مقاله هوش معنوی ( عرفانی)
فهرست:
بررسی مسائل پیرامون هوش عرفانی
هوش معنوی ( عرفانی)
هوش معنوی یا عرفانی چیست؟
=================== بخشهایی از متن:
بررسی مسائل پیرامون هوش عرفانی
دروننگری و تجربه باطنی
روانشناسی و دروننگری: در این بخش نویسنده به گزارشی از نحوه برخورد سه مکتب ساختارگرایی، عملکردگرایی، رفتارگرایی و مطالعات جدیدتر با دروننگری ارائه میدهد. در ادامه فصل در دو بخش مجزا به بررسی رابطه روانشناسی روانپویشی با تجربه دینی و رابطه روانشناسی انسانگرایانه و فراشخصی با تجربه باطنی میپردازد.
اعتقادات و شعایر دینی
در روانشناسی دین و معنویت فهم آنچه افراد دیندار به آن اعتقاد دارند، خاستگاه این عقاید و تاثیر آنها بر زندگی مردم، مهم است. همچنین نیاز است تا از شباهتها و اختلافات سنتهای دینی مختلف در رویکردشان به عقیده و عمل (شعایر) تصوری به دست بیاوریم. یکی از مشکلات فرا روی این کار تفاوت زبانهای این سنتهای دینی است؛ زیرا زبان، نه تنها بیان و ارتباط بلکه اندیشه و مفهومآفرینی را هم تحت تاثیر قرار میدهد.
اعتقاد به پاداش و کیفر: در همه ادیان اخلاص در طریقه معنوی و عدم اخلاص، در زندگی آینده ایشان تاثیر عمیقی دارد حال به صورت بهشت و دوزخ یا به صورت تناسخ. پاداش در زندگی آینده در برخی از ادیان مثل بودا و جین با تلاش خود فرد حاصل میشود اما در برخی دیگر حاصل فیض الهی است.
ماهیت زندگی آینده(آخرت): سنتهای دینی در توصیف بهشت و جهنم تفاوتهای مهمی با هم دارند. در اسلام بهشت ابدی است و بسیاری از لذتهای حسی در آن وجود دارد؛ اما در تعالیم بودایی بهشت و دوزخ موقتی است و انسان به دنیا باز خواهد گشت. در بعضی ادیان به برزخ ـجایگاهی موقتیـ اعتقاد دارند. در ادامه به بررسی منشأ و آثار روانی اعتقاد به آخرت و برزخ میپردازد.
...
مفاهیم خود، روان و مغز
ماهیت خود: ماهیت خود در دین به همان اندازه روانشناسی غربی اهمیت دارد. در آیین بودا از دو نفس یاد میشود "نفس مادون" و "نفس برتر". دین میگوید که باید نفس مادون را بشناسیم تا ماهیت واقعی ما آشکار شود اما این برای روانشناسان غربی که واقعیت را تنها نفس مادون میدانند شگفتآور است. آیا اشتراکی بین این دو نوع نگرش (دینی و روانشناسی غربی) وجود دارد؟ یکی از رویکردها برای پاسخ به این سوال بررسی دیدگاه این دو نگرش درباره تفکر است؟
آیین بودا تاکید دارد که با خاموش کردن نفس ماودن، خود را میشناسیم؛ اما چگونه میتوان نفس مادون را خاموش کرد؟ توافق زیادی در بین سنتهای دینی درباره نحوه این خاموشی وجود دارد. همه آنها بر رفتار ایثارگرانه و مهار فرایندهای فکری تاکید دارند. ...