چکیده :
حجاب و پوشش یکی از دستورات تمامی ادیان مخصوصا دین مبین اسلام است که رعایت آن سبب پاک ماندن انسانها و جوامع شده و همچنین تکامل معنوی و رشد اخلاقی آنان را به دنبال خواهد داشت.
بی توجهی به این امر مهم و کم رنگ شدن آن در بین دانش آموزان ما را بر آن داشت تا موانع رعایت پوشش را تشخیص و به رفع آن بپردازیم تا زمینه برای رعایت حجاب و پوشش اسلامی دانش آموزان فراهم شود. برای این منظور مرکز پیش دانشگاهی و دبیرستان سماء پایه اول انتخاب شد و از طریق پرسشنامه نظرات آنها مورد بررسی و تشخیص قرار گرفت.
نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که به ترتیب : 1 – روحیه خود نمایی ؛ مدگرایی و تقلید از مدلهای نامناسب 2 – سطحی بودن شناخت نسبت به پوشش ؛ 3 – کم توجهی والدین به این امر، سبب بدحجابی دختران جوان ما شده است . اینجانب در پی برطرف نمودن دو عامل اول بر آمدم از روشهای تربیتی و آموزشی خاصی استفاده نمودم و توانستم در تفکر و اندیشه دانش آموزان تغییر ایجاد کنم . در بعضی از دانش آموزان تغییر در تفکر و اندیشه دانش آموزان رفتار گردید. در بعضی ها بطور موقت خود را نشان داد و در پرسش پایان پژوهش بعضی از دانش آموزان شرط تغییر رفتاری را گذشت تدریجی زمان می دانستند چون با تغییر دفعی رفتار، از طرف دوستان و اطرافیان زیر سوال می رفتند.
امیدوارم با استعانت از الطاف الهی و یاری مسئولین آموزش و پرورش تمامی موانع بدحجابی را از جلو راه فرزندانمان بر داریم تا آنان بتوانند وظیفه الهی خویش را در این زمینه انجام دهند.
انشاء الله
فهرست مطالب
عنوان ................................................................................................................................................................... صفحه
مقدمه .................................................................................................................................................................
فصل اول : طرح تحقیق
1-1- بیان موضوع
1-2- توصیف وضعیت موجود و بیان مسئله
فصل دوم : یافته های تحقیق یا عوامل موثر در بدحجابی
2-1- گرد آوری اطلاعات ( شواهد ) ..........................................................................................................
2-2- نظر مسئولین راجع به پوشش .............................................................................................................
2-3- دانش آموزان راجع به پوشش ............................................................................................................
2-3-1- میزان پذیرش حجاب .......................................................................................................................
2-3-2- شناخت نسبت به حجاب در ادیان دیگر .......................................................................................
2-3-3- آیا چادر همان پوشش کامل است ...............................................................................................
2-3-4- شناخت دانش آموزان از قرآن راجع به پوشش ........................................................................
2-3-5- شناخت نسبت به الگوهای حجاب ..................................................................................................
2-3-6- پوشش و سهل انگاری ......................................................................................................................
2-3-7- تشویق خانواده بر حجاب دختران .................................................................................................
2-3-8- تاثیر پوشش معلمان و مسئولین مدرسه ....................................................................................
2-3-9- تاثیر پوشش معلمان دینی ...............................................................................................................
2-3-10- تاثیر خودنمایی بر پوشش دختران .............................................................................................
2-3-11- تاثیر مدگرائی بر پوشش دختران ..............................................................................................
2-3-12- پوشش و حفظ معنویت .................................................................................................................
2-3-13- مدگرائی و اقتصاد خانواده ..........................................................................................................
2-3-14- میزان اعتقاد فرد بر حجاب .........................................................................................................
2-4- تجزیه و تحلیل داده ها .........................................................................................................................
2-4-1- میزان شناخت دانش آموزان .........................................................................................................
2-4-2- سهل انگاری و پوشش ......................................................................................................................
2-4-3- نقش خانواده در رعایت پوشش ...................................................................................................
2-4-4- اثربخشی پوشش معلمان و مسئولین مدرسه ............................................................................
2-4-5- اثر بخشی پوشش معلمان دینی .....................................................................................................
2-4-6- خودنمایی ............................................................................................................................................
2-4-7- مدگرایی .............................................................................................................................................
2-4-8- پوشش و معنویت .............................................................................................................................
2-4-9- پوشش و اقتصاد ................................................................................................................................
2-4-10- اعتقاد و تعهد نسبت به حجاب .....................................................................................................
فصل سوم : ارائه راه حل برای رفع و عوامل بدحجابی
3-1- انتخاب راه حل جدید ............................................................................................................................
3-2- اجرای طرح .............................................................................................................................................
3-2-1- گام اول ................................................................................................................................................
3-2-2- گام دوم ...............................................................................................................................................
3-2-3- گام سوم ..............................................................................................................................................
فصل چهارم : ارزیابی تاثیرگذاری راه حل
4-1- گردآوری اطلاعات ( شواهد 2 ) .......................................................................................................
4-2- مشاهدات ................................................................................................................................................
4-3- ارزیابی یافته های جدید و تعیین اعتبار .............................................................................................
4-3-1- نظر مسئولین و بعضی از دبیران راجع به تغییر رفتار در پوشش دانش آموزان ..............
4-3-2- نظر دانش آموزان راجع به پوشش خود بعد از دوره پژوهش و تحقیق ............................
فصل پنجم :
5-1- چند پیشنهاد .............................................................................................................................................
5-2- پیوستها و منابع ........................................................................................................................................
فصل اول :
طرح تحقیق
مقدمه :
دین مبین اسلام، بعنوان یک دین کامل، جامع و منطبق با فطرت انسان، به تمام نیازهای روحی، روانی، اجتماعی و . . . پاسخ لازم و کافی داده است. طبیعی است برای رفع نیازهای متفاوت انسان و تکامل و ترقی او تکالیفی را در قالب وجب ، مستحب، مکروه ، مباح برای زن و مرد در نظر گرفته است.
یکی از تکالیف واجب الهی حفظ حریم و رعایت پوشش در روابط زن و مرد است که انجام آن باعث پاک ماندن زن و مرد و در نیجه سبب پاک مانند جامعه از مفاسد، انحرافات و بی بند و باریهای اخلاقی و جنسی شده و تکامل معنوی و رشد اخلاقی را به دنبال دارد.
ما در این پژوهش، عوامل موثر در بدحجابی دانش آموزان مورد بررسی و تفحص قرار داده شده است تا بعد از تشخیص موانع پوشش بتوانیم توجه آنان را به این امر مهم معطوف داشته و انگیزه لازم را برای رعایت حجاب و حفظ حریم در روابط زن و مرد ایجاد کنیم.
1-3- بیان مسئله پژوهش
حفظ پوشش و رعایت حریم در روابط زن و مرد از جمله مسائلی است که در تمام ادیان آسمانی و حتی در بعضی از مکاتب بشری به آن سفارش شده است و دبین مبین اسلام بعنوان کاملترین دین ، پیروان خود را به رعایت آن ملزم نموده است .
از طرفی ما در سالهای اخیر متاسفانه نظاره گر کم رنگ شدن حفظ پوشش در بین جوانان هستیم که اگر بعنوان یک مشکل به آن توجه نکرده و به رفع آن پرداخته نشود پیامدهای ناگوار فردی ، و حتی اقتصادی اجتماعی، خانوادگی، سیاسی و . . . را به دنبال خواهد داشت .
و من به عنوان معلم دینی بر آن شدم در حد وسع و توان خودم و در حد امکانات مدرسه و همکاری و احساس مسئولیتی که در مدیر محترم مدرسه و سایر اعضای تیم پژوهش سراغ دارم این مانع را در مدرسه ای که در آن مشغول به کار هستم بر دارم هر چند که این مشکل همگانی نیاز به فعالیت همگانی در سطح کشور و آنهم در جوانب متعدد دارد ولی هر کس در حد وسع و توان خویش باید فرصت را غنیمت شمرده ور در پی برداشتن موانع باشد که سرمایه های ما، همان فرزندان و دانش آموزان ما هستند اگر ما به تربیت آنان بی توجهی کنیم دیگران فرهنگ کهن و عمیق ما را که می خواهم در سینه فرزندانمان بریزیم از کف آنان می ربایند و این مسئولیت سنگین، بر دوش ما مادران و معلمان است.
در این پژوهش ما قصد آن داریم که دانش آموزان را از طریق 1 – بالا بردن شناخت آنان نسبت به پوشش 2 – و ارائه پوشش اسلامی بدون هیچ افراط و تفریط 3 – فراهم نمودن شرایط مناسب برای بروز روحیه خودنمائی در محیط مدرسه 4 – ارتباط با خانواده آنان جهت مشارکت در این زمینه ، به پوشش اسلامی علاقه مند سازیم و رعایت پوشش اسلامی را در برخورد با نامحرم در رفتار آنان مشاهده کنیم .
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق