پایان نامه شناسایی و رتبه بندی موانع استقرار سیستم حسابداری تعهدی
از آنجا که به کارگیری حسابداری تعهدی در ارتقای سطح مسئولیت پاسخگویی و تحقق اهداف گزارشگری مالی سهم مهمی دارد ، لذا در این پژوهش به شناسایی موانع استقرار این سیستم حسابداری و ارائه راه کارهای لازم جهت رفع موانع پرداخته شده است .
میانگین امتیازات بدست آمده در ابعاد مدیریتی 3.1 ، فرآیندی 3.3 ، منابع انسانی 2.8 ، فنی 3.2 ، قوانین و مقررات 3 و حسابداری مدیریت 2.9 می باشد . مطالعه حاضر نشان داد که از مهمترین موانع موثر در استقرار سیستم حسابداری تعهدی می توان به عوامل مربوط به نیروی انسانی ، قوانین و مقررات و عوامل مربوط به حسابداری مدیریت اشاره کرد . البته در این میان شاخص مدیریتی ، فرآیندی و فنی در وضعیت نسبتاً خوبی قرار داشته اند .
کلید واژه ها : سیستم حسابداری تعهدی ، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کاشان ، موانع استقرار
سوالات پژوهش
در دهه آخر قرن بیستم که به دهه انقلاب در حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی نیز موسوم است ، تحولات چشمگیری در نظام‌های حسابداری و گزارشگری مالی دولت‌ها و حکومت‌های محلی کشورهای توسعه یافته و بعضاً در حال توسعه صورت گرفته است . این تحول اساسی که عمدتاً به دلیل افزایش مطالبات شهروندی دایر بر حق پاسخ‌خواهی و تغییر در نگرش دولتمردان و سیاستمداران نسبت به ایفای مسئولیت پاسخگویی و عملیاتی صورت پذیرفته است ، منجر به شکل‌گیری نظام نوین گزارشگری مالی در بخش عمومی گردید . تلاش‌های بی‌وقفه دو دهه اخیر موجب گردیده است تا بخش عمومی کشورهای پیش گفته در سال‌های آخر قرن بیستم ، به نظام‌های مدرن گزارشگری مالی و عملیاتی دست یافته و ضمن انجام وظیفه پاسخگویی مالی و عملیاتی در قبال شهروندان ، اطلاعات مالی مورد نیاز سیستم حساب‌های ملی و سیستم آمار مالی دولت را در سطح بین‌الملل فراهم نمایند . (باباجانی، 157،1383)
دیاموند (2002) در تحقیق خود با عنوان"بودجه ریزی عملکردی : آیا حسابداری تعهدی لازم است؟" نیز در تایید ضرورت اصلاحات حسابداری دولتی بیان می کند که الگوی نوین مدیریت ، مستلزم ارتقاء و به روز آوری ابزارهای اساسی مدیریت بویژه سامانه حسابداری به منظور فراهم کردن اطلاعات دقیق ، مفید و بموقع است . (طالب نیا، 1390،75)
در این بخش در مورد سامانه ی حسابداری کمرال توضیحاتی داده می شود .
حسابداری کمرال که "حسابداری بودجه ای دولتی" یا "حسابداری بودجه ای" هم نامیده می شود ، با ثبت و استفاده از بودجه های مجاز بر اساس اصول بودجه ریزی سروکار دارد و قصد ندارد تا وضعیت یا عملکرد مالی (چیزهایی که حسابداران در محیط های انتفاعی مدنظر دارند) را به تصویر بکشد .
در بسیاری از کشورهای دموکراتیک ، بودجه ها باید توسط شوراها تصویب شوند و این بودجه ها ابزاری برای کنترل مخارج واقعی هستند . دولت هایی که در اینگونه محیط فعالیت می کنند ، از حسابداری کمرال استفاده می کنند . از این سامانه ی حسابداری انتظار می رود تا اجرای بودجه های مصوب توسط تصمیم گیران دولتی را کنترل کند . قرن ها بود که این سامانه به سؤالات پاسخ داد و نیاز دولت ها را برطرف کرد . شاید بتوان گفت که از نقطه نظر سیاستمداران ، حصول اطمینان درخصوص مسئولیت پذیری و پاسخگویی مهمتر از کارآیی است . این منطق سیاسی به نوبه ی خود منجر به جایگزینی حسابداری تعهدی با سامانه ی حسابداری کمرال می شود که به لحاظ سیاسی مربوط تر است .(رحمانی، 50:57،1390)
در بسیاری از موارد ، حسابداری کمرال را معادل حسابداری نقدی در نظر می گیرند و تصور می شود که تنها دریافت ها و پرداخت های نقدی در آن ثبت می شود . اساسا ، حسابداری کمرال تنها بر دریافت ها و مخارج نقدی تأکید ندارد . بلکه کارکرد آن در زمینه اجازه دادن برای خرج است . هدف حسابداری کمرال ، فراهم نمودن ابزاری برای ثبت بودجه های مصوب و مصارف بودجه های مختلف است تا سیاستمداران بتوانند مخارج انجام شده (مصارف بودجه) را با بودجه های مجاز مطابقت دهند . البته این سامانه به اندازه ی کافی مدرن نیست و نواقص و معایب خاص خود را دارد. در این حسابداری تمایلی برای نمایش اثر صحیح لحظه ی تحمل هزینه بر روی صورت سود و زیان وجود ندارد ، بلکه تنها قابل قبول بودن به لحاظ مسائل بودجه ای مهم است .
[1] -Cameral Accounting
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
چکیده.........................................................................1
فصل اول: کلیات
مقدمه : 3
1-1 : بیان مسأله. 4
1-2 : اهمیت و ضرورت انجام پژوهش... 6
1-3 : وجوه تمایز پژوهش... 7
1-4 : اهداف پژوهش... 8
1-5 : سوالات پژوهش... 9
1-6 : فرضیههای پژوهش... 9
1-7 : دامنه پژوهش... 10
1-7-1 : دامنه زمانی.. 10
1-7-2 : دامنه مکانی.. 10
1-7-3 : دامنه موضوعی.. 10
فصل دوم: ادبیات پژوهش
مقدمه : 13
2-1 : پیشینه پژوهش در جهان. 14
2-1-1 : پیشینه موضوعی پژوهش در جهان. 14
2-1-2 : پیشینه مطالعاتی پژوهش در جهان. 22
2-2 : پیشینه پژوهش در ایران. 23
2-2-1 : پیشینه موضوعی پژوهش در ایران. 23
2-2-2 : پیشینه مطالعاتی پژوهش در ایران. 30
2- 3 : مبانی نظری پژوهش... 31
2-3-1 : دانش و سیستم حسابداری.. 31
2-3-2 : انواع حسابداری.. 33
2-3-3 : مبناهای حسابداری.. 35
الف – مبنا نقدی 35
ب – مبنا نقدی تعدیل شده 37
ج – مبنا تعهدی.. 39
د – مبنا نیمه تعهدی 44
ه - مبنا تعهدی تعدیل شده 46
2-4 : مولفه های مستخرجه از پیشینه پژوهش... 52
2-5 : حسابداری کمرال. 57
فصل سوم: روش تحقیق
مقدمه : 62
3-1 : نوع پژوهش... 62
3-2 : جامعه پژوهش... 62
3-3 : نمونه پژوهش... 63
3-4 : متغیرهای پژوهش... 63
3-5 : ابزار گردآوری داده ها 63
3-6 : روایی و پایایی ابزار. 64
3-7 : روش گردآوری داده ها 64
3-8 : ابزار و روش تحلیل داده ها 65
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه : 67
4-1 : آمار توصیفی.. 67
4-1-1 : آمار توصیفی مقطع تحصیلی.. 67
4-1-2 : آمار توصیفی رشته تحصیلی.. 67
4-1-3 : آمار توصیفی محل خدمت... 68
4-1-4 : آمار توصیفی سابقه کار. 68
4-2 : تحلیل داده ها 68
4-2-1 : اعتبار داده ها 68
4-2-2 : تجزیه و تحلیل داده ها 69
4-2-2-1 : موانع مدیریتی.. 69
4-2-2-2 : موانع فرآیندی.. 70
4-2-2-3 : موانع مربوط به منابع انسانی.. 71
4-2-2-4 : موانع مربوط به عوامل فنی سیستم. 73
4-2-2-5 : موانع مربوط به قوانین و مقررات... 74
4-2-2-6 : موانع حسابداری مدیریت... 75
4-2-2-7 : آمار توصیفی متغیرهای پژوهش به تفکیک عوامل.. 76
4-2-2-8 : آمار توصیفی متغیرهای پژوهش به تفکیک واحدهای دانشگاه 77
4-2-3 : آمار استنباطی.. 78
4-2-3-1 : فرضیه اول: عوامل مدیریتی به عنوان مانعی.. 78
4-2-3-2 : فرضیه دوم: عوامل فرآیندی به عنوان مانعی 78
4-2-3-3 : فرضیه سوم: عوامل مربوط به منابع انسانی به عنوان مانعی.. 79
4-2-3-4 : فرضیه چهارم: عوامل فنی به عنوان مانعی.. 79
4-2-3-5 : فرضیه پنجم: عوامل مربوط به قوانین و مقررات به عنوان مانعی 80
4-2-3-6 : فرضیه ششم: عوامل مربوط به حسابداری مدیریت به عنوان مانعی.. 80
4-2-3-7 : بین عوامل استقرار سیستم حسابداری تعهدی و واحدهای مختلف... 82
4-2-3-8 : بین عوامل موثر در استقرار سیستم حسابداری تعهدی بر حسب سابقه خدمت... 82
4-2-3-9 : بین عوامل موثر در استقرار سیستم حسابداری تعهدی بر حسب مقطع تحصیلی.. 83
4-2-3-10 : بین عوامل موثر در استقرار سیستم حسابداری تعهدی بر حسب رشته تحصیلی 83
فصل پنجم: جمع بندی ، بحث ، تفسیر یافته ها ، نتیجه گیری و پیشنهادات
مقدمه : 85
5-1 : جمع بندی مطالب... 85
5-2 : بحث و تفسیر یافته ها 87
5-2-1 : بحث در مورد فرضیه فرعی اول . 87
5-2-2 : بحث در مورد فرضیه فرعی دوم. 88
5-2-3 : بحث در مورد فرضیه فرعی سوم. 88
5-2-4 : بحث در مورد فرضیه فرعی چهارم. 89
5-2-5 : بحث در مورد فرضیه فرعی پنجم . 90
5-2-6 : بحث در مورد فرضیه فرعی ششم. 91
5-3 : نتیجه گیری.. 92
5-4 : پیشنهادهای پژوهشگر. 92
5-5 : محدودیت های پژوهش... 93
5-6 : پیشنهادات برای پژوهش های آتی.. 94
فهرست منابع. 95
منابع فارسی.. 100
پیوست ها 98