پایان نامه بررسی فقهی و حقوقی ازدواج جهانگردان در ایران
چکیده
حقوق جهانگردان در ایران جزء حقوق خارجیان است و از مقررات کلی مربوط به حقوق خارجیان تبعیت می کند اما حق ازدواج برای جهانگردان از حقوق شناخته شده ومسلمی محسوب می شود که روز به روز این حق در میان جوامع بشری جایگاه خود را بهتر می یابد حق جهانگردی و حق ازدواج آنان تکمیل کننده حقوقی همچون حق آزادی و حق حیات می باشد و با بررسی حقوق خارجیان و سیر تاریخی آن روشن می شود که با توسعه تمدن بشری حقوق بیشتری به خارجیان اعطاء می شود اما در مواردی اعمال این حقوق (حق ازدواج جهانگردان) با محدودیت های شرعی و قانونی کشور توریسم پذیر(ایران) همراه است، که از جمله این موانع ،موانع ناشی از قرابت نسبی (خونی) و موانع ناشی ازقرابت سببی و موانع ناشی از قرابت رضاعی ( شیری)و سایر موانع متفرقه می باشند که به دلیل اینکه این موانع با نظم عمومی گره خورده است در واقع خلاف آن را نیز نمی توان توافق و یا شرط نمود البته به این موانع ومحدودیت ها، موانعی نظیر اختلاف مذهب و دین را نیز می توان افزود بدین ترتیب که شرط انعقاد عقد نکاح وحدت دین واعتقادات زوجین می باشد به نحوی که هر دو باید تابع یک دین (مسلمان) باشند و در صورتی که یکی از آنان کافر یا غیر مسلمان با شند شرط نفوذ نکاح آنان منوط بر این است که زوجه غیر مسلمان فقط حق ازدواج موقت با زوج مسلمان تبعه ایران را دارد که البته حدود و صغور این بحث بی پایان است که در پایان نامه حاضر برانیم که تمامی این موارد را تک به تک بررسی نموده و با قلمی شیوا و رسا به تحریر در بیاوریم.
کلید واژه ها: جهانگردان،حقوق،نکاح،نظم عمومی، قرابت
مقدمه
از زمان پیدایش انسان در روی این کره خاکی، سیاحت و جهانگردی وگردشگردی وجود داشته است انسانهای اولیه برای تهیه روزی و شناخت اطراف خود مدام در حال حرکت و سفر از نقطه ای به نقطه دیگر بوده اند و هیچ قوانین و مقرراتی مانع سفر آنها نبوده است تا اینکه اجتماعات بشری مانند خانواده، طایفه و قبیله شکل گرفت و هریک برای خود حریمی مشخص کردند و آرام آرام با تشکیل دولتها و مرزبندی بین آنها، محدویت ها در زمینه سیر و سفر نمایان شد و تنها افراد معدودی با اهدافی مانند سفر به ناشناخته ها، و کنجکاوی و کسب علم و دانش به سیاحت می پرداختند .
سوالات تحقیق:
ازدیدگاه فقه و حقوق کشور ایران معیار های لازم ، برای صحت ازدواج جهانگردان با اتباع ایرانی چیست؟
سوالات فرعی
1- از لحاظ فقهی و حقوقی تابعیت اطفال متولد از جهانگردان خارجی، تابع کدام کشور است؟
2- از منظر فقه و حقوق کشور ایران، اعمال حق طلاق جهانگردان خارجی در کشور ایران به چه صورت می باشد؟
اهداف تحقیق:
برای استفاده موسسات علمی داخلی و خارج از کشور
برای استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی به منظور ادامه ویا تکمیل آن در آینده.
برای استفاده نهادها و مراجع قضایی صلاحیت دار رسیدگی کننده به حقوق جهانگردان
تعاریف و مفاهیم و سیر تاریخی جهانگردی
تعریف و مفهوم جهانگرد
تعریف جهانگرد
امروزه برای هیچ کشوری و دولتی میسر نیست که چهار دیواری سرزمین کشور خود محصور بماند؛ چرا که در این میان، افراد (و مجموعه مردم) نیز به دلایل مختلفی چون: حس کنجکاوی جستجوی کار، تجارت، تحصیل علم، جنگ، مراسم مذهبی، مسافرت و ... در صحنه بین المللی حضور داشته و به ارتباط و مبادله با همدیگر مشغول اند(مدنی،1381).در ادوار گذشته مقصود جهانگردان و گردشگران نام آور بیشتر کشف نقاط نادیده جهان و سفر به ناشناخته ها بود اما امروزه جهانگردان و گردشگری با مفهوم دیگری مطرح است. جهانگردان و گردشگری اهداف دیگری دارند و قصد کشف جایی را ندارند جهانگردان و گردشگران امروزه بیشتر برای تفریح، سیاحت و زیارت، گذراندن اوقات فراقت و استراحت، آشنایی با سایر فرهنگها، بازدید از آثار تاریخی و . . . به سفر می روند.
اهمیت جهانگردی در قرآن
در دین اسلام و قران کریم به عنوان کتاب آسمانی دستورات ویژه ای برای گردشگری دارد تا انجا که به صیغه امر، دعوت به سفر و هجرت و جهانگردی می نماید و در ضمن آیاتی، گردشگری را موجب گسترش جهان بینی و تجربه اندوزی و عبرت می داند. قرآن کریم برخلاف نظریه های بسته برخی نویسندگان کتاب دینی و مذهبی در گذشته دیوارهای فضای جوامع بسته آنها را فرو می ریزد آنها را بطور صریح دعوت به سیر و سفر و گردشگری می نماید تا از این طریق بتواند زمینه های رشد و تعالی جوامع و ایجاد بسترهای تمدن را فراهم سازد.
امام صادق(ع)فرمود : درحکمت ال داود(ع)آمده که بر شخص عاقل است کوچ نکندو یا سفر نبندد، مگر به منظور اندوختن توشه برای آخرت، یا ترمیم نمودن وضع معاش، یا لذت جویی در غیر حرام( کلانتری،1376).
از حضرت علی (ع): «جهانگردی در غربت چون در وطن است و درویشی در وطن در غربت به سر بردن است».
از امام صادق (ع): «همانا خداوند متعال، غربت اختیار کردن و دوری از وطن را در پس کسب و روزی دوست می دارد»
«انسان عاقل جز با یکی از اهداف سه گانه زیر سفر نمی کند:
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده ........................................................................................................................................................1
مقدمه ........................................................................................................................................................2
فصل اول:کلیات
1-1- تعاریف و مفاهیم و سیر تاریخی جهانگردی ..................................................................................................... 6
1-1-1- تعریف و مفهوم جهانگرد . ........................................................................................................................ 6
1-1-1-1- تعریف جهانگرد .............................................................................................................................................. 6
1-1-1-2- اهمیت جهانگردی در قرآن ............................................................................................................................ 8
1-1-1-3- اهمیت جهانگردی در احادیث و روایات ............................................................................................................ 9
1-1-2- جهانگردی در ادوار مختلف تاریخ ایران ............................................................................................................. 11
1-1-2-1- دوران ایران باستان ................................................................................................................................ 11
1-1-2-2- دوران بعد از اسلام .............................................................................................................................................. 14
1-1-2-3- دوران معاصر(کاپیتولاسیون) ....................................................................................................................... 16
1-1-3- جایگاه حقوق جهانگردی در علم حقوق ................................................................................................................... 19
1-1-3-1- ارتباط حقوق جهانگردی با حقوق خصوصی ................................................................................................... 19
1-1-3-2- ارتباط حقوق جهانگردی با حقوق عمومی........................................................................................................ 19
1-1-3-3- ارتباط حقوق جهانگردی با حقوق بین الملل .................................................................................................. 19
1-2- نکاح جهانگردان در حقوق ایران ................................................................................................................................ 20
1-2-1- مفهوم و تاریخچه نکاح جهانگردان ....................................................................................................................... 20
1-2-2- شرایط نفوذ نکاح جهانگردان ............................................................................................................ 22
1-2-3- اقسام نکاح ....................................................................................................................................................... 24
1-2-3-1- نکاح دائم ..................................................................................................................................................... 24
1-2-3 -2- نکاح موقت ................................................................................................................................... 25
1-3- طلاق جهانگردان در حقوق ایران ...................................................................................................................... 26
1-3-1- مفهوم طلاق .................................................................................................................................................... 26
1-3-2- طلاق در نظام های حقوقی گذشته و حال ................................................................................................................ 27
1-3-3- اقسام طلاق ..................................................................................................................................................... 28
فصل دوم:جایگاه ازدواج جهانگردان در فقه اسلام و حقوق ایران
2-1- جایگاه ازدواج جهانگردان از منظر فقهای اهل سنت و تشیع ................................................................................ 31
2-1-1- نظر فقهای اهل سنت و تشیع در مورد نکاح موقت مسلمان با بیگانگان................................................... 32
2-1-1-1- نظر فقهای اهل سنت و تشیع در مورد ازدواج زنان مسلمان با مردان غیر مسلمان .................... 34
2-1-1-2- نظر فقهای اهل سنت و تشیع در مورد ازدواج مسلمانان با فرد مسیحی یا یهودی ..................... 37
2-1-1-3- نظر فقهای اهل سنت و تشیع در مورد ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان ............................ 39
2-1-2- موانع نکاح جهانگردان در حقوق ایران .......................................................................................................... 43
2-1-2-1- موانع ناشی از قرابت نسبی (خونی) ................................................................................................... 43
2-1-2-2- موانع ناشی ازقرابت سببی .......................................................................................................................... 44
2-1-2-3- موانع ناشی از قرابت رضاعی ( شیری) ................................................................................................................ 47
2-1-2-4- موانع متفرقه ...................................................................................................................................................... 48
2-1-2-5- رعایت مصالح کشور .................................................................................................................................... 49
2-1-3- جایگاه ازدواج خارجیان(جهانگردان) در سایر ادیان ............................................................................................ 50
2-1-3-1- آیین یهود و مسئله ازدواج زنان با مرد خارجی ............................................................................................... 50
2-1-3-2- دین مسیحیت و ازدواج زنان با خارجیان ............................................................................................................ 50
2-1-3-3- ازدواج بهائی ..................................................................................................................................................... 52
2-2- قانون حاکم بر احوال شخصییه اقلیتهای دینی در ایران ............................................................................................. 52
2-2-1- دیدگاه فقه شیعه ....................................................................................................................................................... 54
2-2-2- دیدگاه حقوقی ..................................................................................................................................................... 56
2-2-3- دیدگاه اسلامی .................................................................................................................................................... 58
2-3- قانون حاکم بر نکاح جهانگردان در صورت حدوث اختلاف تابعیت زوجین ............................................. 58
2-3-1- نکاح بیگانگان در ایران ......................................................................................................................................... 59
2-3-2- نکاح ایرانیان در خارجه ............................................................................................................................................... 60
2-3-3- اختلاف تابعیت زن و مرد ......................................................................................................................................... 62
فصل سوم : آثار ازدواج جهانگردان در حقوق ایران
3-1- تمکین .................................................................................................................................................................. 65
3-1-1- اقسام تمکین ......................................................................................................................................................... 65
3-1-1-1- شرایط تمکین ...................................................................................................................................................... 66
3-1-1-2- موانع تمکین ..................................................................................................................................................... 67
3-1-1-3- رابطه تمکین با نفقه ................................................................................................................................................ 67
3-1-2- نشوز و آثار آن ................................................................................................................................................. 68
3-1-2-1- عدم استحقاق نفقه .................................................................................................................................................. 69
3-1-2-2- دعوای الزام به تمکین ........................................................................................................................................... 70
3-1-2-3- اجازه ازدواج دوم ................................................................................................................................................... 71
3-1-3- مسئله استناد به قانون خارجی در روابط زوجین .................................................................................................... 72
3-1-3-1- سیستم آلمانی ؛ عدم لزوم استناد به قانون خارجی ......................................................................................... 72
3-1-3-2- سیستم انگلیسی ؛ لزوم استناد به قانون خارجی ............................................................................................... 73
3-1-3-3- سیستم فرانسوی یا سیستم حد وسط:عدم لزوم استناد به قانون خارجی وقتی که مسئله مربوط به نظم عمومی است ....................................................................................................................................................................................... 73
3-2- قانون حاکم بر طلاق جهانگردان .................................................................................................................................. 74
3-2-1- طلاق بین زن و شوهری که تبعه یک دولت هستند ............................................................................................ 74
3-2-2- طلاق بین زن و شوهری که تابعیت آنان متفاوت است ...................................................................................... 75
3-2-3- عدم وجود قانون راجع به احوال شخصیه .............................................................................................................. 76
3-3- قانون حاکم بر تابعیت اطفال متولد از جهانگردان(روابط بین ابوین و اولاد .................................................. 76
3-3-1- در صورتی که پدر و مادر طفل هر دو معلوم باشند ............................................................................................. 77
3-3-2- در صورتی که پدر طفل معلوم نباشد و انتساب او به مادر مسلم باشد ..................................................... 77
3-3-3- ولایت و قیمومیت از اطفال جهانگردان ................................................................................................................ 77
نتیجه گیری ......................................................................................................................................................... 79
پیشنهادات ..........................................................................................................................................................81
منابع و مأخذ ....................................................................................................................................................... 82
چکیده انگلیسی ................................................................................................................................................... 84