مقایسه افسردگی مادران کودکان با ناتوان هوشی و مادران کودکان معلول جسمی-حرکتی
مقدمه
آن جا که پدیده معلولیت در دهه های اخیر مورد توجه بیشتری قرار گرفته است مسائل جانبی آن از جمله نحوه نگرش و برخورد خانواده های دارای چنین فرزندانی نیز محل اعتنا واقع شده است و رابطه کلی خانواده اعم از رابطه پدر و مادر و ارتباط هر کدام از آنها با سایر فرزندان و نهایتاً رابطه والدین و فرزندان سالم با فرزندان معلول از تحمل بار عاطفی ساکنین رنج می برند. متقضی است که مسائل خانوادگی کودکان معلول ذهنی و جسمی مورد بحث قرار گیرد. و راه حل های احتمالی آن شاید دریچهای به سوی پیشگیری و سپس یاری به فعلیت رساندن تواناییهای اینگونه کودکان باشد هر چند تربیت کودک سالم برای والدین لذت بخش است ولی با وجود این نیاز به صبر و تحمل مشکلات و کسب آگاهیها و تواناییهای لازم می باشد بنابراین می توان گفت به سهولت دریافت که تربیت و پرورش کودکان معلول و عقب مانده ذهنی که همراه با حزن و اندوه والدین و رقت به حال کودک است تا چه اندازه نیازمند تأمین شرایط و مقدمات ذهنی و عملی است داشتن کودک معلول می تواند مسائل گوناگونی را برای والدین به همراه داشته باشد ایجاد تشدید اختلافات زناشویی تحمل بار سنگین اقتصادی، تحمل صحبتهای دیگران در رابطه با فرزندان معلول و واکنشهای اضطرابی احساس شرمساری و خجالت، افکار گوشه گیری و انزوا و افسردگی می تواند از تظاهرات داشتن اینگونه کودکان در خانواده باشد و یادآوری این نکته ضروری است که بیشتر این حالات متوجه مادر کودک است.
زیرا بعد از نه ماه انتظار پشت سرگذاشتن مشکلات روحی و جسمی دوران بارداری و نیز آرزوها و رویاهایی که برای تعلیم و تربیت فرزند خویش در دل دارد نمی تواند به راحتی مسأله معلولیت فرزندانش را بپذیرد.
مجموع این مشکلات را راهنمایی و مساعدت و کامل و همه جانبه خانواده این کودکان را به موازات حمایت از خود و خود آنها اقتضا می کند و مهم نه فقط به دلیل تأثیر مستقیم بر روی کودک معلول بلکه به علت جلوگیری از تأثیر متقابل معلولیت و عقب ماندگی ذهنی کودک در روی والدین است که گاه آنها را تا مراحل حاد افسردگی پیش می برد.
«فاربر» یکی از نخستین پژوهشگرانی که انواع فشارهای عصبی ایجاد شده در خانواده ناشی از پی بردن به به معلولیت کودک را مورد بررسی قرار می دهد. یکی از رایج ترین این فشارها «واکنش اندوه» است این واکنش نشانه مرگ کودک طبیعی است به عبارت دیگر داشتن کودک معلول نشانه از دست دادن یک کودک طبیعی است آگاهی از اینکه کودک با مشکل متولد شده است و این مشکل ادامه خواهد داشت فرایندی از اندوهرا موجب می شود که شبیه اندوهی است که اعضای خانواده کودک در حال فوت با آن روبرو است.
«فاربر» اشاره می کند که وجود کودک معلول اغلب موجب اختلال در رشد و تعالی خانواده نیز می شود او ویژگی بحرانی را که خانواده به واسطه داشتن کودک معلول با آن روبرو است مانند یک توقف در چرخه زندگی خانوادگی تعریف می کند که بر اثر آن.
فهرست مطالب
مقدمه
بیان مسأله
موضوع پژوهش
هدف پژوهش
اهمیت موضوع پژوهش
تعریف اصطلاحات
کودک معلول جسمی و حرکتی:
افسردگی
خانواده کم جمعیت
فرضیه پژوهش
بخش اول – معلول ذهنی
مروری بر تاریخچه مطالعات و تحقیقات مربوط به عقب ماندگی
عقب ماندگی ذهنی
علل مؤثر در عقب ماندگی ذهنی
عوامل قبل از تولد
ضربه های وارد بر مغز کودک هنگام تولد:
عوامل عقب ماندگی ذهنی بعد از تولد
عوامل فرهنگی و تربیتی و عقب ماندگی ذهنی
طبقه بندی کودکان عقب مانده ذهنی
گروه تربیت پذیر
اهداف کلاسهای کودکان عقب مانده آموزش پذیر
عقب ماندگی ذهنی و خانواده
نظام رویارویی والدین با مسأله عقب ماندگی ذهنی
ویژگیهای روانی والدین
بخش دوم – معلولیت جسمی – حرکتی
مروری بر تاریخچه مطالعات و تحقیقات
معلولیت چیست؟
انواع معلولیتها
عوامل معلولیت جسمی
بیماریهای عصبی
انسفالوپاتی
فلج مغزی
طبقه بندی فلج مغزی
الف. نوع اول شامل:
ب – نوع دوم شامل:
اسپینابیفیدا
فلج اطفال
تصلب چندگانه عصبی
بیماریهای استخوانی – عضلانی
تورم مفصلها
استخوان سازی ناقص
دسیتروفی عضلانی
گروه بندی معلولین جسمی
شایعترین معلولیتهای جسمی عبارتند از:
انواع ضایعات
واکنشهای افراد معلول
خصوصیات شخصی
روابط اجتماعی
پیشرفت تحصیلی
واکنشهای خانوادگی
توانبخشی
برای افراد معلول جسمی و حرکتی
اهم برنامه های سازمان آموزش و پرورش استثنایی
بخش سوم – افسردگی
نگاهی کوتاه به تاریخچه افسردگی
افسردگی چیست؟
اختلالات عاطفی یک قطبی.
اختلالهای افسردگی
ویژگیهای اختلال افسردگی اساسی
ویژگیهای تشخیصی دوره افسردگی اساسی
انواع افسردگی
اختلال افسرده خویی
عوامل بروز بیماری افسردگی
درمان
روان درمانی
دارودرمانی
شوک درمانی
بستری کردن بیمار در بیمارستان
ارزیابی پاسخ به درمان
عوامل مؤثر در ارزیابی چگونگی زمان
پیشگیری بهترین روش درمان
روش مشاوره
مروری بر تحقیقات قبلی
روش پژوهش
جامعه آماری
نمونه های مورد مطالعه
ابزار جمع آوری اطلاعات
روش گردآوری دادهها
مقدمه
نتیجه گیری
محدودیت پژوهش
پیشنهادات حاصل از پژوهش
فهرست منابع
پرسشنامه