مقاله بررسی عوامل محیطی جغرافیایی و انسانی پارک چیتگر در 39 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه:
مجموعه‌ای که پیش رو دارید ماحصل تلاش در جهت کسب اطلاعاتی در رابطه با مجموعه‌ای فرهنگی- تفریحی- ورزشی پارک چیتگر است. علت محدود بودن اطلاعات در زمینه‌ی این مکان به این دلیل است که دسترسی کامل برای بررسی تمام جوانب موارد ذکر شده، واقعاً کار دشواری بود و مسئولین و کارگذاران این مجموعه هدف این بود که بر روی محیطی باستانی- طبیعی، جغرفیایی کار شود به این دلیل به محل‌های مرتبط با این مسئله که احتمال بی رقیب می‌تواند اطلاعاتی را در اختیارمان بگذارند (از قبیل سازمان میراث فرهنگی و پژوهشکده‌ی مردم شناسی و مصاحبه با آقای محب عل) سر زدیم اما متاسفانه هیچ کدام ما را در جهت ارائه موضوعی برای کار راهنمایی نکردند که خوب مسلماً این نیز یکی از معضلات آموزشی و اداری مراکز دولتی و خصوصی برای دانشجویانی که به دنبال تحقیقات خود و کسب اطلاعات بیشتر در جهت تحقق بخشیدن به اهدافشان هستند می‌باشد. پس از مطالعه و چک کردن سایت‌های مختلف در این رابطه با عنوان پارک چیتگر و زمینه‌های بسیاری که در جهت آموزشی- فرهنگی- ورزشی داشت برخورد کردیم و تصمیم گرفته شد که کار روی این مجموعه را که به هر ترتیب قابل دسترسی‌تر از موضوعات دیگر بود آغاز کرد و کارمان را با مصاحبه با مسئول و مدیریت پارک آقای آقاباشی شروع کرد و ایشان در جهت دسترسی به منابعی در رابطه با جنبه‌های مختلف چیتگر سوق دادند و هدایت کردند و عکس‌هایی را در زمینه‌ی نقشه‌های نقاط مختلف پارک و دیگر جوانب آن در اختیارمان قرار دادند که البته بعضی از آنها به علت تخصصی بودن در محدوده‌ی کار با جای نمی‌گرفت و از بررسی و پرسش در مورد آنها صرف نظر شد. البته ذکر این نکته ضروری است که موقعیت مکانی جغرافیایی پارک چیتگر جوری طراحی شده است که به هر ترتیب مکانی امن و فاقد از هر گونه خطر نیست و این مسئله در بسیاری موانع کار ما را باشد مواجه می‌ساخت در آخر گفتنی است شاید این مجموعه، مجموعه‌ای غنی و کامل نباشد ولی می‌توان متصور شد که این بررسی مختصر و کوتاه می تواند به عنوان راهنمایی برای حداقل مکانی که تاکنون از پارک چیتگر دیدن نکرده‌اند مورد استفاده قرار بگیرد. به امید آن که موثر افتد.
آبرفتهای کنونی
این بخش متشکل از جوان‌ترین نهشته‌های رودخانه با سیلابی است و در بستر رودخانه با سیلابی است و در بستر رودخانه، مسیل‌ها پادگانه های آبرفتی، مخروط افکنه‌های جوان و کالها بر جای گذاشته شده است. دشت جنوب تهران از این آبرفت پوشیده شده است. به طور کلی رسوبات در شمال تهران از رسوبات دانه درشت منفصل) قلوه سنگ، شن‌گرد شده بدون سیمان)، و در جنوب تهران رسوبات دانه ریز (سیلت و رس) تشکیل شده است، آبرفتهای کنونی که اکثراً به صورت رسوبات منفصل هستند کاملاً نفوذ‌پذیر بوده و مقاومت مکانیکی آنها نسبت به نقاط مختلف متفاوت است.
آزمایشات تجزیه شیمیایی برگ درختان
تجزیه شیمیایی برگ گیاهان بهترین روش برای تعیین میزان عناصر موجود در گیاه و برآورد موادغذائی مورد نیاز آنها می‌باشد چرا که نمو گیاهان از غلظت عناصر غذایی موجود در بافتها و برگها تبعیت می‌کند. از روی نتایج تحقیقاتی که روی درختان اقاقیا (پهن برگ) و کاج (سوزنی برگ) انجام شده است (جهاد تحقیقات آب و خاک، 1379)، میزان عناصر شیمیایی بدین شرح است:
ازت: در برگ درختان کاج بین 0/97- 1/14 درصد و اقاقیا بین 3/1-4 درصد متغیر بوده است لذا باید گفت درختان اقاقیا که یک گونه تثبیت کننده ازت می‌باشند به مراتب بیشتر از درختان کاج ازت را از خاک جذب و در برگها ذخیره کرده است. ازت موجود در گیاهان حداکثر سه درصد است که در درختان کاج به حد ماکزیمم نرسیده است.
فسفر: در سوزنهای کاج بین 0/12- 0/23 درصد و در اقاقیا بین 0/12- 0/17 در صد نوسان دارد یعنی کاج با توجه به شرایط محیطی نسبتاً خشک کمی بیشتر از اقاقیا فسفر را در اندامهای هوایی خود ذخیره کرده است. مقدار متوسط فسفر در گیاهان حداکثر 0/5 درصد است که در هر دو گونه به حد ماکزیمم نمی‌رسد.
آب خالص موردنیاز برای هر هکتار جنگل در غرب تهران 5263 مترمکعب در سال در نظر گرفته و محاسبه شده است و مقدار آب موردنیاز ناخالص برای یک هکتار جنگل با توجه به نوع خاک منطقه 13854 مترمکعب در سال برای 12 ماه آبیاری به میزان تقریبی 45 لیتر در ثانیه در هکتار برآورد شده است. حداکثر نیاز آبی در تیرماه برابر 2011 متر مکعب در هکتار و حداقل آن در دی ماه برابر 435 مترمکعب در هکتار پیشنهاد می گردد آبیاری پارک در حالت معمول از اوایل اردیبهشت تا اواخر مهرماه جمعاً به مدت شش ماه صورت می گیرد. آبیاری پهن برگان هر 20 روز یکبار و جمعاً 9 بار و آبیاری سوزنی برگان هر ماه یکبار و جمعاً 6 بار در سال انجام می شود و سیستم آبیاری با استفاده از کانالهای روباز خاکی و سیمانی صورت می گیرد.
حجم کل آب برای کل پارک با توجه به جنگلهای زیر کشت 1,250,000 مترمکعب در سال می باشد و کل آب موردنیاز در تیرماه تقریبا 1800000 مترمکعب است. آب تولیدی چاههای موجود با احتساب 100 لیتر در ثانیه برای 600 ساعت کار، ماهانه برابر 216000 متر مکعب آب است که با در نظر گرفتن سهمیه آب تهران در ماه حداکثر نیاز آبی با کسری 1200000 مترمکعب آب مواجه خواهد بود و با توجه به تولید سالانه 2592000 مترمکعب آب با کمبودی معادل 1000000 مترمکعب آب برای کل پارک در سال مواجه خواهد بود.
سازمان آب تهران و نزولات جوی سالانه حدود 5 میلیون مترمکعب آب تأمین نموده است، لذا کسری آب حدود 5 میلیون مترمکعب درسال می رسد که با توجه به نیاز آبی محاسبه شده مشکل جدی کم آبی منطقه را می توان دریافت. پارک چیتگر در فصل خشک و از اوایل خرداد تا مهر مواجه با بحران آبی خواهد بود. در محدوده انتخاب شده چاه آب وجود ندارد و فقط از شمال سایت مسیر لوله اصلی آب خام می گذرد که می توان از آن جهت تأمین آب محدود استفاده نمود.
PH خاک: PH خاک منطقه در محدوده 7/1 تا 8 می باشد و PH خاک محدوده موردنظر بین 7/2 تا 7/9 در نوسان است.
شوری EC ) : EC خاک منطقه بین 0/7 تا 0/47 درصد است و مقدار فسفر قابل جذب خاک بین 0/07 تا 0/47 درصد است و مقدار فسفر قابل جذب خاک 5/6 تا 74 میلی گرم در کیلوگرم، خاک و میزان پتاسیم قابل جذب خاک بین 180 و 720 میلی گرم در کیلوگرم خاک در نوسان است. علت آن یکی وجود رس به مقادیر متفاوت در خاکهاست که آن را در بین لایه های رس تثبیت می‌کند و دیگری وابستگی پتاسیم به کلوئیدهای آلی- معدنی که هر دو در خاکهای مختلف متفاوتند. لازم به توضیح است که مقادیر ازت فسفر و پتاسیم در خاک معمولی به ترتیب بین 200-500 و 100-200 و 1700- 3300 میلی گرم در هر کیلوگرم می باشد.
عناصر غذایی میکرو (Fe, Zn , Cu ,Mg) : مقادیر عناصر آهن، روی، مس و منگنز در خاک منطقه به ترتیب 4/04 تا 7/08 ، 1/34 تا 9/5 ، 0/58 تا 1/48 و 8/96 تا 24/6 میلی گرم در کیلوگرم خاک می باشد.
طرح تحقیقی پارک چیتگر
قسمتی از متن:
تقسیم بندی مورد عمل که برای این فاکتور در نظر گرفته شد، به صورت زیر است:
1- لاشبرگ کاملاً تجزیه شده
2- لاشبرگ نیمه تجزیه شده
3- لاشبرگ تجزیه نشده
لاشبرگها تجزیه نشده است ،یعنی شرایط جهت فعالیت میکرو ارگانیسمها مهیا نیست درنتیجه هوموسی نیز که از نجزیه لاشبرگها تولید می شود هوموس غیر فعال می باشد.
هوموسی که از تجزیه و تخریب لاشبرگهای پهن برگان حاص می گردد به دلیل اینکه8 مقدار ازت آن زیاد می باشد 0نسبت c/n کم است) فعالتر از هوموس سوزنی برگان است، بطور ی که دو گونه افرا و اقاقیا با c/n مساوی 16 ودو گونه زبان گنجشک ونارون با c/n مساوی 24 ، گونه های اصلاح کننده واقعی خاک نامیده می شوند. اگر در جنگلکاریها سعی شود که گونه های پهن برگ و سوزنی برگ به رو مخلوط کشت شوند، هوموس حاصل از لاشبرگهای این درختان بهتر ازموقعی است که به صورت تک گونه ای کشت شوند. 0نسبت c/n در گونه سوزنی برگ کاج 65 می باشد که درمقایسه با پهن برگان بسیار بالاست)
سوق دادن جنگلکاریهای پارک به سمت جنگلهای آمیخته مارا به هدف فوق که درنهایت باعث غنی شدن خاک نیز می گردد، خواهد رساند.
7-1-19- بررسی روابط تاج پوشش
به منظور بررسی ارتباط بین درصد تاج پوشش (که به صورت میانگینی از دصد تاج پوشش در ردیف و بین ردیف محاسبه گردید) وسه فاکتور درصد زادآوری، درصد پوشش علفی و درصد پوشش خاک ابر نقاط مربوط به هر کدام از این روابط به صورت مجزا برای هر سه تیپ ترسیم شد که نتایج به شرح زیر است.
7-1-19-1- ارتباط بین درصد تاج پوشش و درصد پوشش زادآوری
همبستگی بین این دو عامل درهر سه تیپ مورد مطالعه مطابق شکل شماره 37 بسیار ضعیف وناچیز می باشد (ضریب همبستگی بین این دو عامل در تیپ پهن برگ خالص ،پهن بگ مخلوط و سوزنی برگ خالص به ترتیب برابر 16/0- و 10/0- و 17/0 – به دست آمد)
7-1-19-2- ارتباط بین درصد تاج پوشش و درصد پوشش علفی
همبستگی بین این دو فاکتور دردو تیپ پهن برگ خالص و پهن برگ مخلوط ضعیف می باشد ولی در تیپ سوزنی برگ خالص همبستگی قوی است. ضریب همبستگی برای سه تیپ مذکور به ترتیب برابر 22/0، 28/0-،65/0- به دست آمد. معادله خط رگرسیون مربوط به ارتباط این دو عامل در تیپ سوزنی برگ خالص که حالت نزولی دارد به صورت زیر است. (درشکل شماره 38این خط ترسیم شده است)
x81/0-27/62=y
دلیل نزولی بودن رابطه این است که با افزایش درصد تاج پوشش نوردهی کم وبه میزان قابل ملاحظه ای سوزنهای ریخته شده بیشتر می شود وبه دلیل خاصیت آللوپاتی بسیار قوی سوزنها، پوشش علفی از بین رفته یا فرصت بوجود آمدن پیدا نمی کنند.
شکل شماره 37) ابر نقاط درصد تاج پوشش و درصد پوشش زادآوری درتیپهای مختلف پارک جنگلی چیتگر
7-1-19-3- ارتباط بین درصد تاج پوشش و درصد پوشش خاک
مطابق شکل شماره 39 وابر نقاط ترسیم شده وبا توجه به ضریب همبستگی محاسبه شده برای سه تیپ مورد مطالعه ،ارتباط بین دو فاکتور فوق دردو تیپ هن برگ خالص و مخلوط بسیار ضعیف بوده و در تیپ سوزنی برگ خاص همبستگی قوی است.
مقدار ضریب همبستگی برای سه تیپ مذکور به ترتیب معادل با 24/0-،3/0 و 66/0 محاسبه گردید. معادله خط رگرسیون مربوط به این دو فاکتور درتیپ سوزنی برگ خالص که حالت صعودی دارد به صورت زیر است. (خط رگرسیون درشکل شماره 39 ترسیم شده است)
فهرست عناوین
عنوان صفحه
1- مقدمه
2- ضرورت تحقیق
3- کلیات مربوط به پارک جنگلی چیتگر
3-1- موقعیت و وسعت پارک
3-2- تارخچه پارک
3-3- آب و هوای پارک
3-3-1- درجه حرارت
3-3-2-بارندگی
3-3-3- باد
3-4- پستی و بلندی
3-5- ژئومورفولوژی
3-6- سنگ شناسی
3-7- خاک شناسی
3-8- هیدرولوژیچ
3-9- ترکی توده های درختی
عنوان صفحه
3-10- ارزش تفریحی و تفریحگاهی و مسائل اقتصادی واجتماعی
4- عوامل مخرب پارک
4-1- عوامل مخرب غیر زنده
4-2- عوامل مخرب زنده
5-روش بررسی
5-1- روش آماربرداری
5-2- تعداد قطعات نمونه
5-3- مساحت قطعات نمونه
5-4- شکل قطعات نمونه
6-مشخصه های اندازه گیری شده در قطعات نمونه
6-1- مشخصه های کلی
6-2- مشخصه های کمی
6-3- مشخصه های کیفیگ
7- محاسبات و تجزیه و تحلیلهای آماری ونتایج آماری
7-1- نتایج کمی
7-1-1- مساحت قطعات جنگلکاری شده
عنوان صفحه
7-1-2- ترکیب و درصد گونه ها
7-1-3- قطر
7-1-3-1- پراکنش قطری
7-1-3-2- مشخصات رقومی قطر
7-1-4- ارتفاع
7-1-4-1- مشخصات رقومی ارتفاع
7-1-4-2- منحنی ارتفاع
7-1-5- ضریب لاغری
7-1-6-تعداد درخت در هکتار
7-1-7- تعداد کنده در هکتار
7-1-8- طول تاج
7-1-10- زادآوریچ
7-1-11- علل عدم زادآوری
7-1-12- پوشش علفی
7-1-13- سطوح خالی از پوشش گیاهی
7-1-14- تاج پوشش در ردیف کاشت
عنوان صفحه
7-1-15- تاج پوشش بین ردیف کاشت
7-1-17- سایر صدمات
7-1-18- ضخامت، نوع وتجزیه لاشبرگ
7-1-19- بررسی روابط تاج پوشش با:
7-1-19-1- پوشش زادآوری
7-1-19-2- پوشش علفی
7-1-19-3- سطوح خالی از پوشش گیاهی
7-1-20- اشکوب بندی توده های درختی
7-2- نتایج کیفی
7-2-1- ضخامت پوست
7-2-2- شاخه دوانی
7-2-3- بررسی شادابی درختان
7-2-3-1- طول تاج سبز
7-2-3-2- رنگ برگ (سوزن)
7-2-3-3- تراکم برگ (سورن)
7-2-3-4-زردی
عنوان صفحه
7-2-4- فرم تنه
7-2-4-1- شاغولی بودن تنه
7-2-4-2- مستقیم بودن تنه
7-2-4-3- دوشاخگی
7-2-4-4- چند شاخگی
7-2-5- وضعین جوانه انتهایی
8- نتیجه گیری کلی و پیشنهادات
9- عکسها
10- منابع مورد استفاده