تحقیق جامع در مورد جمع‌آوری گیاهان دارویی در طبیعت
بخشهایی از متن:
جمع‌آوری گیاهان دارویی در رویشگاه طبیعی آنها جهت بدست آوردن مواد اولیه به نظر کاری آسان می‌آید اما در واقع این کار نیاز به شناخت و تجربه دارد. اگر شخصی که می خواهد این نوع گیاهان را جمع‌آوری کند تجربه‌ای در این کار نداشته باشد خیلی آسان دو نوع گیاه شبیه به هم را با هم اشتباه نموده و نوعی را که اصولاً ربطی به گیاه دارویی مورد نظر ندارد به خانه آورده که می‌تواند مضر یا حتی سمی باشد. بنابراین نه تنها شناسایی دقیق گیاهی که در جستجوی آن هستیم لازم است بلکه آشنا یی با محل رویش، نیازها، و شرایط اکولوژیک آن هم از ضروریات به شمار می‌رود. بعضی از گیاهان در مناطق بسیار خاصی می‌رویند و بعضی به گیاهان دیگر متکی هستند و بعضی در خاک به خصوصی رشد می‌کنند. بعضی در اطراف روستاها، و یا حتی در اماکن شروع به رشد می‌کنند. حضور و وجود یک گیاه در طبیعت بستگی به شرایط و عوامل خاص از نقطه نظر حرارت، نزولات، نور ارتفاع از سطح دریا، مواد غذایی، آب و . . . . دارد. و دخالت انسان در طبیعت از قبیل کودپاشی، زراعت، سموم و . . . . رشد این گیاهان را محدود می کند. بنابراین برداشت و چیدن گیاهان دارویی در طبیعت نیازمند به داشتن اطلاعات کافی برای شناخت گیاهان، رویشگاه، بیولوژی آنها که مشخص کننده بهترین وقت برداشت آنهاست می باشد.
...
نگهداری گیاهان:
بستگی به نوع مواد مؤثره موجود در گیاه دارد. همه داروها باید به صورت خشک در تاریک و در ظروف بسته و یا در جعبه‌های مقوایی و یا بسته کاغذی به صورت موقت نگهداری شوند و در صورتیکه مقدار آنها زیاد باشد از کیسه‌های کتانی که دور از نور و رطوبت قرار داشته باشد استفاده می گردد. به هیچ وجه نباید از مواد پلاستیکی بری بسته‌بندی استفاده شود.
در انبارهای بزرگ معمولاً گیاهان در کیسه‌های کاغذی یا کنفی در صندوقچه‌های چوبی که ورقه‌های کاغذ سولفوریزه پوشاینده شده است یا در جعبه‌های فلزی بر حسب نوع دارو نگهداری می‌شوند.
برخی داروها در بربر رطوبت هوا بسیار حساس هستند و به همین دلیل هم باید منحصراً در ظرف شیشه‌ای قهوه‌ای با در پوشهای محتوی سنگ سمباده نگه‌درای شوند. هر سال باید این داروها را عوض کرد حتی اگر تماماً مورد استفاده قرار نگرفته باشد.
بعضی قسمتهای گیاهان به وجود نور حساسند مثل ریشه ریوند، دانه گل حضرتی، غده‌های رازک، گیاهان را که دارای اسانسهای روغنی هستند باید به طور خاصی عمل آورد. قسمتهای بیرون از خاک این گیاهان را نه در زمان خشک کردن و نه پس از آن برای اینکه اسانس آن از بین نرود قطع نمی کنند این نوع گیاهان را هم نباید بیش از 1 سال نگه داشت.
یکسری گیاهان به عنوان مواد اولیه داروها هستند که باید توجه خاصی به آنها داشت مثل شاه بلوط. با توجه به ظرافت زیاد آنها اغلب باید وضعیت این گیاهان نگهداری شده به دقت مورد بررسی قرار بگیرد تا رطوبت، کپک و حشرات که باعث از بین رفتن ارزش دارویی می‌شوند گیاه را از بین نبرند.
...
مواد مؤثره گیاهان دارویی:
این گیاه محتوی مواد مختلفی است که اکثر آنها روی بدن انسان اثر دارند. مواد مؤثره گیاهان دارویی 2 نوع است:
1)مواد حاصل از متابولیسم اولیه یا مواد مورد نیاز حیاتی که در همه گیاهان سبز با عمل فتوسنتز به وجود می‌آید.
2)مواد حاصل از متابولیسم ثانویه که در اثر جذب ازت توسط گیاه تولید می‌شوند.
این تولیدات ظاهرا اغلب برای گیاهان بدون فایده هستند ولی بر عکس اثرات درمانی آنها قابل توجه است. این مواد در حالت طبیعی به طور خالص یافت نمی‌شوند و به حالت ترکیب با عناصر دیگر که مکمل اثرات آنهاست همراه هستند. با این حال حتی اگر گیاه داروی فقط یک ماده فعال داشته باشد باز اثر آن روی بدن انسان مفیدتر از همان ماده در حالت بدست آمده از سنتز شیمیایی است. این خاصیت ارجحیت گیاه درمانی یا استفاده از داروهایی را که ریشه گیاهی دارند به ثبوت می رسانند.
از نظر علم شیمی نوع و جنس دارو به وسیله مقدار مواد موجود در گروه‌های اصلی نظیر آلکالوئید، گلوزیدها، ساپونین‌ها، عوامل تلخ، تانن‌ها، مواد معطر، اسانسهای روغنی، ترپن‌ها ، روغنهای چرب، گلرتونین‌ها، سوسیلاژهای گیاهی، هورمونها، مواد ضد عفونی کننده گیاهی که از مهمترین مواد هستند بررسی می‌شوند.