مقاله درمان دردهای ناشی از آسیبهای نخاعی
درد ناشی از آسیبهای نخاعی (SCI)[1] یکی از مشکلاتی است که هیچ درمان مشخصی و واحدی در طولانی مدت روی آن کارساز نمی باشد. این درد بطور گسترده ای به انواع دردهای حسی (عضلانی اسکلتی و احشایی) و لرزوپاتیک (بالای سطح، هم سطح و زیرسطح) تقسیم یم شود. مکانیزم های مختلفی برای هر یک از این انواع مطرح می باشد. احتمال اینکه بتوان با بررسی های موشکافانه این مکانیزم ها به راه حل های درمانی بهتری دست یافت وجود دارد. درمان های متعدد دارویی و غیردارویی در این رابطه اعمال شده اند لیکن فقط تعداد اندکی از آنها در بررسی های کنترلة اتفاقی قرار داشته اند. در این مقاله به بررسی درمان درد ناشی از اکلپ های نخاع می پردازیم.
مطالعات کنترلة تلفاتی (RCT)[2] امروزه به عنوان استاندارد طلایی مطالعات بالینی و روش های کنترل درد شناخته می شوند. از 8 مطالعة کنترله اتفاقی لوسوکور در رابطه با درمان درد پس از آسیب های نخاعی، چهار مورد منفی بوده اند. تعداد کم نمونه های هر مطالعه (7 تا 21) احتمال بروز اشتباه نوع II (آزمایش به اندازه ای نیست که یک تاثیر مثبت واقعی را کشف کند) در آنها را قوت می بخشد. بهمین دلیل در حال حاضر بهترین منابع موجود گزارشهای مروری و مطالعات غیرکنترله می باشند.
مطالعات بیشماری تاثیر مثبت داروهای ضدافسردگی را در شرایط درد مزمن لوزوپاتیک محیطی نشان داده اند. در تنها مطالعة کنترله اثر دارویی ضدافسردگی بر درد ناشی از آسیب های نخاعی Daridoff و همکارانش کشف کردند ترازودون، یک مهارکنندة برداشت دوبارة ئروتونین در غشاء پیش سیناپسی، هیچ ترجیحی بر دارونما در درمان لرزش قشر و احساس سوزن سوزن شدن نداشته است. عوارض ترازومون عبارت بوده اند از گیجی، دهان خشک، سرگیجه، افزایش اسپاتیسیتی، و احتباس ادرار. Heilporn در مطالعه ای غیر کنترله به این یاخته دست پیدا کرد که 8 نفر از 11 نفر مبتلا به درد ناشی از آسیب های نخاعی که دردهای بیشتر داشتند به خوبی به درمان روزانة ملیتراسن[3] (150 میلی گرم خوراکی) و فلوپنتیکسول[4] (3 میلی گرم خوراکی) پاسخ دادند. و همکارانش نیز نشان دادند که 25 نفر از 33 نفر بیمار مبتلا به درد آسیب های نخاعی که انواع مختلفی از درد را تجربه می کرده اند به تسکین رضایت دهنده ای با رژیم دارویی آمی تریپتلین و کلونازپام بهمراه یکی از روش های استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی هیدروکسی تریپتوفان بهمراه TENS و یا تحریک نخاع دست یافته اند. دو گزارش موردی نیر تاثیر مخلوط داروهای ضدافسردگی و ضد تشنج را روی دردهای نوروپاتیک ناشی از آسیب های نخاعی نشان داده اند.
داروهای ضد تشنج از سال 1960 در درمان درد استافده شده و در مواردی مثل نوراثری تری ژمینال، نوروپاتی دیابتی، و پروفیلاکسی میگرن کاربرد دارند. در تنها مطالعة کنترله ای که روی موضوع درد ناشی از صدمات نخاعی انجام گرفته است، Drewes و همکارانش به تاثیر مثبت غیر ارزش مندی در رابطه با کنترل درد و امرویت دست پیدا کرده اند.
[1] - Spinal Cord Injury[2] - Randomized Controlled Trials[3] - Melitracen[4] - Flupenthixol
کلونیدین
اطلاعات بسیار کمی در مورد تایر کلونیدین که یک اگونیست آلفا دو آدرنژریک است، برروی درد ناشی از صدمات نخاعی وجود دارد. در مطالعه ای کنترله که توسط Siddall انجام شده است و در بالا توضیح داده شد، کلونیدین انترکال بهمراه مورفین انترکال آثار ضد درد داشته اند. Glynn و همکارانش گزارش دادند که 10 بیمار از 15 بیمار که برای درد لوزوپاتیک ناشی از صدمات نخاعی 150 میکروگرم کلونیدین اپیدورال دریافت کرده بودند کاهش شدت درد داشته اند. Petros و Wright بیمار مبتلا به پاراپلژی ای در اثر ضایعه نخاعی را توصیف کرده اند که با کلونیدین اپیدورال تسکین قابل توجه و با کلونیدین خوراکی تسکین نسبی در درد خود داشته است. استفاده از انفوزیسون انترکال مورفین بهمراه کلونیدین آثار قابل توجهی روی درد مرکزی مداوم و تیرکشنده در یک بیمار پس از ضایعه نخاعی تروماتیک داشته استو مخلوط با کلوفن انترکال (اگونیستGABAB) و کلونیدین باعث بهبود اسپاسم های مقعدی دردناک در یک بیمار مبتلا به سندروم شریان نخاعی قدامی شده است.
مسدود کننده های کانال پتاسیم
مطالعات متعددی آثار مثبت 4- آمینوپریدین که یک مسدود کنندة کانال پتاسیم است را در وضعیت نورولوژیک بیماران صدمات نخاعی نشان داده اند. بعضی از این مطالعات درد را به عنوان یافته ثانویه درظنر گرفته اند. در یک مطالعه اتفاقی، دوسویه کور، ضربدری تیتراسیون دٌز 4- آمینوپریدین در روی 25 بیمار مبتلا به ضایعات نخاعی با ضایعات غیرکامل، داروی فوق هیچ اثر مثبت ارزشمند آماری ای روی درد موجود نداشته است.
اگونیستهای گیرندة گابا
مطالعات حیوانی نشان می دهند که کاهش تاثیر مهاری انتقال عصبی وابسته به گابا در درد نوروپاتیک دیده می شود. ماکلوفن که یک اگونیست گیرنده GABAB ایت در یک مطالعه کنترله و چندین مطالعة غیرکنترله در رابطه با درد ضایعات نخاعی بررسی شده است. Herman اثر 50 میکروگرم باکلوفن انترکال را در 7 بیمار دچار درد و اسپاتیستی در اثر مولتیپل اسکلروز، آبسه اپی دورال اسپانیال و میلیت ترانورس در یک مطالعه اتفاق دوسویه کور بررسی کرده است.
پایان نامه آسیبهای ورزشی
قسمتی از متن:
اندام فوقانی:
تستهای زیر اکثرا توسط (1993) Provance, Mc Creary, kendall و (1989) Gilewich , Clarkson جمع آوری شدهاند که خوانندگان را برای اطلاعات بیشتر به آنها ارجاع میدهیم.
Serratus Ant
عضله سراتوس قدامی ابداکتورکتف و چرخاننده خارجی است که در مقابل rhomboid عمل میکند. بعنوان یک تست مشاهدهای یک فعالیت push/up کامل انجام میشود هیچگونه برآمدگی کتف وجود ندارد. یک حرکت مشابه ولی با قدرت کمتر خوابیدن در وضعیت طاق باز و انجام یک منگنه ضربدری است. ضعف با برآمدگی کتف مشخص میشود. باید اشاره شود که عضلات سینهای کوچک میتوانند در این وضعیت نسبتا این حرکت را انجام دهند. Flex مقاومتی شانه (120درجه) در وضعیت نشسته تست دقیقتری است اگر سراتوس قدامی ضعیف باشد عضلات روسوئیدها با کشیدن لبههای عمودی کتف تحت استرچ قرار میگیرند. همچنین با ابداکت کردن کتفها وکاملا ضربدری کردن دستها.
Trapezius
تراپزیوس فوقانی levator scapula و رومبوئیدها همگی بلند کننده کتف هستند. در هر حال تراپزیوس فوقانی کتف را به سمت بالا میچرخاند در صورتی که دو عضله دیگر آن را به سمت پایین میچرخانند. این دو عضله از روی تاثیر عضله levator scapula روی ستون فقرات تشخیص داده میشوند. elevation دروضعیت نشسته تست میشود. به elev شانه lat flex فقرات گردنی مقاومت داده میشود.
فیبرهای میانی تراپزیوس در وضعیت خوابیده دمر ورزشکار با بازوهایی که از لبههای تخت آویزان شدهاند سپس تا زاویه 90 درجه بلند میشوند تست میشود ورزشکار کتف را به سمت خط وسط add میکند. عضلات رومبوئید با فعالیتشان روی چرخش کتف بازشناخته میشوند چرخش خارجی هومروس درحالی که شست به سوی سقف قرار دارد عضله ترس بزرگ را میکشد (چرخاننده داخلی مفصل گلنوهومرال) و موجب میشود که لبه زیر بغلی کتف کشیده شده و کتف به سمت بالا بچرخد. وقتی abd کتف شروع میشود، حرکت کتف به چرخش به سمت پایین نشاندهنده فعالیت رومبوئیدهاست همراه با فعالیت تراپزیوس میانی و یا بدون آن.
تراپزیوس تحتانی نیز در وضعیت خوابیده دمر تست میشود. ابتدا کتف بطور پاسیو به add و dep میرود. بازو درکنار بدن نگه داشته میشود کمی از روی تخت بلند میشود و توانایی ورزشکار برای حفظ ثبات کتف در مقابل وزن بازو بررسی میگردد. پیشرفت با افزایش طول بازوی اهرمی در حالی که کتف در حداکثر وضعیت خود قرار دارد صورت میپذیرد وضعیت تست نهایی نگه داشتن بازوها به صورت مورب بالای سر و در امتداد فیبرهای تراپزیوس تحتانی انجام میشود.
The rhomboids
رومبوئیدها با قرار دادن ورزشکار در وضعیت خوابیده دمر انجام میشود ورزشکار پشت دستش را روی باسن سمت مقابل قرار میدهد و تلاش میکند بازو را از روی پشت بلند کند مقاومت روی کتف اعمال میشود، نه هومروس تشخیص آن از تراپزیوس میانی مربوط به چرخش کتف است که در بالا توضیح داده شد.
Diltoid
هر سه دسته فیبرهای دلتوئید در وضعیت نشسته ارزیابی میشوند. برای فیبرهای قدامی ورزشکار مفصل شانهاش را تا 90 درجه flex میکند. (و کمی med Rot) وقتی عضله کوراکوبراکیالیس تست میشود، دلتوئید قدامی با قرار گرفتن در وضعیت ext , Rot بی کفایت میشود. Add , flex استفاده میشود. دلتوئید میانی و سوپراسپانیاتوس در 90 درجه abd بازو تست میشوند. در ابتدای abd عضله دلتوئید میانی را نباید از سوپراسپانیاتوس جدا دانست، چون هر دو عضله فعال هستند. در هر حال لمس سوپرااسپانیاتوس و EMG سطحی مشخص می کند آیا عضله منقبض میشود. چون عضله توسط تراپزیوس میانی و فوقانی پوشیده شده است در حین انجام کار این عضله باید کاملا ریلکس باشد. فیبرهای خلفی دلتوئید در abd افقی همراه کمی ext Rot انجام میشود.
Latissimus dorsi
عضله لاتیسمیوس دورسی و ترس ماژور در وضعیت خوابیده دمر و بازو در کنار بدن تست میشوند. عمل ext کردن بازو در عین حفظ add است
pectoralis major
عضله سینهای بزرگ دروضعیت خوابیده طاق باز تست میشود. ابتدا همه عضله با استفاده از abd افقی تست میشود. هرگونه حرکت اضافی در عضله دلتوئید قدامی مورد توجه قرار میگیرد. سرهای ترقوهای و جناغی عضله با جهت دهی کشش مشخص به فیبرهای عضلانی مجزا میشوند. هر دو دسته فیبرها بااسفاده از add و کمی met Rot تست میشوند. سرترقوهای از وضعیت abd 70 درجه از abd 135 درجه نیز تست میشود و به سمت کرست ایلیاک سمت مقابل کشیده میشود. عضلهای مینور نیز در همین وضعیت طاق باز تست میشود ولی عمل تکان دادن شانه به سمت قدام است بدون حرکت مستقیمی در هومروس این عضله معمولا کوتاه است و فاکتور مهم در تغییرات مکانیکی مفصل گلنوهورمرال میباشد.
Internal & External Rotation :
چرخش در وضعیت خوابیده دمر با شانه در abd90 درجه و آرنج خم شده ارزیابی میشود یا در وضعیت نشسته که بازو کنار بدن دولا شده است. چرخش داخلی عضلات Subscapularis به همراه Latissimus , Pectoralis major , Teres major دلتوئید قداحی بعنوان کمک کنندههای حرکت تست میشود چرخش خارجی تست عضله infra spinatus و teres minor به همراه دلتوئید خلفی بعنوان عضله کمکی است.
Elbow flexors
Brachioradialis , brachialis , biceps همگی در وضعیت خوابیده طاق باز با شانه add ارزیابی میشوند. ورزشکار flex مقاومتی آرنج را در حالی که ساعد sup است برای بایسپس انجام میدهد و در حالی که ساعد pron است برای براکیالیس در وضعیت میانی برای براکیورادیالیس انجام میدهد. تاثیر باسیپس در flex مفصل گلنوهرمرال و sup رادیوهومرال نیز باید در وضعیت نشسته تست شود.
Triceps
ورزشکار در وضعیت خوابیده طاق باز با شانه چرخیده و داخل در flex90 درجه تست میشود. به ext آرنج مقاومت داده میشود در وضعیت دمر که شانه تا 90 درجه abd شده است. Ext آرنج با ext شانه همزمان خواهد بود.
Priation /supination
در هر دو حرکت در پوزیشن نشسته تست میشود در حالی که بازو در وضعیت mid – position قرار دارد.
اندام تحتانی:
Iliopsoas
اپلیوسپوآس در وضعیت نشسته با مقاومت علیه hip flex و زانوی خم تست میشود. این عضله با فعالیتی که رکتوس فموریس روی زانو دارد ازآن باز شناخته میشود.
Sartorius
وضعیت شروع خوابیده طاق باز flex درمفصل ران ext Rot , add (FABER) که با flex در مفصل زانو همراه هستند
Gluteus maxmus
ورزشکار در وضعیت خوابیده دمر قرار میگیرد و etx در دامنه داخلی مفصل ران به همراه باقی ماندن مفصل flex انجام میشود تا فعالیت عضله هسترینگ را کاهش دهد. در طول دامنه این فعالیت از وضعیت چهار دست و پا که شکم ورزشکار روی چارپایه قرار میگیرد ارزیابی خواهد شد حرکت باید ext خالص و بدون هرگونه abd باشد.
Hip Abdactors
وضعیت شروع خوابیده به پهلو است، گلوتئوس کوچک و متوسط هر دو در این پوزیشن تست میشوند تاکید روی فیبرهای خلفی گلوتئوس مدیوس (بخش پاسچرال عضله) و با ترکیب حرکات ext Rot ,abd انجام میشود. عضله Tensor fascia lata نیز در وضعیت خوابیده به پهلو تست میشود. عضله فاشیالاتا با عمل روی flex مفصل ران etx زانو و کشیدن باند ایلیوتیبال از عضله گلوتئوس کوچک باز شناخته میشود.
hip adductors وضعیت شروع خوابیده به پهلو با پای تست شونده در زیر انتخاب میشود به حرکت add برای تست کردن تمام گروه ادداکتوری مقاومت داده میشود. خم کردن زانو موجب کوتاه شدن عضله گراسیلیس و بیکفایتی مکانیکی آن میشود. بنابراین فشار روی ادداکتورهای کوچکتر وارد میآید. گراسیلیس همچنین در ext کردن مفصل ران از همسترینگ باز شناخته میشود. ادداکتورهای لانوس و برویس به همراه پکتنیئوس به flex مفصل ران کمک میکنند، درنتیجه اگر این عضلات ادراکتور غالب باشند و عضلات اکستنسور مفصل ران نتوانند حرکت flex را کنترل کنند تمایلی برای رانش به flex در پا وجود خواهد داشت.
Hip rotators
وضعیت شروع خوایده دمر به همراه ثابت شدن لگن توسط تراپلیست به کار میرود مفاصل ران و زانو تا زاویه 90درجه flex میشوند و چرخش داخلی مقاومتی (بردن پا به بیرون ) و چرخش خارجی مقاومتی (برون پا به داخل) انجام میپذیرد
Hamstrings
وضعیت شروع خوابیده دمر و ثابت کردن لگن است flex مقاومتی زانو همراه با چرخش داخلی (semi – tendinosus ,simi – mimbranosus) یا همراه با چرخش خارجی ( biceps femoris) انجام میشود فعالیت همسترینگ و گلوئتوس بزرگ در ext کردن مفصل hip فاکتور مهمی در بررسی عدم تعادل عضلانی در این ناحیه سات.
Quadriceps
کوآدریسپس در پوزیشن نشسته تست میگردد. Ext مقاومتی در زانو به منظور تست سرهای داخلی و خارجی و ext مقاومتی به همراه flex مفصل ران جهت تست کردن rectus femuris انجام میشود.
popliteus :
ورزشکار در وضعیت نشسته تست میشود، و حرکت با اعمال مقاومت به چرخش داخلی تیبیا روی ران flex شده میباشد. در مواردی که همسترینگ خارجی نسبت به همسترینگ داخلی غالب است، med Rot داخلی به شدت ضعیف خوهد بود. در حین تست چرخش تیبیا باید از inversion پا تشخیص داده شود.