مقاله بررسی تاریخچه مسجد جامع بروجرد در 32 صفحه ورد قابل ویرایش
شهرستان بروجرد که در سی وسه درجه و پنجاه دقیقه عرض و چهل و هشت درجه و سی و شش دقیقه طول جغرافیایی قرار گرفته و از سطح دریا هزار و ششصد و هفتاد پنج متر ارتفاع دارد. از شمال محدود است به ملایر، از جنوب به لرستان و بختیاری، از غرب به الشتر و چغلوندی و از شرق به سربند و اراک و در گذشتة بخشی از عراق عجم بشمار میآمده.
طبق نوشته متون تاریخی، بروجرد دارای دو جامع عتیق و حدیث بوده و بعلت فرهنگ خاص گذشته که مذهب از عوامل مهم و تعیین کننده بیشتر روابط اجتماعی بوده، که وجود خاص گذشته که مذهب از عوامل مهم و تعیین کننده بیشتر روابط اجتماعی بوده، که وجود مسجد جامع در هر محلی، بعلت اقامه نماز خصوصاً از روستاهای اطراف جهت تهیه مایحتاج روزمره خود یک نوع مبادلات تجاری در کنار مساجد بوجود آمده که نهایتاً باعث شکل گیری مراکز اقتصادی در این محلها را نموده و بمرور زمان به آن افزوده شده و بافت معماری با مرکزیت مساجد جامع شکل گرفته و این مراکز اغلب شروع و تداوم و تکامل و شکلگیری مراکز اقتصادی در این محلها را نموده و بمرور زمان به آن افزوده شده و بافت معماری با مرکزیت مساجد جامع شکل گرفته و این مراکز اغلب شروع و تداوم و تکامل و شکل گیری شهرهای قدیمی، میباشند که در فراز و نشیبهای زمان دستخوش تغییراتی شده و یا در زمانهای خاص به دلایل مختلف، محل قدیمیتر مطرود و محل جدیدی بجای آن ساخته شده است.
در مورد اینکه بنای اولیه مسجد در چه زمانی و توسط چه کسی بنیان گذاشته شده اطلاع دقیق و مستندی در دست نیست ولی قدر مسلم اینکه قبل از احداث مسجد در این محل، باستناد یافتههای باستانشناسی در سال 1363، مشخص شده مسجد بر روی زمین بکر پایهگذاری نشده و قبل از احداث، در این محل زندگی میشده که بعلت محدودیت ترانشهها، با بقایای معماری برخورد نشد ولی لایههای تمدنی، کاملاً روشن و مشخص بوده، بنابراین مسجد جامع در یکی از قدیمی ترین مناطق بروجرد واقع است. در آن روزگار مردی امیر و ادیب بنام حموله بن علی البروجردی در شهر خود حکمران و وزارت آل عجل را نیز گردن نهاده بود، ابودلف را به شهر خود دعوت و برای ساختن مسجد جامع اندیشید و بهمراه هم کنار آتشکده ویران آن شهر رفته تا صلاحیت آن را از نزدیک بنگرند، ابودلف پس از دیدن اظهار داشت هذا مسجد العتیق … »
1- شناخت گنبدخانه و تعمیرات اساسی آن
پی دیوارهای گنبدخانه از سنگ سیاه مورق و سنگ لاشه با ملاط شفتته آهک ساخته شده، عمق پی نسبت به کف اولیه، حدود دو متر و ضخامتش حدود 330 سانتی متر میباشد، و بر روی لایه خاک رس که در همین عمق واقع است گذاشته شده که در گمانه B در سال 1362 مشخص گردید. از نظر استحکامی ضعفی در شالوده مذکور، دیوار گنبدخانه با ضخامت 270 سانتی متر گذاشته شده و فرم قرار گرفتن آن بر روی هر یک اضلاع عبارتست از، یک راهروی بزرگ در وسط و به فاصله حدود 175 تا 180 سانتی مت از طرفین، دو راهروی کوچکتر که در ضلع جنوبی، بجای راهروی بزرگ محراب و بجای راهروهای کوچکتر، دو طاقنما تعبیه شده، که هم مسئله قرار گرفتن محراب در این محل حل شده و هم از نظر قرینه سازی رعایت اصول شده باشد.
ارتفاع طاقبندی هشت گنبد، از روی دیوارهای چهار جهت حدود 302 سانتی متر، و فرم تویزه هشت، یک ردیف آجر نیمه بصورت رومی در بالا و در زیر ان یک ردیف بصورت طاق پر زده شده و مجموعاً ضخامت تویزههای هشت حدود 35 سانتی متر و عمق آنها روی اضلاع اصلی 9 رگه آجر (55 سانتی متر) که چهار رگه در نما مشخص و پنج رگه داخل دیوار ولی در کنجها حدود 180 سانتی متر، یعنی درست تا گوشه گنبد خانه و معادل عمق فیلپوشهاست.
مسئله قابل توجهی که برای هر بیننده در نگاه اول قابل تشخیص اسیت اینکه ورودیهای اصلی روی اضلاع شرق، غرب و شمال هرکدام دارای دو تویزه متفاوت و مجزا از یکدیگر میباشند، از فرم آجرکاری نمای داخلی چنین به نظر میرسد که تویزه فوقانی زمانیکه کف را بالا آوردهاند بصورت تزئینی، در آجرهای نما تراشیده شده، در حین تعمیر هشت و شانزده، از داخل روزنهای فوقانی آنها، گمانههائی زده شده و مشخص شد این تویزهها در عمق دیوار ادامه داشته و نمای بیرونی آنها، نمائی است دستخورده و غیر اصلی که در تعمیرات شکل درنمای طاقهای ورودیها اعمال شده، اما طاق زیرین ممکن است به دو دلیل ساخته شده باشد:
الف: زمانیکه کف بالا آورده شده، طاق اولیه بسیار کوتاه و ناهماهنگ با بنا بوده که طاق زیرین در داخل طاق اولیه زده شده تا هماهنگی از نظر طول و عرض ممکن است در اثر ضعفی که مشاهده شده، طاق داخلی را بعنوان تقویت کننده، استفاده و در داخل طاق اولیه زده باشند، که به نظر میرسد مورد اول معقولتر باشد، اما مسئله قابل ذکر اینکه، اگر سطح مقطع دو طاق مذکور را در نظر بگیریم، فرم اجرای طاق فوقانی بصورت رومی و طاق زیرین بشکل طاق پر است، که در نمای طاق زیرین، با نماسازی که انجام شده و به اندازه ضخامت یک آجر است، طاق رومی زده شده که هماهنگ با قسمت فوقانی باشد.
اما چگونگی فرم ساختمانی از بیرون، به علت پوشیده بودن سطوح بیرونی چهار جفت، و ساخت گنبد جدید بر روی گنبد آجری در سالهای اخیر، دقیقاً روشن نیست. ولی از حد بام شبستانهای طرفین که تداوم پاگرد هشت ضلعی پاگرد گنبد میباشد.
کتیبه و خط نوشتههای مسجد جامع
قدیمی ترین خط نوشتهایکه در مسجد جامع بروجرد دیده میشود، کتیبهای است که در جبهه جنوبی گنبد خانه، بالای محراب بخط کوفی گلدار، نقش بسته و قسمتی از آن در دورههای بعد، جهت ساخت محراب، تخریب و قسمتی هم در زیر گچبری محراب باقی است.
متن آنچه که قابل رؤیت میباشد چنین است:
بسم الله الهم اغفر امر هذالقبه الصدر الاجل مجدالدین ح… ابوالعز محمد بن طاهربن سعید اطال الله بقائه.
این کتیبه فاقد تاریخ میباشد، جهت شناسائی آن و تعیین زمان سعی شد. ابوالعز محمد بن طاهر بن سعید شناخته شود، که برای وی آرزوی طول عمر شده، بنابراین در زمان ساخت و نصب کتیبه وی زنده و در مصدر کار بوده است، جهت شناسائی او بررسی و تحقیق کوتاهی صورت گرفت که نتیجه آن به این شرح میباشد:
نهمین پادشاه سلجوقیان مسعودبن محمد بن ملکشاه بن الب ارسلان بن جعفر بیک بن میکائیل بن سلجوق، برادرزاده سلطان سنجر سلجوقی، حاکم بر خطة غرب ایران بوده، در بدو امر خلیفه المستر شد با حکومت مسعود مخالف بود و با برادرزادهاش داود نظر موافق داشت. از این جهت خلیفه برای سرکوبی مسعود لشگری فراهم آورده و راهی عراق عجم و کردستان شد، تاریخ گزیده در مورد این لشکرکشی اینطور شرح میدهد: “ خلیفه المستر شد بقصد سلطان مسعود و سلطان بقصد خلیفه عزم رزم همدیگر کردند، در حدود دینور فریقین بهم رسیدند، جنگ رفت هزیمت بر لشگر خلیفه افتاد و خلیفه بر دست سپاه سلطان گرفتار شد، بظاهر مراغه ملاحده او را بدرجه شهادت رسانیدند، چنانکه ذکر رفت سلطان بعد از آن ببغداد شد، راشد خلیفه ازو منهزم شد و بر در اصفهان او نیز ب دست فدائی ملحد شهید شد و سلطان مسعود حکومت خود را در منطقه غرب مستحکم و رقیب را از میدان بدر برد.
تحقیق فرهنگ مردم بروجرد
اقوام تشکیل دهنده بروجردی 2
مذهب و اقلیتهای دینی 5
خرافه ها و باورها 7
چهره های ادب وهنر بروجرد 9
شاعران بروجردی 14
چهره های هنری بروجرد 18
منابع 29
.............................................................................
چکیده ای از قسمتهای مختلف متن:
بروجردی ها همانند دیگر مردم منطقه غرب ایران از نژادهای ایرانی هستند. بنا بر موقعیت جغرافیایی احتمالا باید سرزمین کاسیت ها که در لرستان بوده از شرق تا بروجرد هم گسترده بوده باشد. نشانه های زبان شناسی زبان مردم بروجرد را برگرفته از زبانهای قدیمی ایرانی همانند پهلوی نشان می دهد. در زمان هخامنشیان اقوام پارس و ماد در منطقه غرب ایران می زیسته اند. پارسها در نواحی جنوبی تر بوده اند ناحیه بروجرد نیز به احتمال زیاد در این دوره منطقه مسکونی مادها به شمار می آمده است.
ساکنان امروزی بروجرد را می توان به گروههای مختلفی تقسیم کرد. شاید در این خصوص نحوه تعامل کاری ساکنان منطقه بی اثر نبوده باشد:
1- شهر نشینان بروجردی. بیشتر اینان پیشه ور، تاجر، صنعتگر و یا اهل کارهای خلاق بوده و هستند. در گذشته و پیش از گسترش صنایع جدید، بروجرد در کنار شهرهایی چون اصفهان و دزفول از نواحی صنعتی به شمار می آمده و بوِیژه صنعتگران آن در زمینه های بافندگی و یا کار با فلزات مهارت داشته اند. بازار بروجرد هنوز هم از مراکز عمده تامین ابزارهای سنتی کشاورزی و زندگی عشایری استان لرستان و استانهای همجوار است.
...
خرافه ها و باورها
کلوخ اندازان (کُلُغ انازو): آخرین شب ماه شعبان را در بروجرد کلوخ اندازان می گویند. مردم معتقدند باید در این شب به اندازه کافی غذا و میوه و تنقلات خورد تا اثرات روزه کمتر شود.
آیت الله العظمی حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی ( 1380 –1292 ه..ق.) از علمای مشهور و مراجع شیعه در قرن 14 در یکی از خانواده های اصیل شیعه در شهر بروجرد متولد شد. پدرش حاج سید علی از علمای بروجرد بوده اند. ازهفت سالگی به مکتب فرستاده شد و قرائت قرآن وادبیات و منطق را به سرعت فرا گرفت، سپس در سن 17 سالگی به سال 1310 ه..ق. به اصفهان عزیمت کرد و از محضر میرزا ابوالمعالی کلباسی و سید محمد باقر درچهای و میرزا محمد تقی مدرس و در فن علوم عقلی از محضر آخوند ملا محمد کاشانی و جهانگیرخان قشقایی استفاده کرد. همزمان با تحصیل در اصفهان به تدریس فقه و اصول پرداخت. حدود سال 1320 ه..ق. به نجف اشرف رهسپار شد و در درس استادانی همچون آخوند ملا محمد کاظم خراسانی و شیخ الشریعه اصفهانی و سید محمد کاظم یزدی حضور یافت. در اواخر سال 1328 بنا به اصرار پدر به دیار خود رفت و در آن جا با تشکیل کلاسهای درس و جمع آوری طلاب ، سنگ بنای حوزه ای نامدار در بروجرد را گذارد. در سال 1364 ه..ق. بر اثر کسالت برای معالجه به بیمارستان فیروزآبادی تهران منتقل گشت و پس از بهبود بر اثر اصرار فراوان علما و بزرگان حوزه علمیه قم، برای اقامت در این شهر و سرپرستی حوزه علمیة قم به این دیار رهسپار گردید و در آنجا بعنوان مرجع تقلید شیعیان جهان مورد پذیرش قرار گرفت و منشا خدمات زیادی شد...
گزارش کارآموزی کارخانجات نساجی بروجرد در50 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
موقعیت جغرافیایی کارخانه الف
طرز قرار گیری قسمت های مختلف کارخانه ب
چارت سازمانی ج
نمودار مسیر تولید محصولات کارخانه د
مقدمات وتکمیل پارچه بافته شده 1
رنگرزی 14
آزمایشگاه کنترل کیفیت و رنگ 21
چاپ 37
کنترل کیفیت پارچه 50
گرمایش 52
تهویه 55
موقعیت جغرافیایی کارخانه:
کارخانه نساجی بروجرد درشمال شرقی شهرستان بروجرد واقع شده است واین شرکت درسال 1364تاسیس گردیده است ودرسال 1368به بهره برداری رسیده است.
ابتدا به سالن مقدمات تکمیل می رویم در اینجا برای پارچه های پنبه ای و پنبه– پلی استر و پنبه ویسکوز و ویسکوز پلی استر است که برای همه یکسان است.
1- پرز سوزی که با استفاده از حرارت انجام می گیرد . می دانیم پارچه خاصی که از انبار گرفته می شود به علت وجود آهار و پرز پارچه مطلوبی نیست و کیفیتی ندارد.
ابتدا این پارچه در قسمت اول ماشین برس زده می شود چون پرز پارچه خوابیده است و وقتی برس می خورد پرز بالا می آید آماده می شود برالی پرز سوزی . اکنون پارچه به قسمت پرز سوزی می رود پشت و روی پارچه پرزسوزی می شود و دوباره پارچه برس می خورد تا پرز های سوخته شده از بین رود.
2- آهار گیری : بعد از اینکه پرزسوزی پارچه وارد قسمتی می شود که wash box نامیده می شود و دارای آنزیم + صابون است . وقتی مواد به پارچه نفوذ می کند انتهای ماشین روی big bach جمع می شود و سپس به دستگاه bach منتقل می شود وبعد از 12 الی 24 ساعت برای عملیات بعدی به ماشین شستشو انتقال داده می شود. در مرحله آهار گیری ، آهار پارچه توسط آنزیم جدا می شودو بعد از آن pad bach می شود.
3- شستشوی مقدماتی :
تذکر :
الف: اگر پارچه پلی استر تنها باشد فقط در ماشین شستشوی مقدماتی فقط شستشوی خالی می شود.
ب: اگر پارچه پنبه ای بود ابتدا قلیایی می شود سپس سفید گری و بعد مرسریزه و در مرحله بعدی شستشو می شود.
ج: ویسکوز – پلی استر : فقط یک مرحله سفید گری می شود.
پارچه پنبه ای بعد از آنزیم زنی (آهار گیری ) برای سفید گری آماده می شود.