پایان نامه بررسی تأثیر مکمل یاری کلسیم بر پروفایل لیپیدی زنان مبتلا به اضافه وزن یا چاقی
مقدمه:
امروزه، اضافه وزن و چاقی (به ترتیب نمایه توده بدنی یا BMI بین 9/29-25 و 30 کیلوگرم بر متر مربع (1 )) به شکل اپیدمی جهانی در آمده است، تا جایی که سازمان جهانی بهداشت (WHO ) واژه "globesity"را برای آن در نظر گرفته است. اپیدمی چاقی به جوامع صنعتی و پیشرفته محدود نبوده و تخمین زده میشود که بیش از 115میلیون نفر در کشورهای در حال توسعه از مشکلات مربوط به چاقی رنج میبرند (2). برای نمونه، در یک مطالعه ملی در زنان 60-40 ساله شهری ایران، در 9/38% اضافه وزن و 9/27% چاقی مشاهده شده است (3).
علاوه بر چاقی، هیپرلیپیدمی نیز از مهمترین عوامل خطرساز بیماریهای قلبی – عروقی است (4) که خود اولین علت مرگ و میر شناخته شده است(5). نکته قابل توجه اینکه چاقی، خود یک عامل خطرساز برای هیپرلیپیدمی بوده و هر ساله در کشورهای مختلف هزینههای هنگفتی صرف کنترل و درمان چاقی و بیماریهای مرتبط با آن از جمله هیپرلیپیدمی میشود که اهمیت پیشگیری و درمان ارزانتر آن را بیشتر میکند. برای مثال هزینههای ملی مربوط به تشخیص، درمان و مدیریت اضافه وزن، چاقی و بیماریهای مربوطه در ایالات متحده 5/78 میلیارد دلار در سال 1998تخمین زده شده است (6).
بیش از 20سال پیش، از آنالیز دادههای اولین بررسی ملی سلامت و تغذیه(NHANES-I) آمریکا (7و8) ارتباط معکوس بین دریافت کلسیم و وزن گزارش شد. مطالعه NHANES-III(9) و مطالعات مقطعی بعدی نشان دادند که افزایش دریافت کلسیم با BMIو وزن پایینتر (10و11)، چربی تام بدنی کمتر (15-12، 7)، چربی شکمی کمتر (16، 13،12، 7)، محیط کمر کمتر ( 17و 7 ) و حتی برگشت وزن کمتر پس از رژیمهای کاهش وزن (18و12) همراه بوده و این تاثیرات در سنین کمتر از 18 سال نیز مشاهده میشود (23-19).
علاوه بر روشهای معمول در کاهش وزن و کاهش لیپیدهای خون مثل رژیم درمانی، ورزش، داروها شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه کلسیم میتواند در تنظیم چربیهای بدن و چربیهای خون نقش داشته باشد. بعضی مطالعات نشان دادهاند که افزایش دریافت کلسیم با کلسترول LDLکمتر (29-24)، کلسترول تام کمتر(30، 28، 27، 7)، نسبت کلسترول تام به کلسترول HDL کمتر (7)، نسبت کلسترول LDL/HDL کمتر(29)، نسبت کلسترول HDL/LDL بالاتر (31)، آپولیپوپروتئین Bکمتر(32، 26، 25)، نسبتI ApoA-I/ApoBبیشتر(32) و تریگلیسرید کمتر (30) همراه است. در عین حال بعضی مطالعات این تاثیرات، و یا بخشی از آنها را تأیید نکردهاند (38- 37، 24، 16، 14).
مطالعه ملی انجام شده در سال 81-1379 در ایران (35) نشان داده است که میانگین دریافت کلسیم در ایران594 میلی گرم است این در حالی است که میانگین نیاز1036 میلی گرم بوده و به این ترتیب میانگین دریافت کلسیم در ایران زیر %70 نیازمندی است. با توجه به اطلاعات موجود این فرضیه شکل میگیرد که شاید با افزایش دریافت کلسیم از طریق مکمل یاری بتوان پروفایل لیپیدی افراد مبتلا به اضافه وزن یا چاقی را بهبود بخشید، بنابراین هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر مکمل 1000میلی گرمی کلسیم بر پروفایل لیپیدی زنان غیر یائسه مبتلا به اضافه وزن یا چاقی طی 30 روز بود.
فهرست مطالب
عنوان
مقدمه....................................................................................................................................................................
اهداف و فرضیات................................................................................................................................................
هدف اصلی...........................................................................................................................................................
اهداف ویژه..........................................................................................................................................................
هدف کاربردی.....................................................................................................................................................
فرضیات................................................................................................................................................................
جدول متغیرها.....................................................................................................................................................
فصل اول: کلیات.................................................................................................................................................
مقدمهای بر کلسیم..............................................................................................................................................
نیاز (DRI) و مسمومیت...................................................................................................................................
مهمترین عملکردهای کلسیم..............................................................................................................................
منابع غذایی و دریافت........................................................................................................................................
ارتباط دریافت پائین کلسیم با بیماری های مزمن........................................................................................
استئوپورز............................................................................................................................................................
فشارخون بالا......................................................................................................................................................
سنگ کلیه.............................................................................................................................................................
سرطان..................................................................................................................................................................
لیپیدهای خون.....................................................................................................................................................
تری آسیل گلیسرول ها (تری گلیسریدها)......................................................................................................
کلسترول..............................................................................................................................................................
لیپوپروتئینها......................................................................................................................................................
متابولیسم لیپوپروتئینها..................................................................................................................................
بیماریهای قلبی- عروقی (CHD) و ارتباط آن با لیپیدها، لیپوپروتئینها و آپولیپوپروتئینها.........
DRI کلسیم بزرگسالان مرد و زن..................................................................................................................
محدوده طبیعی لیپیدها، لیپوپروتئینها و آپولیپوپروتئینهای اندازهگیری شده.....................................
فصل دوم: مروری بر پژوهشهای پیشین..................................................................................................
ارتباط کلسیم با لیپیدها و لیپوپروتئینها......................................................................................................
ارتباط کلسیم با وزن و بعضی نمایه های چربی بدن.................................................................................
فصل سوم: مواد و روشها.............................................................................................................................
نوع پژوهش.........................................................................................................................................................
افراد مورد مطالعه...............................................................................................................................................
معیارهای ورود به مطالعه................................................................................................................................
معیارهای خروج از مطالعه................................................................................................................................
برآورد حجم نمونه..............................................................................................................................................
نمونهیابی.............................................................................................................................................................
نحوه انجام پژوهش............................................................................................................................................
مکمل کلسیم و دارونما......................................................................................................................................
اندازه گیری محتوای کلسیم کپسولها............................................................................................................
اندازهگیریهای تن سنجی.................................................................................................................................
نمونههای خون....................................................................................................................................................
اندازهگیری لیپیدها و لیپوپروتئینها...............................................................................................................
اندازهگیری آپولیپوپروتئینها...........................................................................................................................
تجزیه و تحلیل آماری........................................................................................................................................
محاسبه کلسیم و انرژی رژیم غذایی...............................................................................................................
ملاحظات اخلاقی..................................................................................................................................................
فصل چهارم: یافتهها..........................................................................................................................................
میانگین و انحراف معیار متغیرهای زمینهای گروه مکمل کلسیم و دارونما پیش از مداخله.................
میانگین و انحراف معیار متغیرهای چربی بدن گروه مکمل کلسیم و دارونما پیش از مداخله.............
میانگین و انحراف معیار دریافت انرژی و کلسیم گروه مکمل کلسیم و دارونما پیش از مداخله.........
میانگین و انحراف معیار پروفایل لیپیدی گروه مکمل کلسیم و دارونما پیش از مداخله.......................
مقایسه میانگینهای وزن، BMI و شاخصهای چربی بدن پیش و پس از مداخله در گروه مکمل کلسیم
مقایسه میانگینهای وزن، BMI و شاخصهای چربی بدن پیش و پس از مداخله در گروه مکمل دارونما
مقایسه میانگین های لیپیدها، لیپوپروتئینها و آپولیپوپروتئینها پیش و پس از مداخله در گروه مکمل کلسیم
مقایسه میانگین های لیپیدها، لیپوپروتئینها و آپولیپوپروتئینها پیش و پس از مداخله در گروه دارونما
مقایسه میانگینهای متغیرهای چربی بدن گروه مکمل کلسیم و دارونما پس از مداخله.......................
مقایسه میانگینهای پروفایل لیپیدی گروه مکمل کلسیم و دارونما پس از مداخله.................................
جمعبندی نتایج....................................................................................................................................................
فصل پنجم: بحث................................................................................................................................................
مقایسه گروه های مکمل کلسیم و دارونما در ابتدای مطالعه......................................................................
تأثیر مکمل یاری کلسیم بر لیپیدها، لیپوپروتئینها و آپولیپوپروتئینها.................................................
تأثیر مکمل یاری بر وزن و چربی بدن..........................................................................................................
پیشنهادات...........................................................................................................................................................
پیوست و ضمائم..............................................................................................................................................
چکیده انگلیسی..................................................................................................................................................
منابع و ماخذ......................................................................................................................................................