بررسی فراوانی انواع بیماریهای هایپرتانسیو در زنان باردار بستری در بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص)
مقدمه: اختلالات هایپرتانسیو بارداری یک عارضة شایع حاملگی هستند و در مجموع حدود 10-5 درصد تمامی حاملگیها را عارضه دار می کنند. میزان بروز این اختلالات عمیقاً تحت تأثیر یک سری عوامل مانند: سن، پاریته، نژاد، سابقة بیماری زمینه‌ای و … قرار دارد و فراوانی این اختلالات در مناطق و نژادهای مختلف تا حدودی متفاوت گزارش شده است. این اختلالات یک علت مهم موربیدیته و مورتالیته مادر و جنین محسوب می‌شوند و همراه با خونریزی و عفونت تریاد مرگ آوری را تشکیل می‌دهند، این اختلالات به چند نوع تقسیم می شوند که شامل: هایپرتانسیون حاملگی، پره اکلامپسی، اکلامپسی، پره اکلامپسی افزوده شده بر هایپرتانسیون مزمن و هایپرتانسیون مزمن می شود و پروگنوز و پیامدهای مادری و جنینی در انواع این اختلالات متفاوت است و به روش درمانی متفاوت می انجامد.
متدولوژی: این مطالعه یک مطالعة مشاهده ای – مقطعی است و به صورت استخراج داده های موجود انجام شده و روش نمونه گیری به صورت سرشماری است و مجموعاً 55 بیمار مبتلا به اختلالات هایپرتانسیو بارداری که با توجه به معیارهای کالج زنان و مامایی آمریکا و گروه کاری آموزش فشار خون بالا دارای شرایط لازم بودند و در سال 1382 در بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) بستری شده بودند مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته‌ها و نتایج: فراوانی اختلالات هایپرتانسیو در زنان بارداری 5/8 درصد است. فراوانی انواع اختلالات هایپرتانسیو بارداری به این صورت است: اکلامپسی 5/5 درصد، پره اکلامپسی شدید 8/21 درصد و پره اکلامپسی خفیف 9/30 درصد و هایپرتانسیون مزمن 3/7 درصد و هایپرتانسیون حاملگی 2/18 درصد و پره‌اکلامپسی افزوده ده بر هایپرتانسیون مزمن 4/16 درصد. فراوانی اختلالات هایپرتانسیو بارداری که در این مطالعه برآورد شد در محدودة آمار جهانی قرار دارد. فراوانی این اختلالات در دو انتهای طیف سنی باروری کمتر بوده است و این مسأله با دانسیته های قبلی هماهنگی ندارد، اکثر موارد این اختلالات بعد از سن حاملگی 37 هفتگی آشکار شده اند و بیشتر از نصف بیماران یعنی 2/58 درصد نولی پار بودند و بیماریهایی که از عوامل خطر پره اکلامپسی هستند مثل دیابت و بیماری های عروقی و یا بیماری های کلاژن واسکولر در بیماران وجود نداشته است، 5/5 درصد بیماران سابقة هایپرتانسیون مزمن داشتند و 11 درصد بیماران مبتلا به عفونت ادراری بودند که نسبت به حاملگی طبیعی بیشتر بوده است. پره اکلامپسی سبب شده که میزان زایمان سزارین افزایش قابل توجهی داشته باشد و حدوداً 2 برابر زایمان طبیعی صورت گیرد. حدود 60 درصد بیماران حین مراقبت های بارداری تشخیص داده شده بودند و تنها 5/25 درصد بیماران با علائم پره اکلامپسی مراجعه کردند. سابقة اختلالات هایپرتانسیو بارداری در بیشتر از نصف بیماران وجود داشته است.
مقدمه پژوهش و بیان مسئله:
امروزه شاهد تغییر بیماریهای کشنده از گروه واگیر و عفونی به گروه غیرواگیر می باشیم که شایعترین آنها بیماریهای قلبی – عروقی می باشند و از مهمترین این بیماریها هایپرتانسیون می باشد. هایپرتانسیون یک مشکل جدی سلامت است و از هر 6 نفر، 1 نفر را مبتلا می کند و در تمام نژادها و گروههای سنی و در هر دو جنس دیده می شود. اختلالات هایپرتانسیو ممکن است در دوران بارداری نیز پیش بیایند ولی هنوز اتیولوژی شناخته شده‌ای در این مورد وجود ندارد. در مجموع این اختلالات 10-5 درصد تمام حاملگیها و 20 درصد کسانی را که حاملگی اولشان است را دچار عارضه ساخته است و 40 درصد از زنان با بیماری زمینه ای را متأثر می کند. این اختلالات طیف بالینی گسترده ای دارند و از آنجا که پروگنوز و پیامدهای مادری و جنینی بسته به شدت اختلال متفاوت است و اقدامات درمانی متفاوتی را می طلبد تقسیم بندی در این زمینه ارائه شده است و 5 نوع بیماری هایپرتانسیو وجود دارد که شامل هایپرتانسیون حاملگی، پره اکلامپسی (که خود می تواند به دو نوع خفیف و شدید تقسیم شود)، اکلامپسی، پره اکلامپسی افزوده شده به هایپرتانسیون مزمن و هایپرتانسیون مزمن می شود.
مرگ:
مطابق آمار WHO مرگ بسیاری از زنان در سنین باروری خصوصاً در کشورهای در حال پیشرفت (مرگ و میر مادران در کشورهای در حال پیشرفت نسبت به کشورهای پیشرفته 18 برابر بیشتر است) از عوارض حاملگی ناشی می شود. و روزانه حدوداً 1600 زن از عوارض حاملگی می میرند. بیماریهای هایپرتانسیو حاملگی سومین علت مرگ مادری (بعد از ترومبوآمبولیسم و صدمات و عوارض غیر حاملگی) ذکر شده است و اختلالات هایپرتانسیو مسئول %20-15 مرگ های مادری در جهان هستند و در کشورهای پیشرفته این میزان کمتر و در حدود 15-10% ذکر شده است
میزان بروز انواع این اختلالات تحت تأثیر یک سری عوامل خطر قرار دارد که سبب ایجاد تنوع در گزارش میزان بروز این اختلالات شده است، میزان بروز عمیقاً تحت تأثیر پاریته قرار دارد و هایپرتانسیون حاملگی با شیوع بیشتر در زنان نولی پار دیده می شود و زنان مسن تر با افزایش سن میزان بروز بالاتری از هایپرتانسیون مزمن را نشان می دهند، بنابراین زنان واقع در دو انتهای طیف سنی تولیدمثل استعداد بیشتری برای ابتلاء دارند. عواملی مثل سابقة هایپرتانسیون مزمن و یکسری بیماری های زمینه ای از جمله دیابت نیز در وقوع پره اکلامپسی مؤثرند. در تفکیک بیماریهای هایپرتانسیو حاملگی توجه به سن بارداری و زمان پیدایش اختلالات هایپرتانسیو کمک کننده است. در دهة اخیر میزان پره اکلامپسی حدوداً 40 درصد افزایش داشته است و افزایش سن زنان باردار و افزایش هایپرتانسیون مزمن در سنین بالاتر را از علل آن ذکر کرده اند. اختلالات فشار خون در دوران بارداری یک علت مهم موربیدیته و مورتالیته مادر و جنین محسوب می شود و عواقب جنینی آن شامل محدودیت رشد داخل رحمی، مرگ جنین داخل رحم و زایمان زودتر از موعد می شود و عواقب مادری از پرفشاری شدید خون، تشنج های بزرگ و صدمه به ارگان های انتهایی ناشی می شود. این اختلالات همچنین به عنوان سومین علت مرگ مادری در اکثر کشورهای جهان شناخته شده اند.
فهرست
| عنوان | صفحه | ||
| چکیده فارسی | 1 | ||
| فصل اول: کلیات | 4 | ||
| - مقدمه پژوهش و بیان مسئله | 5 | ||
| - اهداف پژوهش | 7 | ||
| - هدف کلی | 7 | ||
| - اهداف جزئی | 7 | ||
| - سوالات پژوهش | 7 | ||
| - واژگان کلیدی | 8 | ||
| - تعریف واژگان | 8 | ||
| - اختلال فشار خون در دوران بارداری | 9 | ||
| - دسته بندی و تشخیص | 9 | ||
| - هایپرتانسیون | 10 | ||
| - هایپرتانسیون حاملگی | 11 | ||
| - پره اکلامپسی | 12 | ||
| - اکلامپسی | 15 | ||
| - پرفشاری خون مزمن | 17 | ||
| - پره اکلامپسی افزوده شده بر هایپرتانسیون مزمن | 19 | ||
| - عوامل خطر | 20 | ||
| - پاتوفیزیولوژی | 24 | ||
|
| 25 | ||
| - پروستاگلندین ها | 25 | ||
| - اکسید نیتریک | 26 | ||
| - اندوتلین | 26 | ||
| - فاکتور رشد اندوتلیوم عروقی | 27 | ||
| - ژنتیک | 27 | ||
| - عوامل ایمونولوژیک | 28 | ||
| - عوامل التهابی | 28 | ||
| - دیس لیپیدمی و استرس اکسیداتیو | 29 | ||
| - فعال شدن سلول های اندوتلیال | 30 | ||
| - پاتولوژی | 32 | ||
| - تغییرات قلبی عروقی | 33 | ||
| - تغییرات هماتولوژیک | 35 | ||
| - حجم پلاسما | 35 | ||
| - انعقاد | 36 | ||
| - ترومبوسیتونی | 36 | ||
| - همولیز | 37 | ||
| - تغییرات اندوکرین و متابولیک | 37 | ||
| - تغییرات آب و الکترولیت | 38 | ||
| - کلیه | 39 | ||
| - کبد | 40 | ||
| سندروم HELLP | 41 | ||
|
| 42 | ||
| - نقش جفت در پره اکلامپسی (اختلالات سیتوتروفوبلاستیک) | 45 | ||
| - خونرسانی رحمی – جفتی | 46 | ||
| - مرگ | 47 | ||
| - پیش بینی | 48 | ||
| - فشار خون | 48 | ||
| - ادم | 48 | ||
| - پروتئینوری | 48 | ||
| - سوابق | 49 | ||
| - انفوزیون آنژیوتانسین II | 49 | ||
| - تست ROLL_OVER | 50 | ||
| - اسید اوریک | 50 | ||
| - متابولیسم کلسیم | 50 | ||
| - پلاکتها | 51 | ||
| - شاخصهای استرس اکسیداتیو | 51 | ||
| - عوامل ایمونولوژیک | 51 | ||
| - پپتیدهای جفتی | 52 | ||
| - فیبرونکتین | 52 | ||
| - دفع ادراری کالیکرئین | 52 | ||
| - سرعت سنجی داپلر در شرائین رحمی | 52 | ||
| - پیشگیری | 54 | ||
|
| 54 | ||
| - آسپرین | 55 | ||
| - آنتی اکسیدانها | 56 | ||
| - درمان | 56 | ||
| - تدابیر درمانی | 56 | ||
| - روند درمانی | 57 | ||
| - خاتمه دادن به حاملگی | 59 | ||
| - هایپرتانسیون پابرجا بلافاصله بعد از زایمان | 61 | ||
| - مایع درمانی | 61 | ||
| - درمان دارویی | 62 | ||
| - اقدامات لازم در پره اکلامپسی شدید | 65 | ||
| - درمان در اکلامپسی | 67 | ||
| - پیشگیری از تشنجات | 69 | ||
| - آثار سمی سولفات منیزیم | 70 | ||
| - پیش آگهی | 71 | ||
| فصل دوم: | 73 | ||
| مروری بر مطالعات انجام شده قبلی | 74 | ||
| فصل سوم: روش اجرای پژوهش | 79 | ||
| - نوع مطالعه | 80 | ||
| - جمعیت مورد مطالعه | 80 | ||
| - روش نمونه گیری و حجم نمونه | 80 | ||
| - معیارهای انتخاب نمونه | 80 | ||
|
| 81 | ||
| - روش تجزیه و تحلیل داده ها | 81 | ||
| - جدول متغیرها | 82 | ||
| فصل چهارم: | 83 | ||
| - یافته های پژوهش | 84 | ||
| - جداول و نمودارها | 92 | ||
| فصل پنجم: | 106 | ||
| - بحث و نتیجه گیری | 107 | ||
| - محدودیت ها و پیشنهادها | 112 | ||
| فصل ششم: منابع و ضمائم | 113 | ||
| - فرم اطلاعاتی | 114 | ||
| - فهرست منابع | 115 | ||
| - چکیده انگلیسی | 118 |
|