پایان نامه ارتباط بین فعالیت و میزان افشای اطلاعات در صورت های مالی شرکت های بورس تهران
نقش اصلی گزارشگری مالی، انتقال اثربخش اطلاعات به افراد برون سازمانی به روشی معتبر و به موقع است، که این امر در سایه شفافیت گزارشگری و افشا با کیفیت اطلاعات مالی تحقق می یابد. مرور مطالعات گذشته نشان می دهد شفافیت و کیفیت افشای اطلاعات مالی واحدهای اقتصادی ، تاثیرات مهمی بر استراتژی های سرمایه گذاران گذاشته است. این تحقیق، به بررسی رابطه بین میزان افشاء در صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با نسبتهای متداول فعالیت (شاخصهای استفاده از داراییها) می پردازد.
در مرحله اول، به منظور تعیین میزان افشا صورت های مالی که در این تحقیق در راستای تعیین مقدار متغیر وابسته لازم است چک لیست کفایت افشاء براساس استانداردهای حسابداری ایران تنظیم و برای هر شرکت یک نمره یا شاخص افشا تعریف شود. در مرحله دوم متداولترین نسبتهای فعالیت (شاخصهای استفاده از داراییها) یعنی نسبت فروش به سرمایه در گردش، نسبت فروش به داراییهای ثابت ، نسبت فروش به کل داراییها و نسبت فروش به حقوق صاحبان سهام (ارزش ویژه) محاسبه و استخراج گردید. سپس در این تحقیق از تحلیل رگرسیونی مقطعی بر اساس داده های تابلویی جهت بررسی رابطه بین میزان افشاء در صورتهای مالی با نسبتهای متداول فعالیت در سال های 1382 لغایت 1387 استفاده شده است. نمونه تحقیق شامل 65 شرکت پذیرفته شده در بورس تهران در بازه زمانی 5 ساله می باشد.
یافته ها نشان می دهد به طور کلی بین میزان افشاء در صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با نسبتهای متداول فعالیت رابطه معناداری وجود دارد.
حسابداری یک سیستم اطلاعاتی است. این سیستم اطلاعاتی به عنوان زیر مجموعه سیستم های اطلاعاتی مدیریت ، وظیفه پردازش داده های مالی را به عهده دارد. اگرچه استفاده کننده بخش عمده ای از محصولات این سیستم اطلاعاتی ، مدیریت یک واحد اقتصادی است ، اما مدیریت بنا به وظایف و مسئولیتهایی که در قبال گروه های مختلف استفاده کنندگان اطلاعات مالی دارد و همچنین بنا برالزامات قانونی یا درخواست های طرفهای تجاری یا تامین کنندگان مالی واحدهای اقتصادی ، اطلاعات مختلفی را در اختیار استفاده کنندگان خارج از واحدهای اقتصادی قرار می دهد. گزارشهای مالی سالانه از مهمترین محصول سیستم های اطلاعاتی حسابداری است که برای گروه های مختلفی از استفتده کنندگان خارجی اطلاعات مالی ، در چهارچوب مشخصی ارائه می شود (عرب مازاریزدی ،1374، 58)[1].
براساس نظر هیئت استانداردهای حسابداری مالی تصمیمات سرمایه گذاران واعتباردهندگان واستفاده آنها از اطلاعات دارای گستردگی بسیار بیشتری نسبت به سایر گروه های خارجی می باشد وبه همین دلیل تصمیمات آنها دارای تاثیرات عمده ای در تخصیص منابع اقتصادی یک کشور است (هیأت استانداردهای حسابداری مالی آمریکا،1978، 30)[2].
ازآنجائیکه سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان دو گروه اصلی برون سازمانی استفاده کنندگان اطلاعات مالی بشمار می روند وتهیه و فراهم کردن اطلاعات مربوط برای این دو گروه یکی از رسالت های اصلی مدیریت و سیستم های حسابداری می باشد ، لذا توجه ویژه به نوع نیازهای اطلاعاتی این افراد ضرورت دارد.
با توجه به اینکه استفاده کنندگان مزبور گزارشهای مالی را به عنوان یکی از منابع اصلی اطلاعات مالی در مورد واحد های اقتصادی ملاک تصمیم گیری قرار می دهند ، بنابراین گزارشگری مالی براساس نظر هیئت استاندارد های مالی باید اطلاعاتی را فراهم سازد که برای سرما یه گذاران و اعتبار دهندگان بالفعل و بالقوه و سایر استفاده کنند گان در تصمیم گیری های سرمایه گذاری و اعطای اعتبار وسایر تصمیمات مشابه مفید واقع شود ( همان منبع،30)3.
گزاشگری مالی تخصیص منابع سرمایه در یک شرکت تجاری و قابلیت سوددهی آن را افشا می نماید. بدیهی است اصل افشا به عنوان یکی از اصول حسابداری ، کلیه واقعیت های با اهمیت و مربوط در رابطه با رویدادها و فعالیتهای واحد تجاری را بیان می نماید.
اصل افشا ایجاب می نماید که صورت های مالی به گونه ای تهیه و ارائه شود که از لحاظ اهداف مربوط در صورت های مالی به گونه ایست که ازیک طرف امکان اتخاذ تصمیمات آگاهانه برای استفاده کنندگان را فراهم نموده و از طرف دیگر باعث گمراهی آنان نشود.
محققین در حوزه افشاء گزارشگری مالی به منظور سنجش میزان افشاء و تاثیر آن بر تصمیمات سرمایهگذاران از انواع مختلفی از عوامل تاثیرگذار برافشاء اطلاعات مالی بهرهبردهاند. سیر تاریخی تحقیقات صورت گرفته در حوزه افشاء اطلاعات مالی نشان میدهد که این عوامل در چهار حوزه کلی شامل حوزه اول استفاده از متغیرهای تراز نامهای (متغیرهای مرتبط به حجم و فعالیت شرکتها) و رابطه آن با کفایت افشاء اطلاعات مالی حوزه دوم، رابطه بین متغیرهای سود و زیانی (عملکردی)با سطح افشای گزارشگری مالی ، حوزه سوم ترکیبی از متغیرهای سود و زیانی و ترازنامهای برای سنجش میزان افشای گزارشگری مالی شرکت ها و حوزه آخر رابطه بین متغیرهای کیفی و متغیرهایی غیر از متغیرهای فوقالذکر مانند ماهیت و نوع صنعت، نوع موسسه حسابرسی کننده، اعضای حرفهای و غیر حرفهای هیئت مدیره، وجود یا عدم وجود سهامدار نهادی با میزان افشای گزارشگری مالی قابل تقسیمبندی هستند . اما در این پژوهش سعی خواهد شد با توجه به تمامی موارد ذکر شده فوق و در بخش پیشینه تحقیق، صرفاً از شاخصهای سنجش بکارگیری دارایی ها به ویژه نسبتهای فعالیت شرکتها برای بررسی سطح افشاء گزارشگری مالی استفاده شود
[2] . Financial Accounting Standards Board (FASB),1978,30
فهرست
چکیده: 1
مقدمه: 2
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 مقدمه 5
2-1 تاریخچه مطالعاتی. 5
3-1 بیان مسأله تحقیق. 7
4-1چارچوب نظری تحقیق. 8
5-1 فرضیه های تحقیق. 10
6-1 اهمیت و ضرورت تحقیق. 10
7-1 اهداف تحقیق. 11
8-1 حدود مطالعاتی. 12
1-8-1 قلمرو مکانی تحقیق. 12
2-8-1 قلمرو زمانی تحقیق. 13
3- 8-1 قلمرو موضوعی تحقیق. 13
9-1- تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق. 13
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
1-2 مقدمه 15
2-2- تعاریف مختلف افشا 16
3-2- اصل افشا 16
4-2- پرسش های اساسی مطرح شده در حوزه افشا (مبانی نظری) 17
1-4-2- اطلاعات مالی برای چه اشخاصی افشا میگردد؟ 18
2-4-2- هدف از افشای اطلاعات مالی چیست؟ 20
3-4 -2- چه میزان از اطلاعات لازم است افشا شود؟ 21
4-4 -2- چگونه اطلاعات مالی باید افشا شود؟ 24
1-4 -4- 2- شکل و ترتیب صورتهای مالی اساسی. 26
2-4 -4- 2- اصطلاحات و ارائه جزئیات.. 29
3-4-4- 2- گزارش حسابرس مستقل. 30
4-4 -4- 2-گزارش هیأت مدیره 30
5-4 -2- خصوصیات کیفی مرتبط با ارائه اطلاعات چگونه باشد؟ 31
5 - 2 - عملکرد 32
1-5-2- مقدمه 32
6-2- انواع نسبت های مالی. 35
1-6-2- نسبت های فعالیت (شاخص های بکارگیری دارایی ) 36
7-2- کفایت گزارشگری (افشا) و نسبت های مالی. 37
8-2- پیشینه داخلی و خارجی تحقیق. 38
1-8-2- مطالعات خارجی. 38
2-8-2- مطالعات داخلی. 52
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
1-3 مقدمه 61
2-3- فرضیه های تحقیق. 62
1-2-3- فرضیه اصلی تحقیق : 62
2-2-3- فرضیه ی فرعی تحقیق : 62
3-3 مدل تحقیق. 63
4-3 شیوه اندازه گیری متغیرها 64
5-3 روش تحقیق. 65
6-3- متغیر های مورد بررسی. 66
7-3- مدل های مورد استفاده برای آزمون فرضیه ها 68
8-3- دلایل انتخاب متغیرها 70
9-3- جامعه آماری و روش نمونه گیری. 70
9-3- روشهای جمعآوری اطلاعات و دادهها 71
1-9-3- منبع اطلاعات.. 71
2-9-3- آماده سازی اطلاعات.. 72
10-3- روش شناختی تحقیق (تجزیه و تحلیل داده ها) 72
1-10-3- مدل های داده های تابلویی. 73
2-10-3- آزمون لیمر (معنی داربودن اثرات فردی) 73
3-10-3- آزمون هاسمن. 75
4-10-3- فروض مدل رگرسیون خطی کلاسیک... 75
1-4-10-3- نرمال بودن خطاها 76
2-4-10-3- ناهمسانی واریانس.. 76
3-4-10-3- هم خطی. 76
4-4-10-3- عدم وجود خود همبستگی بین ها: 77
5-10-3- آزمون مانایی. 78
6-10-3 آزمونهای آماری و معیارهای استفاده شده به منظور مقایسه مدل های تحقیق. 79
1-6-10-3- ضریب تعیین تعدیل شده 79
2-6-10-3- آماره F رگرسیون. 80
7-10-3- نرم افزارهای تجزیه و تحلیل. 80
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها
1-4 مقدمه 82
2-4- تحلیل توصیفی داده ها 82
3-4- مراحل تخمین مدل به وسیله دادههای تابلویی. 84
1-3-4- آزمون F لیمر( بررسی همسانی عرض از مبدأ های مقاطع ) 85
2-3-4- آزمون هاسمن ( انتخاب بین اثرات ثابت و تصادفی ) 86
4-4- بررسی فروض کلاسیک رگرسیون. 87
5-4- آزمون مانایی متغیرها 88
6-4- آزمون فرضیه های تحقیق. 88
1-6-4- آزمون فرضیه فرعی اول. 89
2-6-4- آزمون فرضیه فرعی دوم 91
3-6-4- آزمون فرضیه فرعی سوم 92
4-6-4- آزمون فرضیه فرعی چهارم 93
5-6-4- آزمون فرضیه اصلی تحقیق. 94
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادات
1-5 مقدمه 98
2-5- بحث و نتیجه گیری. 98
1-2-5- نتیجه گیری پیرامون فرضیه فرعی اول. 99
2-2-5- نتیجه گیری پیرامون فرضیه فرعی دوم 100
3-2-5- نتیجه گیری پیرامون فرضیه فرعی سوم 101
4-2-5- نتیجه گیری پیرامون فرضیه فرعی چهارم 101
5-2-5- نتیجه گیری پیرامون فرضیه اصلی تحقیق. 102
3-5- پیشنهادها 104
1-3-5- پیشنهادهای کاربردی ناشی از نتایج تحقیق. 105
2-3-5- پیشنهادهایی برای تحقیق های آتی. 105
4-5- محدودیت ها 106
پیوست ها
جدول مربوط به صنایع و نام شرکت های نمونه آماری. 108
منابع و ماخذ
منابع فارسی: 110
منابع لاتین: 111
منابع اینترنتی: 114
چکیده انگلیسی: 115
پایان نامه بررسی رابطه بین ضرایب مالیاتی و افشای گزارشات مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
افشای اطلاعات حسابداری از دیرباز به عنوان یکی از مهمترین مسائل مورد توجه محققین بوده و محصول نهایی یک سیستم حسابداری به شمار میرود. در واقع هدف نهایی سیستم حسابداری فراهم نمودن اطلاعات برای اشخاص ذینفع در قالب گزارشات درون سازمان و برون سازمانی میباشد. واژه افشا به مجموعی متنوع از اطلاعات الزامی و اختیاری، شامل صورتهای مالی و یادداشت های همراه ارائه میگردد.
همچنین اطلاعات افشا شده برای دولتها جهت تشخیص مالیات مورد استفاده قرار میگیرد. در تشخیص مالیات زمانی که اسناد و مدارک کافی برای تعیین مالیات وجود نداشته باشد، از ضرایب مالیاتی جهت تشخیص مالیات استفاده میشود.
سند چشم انداز بیست ساله دولت جمهوری اسلامی ایران دربخش اقتصادی در بند42، بر حرکت برای تبدیل درآمد نفت و گاز به دارایی مولد به منظور پایدارسازی فرآیند توسعه و تخصیص و بهره بردای بهینه از منابع تاکید خاص کرده است که این امر توجه برنامه ریزان را به سایر منابع درآمد غیر نفتی دولت که در راس آن مالیات ، به عنوان منیع درآمدی قابل اطمینان قراردارد، نمایان میکند.
در ماده 2 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر لزوم توسعه افزایش سهم درآمدهای نفتی (مالیاتها و سایر درآمدها) از کل منبع بودجه تاکید شده به گونهای که تا پایان برنامه چهارم اعتبارات هزینهای دولت به طور کامل از طریق درآمدهای مالیاتی و سایر درَآمدهای غیر نفتی تامین شود.
در این راستا دولت می تواند با برنامه ریزی و سیاست گذاری سازمان امور مالیاتی کشور درتعیین ضرایب مالیاتی باعث ایجاد مکانیزمی شود که نسبت به تعیین درآمد مشمول مالیات واقعی و مالیات عادلانه مودی از طریق تحقیق و رسیدگی اتخاذ تصمیم شود، همچنین مودی را بیشتر به ارائه دفاتر واسناد و مدارک جهت رسیدگی متمایل سازد.
فهرست
چکیده: 1
مقدمه: 2
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 مقدمه 4
2-1 تاریخچه مطالعاتی. 5
3-1- بیان مسئله 7
4-1- چارچوب نظری تحقیق. 8
5-1- سوالات و فرضیات تحقیق. 9
6-1-اهداف تحقیق. 10
7-1 حدود مطالعاتی. 10
1-7-1 قلمرو مکانی تحقیق. 10
2-7-1 قلمرو زمانی تحقیق. 10
8-1- واژه های کلیدی و اصطلاحات.. 10
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
1-2 مقدمه 13
2-2 بخش اول- مالیات و ضرایب مالیاتی. 14
1-2-2 تعریف واهمیت مالیات.. 14
2-2-2 نظریه های مالیات.. 15
1-2-2-2 اصول چهارگانه مالیات بندی آدام اسمیت.. 16
3-2-2 ضرایب مالیاتی. 17
1-3-2-2 گذری بر کتابچه ضرایب مالیات برعملکرد 17
4-2-2 قرائن مالیاتی. 18
5-2-2 نسبت مالیاتی. 19
6-2-2 پایه مالیاتی. 19
7-2-2 نرخ مالیاتی و انواع آن. 20
8-2-2 امتیازات مالیاتی. 20
9-2-2 اصول مالیاتها (شرایط برقراری مالیات) 21
10-2-2 سال مالیاتی. 23
11-2-2 کارایی و عدالت مالیاتی. 23
1-11-2-2 کارایی. 24
2-11-2-2 عدالت مالیاتی. 24
12-2-2 مالیات بر شرکتها 25
13-2-2 عوامل تشخیص مالیات.. 25
14-2-2 موارد تشخیص علی الرأس درآمدهای مشمول مالیات.. 26
15-2-2 اهداف سیاست های مالیاتی. 26
16-2-2 مشکلات و ریشه ها در نظام مالیاتی. 27
17-2-2 مطالعه متون تحقیقاتی. 28
3-2 بخش دوم: افشا و میزان افشا در گزارشگری مالی. 30
1-3-2 گزارشگری مالی. 30
2-3-2 اهداف گزارشگری مالی. 31
3-3-2 استانداردهای گزارشگری. 31
4-3-2 استفاده کنندگان گزارشگری مالی. 32
5-3-2 افشاء اطلاعات.. 33
1-5-3-2 افشاءاجباری. 38
2-5-3-2 افشاءاختیاری. 39
6-3-2 شاخص های افشاءسازی. 42
4-2 بخش سوم : بررسی ارتباط بین ضرایب مالیاتی و میزان افشا در گزارشگری. 43
1-4-2 ارتباط بین ضرایب مالیاتی و میزان افشاء در گزارشگری. 43
5-2 بخش چهارم: پیشینه تحقیق. 45
1-5-2 تحقیقات انجام شده داخلی. 45
2-5-2 تحقیقات انجام شده خارجی. 46
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
. 50
1-3 مقدمه 51
2-3 روش تحقیق. 52
3-3 فرضیات تحقیق. 53
4-3 مدل تحلیلی تحقیق. 54
5-3 طبقه بندی متغیرهای تحقیق. 54
6-3 متغیرهای تحقیق و روش محاسبه آنها 55
7-3- جامعه آماری. 57
8-3- روش گردآوری اطلاعات.. 57
9-3- روش نمونه گیری و تعیین اندازه نمونه 58
10-3 روش تجزیه و تحلیل داده 59
11-3 مدل آماری مورد استفاده در تحقیق. 59
1-11-3 مدل رگرسیون. 59
2-11-3- معادله رگرسیون چند متغیره 59
1-2-11-3 روشهای ورود متغیرها در رگرسیون. 60
3-11-3 ضریب همبستگی و ضریب تشخیص... 61
1-3-11-3 روش همبستگی گشتاوری (پیرسون): 63
4-11-3 بررسی فرض نرمال بودن متغیرها 63
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها
1-4 مقدمه 65
2-4 شاخص های توصیفی متغیرها 66
3-4 تجزیه و تحلیل فرضیه های تحقیق. 72
1-3-4 بررسی فرض نرمال بودن متغیرها 72
2-3-4 بررسی همبستگی بین متغیرهای وابسته و مستقل. 76
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادات
1-5 مقدمه 114
2-5 نتایج حاصل از فرضیه ها 114
1-2-5 نتیجه گیری پیرامون فرضیه اصلی اول. 114
2-2-5 نتیجه گیری پیرامون فرضیه فرعی اول. 114
3-2-5 نتیجه گیری پیرامون فرضیه فرعی دوم 115
4-2-5 نتیجه گیری پیرامون فرضیه اصلی دوم 115
5-2-5 نتیجه گیری پیرامون فرضیه فرعی سوم 115
6-2-5 نتیجه گیری پیرامون فرضیه فرعی چهارم 116
3-5 تجزیه وتحلیل. 116
4-5 پیشنهادها 117
1-4-5 پیشنهادهای کاربردی ناشی از نتایج تحقیق. 117
2-4-5 پیشنهادهایی برای تحقیق های آتی. 117
5-5 محدودیت های تحقیق. 118
پیوست ها
پیوست الف) چک لیست موارد افشا 120
پیوست ب) جداول آماری و خروجی نرم افزار. 123
منابع و ماخذ
منابع فارسی. 194
منابع لاتین. 196
منابع اینترنتی. 198
چکیده انگلیسی. 199