پایان نامه بررسی عکس العمل بازار سهام نسبت به اعلامیه های سود نقدی در بورس اوراق بهادار تهران
چکیده
هدف اصلی این تحقیق بررسی عکس العمل بازار سهام نسبت به اعلامیه های سود نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیة شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1385 تا 1389 بوده که حجم نمونه با توجه به روش غربالگری و پس از حذف مشاهدات پرت برابر با 125 شرکت (625 سال- شرکت) می باشد. در این تحقیق که از دادههای تلفیقی و نیز داده های تابلویی با اثرات ثابت و تصادفی استفاده شده ، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل 625 سال – شرکت طی سال های 1385 تا 1389 شرکت با استفاده از رگرسیون چند متغیره در سطح اطمینان 95% نشان می دهد بین اعلامیه های سود نقدی با بازده نقدی، بازده قیمتی، بازده کل و تفاضل بازده قیمتی سهام با میانگین بازدهها ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین این نتایج حاکی از عدم وجود ارتباط معنادار بین نقدشوندگی سهام و اعلامیه های سود نقدی شرکت ها می باشد.
واژگان کلیدی: عکس العمل بازار سهام، اعلامیه های سود نقدی، بازده نقدی، بازده قیمتی، بازده کل
در تحقیقات مالی ارتباط مثبت بین تغییر سود نقدی و بازده سهام پیرامون روزهای اعلان توزیع سود نقدی به خوبی مستند شده است. (آرونی و سواری[1]، 1980؛ آسکیت و مولینز[2]، 1986). پژوهش گران بر این باورند که سود نقدی همانند سود گزارش شده، اطلاعاتی در باره جریان نقدی آتی شرکت فراهم می کند. پرداخت سود نقدی به طور منظّم به عنوان یک منبع اطلاعاتی برای پیش بینی جریان نقدی آتی مورد توجّه سرمایه گذاران قرار می گیرد (بنارتزی و دیگران[3]، 1997؛ اسکینر[4]، 2003). تغییر سود نقدی به افرادی که در بازار سرمایه مشارکت دارند کمک می کند تا پیش بینی های خود از جریان نقدی آتی را مورد ارزیابی مجّدد قرار داده و بر این اساس قیمت سهام شرکت ها را تغییر دهند.
با توجّه به موارد گفته شده، در این فصل به بررسی کلیّات تحقیق پرداخته شده است. ابتدا مساله اصلی تحقیق بیان می گردد و سپس اهمیت و ضرورت تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد و در ادامه به اهداف اساسی تحقیق، فرضیات تحقیق، روش تحقیق، روش گردآوری اطلاعات و قلمرو تحقیق پرداخته شده و در انتها نیز ساختار کلّی پژوهش بیان می گردد.
[1] Aharony and Swary[2]- Asquith and Mullin4s[3]- Benrtzi, et.al.[4]- Skinner.
قسمتی از متن
بیشتر مدل های مالی در آن زمان به بررسی رابطه قیمت دارایی ها و متغیرهای کلان اقتصادی می پرداختند و سعی داشتند با استفاده از نظریه انتظارات عقلایی رابطه ای بین علوم مالی و اقتصادی تحت عنوان یک نظریه جذّاب ایجاد نمایند. به عنوان مثال رابرت مرتون در سال 1970 در مقاله "مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای چند دوره ای " نشان داد که می توان مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای را به یک مدل اقتصادی جامع تعادلی و چند دوره ای تبدیل کرد. رابرت لوکاس در مقاله خود با عنوان" قیمت دارایی در اقتصاد بورسی " نشان داد که در یک تعادل عمومی انتظارات عقلایی، قیمت عقلایی دارایی، توانایی پیش بینی عناصری را دارد که به پیش بینی پذیری مصرف بستگی دارد. داگلاس بریدن در سال 1979 نظریه بتای مصرفی را ارائه کرد. در این نظریه بتای سهام (معیار ریسک سیستماتیک یا غیر قابل حذف سهام) به وسیله همبستگی بازده سهام در مقابل مصرف سرانه تعیین می شد. موارد یاد شده از نظریه های پیشرفته موجود در آن زمان بودند. در اواخر دهه ی 70 با توجّه به تفکّرات جدید و دیدگاه های مختلف در خصوص نظریه های قبلی، راه حل های جدیدی در بازارهای مالی و اقتصادی پیشنهاد گردید. امروزه موضوع جالب این است که دوباره مجّلات مالی شروع به گزارش ناهنجاریهایی ناسازگار با فرضیه بازار کارآ کردند.
اواخر دهه ی 80 میلادی تحقیقات مالی در مورد سازگاری فرضیه بازار کارآدر بازارهای سهام همراه با شواهد اقتصاد سنجی درباره سر ی زمانی قیمت ها، سودهای تقسیمی و درآمد سهام به اوج خود رسید. این امر موجب به وجود آمدن تردید های در خصوص این که آیا قیمت سهام با پیش بینی های به دست آمده از مدل فرضیه بازار کارآ تفاوت دارد، گردید.
ناهنجاریهای کشف شده را می توان به عنوان انحراف از حقایق بنیادی بازارکارآ در نظر گرفت. به نظر می رسد ناهنجاریهایی همانند اثر ژانویه و اثر روزهای هفته برای فرضیه بازار کارا نگران کننده تر باشد. حتّی ناهنجاریهای تأثیرگذارتر از آنچه گفته شد، وجود دارد و آن همبستگی قیمت سهام با بالا رفتن حجم معاملات است. مواردی که گفته شد، حداقل به طور ضمنی بیان می کند که برخی از تغییرات قیمت اوراق بهادار، هیچ دلیل بنیادی نداشته و به خاطر عواملی است که در مدل ها لحاظ نشده است (خواجوی و قاسمی، 1391).
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1مقّدمه................................................................................................................................................. 2
1-2بیان مسئله............................................................................................................................................ 2
1-3اهمیت وضرورت اجرای پژوهش........................................................................................................ 3
1-4اهداف پژوهش................................................................................................................................... 4
1-5فرضیه ها ی تحقیق.............................................................................................................................. 5
1-6روش تحقیق........................................................................................................................................ 5
1-7قلمرو تحقیق........................................................................................................................................ 5
1-8ساختار تحقیق..................................................................................................................................... 6
فصل دوم: مبانی نظری و ادبیات
2-1 مقّدمه................................................................................................................................................ 8
2-2 بخش اوّل: مبانی نظری مالی- رفتاری (عکس العمل سرمایه گذاران)................................................ 9
2-2-1 تاریخچه پیدایش مباحث مالی – رفتاری....................................................................................... 9
2-2-2مفروضات رفتاری سرمایه گذاران................................................................................................. 11
2-2-3تئوری های روانشناسی سرمایه گذاران........................................................................................... 13
2-2-3-1تئوری چشم انداز...................................................................................................................... 13
2-2-3-2نظریه رفتارهای مبتنی بر تجربه و آزمون خطا............................................................................. 16
2-2-3-3نظریه رفتار گلهای در بازارهای مالی......................................................................................... 20
2-2-3-4دیدگاه معامله گران اختلال زا در مالیه..................................................................................... 20
2-2-4واکنش بیش از حد و واکنش کمتر از حد..................................................................................... 20
2-3بخش دوّم: مبانی نظری اعلامیههای سودنقدی.............................................................................. 23
2-3-1سود نقدی سهام............................................................................................................................. 23
2-3-2مفهوم سود و کاربردهای آن..................................................................................................... 24
2-3-3سود حسابداری و نحوه ی محاسبه آن...................................................................................... 25
2-3-4سود اقتصادی و نحوه محاسبه آن............................................................................................. 26
2-3-5مقایسه ی سود اقتصادی و سود حسابداری............................................................................... 28
2-3-6عدم اطمینان جریانهای نقدی و سیاست تقسیم سود.............................................................. 30
2-3-7 نسبت سود انباشته به جمع حقوق صاحبان سهام و سیاست تقسیم سود................................. 33
2-3-8 فرصتهای سرمایهگذاری و سیاست تقسیم سود................................................................... 35
2-3-9 سودآوری و تقسیم سود........................................................................................................... 37
2-4بخش سوّم- پیشینه تحقیقات انجام شده............................................................................................... 39
2-4-1تحقیقات داخلی:............................................................................................................................ 39
2-4-2تحقیقات خارجی........................................................................................................................... 41
فصل سوم: روش تحقیق
3-1مقّدمه................................................................................................................................................. 47
3-2روش تحقیق........................................................................................................................................ 47
3-3معرفی مدل های تحقیق....................................................................................................................... 49
3-4متغیرهای تحقیق و تعاریف عملیاتی متغیرها......................................................................................... 49
3-5روششناسی تحقیق............................................................................................................................. 54
3-6روشهای گردآوری اطلاعات.............................................................................................................. 55
3-7جامعه و نمونه آماری.......................................................................................................................... 55
3-8روشهای مورد نظر برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیهها................................................... 56
3-8-1 تحلیل آماری................................................................................................................................ 56
3-8-2 رگرسیون چند متغیره.................................................................................................................... 57
3-8-3 ضریب تعیین و ضریب تعیین تصحیح شده.................................................................................... 58
3-8-4 مفروضات رگرسیون خطی........................................................................................................... 58
3-8-5 آزمون استقلال خطاها................................................................................................................... 59
3-8-6 آزمون مناسب بودن مدل.............................................................................................................. 59
3-8-7 آزمون همخطی بین متغیر مستقل................................................................................................... 60
3-8-8 آزمون معنادار بودن ضرایب.......................................................................................................... 61
3-8-9 آزمون نرمال بودن توزیع متغیر وابسته............................................................................................ 61
3-9نرم افزار تحلیل آماری........................................................................................................................ 61
فصل چهارم : یافته های پژوهش
4-1مقّدمه................................................................................................................................................. 63
4-2توصیف نمونه آماری.......................................................................................................................... 64
4-3آمار توصیفی داده ها........................................................................................................................... 65
4-4آمار استنباطی...................................................................................................................................... 66
4-4-1تعیین مدل مناسب برای تخمین مدل رگرسیون.............................................................................. 66
4-4-2 آزمون فروض کلاسیک رگرسیون............................................................................................... 68
4-4-2-1 آزمون نرمال بودن توزیع متغیر وابسته...................................................................................... 68
4-4-2-2 آزمون استقلال خطاها.............................................................................................................. 69
4-4-2-3 ناهمسانی واریانس ها.............................................................................................................. 70
4-4-2-4 آزمون هم خطی متغیرهای مستقل............................................................................................ 71
4-5 آزمون فرضیات تحقیق....................................................................................................................... 73
4-5-1 آزمون فرضیه اول......................................................................................................................... 73
4-5-2 آزمون فرضیه دوم......................................................................................................................... 74
4-5-3 آزمون فرضیه سوم........................................................................................................................ 76
4-5-4 آزمون فرضیه چهارم..................................................................................................................... 77
4-5-5 آزمون فرضیه پنجم....................................................................................................................... 79
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1 مقدمه.............................................................................................................................................. 82
5- 2 خلاصه پژوهش................................................................................................................................. 82
5-3 نتیجه گیری....................................................................................................................................... 84
5-3-1نتیجه گیری از فرضیه اول............................................................................................................... 84
5-3-2 نتیجه گیری از فرضیه دوم............................................................................................................ 85
5-3-3نتیجه گیری از فرضیه سوم.............................................................................................................. 86
5-3-4نتیجه گیری از فرضیه چهارم.......................................................................................................... 87
5-3-5نتیجه گیری از فرضیه پنجم............................................................................................................. 88
5-4محدودیتهای پژوهش....................................................................................................................... 89
5-5پیشنهادات برای استفاده از نتایج پژوهش............................................................................................. 89
5-6توصیه برای تحقیقات آتی................................................................................................................... 90
منابع و مأخذ............................................................................................................................................... 92
ضمائم و پیوست ها................................................................................................................................. 97