مقدمه:
انسان از آغاز آفرینش به منظور استمرار حیات، به کار و کوشش مجبور بوده و در این راه سختی های بسیاری را متحمل شده است. امروزه به علت رشد روز افزون جمعیت و مصرف بیش از اندازه و بر پایی صنایع بزرگ، استفاده از انواع ماشین آلات، تجهیزات ، فرایندها و مواد شیمیایی و … امری گریزناپذیر شده است.
صنعتی شدن و تولید فزاینده مخاطراتی گوناگون را برای نیروی کار به ارمغان آورده و موجب شود نیروی کار در معرض عوامل زیان آور بسیار قرار گیرد، عواملی که جزء جدایی ناپذیر صنعت و تولید به شمار می آیند و همواره تندرستی نیروی کار را تهدید می کنند. از این رو حفاظت از تندرستی نیروی کار و بهسازی محیط کار از اهمیت شایان توجه برخوردار است.
این گزارش جهت بررسی مسائل بهداشت حرفه ای در کارخانه داروپخش طی یک دوره کارآموزی تهیه شده و سعی شده در آن پس از بررسی ها و ارزیابی ها و اندازه گیریهای انجام شده و ارائه اطلاعات لازم در زمینه مسائل مختلف و عوامل زیان آور کار پیشنهادات مفید و موثری جهت بهتر سازی محیط کار ارائه شود.
امید روزیکه نیروی کار در تمام صنایع ایران از سلامت و ایمنی کامل برخوردار شود.
بهداشت حرفه ای در صنایع داروسازی :
بهداشت حرفه ای در صنایع داروسازی از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا محصول نهایی تولید شده در کارخانه های داروسازی دارویی بوده و مصرف کنندگان آن بیماران می باشند. بنابراین حفظ شرایط صد درصد بهداشتی مطابق استانداردهای بین المللی در محیط کارخانه امری است ضروری که کنترل آن بر عهده مسئولین متخصص واگذار شده و آنها موظیف به نظارت مستقیم بهداشت محیط کار می باشند.
برای درک صحیح از مفهوم بهداشت حرفه ای در کارخانجات داروسازی بهتر است به تعریف بهداشت حرفه ای توجه کافی داشته باشیم در واقع بهداشت حرفه ای عبارتست از علم و هنر پیشگیری از اثرات سوئی که در طرز کار، محیط کار و خصلت کار وجود دارد و سلامت شاغل را به خطر انداخته وباعث ایجاد بیماری های حرفه ای، مسمومیت های شغلی و حوادث ناشی از کار می شود ( براساس تعریف ALHA (انجمن متخصصین مهندسی بهداشت حرفه ای آمریکا) همانطور که می دانیم مواد اولیه مصرفی در کارخانجات دارویی بیشتر از مواد شیمیایی تشکیل می یابد. بنابراین در صورت عدم استفاده صحیح از موارد مزبور عوامل شیمیایی مورد مصرف ممکن است در اثر تماس با اعضای بدن کارگران و با ورود به دستگاه تنفسی و گوارشی و همینطور از طریق پوست موجبات ناراحتی آنان را فراهم بسازد و با مواد شیمیایی ممکن است باعث تحریک و سایر عوارض دیگر گردد.
از جمله عوراض زیان آور فیزیکی که در کارخانجات داروسازی ممکن است روی سلامتی کارگران اثر منفی داشته باشد می توان سروصدا، روشنایی، حرارت و امثال آنها را ذکر کردکه در بخشهای مختلف به نحوی موجبات ناراحتی کارگران را سبب می شوند و می بایست راههای کنترل صحیح آنها را شناسایی نمود و در صورتیکه راه کنترل به نحوی وجود داشته باشد با وسایل حفاظت فردی مناسب اقدام به جلوگیری از عوارض نامطلوب آنها نمود.
مقدمه ۳
بهداشت حرفه ای و حفاظت صنعتی در صنایع داروسازی ۵
سازمانها و تشکیلات بهداشت حرفه ای و حفاظت صنعتی در ایران ۶
تاریخچه و مشخصات شرکت کارخانجات داروپخش ۷
فصل اول ۱۰
مقدمه ۱۱
صوت چیست؟ ۱۱
امواج صوتی ۱۱
سروصدا : (Noise) 12
انواع سر وصدا ۱۲
اثرات زیاد آور سروصدا ۱۳
روشهای اندازه گیری سروصدا در محیط کار ۱۴
استانداردهای سروصدا ۱۶
بررسی سروصدا در کارخانه داروپخش ۱۶
نتایج بدست آمده ۱۸
نام محل اندازه گیری ۱۸
روش اندازه گیری ۱۸
وسیله اندازه گیری ۱۸
تعداد ایستگاه ها ۱۸
حداکثر صدای موجود ۱۸
حداقل صدای موجود ۱۸
میانگین صدای موجود ۱۸
انحراف معیار صدای موجود ۱۸
تعداد دستگاه های فعال ۱۸
جنس دیوار ۱۸
جنس سقف ۱۸
جنس کف ۱۸
بسته بندی کارپول ۱۸
بسته بندی آمپول ۸۲ ۱۸
سالن پرکنی شربت ۱۸
صدا سنج دیجیتالی ۱۸
گچ و آجر ۱۸
گچ کاذب ۱۸
آپوکسی ۱۸
بسته بندی قرص و کپسول ۱۸
ایستگاه بندی ۱۸
صدا سنج دیجیتالی ۱۸
گچ و آجر ۱۸
گچ کاذب ۱۸
سنگ ۱۸
دستگاه بسته بندی ۱۹
«سالن بازسازی چشمی دسته بندی کارپول » ۱۹
دستگاه چاپ و بسته بندی ۱۹
«سالن چاپ و بسته بندی آمپول » ۱۹
کنترل سروصدا ۲۱
بررسی نتایج بدست آمده ۲۲
پیشنهادات ۲۳
روشنایی ۲۵
نور ۲۷
واحدهای روشنایی ۲۷
هدف از تامین روشنایی مناسب: (کولینز،۱۹۷۰) ۲۸
تاثیرات روشنایی ۲۹
انواع روشنایی های محیط کار ۳۰
منابع نور ۳۱
مشخصات اصلی منابع روشنایی مصنوعی ۳۲
منابع روشنایی مصنوعی ۳۲
اندازه گیری میزان نور در کارخانه داروپخش ۳۳
نام محل اندازه گیری ۴۰
روش اندازه گیری ۴۰
وسیله اندازه گیری ۴۰
تعداد ایستگاه ها ۴۰
حداکثر نور موجود در محیط (Lux) 40
حداقل نور موجود در محیط (Lux) 40
میانگین روشنایی محیط کار(Lux) 40
حد کمینه ۴۰
حد پیشنهادی ۴۰
تعداد ایستگاههای کمتر از کمینه ۴۰
تعداد ایستگاههای بیشتر از پیشنهادی ۴۰
تعداد لامپ ۴۰
نوع لامپ ۴۰
تعداد لامپهای سوخته ۴۰
بسته بندی شربت ۴۰
بسته بندی کارپول ۴۰
تجزیه و تحلیل نتایج بدست آمده ۴۱
پیشنهادات ۴۲
شرایط جوی ۴۳
مقدمه ۴۴
منابع عمده تولید گرما ۴۵
راههای تبادل گرمایی بدن با محیط اطراف ۴۵
۱- متابولیسم (Metabulysm) 45
عوامل محیطی موثر در شرایط جوی : (ISO,1989) 46
شاخص WBGT ( دمای ترگوی سان) ۴۸
لباس کار نخی تابستانی ۴۹
ارزیابی بارکاری ۵۱
سبک ۵۱
انواع کار ۵۲
روشهای اندازه گیری شرایط جوی ۵۲
بررسی شرایط جوی در کارخانه داروپخش ۵۴
۱- سالن ساخت پماد ۵۴
۲- سالن اتوکلاو S.V.Ps 55
3- سالن اتوکلاو و بسته بندی سرم ۵۵
۴- سالن بسته بندی قرص و کپسول ۵۵
میزان کار و استراحت ۵۷
میزان سنگین کار ۵۷
کار پیوسته ۵۷
بررسی نتایج بدست آمده ۵۷
پیشنهادات ۵۹
عوامل شیمیایی زیان آور محیط کار ۶۰
مقدمه ۶۱
آلاینده های شیمیایی و تقسیم بندی آنها ۶۲
تقسیم بندی آلاینده ها براساس حالت فیزیکی ۶۲
تقسیم بندی آلاینده ها بر پایه اثرهای فیزیولوژیک: (سم شناسی صنعتی، تالیف دکتر ثنایی، ۱۳۷۵) ۶۴
راههای ورود مواد شیمیایی به بدن ۶۵
راههای دفع مواد شیمیایی ۶۷
بررسی عوامل شیمیایی زیان آور در کارخانه داروپخش ۶۷
فنول (Phenol) : (Merck Manual) 67
- فرمالدئید (Formaldehyde) 69
- متانول (Methonal) 70
- ایزوپروپیل الکل (Iso prophy lakohel) 71
- تالک (Talc) 72
- پارافین ۷۳
- گلیسرین (Glycern) 73
- مورفین سولفات (Morphine Sulfate) 74
- کدئین (Codeine) 74
بررسی سیستم تهویه موجود در بخشهای مختلف کارخانه ۷۵
پیشنهادات ۷۷
مقدمه ۸۰
ارگونومی ۸۱
تقسیم کارهای جسمی از نظر ارگونومی ۸۱
۱- کارهای دینامیکی سخت ۸۱
۲٫ کارهای دینامیکی موضعی ۸۲
۳٫ کارهای استاتیک ۸۲
اثرات کار استاتیک ۸۳
کار ایستاده و تاثیرات آن ۸۳
ارتفاع سطح کار: (مارتین هلاندر) ۸۴
کار بصورت نشسته و تاثیرات آن ۸۶
ارتفاع میزکار: (Mc convill et al) 87
آنتروپومتری ۸۸
پارامترهای اندازه گیری شده در کارخانه داروپخش ۸۹
نحوه انجام کار ۹۱
ارتفاع چشم ۹۵
طراحی صندلی ۹۶
حمل دستی بار و دردهای کمر ۹۹
روش صحیح بلند کردن بار: ( سازمان بین المللی کار (۱۹۷۲) ۹۹
طراحی ابزار ۱۰۰
اصول طراحی ابزار ۱۰۲
بررسی مسائل ارگونومیک در کارخانه داروپخش ۱۰۳
ایمنی در صنعت (مهندسی رجبی، ابراهیم، ایمنی در صنعت (۱۳۶۹)) ۱۰۷
ایمنی عمومی ۱۰۷
۱- کمیته های حفاظتی ۱۰۸
۲- نظم و نظافت کارگاهی ۱۱۰
۳- آموزش ایمنی، اعلانات و پوسترها ۱۱۱
۴- کاربرد رنگ واشکال هندسی ۱۱۲
کدهای ایمنی طبق استاندارد موسسه بین المللی استاندارد امریکا ANSI 113
استانداردهای ایزو ونقش آن در ارتقاء ایمنی در کارخانه ۱۱۵
چک لیست ایمنی عمومی ۱۱۸
پیشنهادات ۱۱۸
ایمنی ماشین آلات ۱۲۰
دستگاه پرس قرص ۱۲۲
چک لیست پرس قرص ۱۲۳
بررسی ایمنی پرس قرص ۱۲۴
دستگاه آسیاب و گرانول سازی ۱۲۵
چک لیست دستگاه آسیاب ۱۲۶
بررسی ایمنی دستگاه آسیاب ۱۲۶
دستگاه بسته بندی ۱۲۷
چک لیست ایمنی ماشین آلات ۱۲۸
بررسی ایمنی دستگاه بسته بندی ۱۲۸
نتایج بدست آمده از بررسی ایمنی ماشین آلات در کارخانه داروپخش ۱۲۹
پیشنهادات ۱۲۹
گزارش کاراموزی بررسی مسائل بهداشت حرفه ای در کارخانه داروپخش در 116 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه:
انسان از آغاز آفرینش به منظور استمرار حیات، به کار و کوشش مجبور بوده و در این راه سختی های بسیاری را متحمل شده است. امروزه به علت رشد روز افزون جمعیت و مصرف بیش از اندازه و بر پایی صنایع بزرگ، استفاده از انواع ماشین آلات، تجهیزات ، فرایندها و مواد شیمیایی و … امری گریزناپذیر شده است.
صنعتی شدن و تولید فزاینده مخاطراتی گوناگون را برای نیروی کار به ارمغان آورده و موجب شود نیروی کار در معرض عوامل زیان آور بسیار قرار گیرد، عواملی که جزء جدایی ناپذیر صنعت و تولید به شمار می آیند و همواره تندرستی نیروی کار را تهدید می کنند. از این رو حفاظت از تندرستی نیروی کار و بهسازی محیط کار از اهمیت شایان توجه برخوردار است.
این گزارش جهت بررسی مسائل بهداشت حرفه ای در کارخانه داروپخش طی یک دوره کارآموزی تهیه شده و سعی شده در آن پس از بررسی ها و ارزیابی ها و اندازه گیریهای انجام شده و ارائه اطلاعات لازم در زمینه مسائل مختلف و عوامل زیان آور کار پیشنهادات مفید و موثری جهت بهتر سازی محیط کار ارائه شود.
امید روزیکه نیروی کار در تمام صنایع ایران از سلامت و ایمنی کامل برخوردار شود.
بهداشت حرفه ای در صنایع داروسازی :
بهداشت حرفه ای در صنایع داروسازی از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا محصول نهایی تولید شده در کارخانه های داروسازی دارویی بوده و مصرف کنندگان آن بیماران می باشند. بنابراین حفظ شرایط صد درصد بهداشتی مطابق استانداردهای بین المللی در محیط کارخانه امری است ضروری که کنترل آن بر عهده مسئولین متخصص واگذار شده و آنها موظیف به نظارت مستقیم بهداشت محیط کار می باشند.
برای درک صحیح از مفهوم بهداشت حرفه ای در کارخانجات داروسازی بهتر است به تعریف بهداشت حرفه ای توجه کافی داشته باشیم در واقع بهداشت حرفه ای عبارتست از علم و هنر پیشگیری از اثرات سوئی که در طرز کار، محیط کار و خصلت کار وجود دارد و سلامت شاغل را به خطر انداخته وباعث ایجاد بیماری های حرفه ای، مسمومیت های شغلی و حوادث ناشی از کار می شود ( براساس تعریف ALHA (انجمن متخصصین مهندسی بهداشت حرفه ای آمریکا) همانطور که می دانیم مواد اولیه مصرفی در کارخانجات دارویی بیشتر از مواد شیمیایی تشکیل می یابد. بنابراین در صورت عدم استفاده صحیح از موارد مزبور عوامل شیمیایی مورد مصرف ممکن است در اثر تماس با اعضای بدن کارگران و با ورود به دستگاه تنفسی و گوارشی و همینطور از طریق پوست موجبات ناراحتی آنان را فراهم بسازد و با مواد شیمیایی ممکن است باعث تحریک و سایر عوارض دیگر گردد.
از جمله عوراض زیان آور فیزیکی که در کارخانجات داروسازی ممکن است روی سلامتی کارگران اثر منفی داشته باشد می توان سروصدا، روشنایی، حرارت و امثال آنها را ذکر کردکه در بخشهای مختلف به نحوی موجبات ناراحتی کارگران را سبب می شوند و می بایست راههای کنترل صحیح آنها را شناسایی نمود و در صورتیکه راه کنترل به نحوی وجود داشته باشد با وسایل حفاظت فردی مناسب اقدام به جلوگیری از عوارض نامطلوب آنها نمود.
این سازمانها عبارتند از سازمانهای دولتی مسئول در امر بهداشت حرفه ای و حفاظت صنعتی وسازمانهای اختصاصی که از طرف صنایع ایجاد می گردند.
سازمانهای دولتی یا مستقیماً مجری برنامه های بهداشت حرفه ای و حفاظت صنعتی بوده و یا موظف در نظارت بر انجام امور و یا اینکه مسئول آموزش کادر فنی مورد لزوم می باشند. وزارت کار و امور اجتماعی مسئولیت مستقیم در مقابل مسائل کار و کارگری داشته و فعالیت گسترده ای در این زمینه دارد.
سازمان تامین اجتماعی و وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی در سطح کشور فعالیت های جنبی در زمینه بهداشت حرفه ای دارند. اینک به ذکر قانون کار وزارت کار و سازمان تامین اجتماعی و آیین نامه های کمیته حفاظت و بهداشت حرفه ای می پردازیم.
1) قوانین کار، وزارت کار مورد استناد فعالیتهای بهداشت حرفه‌ای:
ماده های 2،85،86،87،88،89،90،91،92،93،94،95،96،97،98،99،100،101،102،103،
104،105،106،156،179،193
2) آئین نامه های سازمان تامین اجتماعی :
ماده های 3،4،54،60،61،65،66،88،90
3) آئین نامه های کمیته حفاظت فنی :
ماده های 1،2،3،4،5،6،7
گزارش کارآموزی بررسی مسائل بهداشت حرفه ای در کارخانه داروپخش و راهکارهای آن (ارگونومی)
مقدمه:
انسان از آغاز آفرینش به منظور استمرار حیات، به کار و کوشش مجبور بوده و در این راه سختی های بسیاری را متحمل شده است. امروزه به علت رشد روز افزون جمعیت و مصرف بیش از اندازه و بر پایی صنایع بزرگ، استفاده از انواع ماشین آلات، تجهیزات ، فرایندها و مواد شیمیایی و … امری گریزناپذیر شده است.
صنعتی شدن و تولید فزاینده مخاطراتی گوناگون را برای نیروی کار به ارمغان آورده و موجب شود نیروی کار در معرض عوامل زیان آور بسیار قرار گیرد، عواملی که جزء جدایی ناپذیر صنعت و تولید به شمار می آیند و همواره تندرستی نیروی کار را تهدید می کنند. از این رو حفاظت از تندرستی نیروی کار و بهسازی محیط کار از اهمیت شایان توجه برخوردار است.
این گزارش جهت بررسی مسائل بهداشت حرفه ای در کارخانه داروپخش طی یک دوره کارآموزی تهیه شده و سعی شده در آن پس از بررسی ها و ارزیابی ها و اندازه گیریهای انجام شده و ارائه اطلاعات لازم در زمینه مسائل مختلف و عوامل زیان آور کار پیشنهادات مفید و موثری جهت بهتر سازی محیط کار ارائه شود.
امید روزیکه نیروی کار در تمام صنایع ایران از سلامت و ایمنی کامل برخوردار شود.
واژه ارگونومی، آمیزه‌ای از دو واژه ارگو ( به معنای کار) و نوموس ( به معنای قانون) است. این واژه ، نخستین بار در سال 1857 از سوی فردی بنام و وجسیچ جاستر زبوسکی، در یک روزنامه لهستانی به کار برده شد(کارووسکی 1991)
در آمریکا، مهندسی عوامل انسانی، مترادف واژه ارگونومی دانسته شده است. ارگونومی در اروپا، ریشه در فیزیولوژی کار، بیومکانیک و طراحی ایستگاه کار دارد.
«هدف نخستین دانش ارگونومی، طراحی است»
بهداشت حرفه ای و حفاظت صنعتی در صنایع داروسازی :
بهداشت حرفه ای و حفاظت صنعتی در صنایع داروسازی از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا محصول نهایی تولید شده در کارخانه های داروسازی دارویی بوده و مصرف کنندگان آن بیماران می باشند. بنابراین حفظ شرایط صد درصد بهداشتی مطابق استانداردهای بین المللی در محیط کارخانه امری است ضروری که کنترل آن بر عهده مسئولین متخصص واگذار شده و آنها موظف به نظارت مستقیم بهداشت محیط کار می باشند.
برای درک صحیح از مفهوم بهداشت حرفه ای در کارخانجات داروسازی بهتر است به تعریف بهداشت حرفه ای توجه کافی داشته باشیم در واقع بهداشت حرفه ای عبارتست از علم و هنر پیشگیری از اثرات سوئی که در طرز کار، محیط کار و خصلت کار وجود دارد و سلامت شاغل را به خطر انداخته وباعث ایجاد بیماری های حرفه ای، مسمومیت های شغلی و حوادث ناشی از کار می شود ( براساس تعریف ALHA (انجمن متخصصین مهندسی بهداشت حرفه ای آمریکا) همانطور که می دانیم مواد اولیه مصرفی در کارخانجات دارویی بیشتر از مواد شیمیایی تشکیل می یابد. بنابراین در صورت عدم استفاده صحیح از موارد مزبور عوامل شیمیایی مورد مصرف ممکن است در اثر تماس با اعضای بدن کارگران و با ورود به دستگاه تنفسی و گوارشی و همینطور از طریق پوست موجبات ناراحتی آنان را فراهم بسازد و با مواد شیمیایی ممکن است باعث تحریک و سایر عوارض دیگر گردد.
از جمله عوراض زیان آور فیزیکی که در کارخانجات داروسازی ممکن است روی سلامتی کارگران اثر منفی داشته باشد می توان سروصدا، روشنایی، حرارت و امثال آنها را ذکر کردکه در بخشهای مختلف به نحوی موجبات ناراحتی کارگران را سبب می شوند و می بایست راههای کنترل صحیح آنها را شناسایی نمود و در صورتیکه راه کنترل به نحوی وجود داشته باشد با وسایل حفاظت فردی مناسب اقدام به جلوگیری از عوارض نامطلوب آنها نمود.
این سازمانها عبارتند از سازمانهای دولتی مسئول در امر بهداشت حرفه ای و حفاظت صنعتی وسازمانهای اختصاصی که از طرف صنایع ایجاد می گردند.
سازمانهای دولتی یا مستقیماً مجری برنامه های بهداشت حرفه ای و حفاظت صنعتی بوده و یا موظف در نظارت بر انجام امور و یا اینکه مسئول آموزش کادر فنی مورد لزوم می باشند. وزارت کار و امور اجتماعی مسئولیت مستقیم در مقابل مسائل کار و کارگری داشته و فعالیت گسترده ای در این زمینه دارد.
سازمان تامین اجتماعی و وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی در سطح کشور فعالیت های جنبی در زمینه بهداشت حرفه ای دارند. اینک به ذکر قانون کار وزارت کار و سازمان تامین اجتماعی و آیین نامه های کمیته حفاظت و بهداشت حرفه ای می پردازیم.
1) قوانین کار، وزارت کار مورد استناد فعالیتهای بهداشت حرفه‌ایو حفاظت صنعتی:
ماده های 2،85،86،87،88،89،90،91،92،93،94،95،96،97،98،99،100،101،102،103،
104،105،106،156،179،193
2) آئین نامه های سازمان تامین اجتماعی :
ماده های 3،4،54،60،61،65،66،88،90
3) آئین نامه های کمیته حفاظت فنی :
ماده های 1،2،3،4،5،6،7
در برگرفته شده از آئین نامه های حفاظت کار ، موسسه کار و تامین اجتماعی)
تاریخچه و مشخصات شرکت کارخانجات داروپخش :
شرکت داروپخش در تاریخ 23/10/1334 با سرمایه 000/000/250 ریال با عنوان بنگاه خیریه داروپخش به منظور ارائه خدمت دارویی در زمینی به مساحت 20 هکتار در کیلومتر 18 اتوبان کرج آغاز به کار نمود. محصولات بخش تولیدی این مجتمع در آغاز حدود 20 قلم و شامل انواع آمپول ، قرص و شربت بود، که تا پیروزی انقلاب اسلامی تنوع تولیدات کارخانه به 80 قلم رسید.
مجموعه بزرگ داروپخش در سال 1357 پس از به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی به وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ملحق و با توجه به اجرای نظام نوین دارویی، همگام با سایر کارخانجات تولیدی محصولات خود را با نام ژنریک تولید و به بازار عرضه نمود و از سال 1359 با دگرگونی که در ساختار تشکیلاتی این مجموعه رخ داد با نام شرکت سهامی داروپخش به تلاش خود ادامه داد که از اسفند سال 1371 مالکیت آن از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به سازمان تامین اجتماعی منتقل و با نام شرکت داروپخش (سهامی خاص) به فعالیت خود ادامه می دهد.