مقاله جامعه اطلاعاتی و دین (با تاکید برجهان اسلام)
انقلاب اطلاعات و فناوری رایانه‌ای و ارتباطات، جامعه جهانی را به واسطة توسعه پیشرفت در حوزه وسایل ارتباطی، در دو بُعد زمان و مکان متراکم کرده است. حاصل این توسعه و پیشرفت تشکیل دهکده جهانی است که در آن، انسان‌ها هرچند بسیار به هم نزدیک شده و از ناامنی بی‌خبری رهایی یافته‌اند، اما در مقابل به خاطر ظهور پدیده «جهانی‌شدن» به ویژه در حوزه فرهنگ، با ناامنی جهانی مواجهند. زیرا هویت فرهنگی و دینی جوامع از سوی تهاجم فرهنگی تهدید می‌شود. کاستلز جهان آینده را صحنه کارزار دو قدرت معتبر یعنی جهانی‌شدن و هویت می‌داند. جهانی شدن ابعاد مختلفی دارد که همه آنها در سایه فناوری اطلاعات به منصه ظهور رسیده است و آنچه در این مقاله موردنظر است بُعد ارتباطی، امکان و سهولت ارتباطات جهانی است. از این روی گرچه موضوع تحت‌عنوان «جهانی‌شدن» قرار می‌گیرد اما برای مشخص کردن بُعد موردنظر، عنوان «جامعه اطلاعاتی» را برگزیدیم طبق تعریفِ «جهانی شدن از برخی جهات نوعی انقلاب ارتباطی است.» امروزه احساس زندگی در یک جهان تا حد زیادی نتیجه برد بین‌المللی رسانه‌های ارتباطی است. برنامه‌های خبری تلویزیون، مجموعه گوناگونی از تصاویر بین‌المللی ارائه می‌کنند و یک نظام جهانی اطلاعاتی به وجود آمده است. مفهوم محوری دیگری یعنی «دین» نیز در پارادایم جهانی شدن کمتر به‌طور مستقل مورد بحث قرار گرفته است. مباحث عمدتاً تحت‌عناوین «فرهنگ»، «هویت»، «سنت» و «ملیت» و نسبتشان با جهانی شدن مورد بحث است. البته می‌دانیم که عملکرد «دین» در جامعه اطلاعاتی گرچه به لحاظ روشی مشکل است ولی دستیابی به ایده نظری متفکران در این‌باره به دلیل اهمیت دین برای آنها آسان است. در این مقاله سعی می‌شود از خلال مباحث کلی مذکور، ایده‌های مربوط به جایگاه دین به ویژه دین اسلام (در صورت امکان با قرائت شیعی) مورد کنکاش قرار گیرد. «هر چند جهانی شدن در برخی از زمینه‌های زندگی روزمره بدیهی و آشکار به نظر می‌رسد، اما در همه حوزه‌ها موضوعی کاملاً روشن و مشخص نیست.