پایان نامه بررسی برخی آراء مفسرین شیعه و سنی در مورد سوره مبارکه غاشیه
مقدمه:
با سلام و درود بر پیامبر گرامی اسلام محمد مصطفی و خاندان مطهرش. آنان که قرآن ناطقند و هدایت گران انسانند تا روز قیامت.
خدای متعال را شاکریم که به ما این اجازه را فرمود که در دریای عمیق علوم قرآن غوطه‌ور شویم و از آن درّ گرانمایه سعات را بیابیم.
سوره غاشیه یکی از سوره‌های کوتاه اما پر محتوایی است که جامع سعیدی از مطالب، حول محورهای توحید، نبوت و معاد است، این پروژه کوتاه با استفاده از کتب تفسیری و لغوی سعی دارد به مباحث مختلفی که در این سوره آمده است بپردازد.
تعریف موضوع
این پروژه بر آنست با برسی سوره غاشیه اهداف اصلی این سوره با توجه به تفاسیر شیعه و سنی مورد کنکاش قرار دهد.
اهمیت موضوع
قرآن کریم کتاب هدایت بشر در همه زمانها و مکانها بوده و شایسته است تمامی سوره قرآن کریم مورد توجه و تحقیق و بررسی قرار گیرند تا در پرتو این پژوهشها به اهداف عالی آن دست یافته و سبب تفکر و تعمق هر چه بیشتر در آیات این کتاب الهی شود.
پیشینه موضوع:
درخصوص سوره غاشیه در کتب تفسیری شیعه و سنی، مطالبی بیان شده است. اما کتاب یا پروژه‌ای که اختصاصاً به این سوره، محتوایش و هدف آن پرداخته باشد، وجود ندارد.
سئوال اصلی: آیا می‌توان گفت تناسب آیات در این سوره ما را به انا علینا حسابهم می‌رساند؟
فرضیه: بین دیدگاههای مفسران شیعه و سنی در مورد نکات برجسته سوره غاشیه اتفاق نظر وجود دارد.
سئوالات فرعی:
1- آیا اسماء قیامت توقیفی هستند. چرا در این سوره؟
2- چرا در این سوره به برخی از نعمتها و نقمتها اشاره شده است؟
3- چرا به برخی از آیات آفاقی اشاره شده است؟
4- چرا پیامبر صلی‌الله علیه و آله مصیطر نیست؟
روش تحقیق:
با توجه به موضوع پروژه این تحقیق کتابخانه‌ای است.
محدودیت‌های تحقیق:
با توجه به اینکه تمامی تفاسیر مطالبی شبیه به هم را بیان کرده بودند این پروژه با محدودیت منابعی که مطالب جدید و نوین ارائه کرده باشند رو به رو بوده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
کلیات...................................................................................................................... 1
مقدمه...................................................................................................................... 2
تعریف موضوع......................................................................................................... 3
اهمیت موضوع......................................................................................................... 3
پیشینه موضوع.......................................................................................................... 3
سئوال اصلی............................................................................................................. 3
فرضیه..................................................................................................................... 3
سئوال‌های فرعی....................................................................................................... 3
روش تحقیق............................................................................................................ 4
محدودیت‌های تحقیق............................................................................................... 4
پیشنهادات............................................................................................................... 4
چکیده..................................................................................................................... 5
فصل اول بررسی لغوی لغات مطرح شده در سوره مبارکه غاشیه
1- غاشیه................................................................................................................ 7
2- خاشعه............................................................................................................... 7
3- عامله................................................................................................................. 9
4- ناصیه................................................................................................................. 9
5- تصلی................................................................................................................ 10
عنوان صفحه
6- حامیه................................................................................................................. 11
7- انیه.................................................................................................................... 12
8- ضریع................................................................................................................ 13
9- یُسمن................................................................................................................ 14
10-ناعمه................................................................................................................. 15
11-لاغیه.................................................................................................................. 15
12-سُرُر.................................................................................................................. 16
13-مرفوعه.............................................................................................................. 17
14-اکواب................................................................................................................ 17
15-نمارق................................................................................................................ 18
16-مصفوفه............................................................................................................. 19
17-زرابّی................................................................................................................. 19
18-مبثوث............................................................................................................... 20
19-رفعت................................................................................................................ 21
20-نصبت............................................................................................................... 21
21-سطحت............................................................................................................. 21
22-مصیطر............................................................................................................... 22
23-تولی.................................................................................................................. 23
24-ایاب.................................................................................................................. 23
عنوان صفحه
فصل دوم: تفسیر آیات سوره مبارکه غاشیه
مقدمه...................................................................................................................... 26
معرفی سوره............................................................................................................. 26
ارتباط سوره با سوره قبل........................................................................................... 28
ارتباط سوره غاشیه با سوره طور................................................................................. 29
مفهوم کلی دسته اول، آیات 7 تا 1............................................................................. 30
- ترجمه و تفسیر آیه 1.......................................................................................... 31
- ترجمه و تفسیر آیات 3 و 2................................................................................ 33
- ترجمه و تفسیر آیات 5 و 4................................................................................ 37
- ترجمه و تفسیر آیات 7 و 6................................................................................ 39
مفهوم کلی دسته دوم، آیات 16 تا 8........................................................................... 42
- ترجمه و تفسیر آیات 9 و 8................................................................................ 43
- ترجمه و تفسیر آیات 12 و 10............................................................................ 45
- ترجمه و تفسیر آیات 4 و 13.............................................................................. 47
- ترجمه و تفسیر آیات 16 و 15............................................................................ 49
مفوم کلی دسته سوم، آیات 26 تا 17.......................................................................... 51
- ترجمه و تفسیر آیه 17........................................................................................ 52
- ترجمه و تفسیر آیات 20 و 18............................................................................ 54
- ترجمه و تفسیر آیات 22 و 21............................................................................ 59
عنوان صفحه
- ترجمه و تفسیر آیات 26 و 23............................................................................ 62
نتیجه....................................................................................................................... 68
فصل سوم: بررسی نکات برجسته سوره مبارکه غاشیه
مقدمه...................................................................................................................... 70
الف: اسماء قیامت..................................................................................................... 70
ب: نعمتها و نقمت‌های اخروی............................................................................... 72
1- نعمتهای اخروی................................................................................................. 72
2- نقمت‌های اخروی............................................................................................... 75
ج: توجه به آیات آفاقی............................................................................................. 78
1- شتر................................................................................................................... 79
2- آسمان و زمین.................................................................................................... 82
3- کوه 85
د: فایده تذکر............................................................................................................ 86
- چه کسانی پند پذیرند؟........................................................................................ 88
- چه کسانی از پند رویگردانند؟.............................................................................. 89
- شرط تذکر......................................................................................................... 89
هـ: رسالت پیامبر صلی‌الله علیه و آله........................................................................... 90
- سخنی درباره نبی و رسول................................................................................... 90
- فرق نبی و رسول................................................................................................ 91
عنوان صفحه
- ضرورت رسالت................................................................................................. 92
- پیامبر (ص) رابط انسان و خدا............................................................................. 93
- نقش وحی و رسالت پیامبر (ص)........................................................................ 93
- پیامبر (ص) سراج منیر........................................................................................ 94
ابلاغ: وظیفه پیامبر (ص)........................................................................................... 95
اهل بیت درهای هدایت............................................................................................ 96
نتیجه....................................................................................................................... 97
منابع........................................................................................................................ 98