی ................................................................................... 107
3-3-10- نگرشی به جنبه های اقتصادی......................................................... 108
ارزیابی کلی : .................................................................................................... 109
پایان نامه بررسی پتانسیل معدنی استان ایلام
در رابطه با طرح پی جویی و پتانسیل یابی کانسارهای غیر فلزی کانسارهای استان ایلام ، مواردزیر استفاده و نقشه های مورد نظرتهیه گردیده است. این مدارک عبارتند از :
1- فتوژئولوژی عکسهای هوایی مناطق موجود در برگه های (sheet) های حمیل، چغا کبود، جویزر، زرنه و رووان.
2- تهیه نقشه های پایه و اصلاح این نقشه ها با توجه به عملیات صحرایی
3- تهیه 5 نقشه زمین شناسی و معدنی با مقیاس 50000 :1 که واجد نقاط معدنی مشخص شده در طرح می باشد.
4- نمونه برداری از مناطق یاد شده و آنالیز نمونه های مذکور.
5- تهیه گزارش مربوط به طرح پی جویی و پتانسیل یابی کانسارهای غیر فلزی.
در این طرح جمعاً تعداد 40 آنالیز بر روی نمونه ها صورت گرفته است و تعداد 100 شبانه روز برای طرح مذکور کار صحرایی صورت گرفته است و نتیجه آن مشخص شدن تعدادی اندیس معدنی می باشد.
در بازدیدهای اولیه این ناحیه سنگ شیلی سیاه رنگ کربناته حاوی ذرات پراکنده سولفید به همراه کانی سبز رنگ و اکسیدهای آهن جلب توجه نموده است.
منطقه زاگرس کمی کمتر از پهنه میهن را در بردارد، در حالیکه بجز نفت که یک کانسار مواد آلی است، تقریباً هیچ گونه اطلاعات معدنی و علمی و اقتصادی از این ناحیه عظیم در دست نیست. امید است با پیگیری مطالعات که آغازش با این گونه پروژه هاست، بتوان با ایجاد کمترین هزینه توان معدنی آنرا مورد پژوهش و ارزیابی قرار داد.
در اکتشافات ژئوشیمیایی، ویژگی های ژئوشیمیایی و کانی سنگین کمپلکس های زمین شناسی مورد مطالعه قرار می گیرد. در این ره گذر مسائل نمایان شده در اثر مطالعات فاز قبلی مورد بررسی قرار گرفته و نواحی امیدبخش معدنی با ارزیابی قابلیت تولید معدن آن در فازهای تفصیلی تر بدست می آید.
راههای ارتباطی:
استان ایلام دارای یک شبکه هماهنگ نمی باشد و با توجه به اینکه استان فاقد هر گونه شبکه راه آهن و فرودگاه بوده و روستاها و شهرها پراکنده می باشد. اهمیت یک شبکه صحیح ارتباطی ضروری بنظر می رسد و اتصال استان به خط راه آهن کشور از محور اندیشمک یا محور الیگودرز پیشنهاد می گردد. همچنین فرودگاه که یکی از عوامل اصلی توسعه منطقه بحساب می آید که بحول وقوه الهی تا پایان سال 73 قسمتی از آن به مرحله بهره برداری می رسد. طول راههای اصلی استان بیش از 400 کیلومتر و راههای فرعی آن بیش از 750 کیلومتر می باشد. شبکه راههای موجود باعث اتلاف مقدار متنابهی از تولیدات کشاورزی و دامی استان شده و این مسئله بر توزیع این محصولات در سطح استان مؤثر می باشد مطالعات انجام شده نشان می دهد در صورت ایجاد یک شبکه هماهنگ ارتباطی، استان می تواند بسیاری از مواد اولیه مورد نیاز صنایع غذائی ساختمانی را تأمین نموده و باعث رونق سرمایه گذاری در منطقه و جذب نیروی متخصص گردد.
زمین شناسی ناحیه ای
محدودة جغرافیایی استان ایلام از نقطه نظر تقسیمات زمینی شناسی ایران (اشتوکلین 1968، نبوی 1355، افتخارنژاد 1359) در زون زمین ساختی زاگرس و چین خورده (Fol ded Zagros Zone) یا زاگرس خارجی قرار دارد و بخش مرکزی و غربی زون مزبور را تشکیل می دهند بنابراین اختصاصات استراتیگرافی – تکتونیکی آن از واحد زمین ساختی فوق الذکر تبعیت می کند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
مقدمه
فصل اول تاریخچه مطالب قبلی
1-1- مقدمه 6
1-2- مشخصات جغرافیایی استان 6
1-3- راههای ارتباطی 12
فصل دوم ژئو مرفولوژی منطقه
2-1- مقدمه 14
2-2- زمین شناسی ناحیه ای 16
2-3- چینه شناسی استان 19
فصل سوم پی جویی وپتانسیل یابی
3-1- سنگ آهک 31
3-2- گوگرد 36
3-3- سنگ های تزئینی 43
3-4- دولو میت 53
3-5- گچ 62
3-6- بیتومین و قیر طبیعی 68
فصل چهارم بررسی کانیهای سنگین منطقه ایلا م
4-1- مقدمه 72
4-2- مشخصات سطحی زمین 72
4-3- طرح اکتشاف ونمونه برداری 73
4-4- تشریح نتایج 75
نتایج و پیشنهادات 80
منابع و مراجع 82
مقاله بررسی جایگاه سیستم حمل و نقل زمینی استان بوشهر در گردشگری استان بوشهر در 71 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه و بیان مسئله .............................................................................................. 2
فصل دوم: ادبیات تحقیق
قسمت اول- گردشگری
مقدمه .................................................................................................................... 6
تعاریف گردشگری................................................................................................ 7
تعریف گردشگر..................................................................................................... 9
ارکان صنعت گردشگری....................................................................................... 9
نقش زیرساخت‌ها در توسعه صنعت گردشگری ................................................. 10
موانع توسعه گردشگری ایران از نقطه نظرات مختلف......................................... 11
استان بوشهر و تقسیمات سیاسی آن .................................................................. 14
جغرافیای طبیعی استان بوشهر............................................................................. 18
جاذبه‌های گردشگری استان بوشهر..................................................................... 22
قسمت دوم- حمل و نقل
مقدمه .................................................................................................................... 30
حمل و نقل چیست؟ .............................................................................................. 31
ارتباط حمل و نقل و گردشگری............................................................................ 33
مدل مستقیم حمل و نقل......................................................................................... 34
عوامل موثر در توسعه حمل و نقل....................................................................... 36
اهمیت سرمایه گذاری در حمل و نقل .................................................................. 37
فصل سوم: روش تحقیق
مقدمه..................................................................................................................... 40
فرضیه‌های تحقیق.................................................................................................. 40
اهداف تحقیق.......................................................................................................... 41
روش تحقیق........................................................................................................... 41
خلاصه مراحل انجام تحقیق.................................................................................. 42
جامعه آماری......................................................................................................... 43
فصل چهارم: نتیجه‌گیری
مقدمه..................................................................................................................... 51
نتیجه‌گیری و ارائه پیشنهادات............................................................................... 52
الف- نتایج حاصل از آزمون فرضیات، از دیدگاه مسافران.................................. 52
ب- نتایج حاصل از آزمون فرضیات، از دیدگاه کارشناسان................................ 55
پیشنهادات به مسئولین.......................................................................................... 56
پیوست‌ها
ب- پرسش نامه‌ها................................................................................................. 62
اهمیت و ضرورت تحقیق
توسعه گردشگری استان بوشهر می‌تواند عاملی برای رشد و توسعه استان ذکر شود که به اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی آن میتوان اشاره کرد. وجود سواحل زیبا و هوای مطبوع این خطه از سرزمین مادر فصول سرد می‌تواند برای هر گردشگری، چه داخلی و چه خارجی جذاب باشد. اما استان بوشهر با داشتن این امتیاز کمتر از این توان بالقوه سود برده است. پس قطعاً موانعی وجود دارد که یکی از این موانع وضعیت نامناسب سیستم حمل و نقل زمینی استان و شبکه راههای آن میباشد.
هدف اصلی تحقیق پاسخگویی به این سوال است که آیا وضعیت موجود سیستم حمل و نقل زمینی یکی از موانع توسعه و رونق گردشگری به شمار می‌آید؟
- فرضیه اصلی: وضعیت نامناسب سیستم حمل و نقل زمینی یکی از موانع توسعه گردشگری استان است.
- فرضیه فرعی (1): وصل نبودن استان بوشهر به شبکه راه‌آهن یکی از موانع توسعه گردشگری استان است.
- فرضیه فرعی (2): وضعیت نامناسب شبکه‌راه‌های برون شهری استان یکی از موانع توسعه گردشگری استان است.
- فرضیه فرعی (3): وضعیت نامناسب تأسیسات و خدمات جانبی راههای برون شهری استان یکی از موانع توسعه گردشگری استان است.
روش تحقیق مورد استفاده از نوع توصیفی و از نوع پیمایشی است.
روش جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه، مصاحبه و منابع کتابخانه‌ای میباشد.
قلمرو مکانی این تحقیق محدوده جغرافیایی استان بوشهر است و مسافران و کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، قلمرو زمانی فروردین 85 میباشد.
- مسافران
- کارشناسان
توسعه حمل و نقل زمینی می‌تواند نقش مهمی را در توسعه گردشگری ایفا کند و برای دسترسی به هر مکان و جاذبه ای سیستم حمل و نقل به عنوان یک زیر ساخت مطرح و مهم است.
یکی از زمینه‌های حرکت از اقتصاد متکی به نفت، به اقتصاد غیر نفتی، تغییر ساختار اقتصادی کشور است و برای چنین تغییری نگرشی یکپارچه در ابعاد یکپارچه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، حقوقی و مدیریتی ضروری به نظر میرسد. یکی از عرصه‌های تنوع، تنوع بخشی اقتصادی کشور با توجه به تنوع محیطی و مزیتهای نسبی موجود، گردشگری است.
گردشگری امروزه در اغلب کشورها به ویژه کشورهای جهان سوم کلید اقتصاد بشمار می‌رود، تا جایی که در این کشورها گردشگری بیش از سایر برنامه‌های توسعه در اولویت قرار گرفته است. تنوع بخشی به اقتصاد، بالا بردن شاخصهای توسعه انسانی، مشکلات ناشی از صنعتی شدن و آلودگی بیش از حد استاندارد شهرها و بویژه شهرهای بزرگ، افزایش بهره وری نیروی انسانی، اشتغال‌زایی، تکامل فرهنگ‌ها، حفظ محیط زیست و در مجموع توسعه پایدار از دغدغه‌هایی است که جهان سوم با آن روبرو است و هر یک از کشورها در هر سطحی از توسعه تلاش می‌کنند تا پاسخی مناسب به دغدغه‌های مذکور بدهند.
در بین کشورهایی که به تنوع بخشی اقتصاد روی آورده‌اند و می‌خواهند خود را از اقتصاد تک پایه‌ای برهانند، در جستجوی شناخت مزیت‌ها یا خلق آنها هستند. یکی از این مزیت‌ها، گردشگری است که اغلب کشورها به ویژه کشورهایی که به لحاظ موقعیت مکانی از این مزیت برخوردارند. در برنامه‌های ملی خود آنرا گنجانده‌اند با از این طریق بتوانند فرایند توسعه ملی خود را تکامل بخشند.
مسافرت و صنعت گردشگری به عنوان بزرگترین و مهمترین صنعت در دنیای امروز به حساب می‌آید. بسیاری از کشورهای این صنعت پویا را به عنوان منبع درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیربنایی خود می‌دانند. بویژه کشورهای در حال توسعه، به توسعه گردشگری اهمیت بیشتری می‌دهند. (وای؛ 1377؛ ص 27)
توسعه گردشگری در هر پایه و برنامه‌ای که در مورد توسعه باشد، عامل کلیدی بشمار می‌رود توسعه کشاورزی، صنعت و گردشگری از راههای مختلف ایجاد کسب و کار هستند و احتمالاً، توسعه گردشگری ساده‌ترین روش برای کسب وکار و در آمد در مقایسه با دو روش دیگر است. در کشور ما صنعت گردشگری از پتانسیل بالایی برخوردار است و اگر توجه خاصی به آن شود می‌تواند درآمد زیادی را عاید کشور کند.
تعریف گردشگری
امروزه گردشگری به عنوان یکی از پدیده‌های مهم زندگی اجتماعی بشر، از دیدگاه علوم مختلف از جمله اقتصاد، جامعه‌شناسی، جغرافیا و مدیریت، مورد بررسی قرار میگیرد و بر همین اساس تاکنون تعاریف متعددی از گردشگری به توجه به دیدگاه موضوعی هر یک از رشته‌ها، صورت گرفته است.
گردشگری از دیدگاه جامعه شناسی عبارت است از: مجموعه روابطی که شخص گردشگر در محل اقامت موقت خود در مقصد، با انسان های ساکن در آن محل بوجود می‌آورد. در این تعریف صرفاً به روابط گردشگر و کلاً روابط انسانی توجه شده است در حالی که جغرافی‌دانان در تعریف خود از گردشگری، عمدتاً بر رابطه گردشگران با مقصد و اقلیم متمرکز می‌شوند. (کاظمی؛ 1381؛ ص 31)
در فرهنگ لغت گردشگری عبارت است از: مسافرت برای تفریح و سرگرمی و سفری که در آن مسافر به مقصدی رفته و سپس به محل سکونت خود بر‌می‌گردد. در تعریف دیگری، گردشگری به سفر موقتی و کوتاه اطلاق شده که ضمن آن گردشگر به منطقه‌ای خارج از محل سکونت و کار خود به منظور سیر و سیاحت سفر می‌کند.
نکات مهمی که در کلیه‌ی تعاریف مشاهده میشود، جدا شدن فرد از محل کار و اقامت دائم خود، کوتاه و موقتی بودن سفر و انجام فعالیتهایی مانند بازدید، سرگرمی و تفریح در مدت سفر میباشد.
مقدمه
با توجه به اینکه استان بوشهر از شبکه ریلی کشور جداست پس در سیستم حمل و نقل زمینی خود متکی به سیستم حمل و نقل جاده ای است که با توجه به حجم ترافیک درون شهری ظرفیت آن همواره محدود است. در این تحقیق بعد از مشاهدات شخصی و تجربه‌های شخصی محققین در بررسی نقش سیستم حمل و نقل زمینی به تجربه ثابت شده که راه های زمینی چه ورودی به استان و چه راههای درون استان همواره از استانداردهای لازم برخوردار نیستند و برای هر مسافری این قضیه آشکار به اثبات رسیده است. در این تحقیق پرسشنامه در طول ایام نوروز 85 به مسافران داده شده و نیز مصاحبه و گزارش‌های شخصی نیز در نتیجه‌گیری نهایی لحاظ شده است. بیش از 60% درصد مسافران به استان از راههای پرپیچ و خم ورودی به استان اظهار شکایت و گله‌مندی کرده‌اند و از خطراتی که آنها را از رسیدن به مقصد (بوشهر) تهدید کرده بود سخن گفته‌اند و علاوه بر پر کردن پرسشنامه، در بیانات خود نیز اظهار می‌داشتند به غیر از جاده‌های غیراستاندارد، کمبود امکانات رفاهی بین جاده ای در بین راه نیز عاملی دیگر در سختی سفر است.
با توجه به هوای معتدل و مرطوب استان بوشهر در فصل زمستان تقاضای سفر به این منطقه از کشور زیاد میشود که امکانات حاضر چه در زمینه زیرساختار و امکانات زیربنایی و چه در روساختار‌ها و روبناها هر گردشگری را به زحمت می‌اندازد. همه ساله در ایام نوروز خیل عظیمی از دوستداران ساحل و خلیج فارس به این ناحیه از کشورمان
می‌آیند و توقعاتی به جا و در خور رسیدگی دارند که اجرای آنرا برای هر مسئولی در ارگان‌ها و دستگاه‌ها مربوط واجب می‌سازد تا با تلاش وافر و بکارگیری همه امکانات لازم استعداد بالقوه در همه زمینه‌ها و سایب‌ها به فعالیتی در خور استان برساند و جایگاه حقیقی استان را در توسعه گردشگری کشور به منصة ظهور برسانند. چرا که توسعه گردشگری استان منجر به توسعه در زمینه‌های دیگر مثل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میشود و راه برای ورود گردشگران خارجی هموار سازد تا اعتلای استان و به طبع آن منطقه و کشور و رشد و شکوفایی را به ارمغان آورد.
بی شک برای رسیدن به این مهم لازم است برای توسعه و رشد گردشگری استان همه امکانات را بسیج کنیم.
نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
الف- نتایج حاصل از آزمون فرضیات، از دیدگاه مسافران
فرضیه اصلی: وضعیت نامناسب سیستم حمل و نقل زمینی استان بوشهر، یکی از موانع توسعه گردشگری استان است.
فرضیه فرعی (1) - وصل نبودن استان بوشهر به شبکه سراسری راه‌آهن یکی از موانع توسعه گردشگری استان است. با توجه به بررسی پرسش‌نامه‌ها در این قسمت بیش از 60% از مسافران گزینه زیاد را راجع به ترجیح سفر با قطار انتخاب کردند و 70% از مسافران گفتند که اگر استان بوشهر به شبکه راه‌آهن وصل بود. جهت سفر به این استان از راه‌آهن استفاده می‌کردند. نتیجه حاصله دور از انتظار نبود چرا که استفاده از قطار به دلایل و مزیت‌هایی چون ارزان بودن، راحت بودن و خدمات دیگر علاقمندان زیادی دارد و بسیاری از مسافران ترجیح می‌دهند بیشتر با قطار سفر می‌کنند.
فرضیه فرعی (2)- وضعیت نامناسب شبکه راههای برون شهری استان بوشهر یکی از موانع توسعه گردشگری استان است. این فرضیه نیز مورد تایید قرار گرفت چرا که تحلیل داده‌ها نشان داد که وضعیت موجود جاده‌های برون شهری استان بوشهر به تمایل مسافران جهت سفر مجدد، تاثیر منفی گذاشته است.
مقاله بررسی انگل فاسیولا و راههای جلوگیری از اپیدمی آن در استان گیلان در 20 صفحه ورد قابل ویرایش
استان گیلان از لحاظ زیبائی و مناظر طبیعی یکی از بکرترین استانهای کشور میباشد . که به خاطر هوای معتدل و همجواری با دریا شرائط لازم را برای تبدیل شدن به یک منطقة توریستی دارد و یکی از شرائط برای احراز این امر پاک بودن منطقه از هر نوع آلودگی احتمالی است که این امر باعث ایجاد انگیزه برای مطالعة آلودگی‌های احتمالی در این استان را باعث می‌وشد و دلیل بعدی بررسی روند کاهش یا افزایش آلودگی فاسیون پس از شانزده سال را که اولین اپیدمی در این استان ایجاد شد را نشان می‌دهد که شاید یک معیار برای سنجش میزان کارائی و نحوه مقابله با اپیدمی‌های بعدی بیمارییهای مختلف باشد.
این روماتود با وجوه زیر مشخص میشود1- اندازة بزرگ 30-20 میلی متر در 13-8 میلی‌متر 2- شکل برگ مانند و تخت آن با نمای مشخص مخروط ردسی 3- بادکش دهانی و شکمی تقریباً مساوی در مخروط راسی 4- رودة‌با انشعابات متعدد 5- بیضه‌های بسیار منشعب و پشت سر هم 6) غدة زرده با شاخه‌های منتشر در قسمتهای جانبی و خلفی بدن و 7- رحم کوتاه و پیچ خورده تخم بزرگ بیضوی و زرد مایل به قهوه‌ای و دریچه دار کرم به ابعاد 150-120 میکرون و 90-63 میکرون هنگم دفع توسط کرم تقسیم نشده است.
کرم بالغ در مجاری صفراوی مرکزی کیسه صفراء گاهی مکانهای غیر عادی زندگی می‌کند این کرم دارای متابولیسم بیهوازی بوده و مواد غذایی خود را از ترشحات صفراوی به دست می‌آورد و دورة زندگی آن حداقل 10 سال است.
این توماتود انگل گوسفندان، گاو، گوزن، خرگوش و نیز دیگر پستانداران علفخوار است میزبان واسط انگل حدود 21 گونه از حلزونهای لیمد هستند که در بین این لیمند ترونکاتوک.
حلزونی که در آبهای موقتی و جریان های آرام زندگی می‌کند مهمتر از بقیه است در حلزون میراسیدیوم دچار دگردیسی شده و تبدیل به اسپور سپت، ردی و گاهی روی دختر و سرکر میشود سرکر با خروج از بدن حلزون ب رروی علف‌های شاهی آب، پوست درختان وخاک وارد کیست میشود متاسرکر بعد از خورده شده توسط میزبان قطعی از دیوارة روده عبور کرده و سرانجام وارد کپسول کبدی شود و در حالی که در مسیر خود پارانشیم کبد را مصرف می‌کند به مجاری صفراوی می‌رود این کرم در طی 12 هفته بالغ میشود.
این ترماتود در کشورهای پرورش دهندة گوسفند و گاو سراسر جهان دیده میشود عفونت در انسان با خوردن گیاهانی مانند شاهی آبی و یا احتمالاً آب حاوی متا سرکر مبتلا به عفونت میشود حیوانات علفخوار و همه چیز خوار عفونت را در مرتع پست و تپه‌ای جای که علفها با متاسرکر آلوده شده‌اند کسب می کنند.
وسعت آسیب‌های و و نشانه‌شناسی بیماری بستگی به شدت عفونت و دورة بیماری دارد یک ترماتود در مسیر مهاجرت خود از پارانشیم کبد تا مجرای صفراوی با نکروز بافت کبدی جای پای شخص ایجاد می‌کند در مجرای صفراوی کرم باعث تغییرات التهابی و غده‌ای در مخاط و گاهی انسداد می‌گردد مردود شدید، لرز، تب، کهیر و درو ناگهانی زیر جناغ و در و ربع فوقانی و راست شکم که به سمت پشت و شانه‌ها تیر می‌کشد از شواهد اولیه ابتلا به عفونت هستند با پیشرفت عفونت، بزرگی و حساسیت کبد یرقان اختلالات گوارشی، اسهال و کمخونی ایجاد میشود.
مشتق بنزایمیدازول و در دامپزشکی مصرف میشود و برعلیه کرم بالغ و نابالغ فاسیولا در دام مؤثر گزارش شده است گزارش های موجود نشان می‌دهد که تاکنون 6 مورد فاسیولیازیس انسانی تحت درمان با این داور قرار گرفته‌اند در یک طرح بیماران دچار فاسیولیازیس انسانی تحت درمان داروئی تریکتلابندازول یا فاسینکس قرار گرفته‌اند کسانی برای این طرح انتخاب شده‌اند که دارای گزارش پارازیتولوژی مثبت بوده و تخم انگل فاسیولاهپاتیکا در مدفوعشان دیده شده است این مطالعه طی پنج ماه که از تاریخ 1/3/ 69 در مرکز بهداشتی درمانی شماره 1 شهرستان بندرانزلی انجام گرفت شاخص های چون سن، وزن، جنسیت، قد مورد نظر بوده است سعی بر این شده است که تا حد امکان از بیماران با سطح فرهنگ نسبی خوب استفاده گردد تا برنامه طرح درمانی برایشان قابل توجیه باشد. مطالعه بر روی 96 بیمار انجام شده است از این تعداد 2 تن با مصرف دارو دیگر مراجعه ننموده و حذف شدند این گروه مورد مطالعه بر اساس نحوة توزیع دارو دوزاژ دارو و زمان دارو (ناشتا یا غیر ناشتا بودن) به چهار گروه A با دوز درمانی 5 میلی‌گرم در کیلوگرم سه روز ناشتا گروه B بادوز درمانی 10 میلی‌گرم در کیلوگرم و گروه C با دوز 10 میلی‌گرم در کیلوگرم ناشتا و گروه D با دوز 10 میلی‌گرم در کیلوگرم غیر ناشتا تقسیم‌بندی شده‌اند گروه A شامل 26 بیمار گروه B شامل 22 بیمار و هر یک از دو گروه C و D شامل 23 نفر از نقطه نظر شاخص جنسی در این مطالعه را زنان تشکیل داده است.
پایان نامه بررسی شناسایی نیازهای آموزشی و ترویجی توتون کاران استان کردستان در 64 صفحه ورد قابل ویرایش
فصل اول
روش تحقیق
1 – 1 مقدمه
در این فصل با توجه به موضوع تحقیق، اهداف ومرور پیش نگاشته‌ها به انتخاب روش تحقیق تعیین متغیرها و فرضیات تحقیق پرداخته میشود. هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که مشخص شود چه شیوه‌ای اتخاذ گردد تا هرچه سریع، دقیق وآسانتر به اهداف مورد نظر و پاسخ پرسش‌های تحقیق دست یافت. علاوه بر این در این فصل به تشریح جامعه آماری، تعیین حجم نمونه، اعتبار روایی و روشهای تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته میشود.
2-1 نوع و روش تحقیق
تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به روش توصیفی، همبستگی میباشد، همچنین اختلاف میانگین‌ها نیز مقایسه می‌گردد. این تحقیق علاوه بر شناسائی نیازهای آموزشی و ترویجی توتون کاران استان کردستان ، همبستگی بین متغیرهای مستقل و وابسته و معنی‌دار بودن اختلافات بین میانگین متغیرهای مستقل ونیز پیش‌گوئی تغییرات متغیر وابسته بر اثر تغییرات متغیرهای مستقل را مورد مطالعه قرار می‌دهد.
3–1 شیوه اجرای تحقیق
تحقیق حاضر به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه برای شناسایی نیازهای آموزشی وترویجی توتون کاران استان کردستان صورت صورت گرفته است. در این تحقیق تعداد 175 نفر از توتون کاران استان کردستان از طریق نمونه‌گیری تصادفی انتخاب گردید‌ند و پرسشنامه‌های تحقیق توسط آنها تکمیل شده که بعد از جمع‌آوری اطلاعات، کار استخراج و تجزیه و تحلیل داده‌ها صورت پذیرفت.
4 –1 جامعه آماری
جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق شامل کلیه کشاورزانی است که در سال زراعی 83-1382 اقدام به کشت توتون در استان کردستان نموده اند وهمچنین طرف قرار داد با مجتمع دخانیات کردستان می باشند که برهمین 1038 نفر از توتون کاران جامعه آماری مارا تشکیل می دهند که از این تعداد 657 نفر توتون بارلی و تعداد 381 نفر توتون باسما تولید نموده اند.
5 –1جمعیت مورد مطالعه
جمعیت مورد مطالعه شامل نمونه منتخب از جمعیت مورد نظر است که با توجه به محدودیت‌های تحقیق و گستردگی جغرافیایی و پراکندگی جمعیت مزبور در سطح استان کردستان و نیز به علت عدم دسترسی به تمام آنان در مدت زمان انجام تحقیق، تعداد 175 نفر ازتوتون کاران در سطح استان برگزیده شدند تا پرسشنامه‌های تنظیمی توسط آنان تکمیل گردد.
6 –1روش نمونه‌گیری
در این تحقیق به منظور انجام نمونه‌گیری از میان جامعه آماری موجود از روش نمونه‌گیری تصادفی استفاده گردید. اگر در انتخاب نمونه ها برای هر یک از افراد جامعه محدود، شانس و احتمال مساوی در نظر گرفته شود آن را نمونه تصادفی ساده می نامند . برای بدست آوردن یک نمونه تصادفی ساده کافی است که برای کلیه افراد احتمالات مساوی منظور شود.
در این روش به هریک از واحد های جامعه مورد نظر احتمال انتخاب داده می شود و انتخاب یک واحد به هیچ شکل در انتخاب سایر اعضای جامعه تاثیر ندارد. ( ازکیا، 1382)
نمونه تصادفی ساده موقعی بکار برده می شود که اولاً اختلاف بین افراد جامعه زیاد نباشد (واریانس کم باشد) به عبارت دیگر افراد نسبت به هم همگن باشند و ثانیاً اطلاع قبلی درباره افراد جامعه نداشته باشیم. روش انتخاب نمونه در آمار گیری تصادفی ساده به صورت قرعه کشی یا استفاده از جدول اعداد تصادفی صورت می گیرد که دراین تحقیق از روش قرعه کشی استفاده گردیده است.
شرکت در کلاس های آموزشی ـ ترویجی
متوسط دفعات شرکت توتون کاران در کلاس های آموزشی ـ ترویجی در خصوص کاشت، داشت، برداشت و عمل آوری توتون کمتر از 1 بار بوده است، حدود 5/61 درصد از افراد مورد با بیشترین فراوانی اظهار داشته اند که در هیچ کلاس آموزشی شرکت نداشته اند و 21 درصد نیز اظهار داشته اند که فقط یک بار درکلاسهای آموزشی کشت توتون شرکت کرده اند نتایج نشان می دهد که کلاس های آموزشی در خصوص کشت توتون در منطقه بسیار کم برگزار شده است.
جدول 16-2 : توزیع فراوانی شرکت توتون کاران در کلاس های آموزشی ـ ترویجی
| شرکت در کلاس های آموزشی ـ ترویجی | فراوانی | درصد نسبی | درصد واقعی | درصد تجمعی |
| هیچ یک بار دو بار سه بار چهار بار بیشتر از چهار بار بدون پاسخ | 77 26 4 12 2 4 50 | 44 9/14 3/2 9/6 1/1 3/2 6/28 | 6/61 8/20 2/3 6/9 6/1 2/3 - | 6/61 4/82 6/85 2/95 8/96 100 - |
| جمع | 175 | 100 | 100 | - |
میانگین : 78/0 میانه : صفر مد :صفر انحراف معیار : 28/1
کمینه : صفر بیشینه : 5
دفعات بازدید از مزارع نمونه توتون
متوسط تعداد دفعات بازدید توتون کاران از مزارع نمونه توتون کاری در طول سال کمتر از یک بار بوده است. در تحقیق حاضر 57 درصد از افراد مورد مطالعه اظهار داشته اند که هیچ بازدیدی از مزارع نمونه کشت توتون درطول سال نداشته اند، ضمن اینکه 5/28 درصد افراد بین یک تا دو بار از مزارع نمونه توتون بازدید کرده اند.
جدول 17-2 : توزیع فراوانی بازدید توتون کاران از مزارع نمونه توتون کاری
| دفعات بازدید | فراوانی | درصد نسبی | درصد واقعی | درصد تجمعی |
| هیچ 2-1 4-3 6-5 بدون پاسخ | 77 38 10 8 42 | 44 7/21 7/5 6/4 24 | 9/57 6/28 5/7 6 - | 9/57 5/86 94 100 - |
| جمع | 175 | 100 | 100 | - |
میانگین : 97/0 میانه : صفر مد :صفر انحراف معیار : 52/1
کمینه : صفر بیشینه : 6
مجلات و نشریات آموزشی ـ ترویجی
درخصوص میزان استفاده از مجلات و نشریات آموزشی ـ ترویجی در زمینه کشت توتون، حدود 83 درصد از افراد مورد مطالعه با بیشترین فراوانی اظهار داشته اند که از مجلات ونشریات آموزشی و ترویجی به میزان کم تا خیلی کم استفاده نموده اند . همچنین 5/14 درصد درحد متوسط و 5/2 درصد نیز در حد زیاد تا خیلی زیاد از آن استفاده نموده اند. نتایج حاصل از میانگین جدول ( 45/1 = ) نشان دهنده آن است که توتون کاران به میزان کم از مجلات و نشریات آموزشی و ترویجی استفاده می نمایند که این شاید به آن دلیل باشد که مجلات آموزشی بین توتون کاران به میزان کم توزیع می گردد یا اینکه سطح پائین سواد توتون کاران این اجازه را به آنان نمی دهد که از مجلات آموزشی استفاده نمایند.
جدول 18-2 : توزیع فراوانی نظرات افراد مورد مطالعه در خصوص میزان استفاده از مجلات و نشریات آموزشی ـ ترویجی
| استفاده از مجلات و نشریات | فراوانی | درصد | درصد واقعی | درصد تجمعی |
| خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد بدون پاسخ | 125 14 24 2 2 8 | 4/71 8 7/13 1/1 1/1 6/4 | 9/74 4/8 4/14 2/1 2/1 - | 9/74 2/83 6/97 8/98 100 - |
| جمع | 175 | 100 | 100 | - |
میانگین:45/1 میانه :1 مد : 1 انحراف معیار :86/0
فیلم های آموزشی
درخصوص میزان استفاده از فیلم های آموزشی در زمینه کشت توتون ، بیش از 90 درصد از افراد مورد مطالعه اظهار داشته اند که به میزان کم تا خیلی کم از فیلم های آموزشی استفاده نموده اند. حدود 7 درصد آن را در حد متوسط و 5/2 درصد آن را در حد زیاد ارزیابی نموده اند. در کل نتایج حاصل از میانگین جدول ( 39/1 = ) نشان دهنده آن است که توتون کاران به میزان کم از فیلم های آموزشی در خصوص کشت توتون در مناطق مورد مطالعه استفاده کرده اند.
پروژه بررسی تاثیر استان خوزستان بر اقتصاد کشور ایران در 35 صفحه ورد قابل ویرایش
موضوع تحقیق
در تاثیر استان خوزشتان در تامین نیازهای اقتصادی کشور
بیان مساله
استان خوزستان یکی از مهم ترین استان های کشور به شمار می رود مساحتی بالغ بر 64664 کیلومتر مربع بوده از سمت شمال و شمال شرق به مناطق لرستان و اصفهان و از شمال غربی به استان ایلام و از طرف شرق و جنوب شرقی به استان های چهار محال بختیاری و کهگیلویه و بویر احمد و از سمت جنوب به خلیج فارس و از غرب به کشور عراق محدود می گردد.
خوزستان این سرزمین حاصلخیز ، صاف و هوای به علت وجود منابع عظیم بویژه نفت در جنوب شرق ان نیز به علت دارا بودن منبع سطحی مرغوب و وجود بنادر مهم دریایی کشور در ان از موقعیت خاصی برخوردار است . [1]
و از دیر باز همیشه به عنوان یکی از مناطق آسیب پذیر سرزمین پهناور و کهنسال کشور ایران محسوب می شده است این منطقه حدود 630 کیلومتر مرز مشترک خشکی و دریای دارد که از این مقدار 210 کیلومتر آن مرز دریایی و بقیه مرز مشترک خشکی با دولت عراق است .
با توجه به اینکه در حدود 5000 حلقه چاه نفتی در این استان وجود دارد و به علت حاصل خیز بودن بعضی از قسمت های زمین کشاورزی این استان بویژه در کشت نی شکر ، در تامین اقتصاد کشور اهمیت خاصی دارد و دفاع از این استان هم از اهمیت کمی برخوردار نمی باشد .
وجود رودخانه هیا کارون و کرخه از جمله رودهای پر آب این استان محسوب شده که هم برای عبور و مرور کشتی های بازرگانی و هم برای تامین اب کشاورزی زمین های اطراف انها می باشد . [2]
با وجود عوارض حساس یا کلید زمین [3] منطقه یا نقاط جغرافیایی است که تصرف و یا کنترل انها امکانات قابل ملاحظه ای را برای طرفین متخاصم فراهم می کند .
بنابراین عوارض حساس منطقه عبارت اند از : پل های نصب شده بر روی رودخانه های منطقه ، تونل ها ، سدها ، مراکز حیاتی و اقتصادی و نظامی ، گذرگاههای عبور اجباری نظر تنگ جزایر ف و ارتفاعات حساس مرزی مسلط بر معابر بر وصولی و محورهای نفوذی و ارتباطی منطقه نبرد . [4]
اهمیت پژوهش
همان طور گفته شد . این استان به دلیل چاه های نفتی و زمین های مرغوب کشاورزی دارای اهمیت خاصی می باشد وچود بگودال های هدر العظیم یکی از مهمترین موانع برای یدلفند از این منطقه را دارا می باشد
با توجه به اینکه این گودال های سر تا سر پوشیده از نی می باشد که دید و تیر را از هر سوء محدود می کند و با توجه به اینکه یکی از اهداف مهم دانشگاه افسری مهد پرورش افسران لایق ، شایسته و با ایمان است برای اعزام این افسران به مناطق مرزی برای جلوگیری از وارد امدن کوچکترین ضربه به این اب و خاک میهن جمهوری اسلامی ایران
پژوهش حاضر دارای دو اهمیت است .
الف – اهمیت نظری :
کمک می کند که محقق بتواند فرضیه ی قابل قبولی ارائه نماید
ب – اهمیت علمی :
می تواند راه کارهای عملی برای حل مشکلات ارائه نماید .
هدف پژوهش:
هدف اصلی از پژوهش حاضر تهیه پاسخ مناسب برای این پرسش است که ایا بین خوزستان و منابع اقتصادی ایران رابطه ی وجود دارد یا نه
سوال های پژوهش
الف – سوال های اصلی پژوهش
آیا بین خوزستان و منابع اقتصادی ایارن رابطه ای وجود دارد یا نه
ب- سئوال های فرعی پژوهش
1- هر ساله چه میزان نفت از این استان صادر می شود
2- علت اعزام راهیان نور به این استان چیست ؟
فرضیه های پژوهش
الف – فرضیه اصلی پژوهش
بین افت ایران و استان خوزستان رابطه وجود دارد
ب – فرضیه های فرعی پژوهش
هر ساله چه تعداد نفر به این استان جهت بازدید مناطق جنگی اعزام می شوند.
تعاریف نظری مفاهیم
1- منابع اقتصادی :
به کلیه مکان های که در تامین اقتصاد کشور صادر کردن محصولات و ... اطلاع می شود.
2- استان خوزستان :
یکی از استان های کشور بوده که در جنوب غربی وجود دارد که با کشور عراق همسایه می باشد
تعاریف عملیاتی مفاهیم
1- منابع اقتصادی :
در پژوهش حاضر منابع اقتصادی با تعداد چاه های نفتی بدست خواهد امد
2- استان خوزستان :
در پژوهش حاضر ویژگی های استان خوزستان بوسیله یک پرسش نامه ای 20 سوالی بدست خواهد امد .
این پژوهش دارای دو اهمیت است :
1- اهمیت نظری
کمک می کند به محقق تا در مورد فرار مغزها فرضیه قابل قبولی ارائه دهد
2- اهمیت عملی
راه کارهای عملی برای حل فرار مغزها ارائه کند
هدف پژوهش
هدف اصلی از پژوهش حاضر تهیه پاسخ برای این پرسش است که ایا بین فرار مغزها و وضعیت جامعه رابطه وجود دارد یا نه
سوالهای پژوهش
الف – سوال اصلی
بین فرار مغزها و وضعیت جامعه رابطه ای وجود دارد
ب – سوالهای فرعی
1- چه موقع اقدام به فرار مغزها می شود
2- ایا فرار مغزها فقط در کشور ایران وجود دارد
فرضیه های پژوهش
الف – فرضیه های اصلی پژوهش
بین وضعیت جامعه و فرار مغزها رابطه عکس وجود دارد
ب- فرضیه های فرعی
1- طرفداری از کسانی که به عنوان مغز هستند لازم و ضروری است
2- از نظر اقتصادی باید از مغزها را سیر کرد
3- فرهنگ سازی از اول بچگی در فرار مغزها تاثیر زیاد دارد
تعاریف مفاهیم
الف – تعاریف نظری مفاهیم
تعریف فرار مغزها : یعنی کسانی که دارای مخ هستند از موطن خود به جایی دیگر نقل مکان کردن و هجرت گزیدن و کسی را که از موطن خود جایی نقل مکان کند ( فرهنگ معین جلد 4 )
تعریف وضعیت جامعه :
عبارت است از وضعیت مالی و اقتصادی و فرهنگی و امنیتی یک کشور در قبال کسانی که به عنوان مردم ان کشور هستند ( فرهنگ معین جلد 4)
تعاریف عملیاتی مفاهیم
الف – وضعیت جامعه :
در پژوهش حاضر وضعیت جامعه با یک پرسشنامه 20 سوالی محقق ساخته بدست می اید
تحقیق بررسی نیروی انسانی و نیازهای مهارتی کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاهی استان خوزستان در 28 صفحه ورد قابل ویرایش
چکیده
این تحقیق با توجه به تحولات مداوم رشته کتابداری و در نتیجه تغییر نیازهای آموزشی کتابداران، به بررسی وضعیت نیروی انسانی و نیازهای مهارتی کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاهی استان خوزستان پرداخته است. در این پژوهش، تعداد 172 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاهی استان خوزستان، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نتایج نشان می‌دهد در حال حاضر بیشترین دوره‌های مورد نیاز این کتابداران، فناوریهای نوین است و آنها برای اینکه خود را با این تغییر و تحولات حاصل از فناوریهای مدرن هماهنگ سازند و بتوانند بهترین و مفیدترین خدمات را در کمترین زمان ممکن به شکلی مطلوب ارائه دهند، باید در این زمینه‌ها آموزشهای لازم را ببینند؛ که لازمه آن برنامه‌ریزی و تدارک این آموزشها توسط مسئولان ذی‌ربط میباشد.
کلیدواژه‌ها: کتابداران، کتابخانه دانشگاهی، آموزش ضمن خدمت، فناوری اطلاعات،
مقدمه
کتابخانه‌ها به عنوان حافظ و اشاعه دهنده دانش بشری در طول تاریخ همواره دستخوش تغییر و تحول بوده‌اند. آینده کتابخانه‌ها بویژه کتابخانه‌های دانشگاهی، در گرو همگامی و سازگاری با تغییرات جاری در دانشگاههای علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی و فناوریهای مربوط به آن است. این امر، مستلزم یادگیریهای مکرر و آموزشهای مستمر در حین کار میباشد. «چاتیما ساکنناد» آموزش در محیط کار را این‌گونه تعریف کرده است: «گستره‌ای از مفاهیم، فرایندها و فعالیتهایی که کارکنان در محیط کار به دست می‌آورند. حاصل این یادگیری باید به توسعه دانش، مهارت، ارزشها، رفتارها و فعالیتهای کارمند در محیط کار بینجامد. قبل از اینکه درباره آنچه باید یاد گرفته شود بحث کنیم، باید بدانیم به چه مهارتهایی نیاز است و چه کسانی به این مهارتها نیاز دارند و چه کسانی باید این مهارتها را بیاموزند؟ این تحقیق در همین راستا و در سراسر کتابخانه‌های دانشگاهی خوزستان انجام شده است.
آزمون «مربع کا» نشان داد ارتباط معنادار بین مدرک تحصیلی با تعداد دفعات شرکت در دوره‌های تخصصی کتابداری، تعداد دفعات شرکت در دوره‌های علوم تخصصی رایانه، تعداد دفعات شرکت در دوره‌های نرم‌افزاری و تعداد دفعات شرکت در دوره‌های بانکهای اطلاعاتی، فقط فرضیه‌های ارتباط بین مدرک تحصیلی با تعداد دفعات شرکت در دوره‌های کتابداری و تعداد دفعات شرکت در دوره‌های نرم‌افزارها تأیید می‌شوند. نتایج نشان می‌دهند مقاطع تحصیلی بالاتر، تعداد دفعات بیشتری در دوره‌های کتابداری و دوره‌های نرم‌افزاری شرکت نموده‌اند و این به مفهوم آن است که رویکرد آشنایی با دوره‌های کتابداری و دوره‌ای نرم‌افزاری باید بیشتر معطوف به مقاطع تحصیلی بالاتر باشد تا امکان آن را داشته باشیم که از تخصص تحصیلی شاغلان در کتابخانه‌ها در ارائه مطلوب‌تر خدمات استفاده نماییم.
در ادامه تحلیلهای پژوهش، فرضیه 1ـ12 الی 1ـ14 مطرح می‌گردد، که برای بررسی آنها از تحلیل واریانس یک راهه استفاده گردیده است. نتایج به شرح زیر ارائه می‌گردد:
فرضیه فرعی 1ـ12. بین مدرک تحصیلی با اولویتهای نیاز به علوم پایه رایانه رابطه‌ای معنادار وجود دارد.
فرضیه فرعی 1ـ13. بین مدرک تحصیلی با اولویتهای نیاز به علوم کتابداری رابطه‌ای معنادار وجود دارد.
فرضیه فرعی 1ـ14. بین مدرک تحصیلی با اولویتهای نیاز به علوم فناوری اطلاعات رابطه‌ای معنادار وجود دارد.
بررسی میانگین اولویتهای نیازهای مهارتی در مدارک تحصیلی مختلف
جدول2، بررسی میانگین اولویتهای نیازهای مهارتی علوم پایه رایانه، اولویتهای نیازهای مهارتی علوم تخصصی کتابداری و اولویتهای نیازهای مهارتی علوم فناوری اطلاعات در مدارک تحصیلی مختلف را با استفاده از تحلیل واریانس یک دامنه نشان می‌دهد.