آزمایشگاه شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی عمومی

قسمتهایی ازمتن:

مقدمه :

حلالیت عبارت است ازمقداری ازیک جسم برحسب گرم که در دمای معین درصد گرم حلال ، حل شده و تولید محلول سیر شده ای حل کند ولی آنچه که بیشتر متداول است قابلیت حل شدن است که برای یک ماده برابر است با مولاریتة آن .

ماده از ذرات کوچکی به نام مولکول تشکیل یافته است که دارای حرکات انتقالی – ارتعاشی و چرخشی است . مولکولها همدیگر را می ربایند در واقع بین آنها نیروهای جاذبه و دافعه وجود دارد .

در مورد گازها باید توجه داشت که این نیروها صفر است . درحالت مایع نیروهای جاذبه بین مولکولی نسبتاً ضعیف تر از حالت جامد بوده و فاصلة بین مولکولها بیشتر و در نتیجه تا اندازه ای از یکدیگر دورند، به طوری که آزادانه می توانند به تمام جهات حرکت کنند ، به همین دلیل مایعات شکل معینی ندارند و جامدات دارای حرکت ارتعاشی هستند . همچنین بین مولکولهای مایع فضای خالی وجود دارد که این فضا در جامدات کمتر است .

مراحل انحلال :

1 – تماس : با در نظر گرفتن نظریة « ذره ای جنبشی » ماده می توان گفت که یک لایه ازمولکولها ، اتم ها یا یون های سطح خارجی ماده حل شونده بایک لایه از مولکولهای حلال ، مجاورشده و درنتیجه بین دو فاز مادة حل شونده و حلال تماس حاصل می شود .

2- انحلال : دراین مرحله مولکولها ، اتم ها یا یون های دو ماده که باهم در تماسند هر کدام ارتباط خود را با ذره های همانندشان قطع می کنند و در فضای مجاور سطح تماس ، مخلوطی شامل هردوذره به وجود می آید. هرچه ذره های جامد ریزتر باشند سرعت انحلال بیشتر است زیرا ریزتر بودن ذره های جامد سبب ازدیاد سطح خارجی آنها شده ، مقدار برخوردهای مؤثر با مولکولهای حلال در واحد سطح بیشتر می شود .

3- پخش : پراکندگی ذره های حل شونده درون حلال تا زمانی که بین قسمتهای مختلف محلول ، تفاوت غلظت وجود دارد همچنان ادامه پیدا می کند ولی به محض آنکه این تفاوت غلظت ازبین رفت درحرکت انتقالی ذره های حل شده تعادل به وجودمی آید . یعنی درتمام حجم محلول ، ذره های ماده حل شونده به طور یکنواخت پخش شده و جابجایی مولکولها مساوی است . ...

...

مطالب:

مقدمه

مراحل انحلال :

آزمایش اول

« آزمایش حلالیت »

آزمایش دوم :

تأثیرمتقابل حلال وحل شونده

آزمایش سوم :

تیتراسیون :

آزمایش چهارم :

1- تعیین واکنش اسیدوباز :

2- تعیین گرمای انحلال :

آزمایش پنجم :

تعیین جرم مولکولی : ( شناسائی یک مادة مجهول بااستفاده ازجرم مولکولی ) .

آزمایش ششم

تیتراسیون های اکسیدی – احیایی :

آزمایش هفتم

قانون بقای جرم :

آزمایش هشتم :

اندازه گیری میزان سختی آب :

خرید فایل

آزمایشگاه شیمی آلی

آزمایشگاه شیمی آلی

قسمتهایی از متن بهمراه فهرست مطالب:

مقدمه

بخش آزمایشگاهی یک دوره مقدماتی شیمی آلی مکمل قسمت درسی است ,در اینجا به طور مستقیم می آموزید که ترکیبها وواکنشهایی که در درس توصیف می شوند تنها علایم اختصاری نیستند.به علاوه حتی بسیاری از مفاهیم نظری را که دردرس مورد بحث قرار می گیرند می توان در سطح مقدماتی آزمایش کرد و متوجه خواهید شدکه جمع آوری و تفسیر نتایج به قالب نظری موضوع صورت واقعی می دهد.

ولی به احتمال زیاد مهمترین هدف این آزمایشگاه ایجاد آشنایی به فنون عملی شیمیدان آلی با تجربه است. مسلما فراگیری طرز کار با مواد شیمیایی آلی و به کار بردن صحیح دستگاهها قسمت ضروری آموزش شیمیدان است. نکته ای که کمتر بدیهی ولی به همین اندازه اهمیت دارد آن است که آموزش تقرب علمی به کار آزمایشگاهی به آنچه فن خوب تجربی نامیده می شود منتهی می شود. در بندهای زیر بیشنهادهایی برای کمک به توسعه فن خوب می شود.

هیچگاه آزمایشی را شروع نکنید مگر اینکه مفهوم کلی آن آزمایش و دلایل اعمال مبهم آن را درک کنید .این کار مستلزم آن است که آزمایشی را قبل از آمدن به آزمایشگاه مطالعه (نه فقط خواندن) کنید.به همین دلیل معمولا"تجربه های آزمایشگاهی را به جزدر شرایط غیر عادی چند روز قبل تعیین می کنند.در صورتی که خوب آماده باشید نه تنها کارتان در آزمایشگاه بهتر می شود بلکه از نظر معلومات و همچنین نمره نیز بهره بیشتری می برید . ...

...

:=:=:=:=:=:=:=:=:

مقدمه و ایمنی در آزمایشگاه 2

شناسایی الکل ها 4

شناسایی آلدئید ها از کتون ها 6

تهیه صابون 10

تهیه آسپرین 14

تهیه نیترو بنزن 18

تهیه آنیلین 20

تهیه پارارد 24

خالص کردن پارارد 28

استیله کردن آنیلین 31

نیترو دارکردن استانیلید 34

کروماتوگرافی 37

تهیه استر 40

بعضی از وسایل آزمایشگاه شیمی آلی 47

منابع

:=:=:=:=:=:=:=:=:

عنوان آزمایش:

خالص کردن پارا رد و تعیین بازده واکنش

شماره آزمایش: .....................................................

وسایل مورد نیاز: 1- پی ست 2- پی پت 3 -دما سنج 4- هم زن 5 – دماسنج 6- لوله موئین 7 - سه پایه 8-چراغ گاز 9- قیف 10- دستگاه صافی خلاء

مواد مورد نیاز:1- گلیسرین2 - آب مقطر 3 - ا لکل

نام آزمایش کننده:

نام همکاران:

استاد مربوطه:

شرح تئوری :

همه ترکیبات آزو در شرایطی که کاهش ترکیبات نیترو با آنها مطابقت دارند به آمین های نوع اول قابل تبدیل اند.

بنابراین از طریق جفت شدن آزویی می توان یک گروه آمین نوع اول را به جز جفت شدن تبدیل کرد در این جریان –Oو-P و دی آمین ها یا آمینو فنول ها تولید می شود.

که در سایر روش ها دشوار تر بدست می آیند . جفت شدن آزویی در صنعت به مقیاس وسیعی برای تهیه رنگینه ها ی آزویی به کار می رود این رنگینه تقریبا شامل نیمی از سهم اصلی مجموع تولید رنگینه های آرویی به کار می رود این گروه رنگینه تقریبا شامل نیمی از سهم اصلی مجموع تولید رنگدانه هاست .

به طریق جفت شدن نمک های دی آزونیوم تعداد بسیاری از آمین های آروماتیک (آنیلینهای استخلافی نفتیل آمین ها و.....)و اجزای جفت شدن مختلف تعداد زیادی از رنگینه های آزویی تهیه شده اند . مهمترین آنها رنگینه ها ی آزویی (عاری از فلز)آنیونی هستند آنها دارای یک یا چندین گروه سولفور بوده ودر نتیجه در آب محلول اند بر اثر تجزیه یک رنگینه آنیونی (نام)می دهند.

رنگینه آزویی آنیونی روی انواع رنگ شوینده ها بر حسب رنگ پذیری متفاوتشان تفاوت ها ی محسوسی نشان می دهند واز این لحاظ به دو دسته تقسیم می شوند . رنگینه آزویی اسیدی مثلا نارنجی ا ا برای رنگ کردن ترکیبات اولیه ای که گروههای بازی دارند (پشم وابریشم و پلی آمیدو چرم)رنگینه آزوئی مستقیم برای رنگ کردن الیاف سلولزی غیر خورنده اولین رنگینه آزوئی کشنده مستقیم قرمز گنگو بوده ولی به علت خلوص جزئی آن از مدتها پیش به عنوان رنگ الیاف فاقد اهمیت شده است امروزه تولید همه رنگینه هایی که از بنزیدین سرطان زا مشتق می شوند به شدت کاهش یافته یا متوقف شده اند . ....

...

خرید فایل

مقاله شیمی تجزیه

مقاله شیمی تجزیه

مقدمه

شیمی در یک نگاه

نگاه اجمالی

سیر تحولی و رشد
ماهیت روشهای تجزیه‌ای
انواع تجزیه

دید کلی
کاربردهای شیمی تجزیه

آینده شیمی تجزیه
شیمی تجزیه کمی

دید کلی

نقش شیمی ‌تجزیه در علوم

طبقه‌بندی روشهای تجزیه کمی

درجه‌بندی و اندازه گیری

محاسبه نتایج

"""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""

شیمی تجزیه

مقدمه :

شیمی در یک نگاه

شیمی مطالعهٔ ساختار، خواص، ترکیبات، و تغییر شکل مواد است. این علم مربوط می‌شود به عناصر شیمیایی و ترکیبات شیمیایی که شامل اتمها، مولکولها، و کنش و واکنش میان آنهاست. جدول تناوبی و فهرست ترکیبات را هم مشاهده کنید.
واژه شیمی خود داستان درازی دارد.ریشه این نام در واژه کیمیاست. خاستگاه واژه کیمیا را برخی از یونانی دانسته‌اند و چیستی کار کیمیاگری دگرساختن مس به طلا بود.این واژه و داستان دانش شگفت انگیز پشت آن به همراه دانشش به عربی وارد شد و اروپاییان با این واژه و دانش آن از راه عرب ها آشنا شدند و این دانش را با نام alchemy شناختند.آنگاه آن را در میان خود پروردند تا در سده‌های نزدیک به ریخت فرانسه شیمی به زبان ما بازگشت. دانش شیمی به دو گرایش شیمی محض و شیمی کاربردی تقسیم می‌شود.

نگاه اجمالی

تیوری اتمی پایه و اساس علم شیمی است. این تیوری بیان می‌دارد که تمام مواد از واحدهای بسیار کوچکی به نام اتم تشکیل شده‌اند. یکی از اصول و قوانینی که در مطرح شدن شیمی به عنوان یک علم تأثیر به‌سزایی داشته، اصل بقای جرم است. این قانون بیان می‌کند که در طول انجام یک واکنش شیمیایی معمولی، مقدار ماده نیز تغییر نمی‌کند. (امروزه فیزیک مدرن ثابت کرده که در واقع این انرژی است که بدون تغییر می‌ماند و همچنین انرژی و جرم با یکدیگر رابطه دارند.) ...

...

کاربردهای شیمی تجزیه

کنترل کیفیت محصول
بیشتر صنایع تولیدی نیازمند به تولید با کیفیت یکنواخت هستند. برای کسب اطمینان از برآورده شدن این نیازمندی مواد اولیه و همچنین محصول نهایی تولید ، مورد تجزیه‌های شیمیایی وسیعی قرار می‌گیرند.

نمایش و کنترل آلوده کننده‌ها
فلزات سنگین پسمانده‌های صنعتی و حشره کشهای آلی کلردار ، دو مشکل کاملا شناخته شده مربوط به ایجاد آلودگی هستند. به منظور ارزیابی چگونگی توزیع و عیار یک آلوده کننده در محیط ، به یک روش تجزیه‌ای حساس و صحیح نیاز است و در کنترل پسابهای صنعتی ، تجزیه شیمیایی روزمره حائز اهمیت است.

مطالعات پزشکی و بالینی
عیار عناصر و ترکیبات مختلف در مایعات بدن ، شاخصهای مهمی از بی نظمی‌های فیزیولوژیکی می‌باشند. محتوی قند بالا در ادرار که نشانه‌ای از یک حالت دیابتی است و وجود سرب در خون ، از شناخته‌ترین مثالها در این زمینه می‌باشد.

عیارگیری
از دیدگاه تجارتی در برخورد با مواد خام نظیر سنگهای معدنی ، ارزش سنگ معدن ، از روی فلز موجود در آن تعیین می‌شود. این موضوع ، مواد با عیار بالا را نیز غالبا شامل می‌شود. بطوری که حتی تفاوت کم در غلظت می‌تواند از نظر تجاری تاثیر قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. بنابراین یک روش تجزیه‌ای قابل اعتماد و صحیح از اهمیت اساسی برخوردار است.

خرید فایل

تحقیق شیمی آلی

شیمی آلی

فهرست و قسمتهایی از متن:

مقدمه 1

مواد شیمیایی 2

طبقه بندی مواد شیمیایی 2

1.مواد شیمیایی معدنی 3

2.مواد شیمیایی آلی 3

مقایسه مواد آلی و معدنی 4

اهمیت شیمی آلی 5

منابع بزرگ منابع عالی 5

تقسیم بندی مواد شیمیایی آلی 6

1.هیدروکربنهای ساده 6

2.هیدروکربنهای اکسیژن دار 7

3.هیدروکرنهای نیتروژن دار 7

4.هیدروکربنهای اکسیژن و نیتروژن دار 7

شیمی کربن 7

علت تمایز کربن با سایر ترکیبات 8

تأثیرات بد کربن 9

منابع 10

؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛

مقدمه:

شیمی آلی بخشی از دانش شیمی است که به بررسی هیدروکربن‌ها می‌‌پردازد. به همین دلیل به آن شیمی ترکیبات کربن نیز گفته می‌شود.

پسوند «آلی» یادگار روزهایی است که مواد شیمیایی را بسته به این که از چه منبعی به دست می‌آمدند، به دو دسته معدنی و آلی تقسیم می‌کردند. مواد معدنی آنهایی بودند که از معادن استخراج می‌شدند و مواد آلی آنهایی که از منابع گیاهی یا حیوانی یعنی از موادی که توسط موجودات زنده تولید می‌شدند، به دست می‌آمدند. در واقع تا پیرامون سال ۱۸۵۰ بسیاری از شیمیدانان معتقد بودند که خاستگاه مواد آلی باید موجودات زنده باشند و در نتیجه این مواد را هرگز نمی‌توان از مواد معدنی سنتز نمود.

حتی پس از آن که مشخص شد این مواد لزوماً نبایستی از منابع زنده به دست آیند و می‌توان آنها را در آزمایشگاه سنتز کرد، باز هم مناسبت داشت تا نام آلی برای توصیف آنها و موادی همانند آنها حفظ شود. این تقسیم‌بندی بین مواد معدنی و آلی تا به امروز حفظ شده است.[1]

شیمی آلی

مواد شیمیایی[2]:

ماده ، به هر چیزی که حجمی را اشغال کند و جرمی داشته باشد، اطلاق می‌شود. مواد شیمیایی به موادی اطلاق می‌گردد که معمولا از طریق سنتز شیمیایی تهیه می‌شوند و یا اینکه منشأ طبیعی داشته و مواد اولیه تهیه سایر مواد شیمیایی به حساب می‌آیند. ...

.....

شیمی آلی اهمیت فوق‌العاده زیادی در تکنولوژی دارد و در واقع، شیمی رنگدانه‌ها و داروها، کاغذ و جوهر، رنگهای نقاشی و پلاستیکها، بنزین و تایرهای لاستیکی است؛ همچنین، شیمی غذایی است که می‌خوریم و لباسی است که می‌پوشیم.

شیمی آلی شالوده زیست‌شناسی و پزشکی است. ساختمان موجودات زنده، به غیر از آب، عمدتاً از مواد آلی ساخته شده‌اند؛ مولکولهای مورد بحث در زیست‌شناسی مولکولی همان مولکولهای آلی هستند. زیست‌شناسی در مقیاس مولکولی همان شیمی آلی است.

شاید دور از انتظار نباشد که بگوئیم ما در عصر کربن زندگی می‌کنیم. هر روزه، روزنامه‌ها ذهن ما را متوجه ترکیبات کربن نظیر کلسترول و چربیهای اشباع نشده، هورمونها و استروئیدها، حشره‌کشها و فرومونها، عوامل سرطان زا و شیمی درمانی، دی اِن اِی[1] و ژنها می‌نمایند. به خاطر نفت، جنگها به راه افتاده است. ....

---

[1]- DNA

خرید فایل

مقاله شیمی آلی

شیمی آلی

مقدمه 3

هیدروکربن ها 4

الکل ها 5

خواص فیزیکی 7

تهیه الکل ها 7

اکسایش الکل ها 8

واکنش با هالیدهای هیدروژن 9

فنول 10

واکنش با برم مایع 10

واکنش نیترودار کردن 11

اترها 11

خواص فیزیکی 12

خواص شیمیایی 12

آلدئیدهاو کتون ها 13

واکنش افزایشی 14

اکسایش آلدئیدها وکتون ها 14

کاربرد صنعتی 14

کربوکسیلیک اسیدها 15

استرها 17

عوامل موثر بر استری شدن 17

تولید استیک اسید 18

کاربردهای اسیدهای آلی 19

اسید چرب 19

آبکافت استرها 20

کاربردهای صنعتی استرها 21

آمین ها 22

نمک دی آزونیوم 25

اوره 27

استامید 28

آبگیری از استامید 28

اسید الکل ها 29

آمینو اسیدها 29

کربوهیدرات ها 29

چربی ها 31

پلیمرها 33

باکلیت 35

نمونه سوال 36

منابع 40

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

مقدمه

مطالعه شیمی آلی , تنها بدلیل اهمیت آن در زندگی روزمره , قابل توجیه است اما درک درست این اهمیت در گرو کسب اطلاعاتی در زمینه مبانی شیمی آلی است .

شیمی آلی , شیمی آلی است , چه در آزمایشگاه باشد , چه درکارخانه های شیمیایی , و چه در گیاهان یا بدن انسان . بنابراین اشاره مناسب به جنبه های صنعتی و زیست شناختی توامان یا با جنبه های شیمیایی بنیادی و نظری ,به جای آوردن آنها بصورت جداگانه واقع بینانه تر است .

دلیلی والاتر از رابطه شیمی آلی با زندگی روزمره برای مطالعه آن , اغناء فکری و زیبایی شناختی بی است که از مطالعه شیمی آلی می توان حاصل کرد بگذریم از تمرین در تفکر منطقی که همزمان با این اغناء حادث می شود.چه خوب است که با موضوعی سرو کار داشته باشیم که هم سرگرمی است و هم ارضاءکننده فکر, و در عین حال چنان اهمیتی برای همه مادارد که ما همیشه , آگاهانه یا ناخود آگاه آن را به کار می گیریم .

اگر این جزوه بتواند این احساس لذت و تحرک فکری را همراه با آگاهی هایی در باره شیمی آلی معاصر به خواننده بدهد ,و همچنین دیدگان او را به نقش حیاتی شیمی آلی در دنیای پیرامون ما باز کند, به گونه ای که نسبت به زمانی که از شیمی آلی چیزی نمی دانست به درک ژرف تری از محیط خود برسد , در آن صورت پاداش زحمتی که برای نوشتن این جزوه کشیده شده داده شده است .

شیمی آلی

راستی چرا ترکیب های شیمیایی به دو دسته آلی و معدنی تقسیم شده اند؟

این نامگذاری ریشه تاریخی دارد شیمی دانان در گذشته تصور می کردند که فقط ترکیبات آلی توسط اندامهای گیاهی و جانوری ساخته می شود. اصطلاح Chemistry از کلمه کیمیا که یک کلمه عربی است گرفته شده است و کلمه Organic از کلمه عربی اُرگان گرفته شده است . ولی امروزه می دانیم که در آزمایشگاه و صنعت نیز می توان ترکیب آلی ساخت. به شیمی آلی شیمی ترکیبات کربن نیز گویند زیرا در ساختار همه ترکیبات آلی کربن یافت می شود. ...

...

کربوهیدراتها(هیدراتهای کربن)

گیاهان با جذب co₂ و آب و واکنش بین آنها توسط فرایند فتوسنتز انواع کربوهیدرات را تولید می کنند:

مانند: گلوکز، نشاسته و ساکاروز و فروکتوز.

کربوهیدراتها منبع اصلی غذایی هستند. نشاسته را به صورت غلات مصرف می کنیم و یا آنها را به حیوانات می خورانیم تا نشاسته تبدیل به گوشت و چربی شود سپس از آنها تغذیه می کنیم. لباسهایی که می پوشیم از سلولز به فرم پنبه، کتان و استات سلولز تهیه می شود.

کربوهیدراتها به دو صورت پلی هیدروکسی آلدهیدها و پلی هیدروکسی کتونها می باشد و یا ترکیباتی اند که می توانند به آنها هیدرولیز شوند.

انواع کربوهیدراتها

1- منوساکارید(گلوکز): کربوهیدراتهای است که نتواند به ترکیب ساده تری تجزیه شود.

2- دی ساکاریدها: کربوهیدراتهای که در اثر هیدرولیز به دو منوساکارید تبدیل شود. (لاکتوز)

3- پلی ساکاریدها: : کربوهیدراتهای که در اثر هیدرولیز یا آبکافت به تعداد زیادی مولکول منوساکارید تبدیل می شود. ( نشاسته، سلولز، گلیکوژن)

...

خرید فایل

شیمی در نگاه جهان

شیمی در نگاه جهان

1- کروم چیست؟........................................................ 3

2- عنصر هیدروژن و ترکیبات آن....................................... 12

3- کف چیست؟......................................................... 17

4- دانستنی هایی درباره ی شیمی ............................... 27

5- اورانیم در گذر زمان.................................................. 39

6- کاربرد شیمی...................................................... 45

7- دستاوردهای علمی مرتبط با شیمی ......................... 51

8- منابع 53

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

کروم

کروم فلزی از عنصرهای گروه ششم جدول تناوبی است که در طبیعت ظرفیت های گوناگونی را، از 2- تا 6+ از خود به نمایش می گذارد. ورود این عنصر به بدن از راه های مختلفی امکان پذیر است چنان که، در افراد معمولی، دستگاه گوارش و در کارگران صنایع، دستگاه تنفس عمده ترین این راه ها به شمار می آید. در میان انواع ترکیب های کروم، ترکیب های سه و شش ظرفیتی آن، بیش ترین اهمیت را دارند. کروم سه ظرفیتی ماده ای مغذی برای بدن است در حالی که، کروم شش ظرفیتی عامل بسیار زیان آور برای سلامتی انسان به شمار می رود. از آن جا که هطرهای ناشی از رو به رو شدن با مقادیر بالایی از ترکیب های کروم سه و شش ظرفیتی امری جدی است به کارگیری تدابیر کنترلی در این زمینه، ضروری به نظر می رسد.

خواص کروم

کروم فلزی خاکستری ، بی بو م بی مزه، سخت و براق است که در برابر اکسایش، حتی در دماهای بالا پایداری زیادی از خود نشان می دهد. نام این عنصر از کلمه ی یونانی Choroma ، به معنی رنگ گرفته شده است، چرا که بیش تر نمک های آن رنگی هستند. این عنصر که از عنصرهای انتقالی گروه ششم جدول تناوبی است تبخیر نمی شود اما می تواند به صورت ذرات ریز در هوا معلق باشد. این ماده در طبیعت قابل تجزیه و تخریب نیست و به طور طبیعی در صخره ها ، بدن گیاهان و جانوران، خاک، و گازها و ذرات منتشر شده از آتشفشان ها یافت می شود.

کروم در طبیعت به شکل های گوناگونی وجود دارد که از آن جمله می توان به کروم فلزی (کروم با ظرفیت صفر)، کروم دو، سه، چهار، و کروم شش ظرفیتی اشاره کرد. البته در این میان، کروم فلزی و کروم سه و شش ظرفیتی اشاره کرد. البته در این میان، کروم فلزی کروم سه و شش ظرفیتی از اهمیت بیش تری برخوردارند.

کروم فلزی حاصل فعالیت های انسانی و فرایندهای صنعتی بوده، در صنایعی مانند تولید فولاد یا دیگر آلیاژهای حاوی کروم، صنایع چرم و نساجی مورد استفاده قرار می گیرد. مقدار کروم موجود در فولاد و دیگر آلیاژها ، بین 11 تا 30 درص متغیر است. ...

...

اورانیم در گذر زمان

هنگامی که مارتین هایتریش کلاپروت، دانشمند آلمانی در سال 1789 سنگ معدن پیچبلند را مورد بررسی قرار داد، شناخت عنصر اورانیم و ورود آن به میان دیگر عنصرهای جدول تناوبی رقم خورد. پیش از آن، گمان می رفت که سنگ معدن یاد شده، شامل آهن و روی باشد اما بررسی های کلاپروت نشان داد که جزیی دیگر نیز در این سنگ معدن، عنصرهای یاد شده را همراهی می کند. وی گرد سیاه رنگی از پیچبلند به دست آورد و آن را به عنوان عنصری جدید معرفی کرد و نام اورانیم را از روی نام سیاه ی اورانوس برای این عنصر برگزید. گفتنی است که سیاره ی اورانوس در سال 1781 توسط ویلیام هرشل شناخته شده بود.

به هر حال، در سال 1841 ، بررسی های یک شیمی دان فرانسوی، اوژن ملشیور پلیگو نشان داد که گرد تهیه شده توسط کلاپروت، یک اکسید است و باید کاهش یابد تا بتوان عنصر جدید را که یک فلز است، از آن به دست آورد.

اورانیم، فلزی سفید مایع به نقره ای، الکتروپوزیتیوی قوی، شکل پذیر و چکش خوار است که چگال بوده، اندکی رسانای جریان برق است. در دمای c 1132 ذوب می شود و درc 3818 می جوشد. چگالی این فلز در دمای C 20، CM / g 05/19 ، ظرفیت گرمایی آن cal/molc 6/6 و گرمای هم جوشی آن kcal/mol 7/4 است. با مولیبدن، نیوبیم و زیرکونیم محلول های جامدی تشکیل می دهد که در راکتورهای هسته ای کاربرد دارد. اورانیم از دید شیمیایی، عنصری واکنش پذیر است چنان که تقریباً با همه ی نافلزها واکنش می دهد و در واکنش با آب، اسیدها و پراکسیدها را تشکیل می دهد اما در برابر قلیاها بی اثر است. این فلز در هوا به آرامی اکسید می شود و اکسیدهایی به فرمول Uo₂ (اورانیم دی اکسید)، U₃O₈ ( تری اورانیم اوکتا اکسید) و UO₃ (اورانیم تری اکسید) تشکیل می دهد . ...

...

خرید فایل

مقاله شیمی مواد پاک کننده

شیمی مواد پاک کننده

قسمتهایی از متن:

نگاه کلی

منظور از پاک کننده‌ها (detergehts) ، موادی هستند که ذره‌های چربی و چرک را از پارچه‌ها و یا اجسام دیگر بزدایند و در انواع مختلف تهیه می‌شوند. اولین ماده ای که به عنوان شوینده ساخته شد، صابون بود. از عمر صابون صدها سال می‌گذرد. آخرین دستگاههای صابون کشف شده ، مربوط به 2000 سال پیش است، 700 سال است که صابون‌سازی بطور صنعتی و به مقادیر زیاد ساخته می‌شود و 200 سال است که ساخت آن ، متحول گشته و به صورت کلاسیک و مدرن در آمده است.

از آن زمان تا کنون ، تعداد شوینده‌ها به حدی رسیده که قابل شمارش نیست، بطوری که امروزه در حجم انبوهی از شوینده‌ها ، به همراه تبلیغات آنها مواجه شده‌ایم. در حال حاضر در برخی کشورها ، تقریبا بیش از 80 درصد از مواد پاک کننده مصرفی از شوینده‌های سنتزی تهیه می‌شوند. لکن در مصارف عمومی واژه صابون ، مشخص کننده یک نمک فلز قلیایی یا آمونیوم یک اسید کربوکسیلیک راست زنجیر با تعداد 10-18 اتم کربن است و نام مواد شوینده به مواد صناعی با ساختمان مشابه اطلاق می‌شود. از این مواد ، در مصارف عدیده ای از جمله برای پاک کردن ، شستشو و در فرایندهای نساجی و غیره استفاده می‌گردد.

از طرف دیگر ، صابون‌های فلزی ، کربوکسیلاتهای قلیایی خاکی یا فلزات سنگین با زنجیره طویل هستند. این صابون‌ها در آب نامحلول بوده و در سیستمهای غیر آلی ، به عنوان مثال مواد افزودنی به روغنهای روان کننده ، جلوگیری کننده از زنگ زدگی ، ضد آب کردن مواد و سوختهای ژلاتین‌دار (مواد سوختنی مانند بنزین که با مواد غلیظ کننده ممزوج شده‌اند و از آنها در بمب‌های ناپالم و شعله افکن‌ها استفاده می‌شود) ، قارچ‌کشها دارای کاربرد می‌باشد. ...

....

قیاس صابون و پاک کننده های سنتزی

صابون‌ها در هنگام واکنش با ناخالصیهای یونهای فلزی موجود در آبهای طبیعی ، بویژه کلسیم و منیزیم ، منجر به تشکیل نمکهای نامحلول در آب می‌شوند و به صورت رسوب از آب جدا می‌شوند. اما نمکهای فلزات قلیایی خاکی و املاح فلزات سنگین مواد شوینده سنتزی در آب محلول هستند. لذا این شوینده ها در آب سخت نیز پاک کنندگی خوبی دارند و رسوب جدید تشکیل نمی‌دهند.

صابونهای کربوکسیلات در PH پایین ، هیدرولیز شده و به صورت صابون اسیدی نامحلول راسب می‌شوند، ولی شوینده های سنتزی ، پایداری زیادی در برابر اسیدیته از خود نشان می‌دهند. زیرا پاک کننده های صابونی ، نمکهایی هستند که آنیون تشکیل دهنده آنها ، به اسیدهای ضعیف تعلق دارند و در محیط اسیدی به راحتی هیدرولیز می‌شوند.

از دیگر تفاوتهای شوینده های سنتزی با صابونها ، تغییر و اصلاح در ساختار این مواد نسبت به مولکول صابون است که باعث ایجاد بهترین حالت تعادلی آب دوستی ف چربی دوستی و خصوصیات انحلال پذیری ، اثر میکروب کشی و ایجاد نرمی در منسوجات و غیره می‌شود. ...

...

خرید فایل

تحقیق کاربرد کالری سنجی (کالریمتری) در شیمی

تحقیق کاربرد کالری سنجی (کالریمتری) در شیمی

قسمت هایی از متن:

برای گرما سنجی، اندازه گیری دمای واکنش های شیمیایی و تغییرات فیزیکی و همچنین ظرفیت گرمایی ویژه از آن استفاده می شود. ریشه واژه کالریمتر لغت لاتین کالر به معنی گرماست. کالریمتر های اسکن تفاضلی، کالریمتر های ایزوترمال (هم دما)، کالریمتر های تیتراسیون و کالریمتر های افزایش دهنده آهنگ واکنش از معمول ترن انواع کالریمترها هستند. کالریمتر های ساده تنها متشکل از یک ترمومتر (دما سنج) متصل به ظرف فلزی پر از آب است که در بالای محفظه احتراق قرار دارد.

برای پیدا کردن آنتالپی تغییرات هر مول ماده A در واکنش با B، مایعات به داخل کالریمتر ریخته شده و دمای اولیه و پایانی (پس از پایان واکنش) را یادداشت می کنیم. ضرب تغییرات دما با جرم و ظرفیت گرمای ویژه مایع به ما میزان انرژی خارج شده در طول واکنش (با فرض گرمازا بودن واکنش) را می دهد. تقسیم تغییرات انرژی به تعداد مولها X که در واکنش حظور داشتند به ما تغییرات آنتاپی واکنش را می دهد. از این شیوه در آموزشهای اولیه آکادمیک برای توصیف تئوری گرماسنجی استفاده می شود. میزان گرمایی که توسط محفظه از بین می رود و یا ظرفیت گرمای ترمومتر و محفظه آنرا در نظر نمی گیرند. به علاوه، شئ ای که در داخل کالریمتر قرار می گیرد انتقال گرمای شئ به کالرمتر و به مایع، و گرمای جذب شده از کالریمتر و مایع برابر با گرمای داده شده از فلز است را نشان می دهد. ...

...

کالریمترهای غیر هم دما :
الف _ با توجه حرارت محیط ثابت : در این نوع کالریمترها ماده جاذب انرژی در پوششی با درجه حرارت ثابت و یکنواخت محصور بوده و معمولاً از آن برای اندازه گیری فرآیندهای حرارتی کوتاه مدت ، خصوصاً با تندی ثابت استفاده می شود . مزیت این کالریمترها در این است که انرژی مبادله شده توسط جاذب کالریمتر با پوشش توسط قوانین شار انرژی قابل محاسبه و اصلاح است . برای پوشش درجه حرارت ثابت معمولاً از مخلوط آب و یخ استفاده می شود .
ب _ کالریمترهای بی دررو : چنانچه جسمی هیچگونه تبادل حرارتی با محیط نداشته باشد ، بنا به تعریف تعادل بی دررو دارد . و این در صورتی است که درجه حرارت جسم و محیط اطرافش همواره یکسان باشد . در یک سیستم کالریمتری چنانچه تغییرات درجه حرارت در اثر اتلاف حرارت نسبت به درجه حرارت قابل اندازه گیری ناچیز باشد ، عملاً آن را سیستم بی دررو می نامند . در این سیستم ها ماده ای که دوز جذب در آن اندازه گیری می شود ، به نام ماده جاذب یا عنصر حرارتی ، با توده ای از مواد ، معمولاً به نام پوشش ، محصور شده و مجموعه در داخل جرم بیشتری از مواد به نام محافظ محصور وجدا می شود . بسته به نحو کار کالریمتر در داخل یا برخی قسمتها ، اعم از عنصر حرارتی ، پوشش و حفاظ وسایل حساس به درجه حرارت ( ترمیستر یا ترموکوپل ) و گرم کن الکتریکی نصب شده است . ...

...

خرید فایل

مقاله کاربرد شیمی در زندگی روزمره

مقاله کاربرد شیمی در زندگی روزمره

فهرست:

شیمی در زندگی روزمره

کاربرد شیمی در زندگی روزمره

///////////////////////////////////////

بخشهایی از متن:

شیمی در زندگی روزمره
شیمی از کاربردترین علوم تجربی میباشد.که به طور مستقیم در زندگی روز مره با آن مواجه هستیم .به طوری که به جرات می توان گفت کسی نیست که در منزل و یا محیط کار با محصولات و کاربردهای شیمی در ارتباط نباشد .از آب و غذایی که در منزل ویا بیرون می خوریم تا تمیز کردن و ضد عفونی کردن منزل و محیط کار و بسیاری تفریحات،همگی محتاج علم شیمی است.البته این آشنایی لازم نیست که در حد اصولی باشد.بلکه منظور آشنایی تا حد شناختن مواد شیمیایی که روزانه با آن سروکار داریم ،کاربردهای آنها وکمک گیری از آنها در مشکلات مختلف ،رفع مسمومیت با مواد شیمیایی به عنوان بازی و سرگرمی وامثال آن باشد.
کاربرد شیمی در زندگی روزمره
یکی از مهم ترین کاربردهای مواد شیمیایی در زندگی روز مره استفاده از مواد ضدعفونی کننده است .استفاده از ضد عفونی کننده ها و گند زداها از عوامل مهم پیشگیری از بیماریهاست.شوینده ها بیشترین حجم مواد شیمیایی که روزانه با آن سروکار داریم را تشکیل می دهند.لذا شناخت آنها خیلی مهم است شناختی که باعث می شود از حجم انبوه نام ها و تبلیغات گوناگون بهترین را انتخاب کنیم و فریب رنگ ،شکل ،بو و طعم ظاهری را نخوریم .

...

زیست شناسی تکاملی از آن دسته موضوع هایی است که با مشکل تصویر ذهنی جامعه رو به رو است. برخی از آن احساس نگرانی می کنند و بنابراین با آن مخالف هستند. تعداد زیادی، حتی بسیاری از موافقان آن، زیست شناسی تکاملی را بی ارتباط با محیط بیرون از مراکز علمی می دانند. در برخی موارد، حتی تکامل را چیزی مرتبط با مرگ و نابودی و بدبختی و گاهی مسئول آن می دانند؛ برای مثال مقاومت به دارو در پزشکی و مقاومت به حشره کش ها در کشاورزی. بسیاری از مردم از کاربردهای زیست شناسی تکاملی آگاهی ندارند. این که جامعه پذیرش خوبی نسبت به زیست شناسی تکاملی ندارد، ممکن است تا اندازه زیادی به این برداشت آنان مربوط باشد که آن را با هر چیز دیگری بی ارتباط می دانند. با وجود این، تکامل، به ویژه تکامل در اندازه کوچک (microevolution) نقشی اساسی در بهبودهایی در زندگی ما طی قرن بیستم داشته است و انتظار می رود در فناوری زیست پزشکی در قرن آینده نیز اهمیت ویژه ای داشته باشد.

خرید فایل

گزارش کارآموزی آز کنترل کیفیت صابون در شیمی کاربردی در 70 صفحه ورد قابل ویرایش

گزارش کارآموزی آز کنترل کیفیت صابون در شیمی کاربردی در 70 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان .............................................................................................................. صفحه

فصل اول:................................................................................................................... 1

تاریخچه شرکت پاکسان............................................................................................. 2

محصولات تولیدی شرکت پاکسان............................................................................. 4

فصل دوم:.................................................................................................................. 6

سورفکتانت‌ها یا مواد فعال‌کننده سطحی.................................................................... 7

سورفکتانت‌های آنیونی............................................................................................... 9

سورفکتانت‌های کاتیونی............................................................................................. 9

سورفکتانت‌های آمفوتریک......................................................................................... 10

سورفکتانت‌های غیریونی............................................................................................ 11

فصل سوم:................................................................................................................. 13

تاریخچه صابون......................................................................................................... 14

تعریف صابون............................................................................................................ 16

ساختمان شیمیایی صابون......................................................................................... 17

اشکال تجاری صابون................................................................................................ 19

تئوری صابونی شدن................................................................................................. 22

صابونی شدن تری گلیسرید به وسیله سود.............................................................. 22

صابونی شدن اسید چرب آزاد توسط سود............................................................... 22

سرعت واکنش صابونی شدن.................................................................................... 23

فصل چهارم................................................................................................................ 26

مواد اولیه صابون‌سازی............................................................................................ 27

چربی‌ها و روغن‌ها..................................................................................................... 27

طبقه‌بندی روغن‌ها و چربی‌ها براساس خواص صابون‌ حاصل................................ 29

اسیدهای چرب........................................................................................................... 32

اسیدهای چرب اشباع شده......................................................................................... 32

اسیدهای چرب اشباع نشده........................................................................................ 33

آب.............................................................................................................................. 36

بازهای معدنی............................................................................................................ 36

بازهای آلی................................................................................................................. 36

مواد افزودنی.............................................................................................................. 37

کلرورها...................................................................................................................... 37

سیلیکات‌های محلول................................................................................................... 37

فسفات‌های قلیایی....................................................................................................... 38

بنتونیت....................................................................................................................... 38

روغن لانولین یا پارافین............................................................................................. 38

آنتی‌اکسیدان‌ها............................................................................................................ 39

EDTA........................................................................................................................ 39

سولفات منیزیم........................................................................................................... 39

سیلیکات منیزیم.......................................................................................................... 39

رنگ............................................................................................................................ 40

دی‌اکسید تیتانیوم....................................................................................................... 40

اپتیکال برایتنر............................................................................................................. 40

محافظت‌کننده‌ها و ضدعفونی‌کننده‌ها ........................................................................ 40

اسانس........................................................................................................................ 41

فصل پنجم.................................................................................................................. 42

روش‌های تولید صابون............................................................................................. 43

تهیه صابون‌ به روش سرد........................................................................................ 43

تهیه صابون به روش نیم جوش (نیمه‌گرم)............................................................... 43

تهیه صابون به روش جوشاندن مکرر (گرم)............................................................ 44

تهیه صابون به روش پیوسته و مداوم...................................................................... 46

مرحله تکمیل صابون.................................................................................................. 48

بسته‌بندی صابون....................................................................................................... 50

فصل ششم:................................................................................................................ 51

آزمایشات مربوط به اسیدهای چرب......................................................................... 52

اندیس صابونی........................................................................................................... 52

اندیس یدی................................................................................................................. 52

اندیس اسیدی............................................................................................................. 53

تایتر............................................................................................................................ 53

رنگ............................................................................................................................ 54

آزمایشات مربوط به صابون پخت............................................................................. 55

اندازه‌گیری قلیائیت و کل مواد چرب.......................................................................... 55

اندازه‌گیری گلیسرین.................................................................................................. 56

اندازه‌گیری نمک......................................................................................................... 57

روش شکستن صابون (جداکردن اسید چرب آن)..................................................... 58

آزمایشات مربوط به آب صابون............................................................................... 59

اندازه‌گیری نمک آب صابون...................................................................................... 59

اندازه‌گیری درصد قلیائیت و صابون همراه.............................................................. 59

اندازه گیری درصد گلسیرین آب صابون.................................................................. 60

آزمایشات مربوط به آب به دست آمده از دیگ بخار................................................ 61

تعیین کانداکتیویته و کل املاح محلول........................................................................ 61

اندازه‌گیری سختی کل................................................................................................ 61

اندازه‌گیری قلیائیت فنل‌فتالئین و قلیائیت متیل اورانژ................................................. 61

تعیین درصد خلوص سود.......................................................................................... 63

تعیین درصد خلوص سولفات منزیم.......................................................................... 63

منابع و مآخذ.............................................................................................................. 64

فهرست جداول

نمودار خواص صابونی انواع روغن و صابون آنها.................................................. 31

جدول اسیدهای چرب اشباع ..................................................................................... 34

جدول اسیدهای چرب غیراشباع................................................................................. 35

چکیده:

صابون یک محصول بهداشتی است و برای جلب رضایت مصرف‌کننده بایستی کیفیت این محصول مورد بررسی قرار گیرد تا در صورت وجود هرگونه مشکل برای رفع آن اقدام شود.

در این مجموعه، آزمایشاتی که در آزمایشگاه کنترل کیفیت بر روی محصول صابون انجام می‌شود شرح داده شده‌است پس از انجام این آزمایشات محصول موردنظر تأیید و یا رد می‌شود.

بنابراین ابتدا باید روش تولید صابون یا به عبارتی واکنش صابونی شدن و نیز مواد اولیه صابون بررسی و سپس به بحث کنترل کیفیت آن پرداخت.

صابونی که برای انجام آزمایشات به آزمایشگاه کنترل کیفیت، به عنوان نمونه، آورده می‌شود به دو شکل است:

صابون پخت و صابون بسته‌بندی:

صابون پخت صابونی است که از تانک‌های پخت متفاوتی نمونه‌گیری می‌شود و رنگ و اسانس هم ندارد در مورد این صابون پارامترهایی از قبیل قلیائیت، درصد نمک، درصد گلسیرین و TFM (کل مواد چرب) اندازه‌گیری می‌شود. صابون بسته‌بندی هم یک صابون تکمیل شده است و فقط پارامتر قلیائیت برای اندازه‌گیری می‌شود.

در آزمایشگاه کنترل کیفیت علاوه بر آزمایشات انجام شدة بر روی صابون محصولات دیگری هم مورد آزمایش قرار می‌گیرند که عبارتند از اسیدهای چرب، چربی‌ها و محصولات صنعتی از قبیل فوم حفاری، تگزاپون صدفی اسید استئاریک روغن سبزه و غیره.

تاریخچه شرکت پاکسان:

شرکت پاکسان ابتدا تحت عنوان شرکت تولید پاک‌کن با مسئولیت محدود در دی ماه 1341 در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی تهران به ثبت رسید و در تیرماه 1342، نام و نوع شرکت به شرکت سهامی پاک‌کن و سپس در 30 مهرماه 1349 به شرکت سهامی خاص پاکسان تغییر یافت.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در سال 1358 اداره امور شرکت از سوی شورای انقلاب به لحاظ کنترل مالکیتی شرکت سرمایه‌گذاری توسعه صنایع بهشهر که مشمول بند (ب) لایحه قانونی حفاظت و توسعه صنایع بوده‌است به سازمان ملی ایران واگذار شد. و در سال 1370 در راستای برنامه خصوصی‌سازی دولت جمهوری اسلامی ایران به بخش خصوصی منتقل گردید. در شهریور 1373 به شرکت سهامی عام تغییر یافت و در اسفند 1372 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد.

هم اکنون پاکسان تولید‌کننده محصولات پاک‌کننده و بهداشتی با پشتوانه بیش از سی و هشت سال تجربه توانسته است در زمینه صادرات در بازارهای خارجی به گونه‌ای گسترده و چشمگیر بدرخشد و تولیدات خود را در زمره پرفروش‌ترین‌ها در‌آورد.

شرکت پاکسان دارای دهها لوح تقدیر و تشویق و جزو یکصد شرکت برتر کشور است. پاکسان اکنون محصولات خود را به کشورهایی نظیر جمهوری‌های استقلال یافته آسیای میانه و حوزه قفقاز، روسیه، افغانستان، کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اروپایی و آفریقایی صادر می‌کند. و نقش مهمی در صادرات کالاهای صنعتی کشور به عهده دارد.

پاکسان با انتخاب مرغوب‌ترین مواد اولیه و بهره‌گیری از گسترده‌ترین دانش فنی کنترل و نظارت دقیق بر کیفیت تولیدات خود در لابراتورهای تخصصی بسیار مجهز، کارشناسان با تجربه و کارآزموده، همواره تولیدات خود را در استانداردهای بین‌المللی و بسته‌بندی‌های مناسب عرضه‌می‌کند.

نشان استاندارد ایران و استاندارد بین‌المللی ISO-9001 بر تمامی تولیدات پاکسان، معرف این ویژگی‌هاست. همچنین به منظور وجود کیفیت یکنواخت در تولید محصولات و تلاش درجهت ارتقای کیفیت آن با تنظیم نمودن فعالیت‌های شرکت و ثبت و نگهداری منظم مستندات با توجه به حضور در بازارهای جهانی و افزایش صادرات علی‌الخصوص به کشورهای پیشرفته، مدیریت شرکت مصمم به اجرای پروژه ایزو و اخذ گواهی‌نامه بین‌المللی آن گردید و بنابراین شرکت توانست در اسفند ماه سال 78 گواهی‌نامه ISO-9001 را از موسسه QMI کانادا دریافت نماید.

محصولات تولیدی شرکت پاکسان

1) صابون:

صابون دستشویی عروس و ارکید و گلنار و سیو

صابون رخت‌شویی گلنار

صابون حمام گلنار و صابون بچه ارکید و صابون گلیسرینه

2) خمیر‌دندان:

خمیردندان تیوپی و پمپی پونه

خمیردندان لامینیت و دو رنگ پونه

خمیردندان آلومینیومی نسیم و پونه و ارکید و ژل پونه

3) مایعات:

مایع ظرفشویی گلی و برف و مایع ظرفشویی بوف و مهناز و مکسل‌پوش و مایع آنتی‌باکتریال، مایع دستشویی ارکید با اسانس موز و سیب و توت‌فرنگی

مایع سفید‌کننده برف، مایع نرم‌کننده لباس برف

مایع ماشین‌لباسشویی سپید

4) شامپو:

شامپو شبنم چرب و خشک و معمولی – شامپو گیاهی شبنم

شامپو ارکید و شامپو بچه ارکید

شامپو گیاهی نسیم

5) پودر:

پودر لباسشویی دستی برف

پودر ماشین‌لباسشویی سپید

پودر کفشویی برف و رخشا

6)‌ محصولات صنعتی: اسید چرب یک تقطیره، اسید چرب دو تقطیره، اسید چرب سویا اسید استئاریک، اسید سولفونیک، گلیسرین، رزیدیو، کوکونات دی اتانول آمید – تگزاپون صدفی، فوم حفاری، سوپکس.

7) انواع جعبه که جهت بسته‌بندی محصولات شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

8) تولیدات بطری جهت بسته‌بندی بعضی از محصولات شرکت.

برخی از این محصولات علاوه بر تامین مصارف پاکسان به سایر شرکت‌ها نیز عرضه می‌گردد و در صنایع بهداشتی، دارویی، نظامی، لاستیک‌سازی، ریخته‌گری، حفاری چاههای نفتی، رنگ‌سازی، تولید خوراک دام و آرایشی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

سورفکتانت‌ها یا مواد فعال سطحی: (Surfactant)

هر ماده یا ترکیبی که پس از انحلال در آب، محلول‌های آبی یا حلال، کشش سطحی مایع یا کشش سطحی بین دو مایع را تغییر دهد (معمولاً کم می‌کند) ماده فعال‌کننده سطحی یا سورفکتانت نامیده‌می‌شود.

سورفکتانت‌ها از نظر ساختمان شیمیایی اغلب از مولکول‌های بلندی تشکیل شده‌اند که یک طرف مولکول از یک رشته یا زنجیر بلند چربی دوست (لیپوفیل) یا دافع آب (هیدروفوب) تشکیل شده که به علت تجانس و شباهت ساختمانی در روغن‌ها و چربی‌ها محلول بوده و به طرف آنها کشیده‌ می‌شود، در انتهای دیگر مولکول یا در طول رشته بلند مولکولی یک یا چند گروه آبدوست (هیدروفیل) وجود دارد که به علت خاصیت پلاریته و تجانس در آب محلول بوده و به طرف آب و محلول‌های آبی کشیده می‌شود. بدین طریق برحسب طبیعت و ساختمان شیمی فیزیکی هریک از دو قسمت مولکول و به ویژه طرز اتصال گروه هیدروفیل به رشته لیپوفیل و یا محل قرار گرفتن گروههای هیدروفیل نسبت به رشته هیدروفوب خواص این مواد کاملاً تغییر می‌کند و برحسب آنکه کدامیک از خواص شیمیایی فیزیکی آنها بر خواص دیگر غلبه داشته باشد آن را جزء دسته خاصی قرار داده و در کاربردهای مخصوص از آن استفاده می‌کنند.

سورفکتانت‌ها را می‌توان براساس ساختمان شیمیایی، خواص فیزیکی، خواص شیمیایی، انحلال در آب یا حلال‌ها، بارالکتریکی یون‌ها، کاربرد و یا سایر خواص و اثر آنها طبقه‌بندی نمود.

مصرف‌کنندگان، سورفکتانتها را براساس کاربرد آنها رده‌بندی می‌نمایند.

دو نوع رده‌بندی بیش از سایر رده‌بندی‌ها مورد توجهند:

الف) رده‌بندی مواد موثر سطحی براساس نحوه اثر و موارد استعمال:

در این رده‌بندی سورفکتانت‌ها برحسب خاصیت و اثر غالب در دسته‌های زیر قرار می‌گیرند:

ا) زداها (Detergents) 5) متفرق‌کننده‌ها (Dispersants)

2) خیس‌کننده‌ها (Wetting agents) 6) معلق‌نگهدارنده‌ها (Suspending agents)

3) مواد مولد کف (Foaming agents) 7) نافذها (Penetrant)

4) امولسیون‌کننده‌ها (Emulsifiers) 8) حافظ‌های کلوئیدی (Colloid protectors)

ب) رده‌بندی براساس ساختمان شیمیایی:

بسیاری از خواص شیمی فیزیکی و حتی کاربردی تانسیواکتیوها (موادی که کشش سطحی را کاهش می‌دهند) به ساختمان شیمیایی این مواد مربوط می شود لذا رده‌بندی براساس ساختمان شیمیایی این اجسام جوابگوی بسیاری از این مسائل است و در ساختمان شیمیایی این اجسام یک یا چند گروه آبدوست قطبی و یک رشته چربی دوست غیرقطبی وجود دارد. به طور کلی سورفکتانتها را بر حسب بار یونی در رشته چربی دوست رده‌بندی کرده‌اند و سپس هر رده را برحسب طبیعت گروه هیدروفیل دسته‌بندی نموده و برحسب نوع اتصال بین گروه هیدروفیل و هیدروفوب طبقه‌بندی می‌نمایند.

بنابراین شرح مهم ترین رده‌های مواد موثر سطحی به ترتیب زیر می‌باشند:

سورفکتانت‌های آنیونی، کاتیونی، آمفوتریک و غیریونی

سورفکتانت‌های آنیونی (Anionic)

روش شکستن صابون (جدا کردن اسید چرب آن)

مقدار حدوداً 60 گرم صابون را رنده می‌‌کنیم و داخل بشر می‌ریزیم و به آن مقداری آب اضافه می‌کنیم و بشر را روی هیتر قرار می‌دهیم تا صابون خوب حل شود. سپس مقداری متیل اورانژ و اسیدسولفوریک 1 به 4 به آن اضافه می‌کنیم تا رنگ محلول قرمز شود. حال بشر را حرارت می‌دهیم تا کمی بجوشد. در حین جوشیدن محلول، اسید چرب جدا شده روی محلول قرار می‌گیرد. بعد از این مدت محلول را برای جداسازی و تصفیه اسید چرب به دکانتور منتقل می‌کنیم. فاز پایین را دور می‌ریزیم و فاز بالایی را 3-2 بار با اترنفت و آب مقطر داغ شستشو می‌دهیم. هربار که آب مقطر و اترنفت را اضافه می‌کنیم، دکانتور را خوب تکان می‌دهیم و شیر دکانتور را باز می‌کنیم تا گاز ایجاد شده خارج گردد. (این در حالی است که خروجی دکانتور روبه بالا قرار دارد و سرپوش آن در دست قرار دارد تا گاز ایجاد شده خارج گردد) در آخر فازی که داخل دکانتور باقی‌مانده (فاز بالایی) را صاف می‌کنیم. (مقداری کلریدکلسیم را به عنوان خشک‌کننده داخل کاغذ صافی قرار می‌دهیم و بعد صاف می‌کنیم.)

خرید فایل