پایان نامه تأثیر لوبیا روی پارامترها و فعالیت برخی آنزیم های گوارشی کرم غوزه ی پنبه
چکیده:
کرم غوزهی پنبهHelicoverpa armigera (Hübner) یکی از مهمترین آفات اقتصادی محصولات مختلف کشاورزی با گسترهی جغرافیایی وسیع میباشد. تأثیر رقمهای مختلف لوبیا از جمله لوبیا سفید (رقمهای پاک، دانشکده و شکوفا)، لوبیا چیتی (رقم تلاش) و لوبیا قرمز (رقمهای اختر، صیاد و ناز) روی برخی پارامترهای زیستی armigera .H تحت شرایط آزمایشگاهی (دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دورهی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) و فعالیت برخی از آنزیمهای گوارشی لاروهای سن چهارم و پنجم این آفت تحت شرایط مزرعهای مطالعه شد. طبق نتایج به دست آمده، طولانیترین دورهی لاروی و دورهی رشدی قبل از بلوغ armigera .H مربوط به رقم اختر (به ترتیب 716/0±88/19 و 896/0±58/37 روز) و کوتاهترین این دورهها مربوط به رقم پاک (به ترتیب 323/0±13/14 و 419/0±81/31 روز) بود. بیشترین باروری روزانه روی رقم ناز (3/11±54/126 تخم) و کمترین میزان آن روی رقم دانشکده (42/7±33/88 تخم) بود. کمترین و بیشترین نرخ خالص تولیدمثلی (R0) کرم غوزهی پنبه به ترتیب روی رقم اختر (6/15±5/93 ماده/ماده/نسل) و رقم تلاش (143±5/585 ماده/ماده/نسل) مشاهده شد. مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) کمترین مقدار روی رقم اختر (به ترتیب 007/0±115/0 و 008/0±12/1 بر روز) و بیشترین مقادیر آنها روی رقم تلاش (به ترتیب 007/0±173/0 و 009/0±19/1 بر روز) مشاهده شد. طولانیترین زمان دو برابر شدن جمعیت (DT) روی رقم اختر (43/0±98/5 روز) بود. میانگین مدت زمان یک نسل (T) روی ارقام مختلف از 43/0±92/36 و 43/1±92/44 روز متفاوت بود که به طور معنیداری کوتاهترین آن روی رقم تلاش و طولانیترین آن روی رقم دانشکده بود. کمترین فعالیت آمیلولیتکی لاروهای سن چهارم و پنجم H. armigera روی برگ رقم ناز (بهترتیب 029/0±205/0 و mU/mg 009/0±238/0) بود. لاروهای سن چهارم و پنجم پرورش یافته روی غلاف رقم تلاش کمترین فعالیت آمیلولیتیکی را (بهترتیب 054/0±326/0 و mU/mg 150/0±219/0) نشان دادند. کمترین فعالیت پروتئولیتیکی لاروهای سن چهارم و پنجم H. armigera بهترتیب روی برگ ارقام اختر و ناز (بهترتیب 005/0±104/0 و U/mg 347/0±666/0) و غلاف رقم اختر (بهترتیب 033/0±612/1 و U/mg 267/0±260/2) بود. نتایج نشان داد که رقم اختر رقم نامناسبی برای تغذیهی armigera H. بود.
فهرست مطالب
عنوان ............................................................................................................................. صفحه
فصل اول مقدمه
1-1- مقدمه ....................................................................................................................................................................... 2
1-2- کرم غوزهی پنبه H. armigera ........................................................................................................................... 6
1-2-1- جایگاه H. armigera در ردهبندی حشرات .................................................................................................. 6
1-2-2- مناطق انتشار کرم غوزهی پنبه........................................................................................................................... 6
1-2-3- دامنهی میزبانی و نحوهی خسارت H. armigera ....................................................................................... 6
1-3- برخی از روشهای کنترل H. armigera ........................................................................................................... 7
1-3-1- کنترل زراعی ...................................................................................................................................................... 7
1-3-2- آفتکشهای بیولوژیک ................................................................................................................................... 7
1-3-3- کنترل شیمیایی .................................................................................................................................................. 8
1-3-4- استفاده از ارقام مقاوم ........................................................................................................................................ 8
1-4- پارامترهای دموگرافیکی H. armigera روی هفت رقم لوبیا و مرور پژوهشهای انجام شده .......................9
1-5- دستگاه گوارشی حشرات ..................................................................................................................................... 11
1-6- اسیدیتهی دستگاه گوارش در حشرات ............................................................................................................... 12
1-7- آنزیمهای گوارشی در حشرات ............................................................................................................................ 12
1-7-1- آنزیمهای گوارشی پروتئاز .............................................................................................................................. 13
1-7-2- آنزیم های گوارشی آمیلاز ............................................................................................................................ 13
1-7-3- مرور پژوهشهای انجام شده در زمینهی فعالیت آنزیمهای گوارشی پروتئاز و آمیلاز ...............................14
فصل دوم مواد و روشها
2-1- تهیه و کاشت ارقام مختلف لوبیا ........................................................................................................................ 16
2-2- پرورش آزمایشگاهی H. armigera ................................................................................................................ 16
2-3- اندازهگیری پارامترهای زیستی H. armigera ............................................................................................... 20
2-3-1- جدول زندگی ................................................................................................................................................... 20
2-3-1-1- جدول زندگی تک جنسی ......................................................................................................................... 20
2-3-1-2- جدول زندگی دو جنسی ............................................................................................................................ 23
2-4- سنجش فعالیت آنزیمهای گوارشی .................................................................................................................... 25
2-4-1- تهیهی عصارهی آنزیمی از رودهی میانی لارو H. armigera ................................................................. 25
2-4-2- تهیهی بافر ...................................................................................................................................................... 27
2-4-3- سنجش فعالیت پروتئازی ............................................................................................................................... 27
2-11- سنجش فعالیت آمیلازی .................................................................................................................................. 27
2-5- تجزیه آماری دادهها ............................................................................................................................................. 28
2-13- تجزیه کلاستر فعالیت آنزیمهای گوارشی رودهی میانی لارو H. armigera ........................................... 29
فصل سوم نتایج
3-1- پارامترهای زیستی H. armigera روی هفت رقم لوبیا ............................................................................ 31
3-1-1- طول دورهی مراحل زیستی نابالغ ................................................................................................................. 31
3-1-2- طول دورهی تخمریزی، باروری روزانه و باروری کل .................................................................................. 33
3-1-3- طول عمر و طول دورهی زندگی حشرات کامل و نسبت جنسی ............................................................... 35
3-1-4- پارامترهای جدول زندگی ................................................................................................................................ 36
3-1-4-1- پارامترهای جدول زندگی به دست آمده از جدول زندگی تک جنسی (Female-based life table)39
3-1-4-2- پارامترهای جدول زندگی به دست آمده از جدول زندگی دو جنسی (Age-stage, two-sex life table) 39
3-1-5- پارامترهای تولیدمثلی ...................................................................................................................................... 47
3-1-6- پارمترهای رشد جمعیت (حاصل از جدول زندگی تک جنسی و دو جنسی) .............................................. 48
3-2- تعیین فعالیت آنزیمی ........................................................................................................................................... 52
3-2-1- فعالیت پروتئولیتیکی لاروهای H. armigera ....................................................................................... 52
3-2-2- فعالیت آمیلولیتیکی لاروهای H. armigera ......................................................................................... 52
3-3- تجزیه کلاستر پارامترهای زیستی و فعالیت آنزیمهای گوارشی عصارهی رودهی میانی لاروهای H. armigera 55
فصل چهارم بحث
4-1- پارامترهای زیستی H. armigera روی ارقام مختلف لوبیا ............................................................................ 57
4-1-1- دورهی رشدی قبل از بلوغ ............................................................................................................................. 57
4-1-2- دوره تخم ریزی و میزان باروری و طول عمر حشرات بالغ H. armigera ............................................. 58
4-1-3- پارامترهای تولیدمثلی H. armigera ......................................................................................................... 59
4-1-4- جدول زندگی (پارامترهای رشد جمعیت) تک جنسی و دوجنسی .............................................................. 61
4-2- تعیین فعالیت آنزیمی H. armigera روی ارقام مختلف لوبیا ...................................................................... 64
4-2-1- فعالیت پروتئولیتیک کل .................................................................................. 65
4-2-2- فعالیت آمیلولیتیک کل .................................................................................................................................. 66
4-3- تجزیه کلاستر پارامترهای زیستی و فعالیت آنزیمهای گوارشی پروتئاز کل و آمیلاز H. armigera ...67
4-4- نتیجهگیری نهایی ................................................................................................................................................ 68
4-5- پیشنهادات ............................................................................................................................................................ 69
منابع. ................................................................................................................................................................................ 70