مقاله موتور اونیورسال و دیمر
قسمتی از متن:
موتور یونیورسال:
شاید راه دستیابی به طرح موتوری که بتواند با منبع تغذیه ac تکفاز کار کند، راه اندازی ماشینdc به وسیله یک منبع تغذیهac است. همانطور که می دانیم گشتاور القایی موتور dc از رابطه رو به رو بدست می آید : T=K.Q.Ia
اگر پلاریته ولتاژ اعمالی به موتور dc شنت یا سری را معکوس کنیم، جهت فوران میدان وجهت جریان آرمیچر، هر دو معکوس می شود و گشتاور القایی حاصل در همان جهت قبلـی ادامه می یابد. بنابرایـن، می توانیم با اتصال موتور dcبه منبع تغذیه ac،به گشتاور نوسانی اما یکسو دست یابیم. چنیـن طرحی فقط در موتور dc سری عملی است زیرا باید جریان آرمیچر و جریان میدان دقیقاً به طور همزمان معکوس شوند . در موتورهای dc شنت، اندوکـتانس بسیار زیاد میدان، موجب تاخیر در معکوس شدن جریان میدان می شود و بدین ترتیب به طور غیر قابل قبولی ، گشتاور متوسط القایی کاهش می یابد. به منظور اینکـه موتورdc سری به طور موثری در ac کار کـند، باید قطبهای میدان و بدنه استاتور آن به طور کامل مورق باشد؛ در غیر اینصورت، موتور تلفات هسته ای هـنگـفـتی خواهد داشت. وقتی قطبها و استاتور مورق باشد، این موتور اغلب موتور یونیورسال نامیده می شود، زیرا می تواند هم بابرق dc وهم با برق ac کار کند. وقتی موتور در برقac کار می کند، کمو تاسیون آن خیلی بدتر از کموتاسیون با برقdc خواهد بود. در جاروبکها جرقه اضافی توسط عمل ترانسفورماتوری القای ولتاژ در کلافهایی که زیر کموتاسیون می روند به وجود می آید. این جرقها به میزان قابل توجهی از عمر جاروبک کاسته، می تواند منبع تداخل فرکانس رادیویی در برخی محیطها باشد.
مشخصه گشتاور_سرعت یک موتور یونیورسال با منبع ولتاژ ac به دو دلیل با مشخصه گشتاور_سرعت همین ماشین به هنگام کار با منبع ولتاژ dc تفاوت دارد: 1)سیم پیچیـهای آرمیچر و میدان، راکـتانسهای نسبتاً بزرگی در فرکانس 50یا60 هرتز دارند. قسمت قابل ملاحظه ای از ولتاژ ورودی روی این راکـتانسها افت می کند و بنابراین Ea به ازای ولتاژ ورودی معینی در مدت کارac، کوچکـتر از Ea در مدت کار dcاست. چون: Ea=KQW 2/1 2)بعلاوه ولتاژ پیک سیستم ac، ( 2) برابر مقدار rms آن است، از اینرو ممکن است اشباع مغناطیسی در نزدیکی جریان پیـک ماشیـن اتفاق بیفتد. این اشباع می تواند به طور قابل توجهی، فوران rms موتور را به ازای سطح جریان معینی کاهش دهد و به کاهش گشتاور القایی ماشیـن مـنجـر شود. از آنجا که کاهش فوران باعث افزایش سرعت ماشین dc می شود،از اینرو مـمکن است این اثر تا حدودی افت سرعت ناشی از اثر اول را از بین ببرد. از کاربردهای موتور یونیورسال می توان در جایی که وزن کم و گشتاور زیاد مـد نظر باشد استفاده کرد .
انتقال برق بدون سیم از سطح ماه
یکی از ایده های جدید تولید انرژی، انتقال انرژی خورشیدی از سطح ماه بصورت بی سیم است. اصول اولیه این طرح توسط دکتر دیوید کریسول (Dr. David Criswell) محقق دانشگاه هوستون تگزاس و مدیرمؤسسه Space Systems Operations ارائه شده است. بر اساس این طرح، ابتدا مجموعه ای بسیار وسیع از سلولهای خورشیدی بر سطح ماه (که همیشه به طرف زمین است) قرار داده میشوند تا نور خورشید را به انرژی الکتریکی تبدیل کنند. سپس انرژی الکتریکی حاصله به یک فرستنده مایکروویو ارسال میشود تا به امواج رادیویی در فرکانس 2.5 گیگاهرتز تبدیل شده و از آنجا بوسیله آنتنهای با پهنای بیم (beam) بسیار باریک بطرف زمین ارسال گردد. در سطح زمین این امواج الکترومغناطیسی پر قدرت بوسیله آرایه های بسیار بزرگ (very large array) از آنتنهای مایکروویو دریافت شده و دوباره به انرژی الکتریکی تبدِل میشوند. همچنین بخشی از این امواج توسط ماهواره های مخصوصی که در اطراف کره زمین قرار خواهند گرفت به نقاط دیگر کره زمین که در دید مستقیم ماه نمی باشند منعکس میشوند.