پروژه بررسی مبانی اطلاح نژاد آبزیان در 111 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه
اهمیت اصلاح نژاد ماهیان و مقایسه آن با اصلاح نژاد دام و طیور – تأثیر آن در زندگی کنونی و اهداف کلی اصلاح نژاد ماهیان طبیعت و ساختمان ژن، موتاسیون ها و ژن های کشنده ، حتی سلول های تناسلی و انواع کروموزوم ها –اثرات فنوتیپی ژن ها مثل اثر افزایش ژنی، ارزش ژنتیکی و روش های برآورد آن ، ترکیب ژنتیکی یک جامعه و عوامل مؤثر در تغییر فراوانی ژنها – قانون هاردی واینبرگ و کاربرد آن در اصلاح نژاد ماهیان، وراثت پذیری و روش های تعیین آن، براورد وراثت پذیری ، سرعت رشد و افزایش روز افزون ، بهگزینی و انواع آن ، روش های انجام برگزینی ، مبانی ژنتیکی آمیزش خویشاوندی و موارد استفاده از آن، روش های انجام بهگزینی ، روش اندازه گیری خویشاوندی، کلیاتی در خصوص به وجود آوردن افراد سرآمد(نخبه) NICK و Line - دو رگه گیری (Hybridization) و اهمیت و کاربرد آن ، روش های تشخیص ماهیان دو رگه از والدین – تعریف هتروزیس و معرفی فرمول آن =Heterosis دو رگه برتر Hybridviger ،عقیم سازی (استریل کردن) Strilization ، نرسازی ، ماده سازی ،تریپلوئیدی و تتراپلوئیدی ، تعیین جنسیت ، توارث وابسته به جنس ، برآورد ارزش ژنی ، هم بستگی بین صفات – محاسبه بهگزینی بر اساس شجره نامه .
The Priniciple of fish breeding آمیزش خویشاوندی (Inbreading)
سرآمد ، نخبه (Nick)
1 – مبانی ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان . تألیف داگلاس تار، مترجم دکتر فرهاد امینی، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی .
2- کتاب اصلاح نژاد دام (روش های پیش بینی ارزش ژنتیکی ) انتشارات دانشگاه تهران . نویسنده دکتر ناصر امام جمعه کاشانی .
3- اصلاح نژاد دام های بومی . نویسنده دکتر محمد علی ادریس ،مهندس محمد مستأجران ، انتشارات آریان .
4- اثر دو رگه گیری و افزایش تولید شیر . نویسنده مهندس منوچهر صفرزادگان ، انتشارات معاونت امور دام و آبزیان (جهاد سازندگی کشاورزی )
5- انتشارات چاپ من اندهال Genetics and fish Breading
6- Fish and fisheries
7- A TEXT Book of Aquanculture
8- جزوه ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان دکتر فرهاد امینی
9- مبانی اصلاح دام –مهندسی صابرخوانی و مهندس فرشید مظلوم اتشارات نقش اختر .
breeding = The Production of yong Form animals
(Propagtion) تکثیر
اصلاح نژاد= تولید زیاد (بچه ماهیان) حیوانات در یک شرایط کنترل شده .
اصلاح نژاد علم کاربردی ژنتیک است که استفاده از اختلافات قابل وراثت افراد جمعیت را در جهت منابع بشر تغییر می دهد. از به کار گیری اصول اساسی اصلاح نژاد در پرورش آبزیان مدت زیادی نمی گذرد و این علم در مقایسه با اصلاح نژاد دام و نسبت به صنعت دام پروری کمی جدیدتر می باشد. به عبارت بهتر در صنعت پرورش ماهی معمولاً ماهیانی مورد استفاده قرار می گیرند که یا مستقیماً از ذخایر وحشـی به دسـت آمده اند و یا فقط چند نسل از انتقال آن ها از محیط های طبیعی می گذرد.
در این زمینه فقط چند سویه (Strain ) از کپور ماهیان و قزل آلای رنگین کمان در برخی از نقاط جهان اهلی شده و می توان گفت ذخایر دیگری از این ماهیان اهلی شده وجود ندارد . از طرفی اطلاعات اساسی مورد نیاز برای اجرای برنامه های علمی و منطقهای اصلاح نژاد ماهیان اندک است.
در یک جمله میتوان گفت که هدف اصلاح نژاد افزایش توان تولید می باشد. این تولید چه از نظر وزنی ، چه از نظر طول و چه از نظر خصوصیات کیفی نظیر رنگ مناسب و شکل ظاهری در برنامه های اصلاح نژاد تحت بررسی قرار می گیرد. تا کنون در صنعت پرورش ماهی بر اتثنای ماهیان زینتی ،اصلاح نژاد دارای نقش کمتری در بالا بردن تولید بوده است. بیشتر پرورش دهندگان برای افزایش تولید فقط بر کنترل فکر بهبود غذا و جلوگیری از بروز بیماری ها شد وشاید نداند که با یک نظارت و کنترل درست به هنگام باعث افزایش پتانسیل بیولوژیکی ماهیان شوند.
دو ماهی کاملاً یکسان در طبیعت وجود ندارد و تنوع موجود در یک جمعیت از ماهیان در برگیرنده تمام فنوتیپ های واقعی آن هاست .
از دیرباز بشر به پرورش و اهلی ساختن دام بخصوص گوسفند، بز، اسب و گاو پرداخت تا بتواند با انتخاب والدینی که خصوصیات ظاهری بهتری دارند و از رشد مناسبی برخوردارند ، فرزندان قوی تر و مقاوم تر ایجاد نمایند.
به همین دلیل است که یک علم اصلاح نژاد ماهی نسبت به اصلاح نژاد دام از سابقه زیادتری برخوردار نیست و فقط در چند ساله اخیر (نیم قرن اخیر) به آن توجه زیادی شده است.
نکته مهم آنکه هدف کلی برنامه های اصلاح نژاد افزایش پتانسیل بیولوژیک یک جمعیت می باشد.
فنوتیپ: خصوصیات قابل مشاهده یا اندازه گیری نظیر : رنگ ، طول، وزن ،تعداد خارهای باله پشتی و … است.
به طور کمی ماهیانی برای پرورش مقرون به صرفه ترند که دارای رشد سریعتر، درصد بالاتر گوشت (لاشه) باشند. ضریب تبدیل نهایی پایین تری داشته باشند و مقاومت بیشتری به بیماری از خود نشان دهند، همة این مزایا در مدیریت کارگاهی تکثیر با رعایت اصول ژنتیک و اصلاح نژاد امکان پذیر است.
در برنامه های اصلاح نژاد دام یا ماهیان هدف این است که حیواناتی که دارای ظرفیت ژنتیکی بالاتر از میانگین داشته باشند، در ابتدا انتخاب شده و ازآن ها به عنوان والدین نسل بعد استفاده شود. در این صورت انتظار این است که میانگین ظرفیت ژنتیکی فرزندان بیشتر از میانگین نسل والدین باشد.
از زمانی که بشر دریافت علاوه بر شکار حیوانات و مهاجرت از جایی به جای دیگر می تواند گله هایی از حیوانات را در یک محل نگه داری نماید و با فراهم آوردن غذا برای آن ها و مراقبت از آن ها اقدام بر بومی سازی و اهلی کردن حیوانات نمود در حقیقت گام های اولیه را برای اصلاح نژاد دام برداشت.
شاید بیش از 6000 سال از اهلی کردن دام ها تا کنون می گذرد.
هدف انسان ازاهلی کردن:استفاده بیشتروبهترازمحصول آن ها بود.بنابراین دام هایی می توانستند بهتر پاسخ گو باشند که احتیاجات انسان را در طول زمان برآورده اند . شاید اولین حیواناتی که اهلی شدند سگ، گاو و سپس طیور بوده است و انسان های نخستین با مراقبت از آنها در حقیقت نوعی انتخاب مصنوعی به کار می بردند که بر این اساس کم کم علم اصلاح دام شکل پذیرفت .
انسان ها سعی می کردند که جانورانی را در کنار خود اهلی سازند که میزان گوشت بیشتری داشته باشند و یا از شیر دهی مناسبی برخوردار باشند .
در خصوص گوسفندان بیشتر از نژادهایی استفاده می شد که علاوه بر وزن مناسب تولید پشم آن ها نیز بیشتر باشد و حتی کم کم طیوری را در کنار خود اهلی نمودند که بتواند در مواقع مختلف از گوشت و تخم آن ها به خوبی استفاده نمایند.
بنابراین در ابتدا علاوه بر انتخاب مصنوعی ، همیشه بشر در فراهم سازی محیطی مناسب برای حیوانات کوشیده است تا بتواند به خوبی از آنها نگه داری نموده ودر مواقع ضروری از آن ها تغذیه نماید.
نکته مهم آنکه تا قبل از قرن 17 میلادی تصویر روشنی از کارهای انجام شده در اصلاح نژاد دام در دسترس نیست و فقط برخی از افراد با ذوق و هنر در حین دامداری به طور پراکنده و تفننی به اصلاح دام می پرداختند. اما کم کم موسساتی در آمریکا و اروپا جهت شناسایی بهتر حیوانات و درست کردن شجره نامه برای نژادهای شناخته شده به وجود آمد. این موسسات کم کم استانداردهایی را برای انتخاب حیوانات برتر با ویژگی های ظاهری و تولید گوشت بیشتر در نظر گرفتند و حتی با راه اندازی جشنواره ها و مسابقات مختلف به کسانی که چنین حیواناتی را پرورش می دادند ، جایزه نقدی پرداخت می نمودند ، کم کم این موضوع اهمیت بیشتری یافت و باعث شد علمی به نام اصلاح نژاد که بتواند با قضاوت های دقیق خود راه کارهای مناسب برای افزایش توان تولید را ادامه دهد به وجود آمد .
نام دانشمندان زیادی در عرضه اصلاح نژاد در دنیا مطرح شد. Charls در 1859 با چاپ کتابی در خصوص اصول انتخاب طبیعی و تنازع بقاء انقلاب بزرگی در مکتب فکری زیست شناسان آن زمان به وجود آورد.
پس از آن داروین با ارائه نظریات مختلق در این عرصه پانهاد ولی متأسفانه نتوانست تفاوت های ژنتیکی و غیر ژنتیکی وابسته به محیط را کاملاً از یکدیگر متمایز سازد.
بنا به گفته داروین به وجود آمدن گونه های مختلف موجودات نتیجه انتخاب طبیعی آن هاست و برای زنده ماندن آن دسته از موجوداتی شانس بیشتری دارند که بهتر بتوانند با شرایط محیطی سازش پذیر باشند و از خود تعداد فرزندان بیشتری را باقی بگذارند .
محاسبه فراوانی ژنی در جمعیتی که غلبه ژنی در آن وجود ندارد.
برای محاسبه نشان دادن فراوانی یک ژن در یک جمعیت بهتر است از یک جمعیت آلل که بر هم غلبه ندارند استفاده کنیم چون در این حالت می توان ژنوتیپ را حتی از روی فنوتیپ وضعیت ظاهری مشخص نمود .
مثال : ژن های کنترل کننده رنگ در ماهی قزل آلا می باشد.
اگر فرض کنیم در یک جمعیت کوچک از ماهی قزل آلا 100 عدد کل جمعیت باشد، 50 عدد آن رنگ طبیعی و 40 تا رنگ بینابینی (ابرش) و 10 تا طلایی است. فراوانی ژن های طبیعی که با R نشان می دهیم .
rr = طلایی Rr= ابرش 40 RR= طبیعی 50
فراوانی ژن و ژنوتیپ در تعادل ها روی واینبرگ :
در یک جمعیت با تعادل ها روی واینبرگ که در آن جمعیت بسیار بزرگ است ، آمیزش های تصادفی وجود دارد و عدم وجود نیروهایی که فراوانی ژن ها و ژنوتیپ ها را تغییر می دهد . برای یک آلل می توان فراوانی ژن و ژنوتیپ را کاملاً مشخص نمود و ارتباط بین آن ها را برقرار کرد.
مثال :
در یک جمعیت اگر ژنوتیپ BB و Bb و bb داشته باشیم ، در حقیقت فراوانی ژنوتیپ ها بر اساس فرمول ریاضی قابل تعمیم خواهد بود.
به عبارت بهتر دیگر فراوانی ژن B را با P نشان دادیم و b را با q نشان می دهیم . در مجموع بر اساس اصل احتمالات فراوانی
و مجموع این ها برابر با 1 است .
3- فراوانی آلل
در بسیاری از مواقع فقط به محاسبه فراوانی ژن و ژنوتیپ نمی پردازیم ، بلکه محاسبة فراوانی آلل ها نیز برای ما اهمیت دارد، بر اساس فرمول زیر می توان میزان فراوانی یک آلل را به دست آورد.
تعداد کل جمعیت = N تعداد افراد ناخالص =1 n تعداد افراد خالص= n
مثال :
فرض کنید در یک جمعیت ماهیان قزل آلا 360 عدد خالص به صورت طبیعی GG باشند 160 تا از این ها به صورت طبیعی َ GَG و 480 ابرش َ GG باشند (مجموع 1000 عدد ) فراوانی آلل های G و َG را به دست آورید.
ژن های کشنده : Lethal Genes
بعضی از ژنوتیپ ها به خصوص در حالت های خاص می توانند سبب مرگ در فرد شوند به این ژنها، ژنهای کشنده می گویند. ژن های کشنده در بسیاری از موجودات به اثبات رسیده اند اما در ماهیان شاید کمتر مورد مطالعه قرار گرفته اند . مهم ترین ژن های کشنده عبارتند از:
در تلاپیا ، معمولاً شکل و حالت پشت بدن را ژن های مختلفی کنترل می نماید اگر حالت طبیعی داشته باشد ژن ها را به صورت مثبت نشان می دهند (+)
اما یک ژن دیگر به نام ژنS نیز در این امر دخالت دارد، در حالتی که یک ژن S و یک ژن طبیعی با هم در یک آلل قرار گیرند حالتی به نام پشت زمینی Saddle bacit در ماهی ایجاد می گردد. این امر به دلیل جوش خوردن 5 مهره اول به صورت غیر طبیعی به یکدیگر است . اما این ژن که یک ژن کشنده بارز می باشد در حالت خالص (SS) موجب مرگ ماهی می شود. بنابراین از آمیزش 2 ماهی تیلاپیا که ژن های هتروزیگوس دارند (+S) ژنوتیپ های زیر مشاهده می شود.
(مرگ SS پشت زمینی + S پشت طبیعی ++)
ب) در ماهی کپور که حالت سرکوب کننده دارد.
در ماهی کپور الگوی فلس به وسیله ژن های N و S کنترل می شود. این ژن ها فنوتیپ های خاصی ایجاد می نمایند. به طوری که بر روی هم نیز تأثیری گذارند ، برخی از ژن ها حتی حالت سرکوب کننده دارد. در این حالت ژن N یک جایگاه اپی ستازیک و یژه و کشنده از خود ظاهر می سازد و در حالت خالص کشنده است. اما ژن S به خوبی داشتن فلس را کنترل می کند و حتی می تواند ژن N را تغییر دهد.
به عبارت کلی حالت های مختلفی از ژن ها را در کنار یکدیگر می توانیم داشته باشیم. ژنوتیپ و فنوتیپ حاصله به شرح زیر است، نکته مهم آن که هر گاه ژن N به صورت خالص یا هموزیگوت (NN) قرار گیرد مرگ کپور حتمی است .
فنوتیپ | ژنوتیپ |
فلس دارفلس دار کپور آئینه ای کپور خطی کپور خطی کپور چرمی مرگ حتمی مرگ حتمیمرگ حتمی | SSnn Ssnn Ssnn SSNn SsNn SsNn SSNN SsNN ssNN |
دو رگه گیری و کاربردهای آن در پرورش ماهی (دو رگه گیری Hybridization)
1-تولید جمعیت های تک جنس : mona sex
برخی از آمیزش های دورگه گیری منجر به ایجاد جمعیت های تک جنس یا منوسکسی ایجاد می کنند. به وسیله دو رگه گیری بین دو گونه مختلف از ماهیان تیلاپا می توان جمعیت های تک جنسی از آن ها ایجاد نمونه، مشهورترین نمونه در بین تیلاپیایی است که از لحاظ دستگاه تعیین جنسیت با هم متفاوت باشند ،به عنوان مثال ، اگر جنس تیلاپیا ، گونه T.nilation با T.hornorum به دلیل این که سیستم های تعیین جنسیت در آن ها متفاوت است تمامی نوزادان با درصد 98 نر خواهند شد.
با این دو رگه گیری تا 98 در صدمی توان جمعیت های تک جنسی نر به وجود آورد. اما همیشه ممکن است به طور کامل این دورگه گیری با تولید نر همراه نباشد و باعث تولید ماده نیز گردد. علت این موضوع وجود ژن های آتوزومی یا غیر جنسی است Autosomr که می تواند مؤثر بر جنسیت باشد. و حتی باعث تغییر جنسیت گردد.
2-تولید ماهیان یک شکل Uniform(هم شکل)
که مـعمولاً در کارخـانجات فراوری یا توسـط مصرف کنندگان مورد اسـتفاده قـرار می گیرد. و دو رگه گیری کارآمدترین روش برای تولید ماهیان هم شکل است .
3-تولید ماهیان مناسب برای پروار بندی :
در یک دو رگه گیری می توان جهت آمیزش نهایی جهت ماهیان مناسب برای پروار بندی چرا که ممکن است در برخی از دورگه گیری های انجام شده افراد حاصل یا (F1) عقیم باشند در این صورت انرژی زیادی برای تولید گامت های جنسی مصرف نمی کنند و در مدت کوتاهتری به رشد مناسب می رسند.
4-تولید نژادها و یا سویه های جدید
یک کاربرد مهم دو رگه گیری به دلیل تصادفی بودن در کنار هم قرار گرفتن ژن ها، ممکن است نژادها Breads یا سویه های Strain مختلف و جدیدی حاصل آید، اما این امر قابل پیش بینی نیست ، مگر آنکه آزمایش شود و مورد امکان قرار گیرد.
5-تولید ماهیان دو رگه برای ذخیره سازی در پیکره های آبی
یکی دیگر از کاربرها که قاصر از نگه داری جمعیت های خود تکثیر (دورگه گیری که قاصر از تولید و تکثیر طبیعی باشند) نکته : هیچ وقت از دورگه گیری برای تولید ماهیان مولد استفاده نکنیم .
و تمامی موارد گفته شده به طور کلی مزایای دو رگه گیری است اما نکته مهم آن که چون ماهیان مولد خوبی حاصل نمی گردد به عبارت بهتر توانایی ماهیان دو رگه در تولید ماهیان مولد کاملاً با علامت سؤال روبه رو است ،چرا که ممکن است نقص های ژنتیکی و یا جهش های مختلفی در آن ها دیده شود و مهم تر آنکه عقیمی به مقدار زیادی از ماهیان دو رگه می تواند بروز یابد.
در ادامة کاربردها: برای افزایش توان تولید می توان از دو رگه گیری به عنوان یک روش موقت و سریع با عنوان «Quick Method» پیش از انجام یا Selection از دو رگه گیری استفاده کنیم .
پروژه کارآفرینی طرح تکثیر و پرورش آبزیان در 64 صفحه ورد قابل ویرایش
تکثیر و پرورش آبزیان به منظور تولید و تأمین بخشی از پروتئین مورد نیاز کشور ، مطلوب تربیت نیروی انسانی ماهر در زمینه دانش و فن آوری این علم به عنوان پایه و اساس زمینه های تولید مورد توجه قرار گرفته است . در آبهای داخلی کشور علاوه بر منابع آبی طبیعی و نیمه طبیعی جهت پرورش آبزیان امکانات وسیعی در زمینه تکثیر و پرورش ماهیان سردابی وجود دارد که در حال حاضر تنها از معدودی از این امکانات استفاده می گردد که یکی از علل اصلی آن نداشتن اطلاعات فنی و تجربیات لازم در زمینه تکثیر و پرورش این گونه ماهیان می باشد .
اغلب پرورش دهندگان هم که به این امر اشتغال دارند به علت نداشتن اطلاعات کافی علمی و فنی بعضاً دچار ضرر و زیان شیلات ایران که علاوه بر ماهیدار کردن منابع آبی کشور و حفظ ذخایر آبزیان کار خدمات رسانی به دست اندرکاران خصوصی پرورش ماهی را نیز به عهده دارند دارند جهت آموزش و ارتقاء دانش فنی پرورش دهندگان در زمینه های نیازماندیهای محیطی آزاد ماهیان ، انتخاب زمین و طراحی کارگاه ، پرورش ماهیان مولد ، تکثیر و تولید لارو بچه ماهی بازاری ، تغذیه صحیح و اصولی ماهی ، نیازهای غذایی آزاد ماهیان ، حمل و نقل و جابه جایی تخم و بچه ماهی و ماهی بازاری ، بهداشت و کنترل بیماریها و کاربرد فن آوری جدید در زمینه های مختلف اقدام به تشکیل دوره های آموزشی کوتاه مدت نموده است.
زندگی وحیات بدون وجود انرژی غیرممکن وغیرقابل تصور است .
با توجه به روند روزافزون افزایش جمعیت و لزوم کسب انرژی و ادامه زیست ، آبزیان و فرآورده های آن جایگاه ویژه ای را در میان سایر منابع مواد غذایی و انرژی زا کسب نموده است .
ماهیان متعلق به گروه حیوانات خونسرد یا پویی کیلوترم (Poikilo therm) بوده و حرارت بدنشن با شرایط زیست محیطی سازگاری و تطبیق یافته است و به دلیل دارا بودن خصوصیات ویژه زیست شناختی مزایای بیشتری بر سایر منابع تولید پروتئین و رشته های دامپروری دارند .
امروزه با پیشرفت فن آوری و روش های مدرن صیادی تحولات بی شماری در امر صید محصولات آبزی حاصل گردیده و آمار جهانی نشانگر آن است که پرورش و تولید آبزیان در آبهای داخلی روند رشد قابل ملاحظه ای را در پیش گرفته است . پرورش ماهیان سردابی و آزاد ماهیان امروزه در اکثر کشورهای اروپایی ، آمریکا، خاور دور و برخی کشورهای آسیایی متداول گشته و در حال توسعه است . مؤسسات پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان که بهترین بازدهی و سازگاری تولید را در بین انواع آزاد ماهیان در سراسر جهان نشان داده است از نظر جغرافیای اقتصادی بیشتر در مکانهایی قرار گرفته است که با آب کافی سطحی و قابل استفاده مشخص می گردد .
اولین کسانی که اقدام به پرورش ماهی نمودند چینیها بودند . فان لی در 475سال قبل از میلاد مسیح در مورد تخم ریزی و تکثیر ماهی کپور (Cyprinus carpio) مطالب ارزنده ای نوشته و از آن به عنوان یک شغل پر منفعت یاد کرده است . بیشتر مؤلفین سابقه پرورش ماهی را به 2000 سال قبل از میلاد مسیح نسبت می دهند .
ارسطو از ماهی کپور یاد کرده است و یونانیها و روسها ماهی کپور را در استخر پرورش می دادند .
این ملل سعی داشتند که بدین وسیله ذخایر ماهی را در آبهای طبیعی حفظ نمایند . چینی ها و رومیها همچنین برای اولین بار ماهی را به طور مصنوعی تکثیر کردند و انکوباسیون تخم ماهی را انجام داده اند . ابتدا تخم های لقاح یافته و یا لاروهای تازه از تخم درآمده را از محل تخم ریزی و استخرها و آبگیرها و حتی از مزارع برنج و دریاچه ها جمع آوری می کردند و سپس در اماکن امن تر اقدام به پرورش آنها می نمودند .
مهمترین گونه های پرورشی ماهیان سردابی :
انواع ماهی قزل آلا و زیست شناسی آن :
ماهی قزل آلا در آبهای سرد غنی از اکسیژن و جاری زندگی می کند . در کشور ما دو نوع ماهی قزل آلا وجود دارد .
الف ـ قزل آلای رنگین کمان ـ ماهی قزل آلای رنگین کمان ، بومی ساحل اقیانوس آرام آمریکای شمالی می باشد که در سال 1880 میلادی به اروپا آورده شد و به تدریج به نقاط متعدد در سراسر دنیا معرفی شد . بدن ماهی قزل آلای رنگین کمان پوشیده از خالهای سیه ستاره ای شکل است . ماهیان بالغ در دو طرف بدن نواری به صورت رنگین کمان دارند به خصوص در ماهیان نر بالغ به خوبی دیده می شود .
زمان تخم ریزی ماهی قزل آلای رنگین کمان از ماه وی تا اردیبهشت ماه است . اگر چه نژادی به دست آمده است که تخم ریزی را در آذرماه و حتی جلوتر شروع می کند وزن ماهی قزل آلای رنگین کمان در شرایط طبیعی در بعضی از دریاچه ها به9 کیلوگرم می رسد . به نظر می رسد که بهترین رشد را در شرایط طبیعی در دریاچه های کم عمق با سنگهای آهکی و PH کمی قلیایی دارد .
ب ـ ماهی قزل آلای خال قرمز : این ماهی وابسته به آبهای کوهستانی می باشد . از لحاط شکل و رنگ بسیار متنوع است و وجه تمایز آن با ماهی قزل آلای رنگین کمان خال های قرمز نارنجی می باشد . ماهی آزاد دریای خزر وابستگی نزدیکی به قزل آلای خال قرمز دارد . اندازه ماهی قزل آلای خال قرمز وابستگی به محیط و میزان غذای طبیعی دارد و به ندرت از 45 سانتی متر تجاوز می کند . تخم ریزی در پاییز و اوایل زمستان روی بستر شنی با جزیان کند آب انجام می گیرد . این ماهی گوشت خوار است و غذای اصلی آن انواع سخت پوستان ، لارو حشرات و ماهیان ریز می باشد و در نزدیکی بستر رودخانه زندگی می کند و از این لحاظ با ماهی قزل آلای رنگین کمان که بیشتر وابستگی به سطح آب دارد تمایز است . تغذیه ماهی قزل آلای خال قرمز با غذای دستی با مشکل همراه است و بازده غذایی آن کمتر می باشد . از این لحاظ نیز با ماهی قزل آلای رنگین کمان که به آسانی با غذای دستی تغذیه می نماید متمایز می باشد . ماهی قزل آلای خال قرمز نسبت به کیفیت و کمیت آب نیز از قزل آلای رنگین کمان حساس تر است در صورتی که ماهی قزل آلای خال قرمز خوب تغذیه گردد گوشت بسیار لذیذی خواهد داشت و در صورتی که قسمتی از غذا از سخت پوستان باشد رنگ گوشت آن به رنگ گوشت ماهی آزاد خواهد بود . ماهی قزل آلای خال قرمز در اواخر قرن 19 میلادی در کشورهای متعدد جهان برمی گردیده است . در حال حاضر این ماهی بومی رودخانه های جنوبی دریاری خزر در دامنه های البرز و بعضاً رودخانه های داخلی کشور در دامنه های زاگرس می باشد . در مقایسه این دو ماهی ، ماهی قزل آلای رنگین کمان به مراتب از ماهی قزل آلای خال قرمز برای تکثیر مصنوعی و پرورش مناسبتر می باشد .
1- ماهی قزل آلای رنگنین کمان به مراتب آسانتر از ماهی قزل آلای خال قرمز نسبت به محیط سازگاری حاصل می نماید . تمایل بیشتری به اهلی شدن دارد و از غذای دستی آسانتر استفاده می کند نسبت به درجات بالای آب و کمبود اکسیژن مقاوم می باشد و در آبی که به اندازه کافی تعویض می شود می تواند درجات 20 الی 22 درجه سانتی گراد و در کوتاه مدت حتی 24 درجه سانتی گراد را تحمل می کند .
پروژه کارآفرینی پرورش ماهی و آبزیان دریایی در 51 صفحه ورد قابل ویرایش
فصل اول – معرفی طرح
معرفی طرح
1-2-مشخصات محصول
1-1-2- نام و کاربرد محصول: ایجاد و طراحی فضا و راه اندازی سیستم پرورش و تولید تکثیر و نگهداری ماهی و انواع آبزیان دریایی با هدف ترویج فرهنگ استفاده از آبزیان به عنوان یکی از مهمترین فراورده های غذایی ...
|
3 – 1 – 2 - معرفی روشهای تولید : استفاده از روشهای تولید 2 مرحله ای و 3 مرحله ای در تولید ماهی و استفاده از روش تولید پایا در تولید سایر آبزیان دریایی ...
|
2 – فصل دوم – تعیین ظرفیت
2-2-تعیین ظرفیت تولید
ردیف | نام محصول | ظرفیت تولید سالانه | ظرفیت تولید ماهانه | ظرفیت تولید روزانه |
1 | تهیه تجهیزات مورد نیاز | 25000تن | 2080 تن | 69 تن |
2 | تهیه امکانات مورد نیاز | 450 میلیون تومان | 40 میلیون | 1 الی 2 میلیون تومان |
3 | نصب و تجهیز سیستم امنیتی | - | - | - |
4 | نصب و راه اندازی سیستم تولیدی | - | - | - |
5 | تولید | - | - | ---------- |
6 | پیاده سازی سیستم تولید 2 مرحله ای | - | - | - |
2-5-معرفی تجهیزات و تاسیسات عمومی
ردیف | عنوان تاسیسات | به مقدار مصرف | مقدار مصرف | |||
محوطه | کارگاه | اداری | بنزین | گازوییل | ||
1 | برق |
| * | * | * | * |
2 | آب |
| * |
|
|
|
3 | گاز |
| * | * |
|
|
4 | تلفن |
|
| * |
|
|
5 | سوخت گرمایش |
| * | * |
|
|
فصل سوم - معرفی نیروی انسانی
1-3-برآورد پرسنل تولیدی
ردیف | عناوین شغلی | تعداد | میزان تحصیلات | جنسیت |
1 | سرپرست | 1 | کارشناس کشاورزی ( امور شیلات ) | مرد |
2 | مهندس | 2 | کشاورزی ( شیلات ) | مرد |
3 | تکنسین | 2 | فوق دیپلم | مرد |
5 | اپراتور رایانه | 4 | فوق دیپلم | مرد - زن |
6 | کارگر | 10 | دیپلم | مرد |
2-3-پرسنل اداری و خدمات
ردیف | نوع مسئولیت | تعداد | شرح وظایف |
1 | مدیر | 1 | مدیریت و نظارت بر فعالیتهای سایر کارکنان |
2 | خدمات | 2 | انجام امور خدماتی به دستور مدیریت |
3 | حسابدار | 1 | انجام امور حسابداری و ذیحسابی و بست آوردن میزان سود و زیان |
4 | کارمند | 2 | انجام امور دفتری |
5 | کارگر | 10 | انجام سایر امور |
4 - فصل پنجم – شرح فرآیند
تاریخچه
بهره برداری از سواحل جنوبی دریای خرز به صورت اجاره ای - سالانه از سال 1219 شمسی ( زمان سلطنت محمد شاه قاجار) آغاز شد. این نظام حقوقی در بهره برداری به مدت 80 سال تا 1299 شمسی ادامه داشته است. تا زمان محمد شاه, حاکمان هر منطقه به میل خود رودخانه ها و دریا را به اتباع روسیه اجاره می دادند. اما از سال 1215 هجری شمسی این اختیار با فرمان محمد شاه لغو شد.
2 - در سال 1306 هجری شمسی بین دولت های ایران و شوروی سابق پیمانی جهت تاسیس شرکت مختلط برای صید ماهی در سواحل جنوب دریای مازندران منعقد شد و سایر رودخانه های داخلی در اختیار وزارت دارائی قرار گرفت که به طور سالانه از طریق مزایده اجاره داده می شد.
3 - در سال 1332 هجری شمسی شرکت شیلات توسط دکتر محمدمصدق ، نخستوزیر وقت ، ملی اعلام گردید و به عنوان شیلات ایران نامگذاری شد. این تشکیلات اولین ساختار سازمانی رسمی ماهیگیری کشور بود و به همین دلیل شیلات ایران نامیده شد.
4 - تا سال 1332{اعلام ملی شدن شیلات} فعالیتهای شیلات براساس قراردادهای ایران و روسیه انجام و رودخانه های شمال نیز تحت اختیار وزارت دارایی بوده و از طریق مزایده واگذار می شدند.
5 - با تشکیل وزارت منابع طبیعی در دی ماه 1346 شیلات ایران به این وزارتخانه وابسته شد و بعد از انحلال وزارتخانه مذکور امور شیلات به وظایف وزارت کشاورزی افزوده گردید.
6 - نخستین آئین نامه صید در دریای خزر در سال 1332 پس از ملی شدن شرکت شیلات ایران تدوین و اجرا گردید که عمدتاً مشتمل بر تعیین فصول مجاز و ممنوعه صید و تعیین مناطق مجاز صیادی بود.
7 - اولین فعالیت دولتی در زمینه آبزیان با همکاری پروفسور بلگواد دانمارکی در سال 1316 هجری شمسی بر روی ماهیان جنوب انجام شد. درسال 1328 این کار توسط دکتر پطرسن دانمارکی ادامه یافت.
8 - طی سالهای 1334 تا 1335 هجری شمسی یک شرکت ژاپنی مطالعاتی را در خصوص توسعه ماهیگیری جنوب در خصوص انواع آبزیان خلیج فارس به ویژه ماهی و میگو انجام داد و در نتیجه مشخص شد بهره برداری از منابع آبزی خلیج فارس در تمام مدت سال امکان پذیر است. در سال 1335 سازمان برنامه و بودجه شرکت ماهیگیری خلیج فارس را با مشارکت ژاپنی ها تحت عنوان " ماهیگیری خلیج فارس " تاسیس گردید که ژاپن سهامدار آن بود سپس در سال 1336 تمامی سهام این شرکت به سازمان برنامه انتقال یافت.
مراحل لاروی :
معمولاً تخم ماهیان آب شیرین از جمله کپور پس از گذشت 100 "درجه روز" (یعنی 4 روز در دمای 25 درجه سانتیگراد) سرباز میکند. لاروها به طول 5 میلیمتر هستند و تنها یک کیسه غذایی کوچک با خود همراه دارند. هنگام آماده سازی استخر تخمریزی یا نزدیک به این زمان ، استخرهای نوزاد پروری بزرگتر از استخرهای تخمریزی هستند و باید حدود 2/1 متر عمق داشته باشند. این استخرها اختصاصاً برای تولید لارو بکار میروند و باید تنها حاوی مواد غذایی در چنان اندازه و کیفیتی باشند کـه مـناسب تـغذیه لاروهـا بـاشند. بـرای پرورش پلانکتونهای حیوانی غذایی در استخرها کود آلی یا شیمیایی میپاشند. انتخاب بین کودهای آلی و غیر آلی صورت میگیرد و کودهای آلی طبیعی مورد استفاده معمولاً از کودهای حیوانی نظیر کود گاو یا اسب هستند . این مواد را میتوان به میزان 1 کیلوگرم در متر مربع بصورت جامد یا مایع ، ترجیحاً در حالت تجزیه کامل که سطح آمونیم به حداقل میرسد بکار گرفت. ( سطح آمونیم بسته به طبیعت خاک استخر و سطح موجود مواد تغذیهای در استخر کاملاً متغیر است). هنگام کودپاشی دقت زیادی باید مبذول داشت تا کود بیش از حد افزوده نشود و حالت بیاکسیژنی رخ ندهد. به جای کوددهی گسترده و یک جا، چه بهتر که این کار طی چندین نوبت هر چند هفته یک بار در طول تابستان صورت گیرد.
پایان نامه مبانی اطلاح نژاد آبزیان (کارشناسی شیلات)
مقدمه
اهمیت اصلاح نژاد ماهیان و مقایسه آن با اصلاح نژاد دام و طیور – تأثیر آن در زندگی کنونی و اهداف کلی اصلاح نژاد ماهیان طبیعت و ساختمان ژن، موتاسیون ها و ژن های کشنده ، حتی سلول های تناسلی و انواع کروموزوم ها –اثرات فنوتیپی ژن ها مثل اثر افزایش ژنی، ارزش ژنتیکی و روش های برآورد آن ، ترکیب ژنتیکی یک جامعه و عوامل مؤثر در تغییر فراوانی ژنها – قانون هاردی واینبرگ و کاربرد آن در اصلاح نژاد ماهیان، وراثت پذیری و روش های تعیین آن، براورد وراثت پذیری ، سرعت رشد و افزایش روز افزون ، بهگزینی و انواع آن ، روش های انجام برگزینی ، مبانی ژنتیکی آمیزش خویشاوندی و موارد استفاده از آن، روش های انجام بهگزینی ، روش اندازه گیری خویشاوندی، کلیاتی در خصوص به وجود آوردن افراد سرآمد(نخبه) NICK و Line - دو رگه گیری (Hybridization) و اهمیت و کاربرد آن ، روش های تشخیص ماهیان دو رگه از والدین – تعریف هتروزیس و معرفی فرمول آن =Heterosis دو رگه برتر Hybridviger ،عقیم سازی (استریل کردن) Strilization ، نرسازی ، ماده سازی ،تریپلوئیدی و تتراپلوئیدی ، تعیین جنسیت ، توارث وابسته به جنس ، برآورد ارزش ژنی ، هم بستگی بین صفات – محاسبه بهگزینی بر اساس شجره نامه .
قسمتی از متن:
محاسبه فراوانی ژنی در جمعیتی که غلبه ژنی در آن وجود ندارد.
برای محاسبه نشان دادن فراوانی یک ژن در یک جمعیت بهتر است از یک جمعیت آلل که بر هم غلبه ندارند استفاده کنیم چون در این حالت می توان ژنوتیپ را حتی از روی فنوتیپ وضعیت ظاهری مشخص نمود .
مثال : ژن های کنترل کننده رنگ در ماهی قزل آلا می باشد.
اگر فرض کنیم در یک جمعیت کوچک از ماهی قزل آلا 100 عدد کل جمعیت باشد، 50 عدد آن رنگ طبیعی و 40 تا رنگ بینابینی (ابرش) و 10 تا طلایی است. فراوانی ژن های طبیعی که با R نشان می دهیم .
rr = طلایی Rr= ابرش 40 RR= طبیعی 50
فراوانی ژن و ژنوتیپ در تعادل ها روی واینبرگ :
در یک جمعیت با تعادل ها روی واینبرگ که در آن جمعیت بسیار بزرگ است ، آمیزش های تصادفی وجود دارد و عدم وجود نیروهایی که فراوانی ژن ها و ژنوتیپ ها را تغییر می دهد . برای یک آلل می توان فراوانی ژن و ژنوتیپ را کاملاً مشخص نمود و ارتباط بین آن ها را برقرار کرد.
مثال :
در یک جمعیت اگر ژنوتیپ BB و Bb و bb داشته باشیم ، در حقیقت فراوانی ژنوتیپ ها بر اساس فرمول ریاضی قابل تعمیم خواهد بود.
به عبارت بهتر دیگر فراوانی ژن B را با P نشان دادیم و b را با q نشان می دهیم . در مجموع بر اساس اصل احتمالات فراوانی
و مجموع این ها برابر با 1 است .
3- فراوانی آلل
در بسیاری از مواقع فقط به محاسبه فراوانی ژن و ژنوتیپ نمی پردازیم ، بلکه محاسبة فراوانی آلل ها نیز برای ما اهمیت دارد، بر اساس فرمول زیر می توان میزان فراوانی یک آلل را به دست آورد.
تعداد کل جمعیت = N تعداد افراد ناخالص =1 n تعداد افراد خالص= n
مثال :
فرض کنید در یک جمعیت ماهیان قزل آلا 360 عدد خالص به صورت طبیعی GG باشند 160 تا از این ها به صورت طبیعی َ GَG و 480 ابرش َ GG باشند (مجموع 1000 عدد ) فراوانی آلل های G و َG را به دست آورید.
ژن های کشنده : Lethal Genes
بعضی از ژنوتیپ ها به خصوص در حالت های خاص می توانند سبب مرگ در فرد شوند به این ژنها، ژنهای کشنده می گویند. ژن های کشنده در بسیاری از موجودات به اثبات رسیده اند اما در ماهیان شاید کمتر مورد مطالعه قرار گرفته اند . مهم ترین ژن های کشنده عبارتند از:
در تلاپیا ، معمولاً شکل و حالت پشت بدن را ژن های مختلفی کنترل می نماید اگر حالت طبیعی داشته باشد ژن ها را به صورت مثبت نشان می دهند (+)
اما یک ژن دیگر به نام ژنS نیز در این امر دخالت دارد، در حالتی که یک ژن S و یک ژن طبیعی با هم در یک آلل قرار گیرند حالتی به نام پشت زمینی Saddle bacit در ماهی ایجاد می گردد. این امر به دلیل جوش خوردن 5 مهره اول به صورت غیر طبیعی به یکدیگر است . اما این ژن که یک ژن کشنده بارز می باشد در حالت خالص (SS) موجب مرگ ماهی می شود. بنابراین از آمیزش 2 ماهی تیلاپیا که ژن های هتروزیگوس دارند (+S) ژنوتیپ های زیر مشاهده می شود.
(مرگ SS پشت زمینی + S پشت طبیعی ++)
ب) در ماهی کپور که حالت سرکوب کننده دارد.
در ماهی کپور الگوی فلس به وسیله ژن های N و S کنترل می شود. این ژن ها فنوتیپ های خاصی ایجاد می نمایند. به طوری که بر روی هم نیز تأثیری گذارند ، برخی از ژن ها حتی حالت سرکوب کننده دارد. در این حالت ژن N یک جایگاه اپی ستازیک و یژه و کشنده از خود ظاهر می سازد و در حالت خالص کشنده است. اما ژن S به خوبی داشتن فلس را کنترل می کند و حتی می تواند ژن N را تغییر دهد.
به عبارت کلی حالت های مختلفی از ژن ها را در کنار یکدیگر می توانیم داشته باشیم. ژنوتیپ و فنوتیپ حاصله به شرح زیر است، نکته مهم آن که هر گاه ژن N به صورت خالص یا هموزیگوت (NN) قرار گیرد مرگ کپور حتمی است .
فنوتیپ | ژنوتیپ |
فلس دارفلس دار کپور آئینه ای کپور خطی کپور خطی کپور چرمی مرگ حتمی مرگ حتمیمرگ حتمی | SSnn Ssnn Ssnn SSNn SsNn SsNn SSNN SsNN ssNN |