گفتگوی تمدن ها
گفت و گو وسیله ای است که افراد برای ایجاد ارتباط و القای مقاصد خود از آن بهره می جویند.
در اینجا من تلاش کرده ام به شرح و بیان مقاصد نوعی خاص از گفت و گو در مقیاس بسیار وسیع یعنی جوامع بین الملل بپردازم. این ایده توسط جناب آقای خاتمی رییس جمهور سابق ایران در آغاز هزارهی سوم در سازمان ملل مطرح شد و این درست زمانی بود که ساموئل هانتیگتون نظریه پرداز مسائل سیاسی غرب نظریهی برخورد تمدنها را ارائه کرد.
تلاش گفت و گوی تمدنها مناظره یا جدل بین افکار و فرهنگها نیست زیرا در مناظره یا جدل هدف هر یک از طرفین فقط حفظ وضع فکری موجود خود و غلبه بر طرف مقابل است.
گفت و گوی تمدنها غلبهی یک فرهنگ و تمدن بر دیگر فرهنگها نیست و هر فرهنگ و تمدنی که قصد آن سیطره بر سایر فرهنگ ها و تمدنهای دیگر باشد قابلیت گفت و گو ندارد.
گفت و گوی تمدنها از دو جهت قابل بررسی و تأمل است. یکی نگاه تئوریک به آن و دیگری نگاه سیاسی. گفت و گوی تمدنها زمانی به هدف خود نزدیک تر است که به این دو جنبه به یک اندازه توجه شود. زیرا اگر تکیه بر جنبة تئوریک آن شود فقط معطوف به اهل دانشگاه می شود و از تأثیرات عملی و سیاسی آن در جامعهی بین الملل کاسته می شود و اگر فقط از منظر سیاسی به این مقوله توجه شود به یک امر روزمرهی سیاسی تبدیل و زود فراموش می شود.
ایران دارای یک موفقیت کم نظیر جغرافیایی است. ایران محل اتصال گونه های گوناگون فرهنگی وتمدنی نظیر آسیای دور، آسیای میانه، خاورمیانه ،شبه قاره هند و دیگر فرهنگ ها می باشد و این موقعیت استثنایی باعث شده که ایران در مسیر وزش طوفانهای سیاسی و روابط تجاری و نسیم روح افزای تبادل فرهنگی قرار گیرد. یکی از نتایج تبعی و طبیعی این موقعیت جغرافیایی، رشد یک نحوه ذوق و تربیت فرهنگی بوده است که آن را میتوان یکی از خصایص اصلی روح ایرانی در طول تاریخ دانست.
این خصیصه باعث به وجود آمدن یک قدرت استثنایی در فرهنگ ایرانیان شده که میتوان آن را قدرت ادغام نامید. حکمت معنوی سهروردی برآمده از خرد ایرانی و عقل یونانی و معرفت وشهود و تفکر اسلامی است و این مثالی برای این پدیده یعنی قدرت ادغام ایرانیان می باشد.
اسلام نیز منبع اصلی تغذیه فرهنگی ایرانیان بوده معرفتی که اسلام از آن حرف می زند معرفتی جهانی و مربوط به همهی افراد بشر با هر گونه فرهنگ نژاد و طبقه می باشد. و اسلام در تعالیم خود تأکید بر منطبق بودن عقل و وحی و همراهی این دو دارد.
مقالةدرآمدی بر تمدن بین النهرین
فهرست:
تمدن بین النهرین
بین النهرین ، مهد تمدن بشری
«سفالگری»
«معماری»
تصاویری از بنای تاریخی زیگورات هفت طبقه
نگاهی بربنای تاریخی دروازة ایشتار
«پیکر تراشی»
کشف قدیمی ترین تخته بازی در گورستان اورِ بین النهرین
==================================
تمدن بین النهرین
بین النهرین منطقه ای است در آسیای غربی در امتداد رودهای دجله و فرات که از جنوب به شمال – از خلیج فارس تا کوه های ارمنستان و از شرق به غرب – از فلات ایران تا صحرای شام امتداد دارد. نواحی مرکزی بین النهرین روزگاری به واسطه وجود شبکه بسیار وسیع و غنی آب های طبیعی بسیار حاصلخیز بوده است لیکن پس از سیری شدن هزاران سال و تغییرات جوی و جغرافیایی، اکنون اغلب زمین های این منطقه بایر و کم آب است.
تصویر(0-3)
بین النهرین ، مهد تمدن بشری :
در مطالعات تاریخ جهان باستان مکرر به منابعی بر می خوریم که از شرق نزدیک به بین النهرین به عنوان مهد تمدن بشری یاد کرده اند. این عقیده مبتنی بر قراینی است که در ذیل به چند نمونه آن اشاره می کنیم.
الف – ابتدایی ترین و بهترین آثار کهن بدست آمده از کشاورزی نظام یافته – که نشانه ی زندگی گروهی و اجتماعی بشری است. در این منطقه یافت شده است.
ب – ابزار سازی و دانش استفاده از فلزات از عواملی است که بنیان اقتصادی و توان فنی جوامع اولیه را نشان می دهد. سومری ها (اولین اقوام تشکل یافته و قدرتمند منطقه ی بین النهرین) اولین قومی بوده اند که به فن استفاده از فلزات آگاهی داشتند. هیچ کس نمی داند که آنها چگونه شیوه ی استخراج فلزات را فرا گرفته اند لیکن مسلم است که نخستین بهره گیری از فلزات در بین النهرین صورت گرفته است.
ج – خط و نوشته را شاید بتوان مهمترین اختراع بشری در طول تاریخ دانست چرا که نوشته ها مجرای انتقال اطلاعات و ثبت و ضبط تاریخ هستند.
...
مقاله هنر و تمدن اسلامی در هندوستان
سرزمین هند از جمله کشورهایی است که تمدن با سابقه ای داشته و وجود ادیان بودائی و هند و ... باعث شده بود انواع معابد و پرستشگاهها ساخته شده و به دلیل قرار گرفتن این کشور در مسیر جاده ابریشم، از روزگاران قدیم مورد توجه تجار و بازرگانان باشد. در این میان ایرانیان سهم زیادی در ارتباط با هندیان به خود اختصاص داده بودند به گونه ای که مطالعه ریشه های زبانی و فرهنگی هندیان، جای پای ایرانیان را به وضوح نشان می دهد. این نکته در دوره اسلامی نمود بیشتری پیدا می کند. نفوذ زبان فارسی در زمان با بریان در هند به اوج می رسد و در این دوره، زبان فارسی، زبان اصلی دربار محسوب شده و شاعران و ادیبان پارسی گوی به تعداد زیادی افزایش می یابد. زبان اردو که لبریز از واژه ها و لغات فارسی است، در نتیجه اختلاط زبانهای فارسی و هندی بوجود آمده است.
زبان و خط فارسی در هند چنان ریشه دوانده بود که شاعری چون اقبال لاهوری هم به فارسی و هم به هندی شعر می سروده است. نیز در نتیجه این روابط سبکی به نام هندی در تقسیم بندی شعر و ادب ایران بوجود آمد و اکثریت سرایندگان اشعار هندی (سبک هندی)، در هند اقامت داشته و تحت تأثیر آنها قرار گرفته اند. اولین حکومت اسلامی در هند توسط غزنویان ایجاد شد. سلطان محمود غزنوی در قرن پنجم به هند هجوم آورد و معبد بزرگ سومنات در گجرات در نزدیک بمبئی را ویران نمود. وی به علم و هنر علاقه داشت، به همین خاطر با ورودش به هند، نویسندگان و بزرگانی چون ابوریحان را با خود همراه کرد. ابوریحان تحقیقات و بررسی هایی که درباره فرهنگ، زبان، ادبیات، اعتقادات و آداب و رسوم هندیان انجام داده بود را در کتاب خود با نام تحقیق ماللهند جمع آوری کرد و فرخی سیستانی که در آثار خود از خاطرات سفر با سلطان محمود غزنوی و فتح سومنات سخن می گوید، از جمله کسانی است که همراه سلطان غزنوی مدتی در هند اقامت داشته است.
غوریان
دومین سلسله اسلامی در هند، توسط ترکمنهای غوری ایجاد شد. قطب الدین ایبک، سردار ترک به هند حمله و رشد و با شکستن حصار بزرگ لعل کوت، اقتدار خود را بر هند تثبیت کرد. سلطان قطب الدین به هنر و فرهنگ علاقمند بود و بناهای زیادی از خود به یادگار گذاشت. در دربار وی، شاعران و هنرمندان زیادی گرد آمده بودند. امیر خسرو دهلوی از شاعران معروف این عهد است که به طوطی هند معروف بود.
نگاهی به تاریخ و فرهنگ و ادب در دوره بابریان (گورکانیان)
ظهیرالدین بابری از نوادگان امیر تیمور گورکانی با پشتیبانی شاه اسماعیل صفوی هند را به تصرف درآورد. وی با قدرتی هر چه تمامتر، سلسله بابریان یا گورکانیان هند را تأسیس نمود و پس از او نوادگان وی به ترتیب: همایون، اکبر، جهانگیر، شاه جهان و اورنگ زیب، علم حکومت هند را در دست گرفتند. ظهیرالدین دست پرورده ایران بود و پسر او همایون نیز بر اثر جنگی که توسط شیر شاه انجام گرفت، برای مدت پانزده سال به ایران صفوی پناهنده گردید و پس از آن با همکاری شاه طهماسب صفوی، سکان حکومت هند را مجدداً در دست گرفت.
شهرسازی و معماری بابریان با معرفی چند بنای ارزشمند از آنها:
سه شهر مهم یعنی فتح پورسکری، اگزه و دهلی، مراکزی برای هنرمندان هند شد و انواع بناها به صورت هر چه تمامتر در این دوره ساخته شد. در فتح پورسکری می توان از مسجد جامع بزرگ آن و قصرهای امپراطور و قصرهای بارعام یاد ک رد. شهر فتح پورسکری توسط اکبر شاه رد 37 کیلومتری شهر آگره ساخته شد و در قرن دهم هجری پایتخت بابریان شد. بناهای مهم اگره، مقبره اعتمادالدوله و آرمگاه تاج محل است و در شهر دهلی، آثاری چون قصرهای امپراطوران مغول، مسجد بزرگ و مقبره صفدر جنگ قرار دارد.
مقبره همایون: بنا به روایت تاریخ، مرگ همایون غمناک بوده است. وی وقت رفتن به کتابخانه از پله ها سقوط کرده و جان می دهد. بعد از مرگ وی، مقبره ای برایش در کنار دهلی می سازند. نمای بنا را سنگهای قرمز با خاتمکاری مرمر سفید در برگرفته است. مقبره به سبک معماری هند، روی صفحه و در دو طبقه بصورت هشت ضلعی ساخته شده است. گنبد آن دو پوششه است که ایرانی بوده و از این زمان وارد هند می شود. این بنا قبل از تاج محل، اولین گنبد دو پوششه است.
مقبره شیر شاه: در منطقه صصرام (Sasram) در وسط یک دریاچه قرار گرفته که با پلهای رابط ارتباط با آ ن میسر می شود. بنای هشت ضلعی مذکور دارای گنبد بوده و در پنج طبقه ساخته شده است. به رسم هندیها در این مقبره، تابوت در طبقه سوم قرار دارد. انواع تزئینات کاشی کاری بخصوص فیروزه ای به سبک ایرانی در این بنا بکار رفته است.
طرح اشیاء در تمدن اسلامی
فرش ایران بر آمده از هنر اصیل و قدمت آداب ها و رسوم های زیبای ایرانی می باشد. فرش هایی ایرانی با نقوش و تزئینات خیالی باغ گونه خود به جان و روح انسان ، توان زندگی را هدیه می کند.
با توجه به مطالعات انجام شده توسط محققین و کارشناسان هنری، اولین فرش یافت شده به نام پازیریک به ایران و بافنده ایرانی اختصاص دارد. پس این هنر در مملکت و سرزمین ما دارای اعتبار و اصالت خاصی می باشد.
فرش ایران در دوران های مختلف و زمان های گذشته دارای تاریخ و اتفاق هایی می باشد که اطلاع داشتن از آنها باعث می گردد تا به اصل هنر، قدمت هنر و به خدای عشق هنر برسیم.
در این مجموعه به بررسی هنری و اقتصادی فرش ایران در دوره پهلوی می پردازیم تا بیشتر بدانیم و قدردان این هنر و دستان توانمند راهی آن باشیم.
فهرست مطالب
مقدمه
فرش ایران
فرش ایران در دوران پهلوی
تاریخ فرش پهلوی
قاجار
زندیه
افشار
صفویان
تیموریان
ایلخانیان
سلجوقیان
قرون اولیه هجری پس از نفوذ اسلام وحکومت خلفای عرب
ساسانیان
اشکانیان
فرشبافی در دوره هخامنشیان
دوره مفرغ
فایل بصورت ورد قایل ویرایش وآماده ارائه
فهرست
خلاصه 1
مقدمه 2
ابزار و وسایل کتابت در دوران اسلام 3
کتابخانه های تمدن اسلامی 3
الف: کتابخانه های شخصی 6
ب: کتابخانه های مساجد 6
ج:کتابخانه های عمومی 6
معرفی برخی از کتابخانه های عمومی دوران اسلامی 7
کتابخانه حلب 7
کتابخانه شاپور 7
کتابخانه سید رضی 8
کتابخانه سید مرتضی 8
د- کتابخانه های نیمه عمومی 9
کتابخانه فارس 9
کتابخانه رامهرمز 9
کتابخانه بصره 10
کتابخانه ابن شاه مردان 10
کتابخانه صاحب بن عباد 10
چگونگی اداره کتابخانه ها و نحوه در آمد و مخارج آنها 11
شیوه های تهیه کتاب 11
کتابخانه های ایران اسلامی 12
دلایل افول کتابخانه های اسلامی 15
عوامل برونی 16
عوامل درونی 16
نتیجه 17
یادداشتها : 18
Abstract 20
دکتر غلامحسین سعیدیان 22
چکیده 22
کلید واژهها 23
مقدمه 24
آذربایجان بزرگ و امیرخان ترکمان 25
پینوشتها و توضیحات 36
منابع و مأخذ 48
سیاستهای شاه عباس اول در رونق تجاری ایران 52
چکیده 52
واژههای کلیدی: 52
مقدمه 52
اقدامات شاه عباس اول در رشد و تجارت 57
الف- امینیت راهها ئ مبارزه با راهزنان 60
ب- احداث راه و کاروانسرا 60
ج- حمایت از اتباع خارجی ( بازرگانان و مبلغان مسیحی) 62
د: استفاده از ارمنه در تجارت ابریشم 66
نتیجه 68
پینوشتها و یادداشتها 69
فهرست منابع 73
عنوان مقاله: 77
چکیده: 77
کلید واژهها 78
مقدمه: 78
الف: شهرها 81
ب: رودها و رودخانهها 96
ج: دریاها و دریاچهها 97
د-کوهها 98
ه: دژها و قلاع 99
و: اماکن جغرافیایی دیگر 101
پی نوشتها 103
فهرست منابع و ماخذ 109
خلاصه
با توجه به اهمیت کتاب و کتابخانه در جهان اسلام، که ناشی از تعالیم این مکتب آسمانی است، و وجود احادیث و روایات بیشماری از رسول اکرم و ائمه درباره دانش و پژوهش، جایگاه کتاب و کتابخانه در تمدن اسلام به وضوح آشکار می شود.
در دوران تمدن اسلامی دو دوره کلی و بارز وجود دارد، دوران رشد و شکوفایی علم و دانش در این تمدن، که باعث به وجود آمدن کتابخانه های بسیار بزرگ و کاملی شد که به کمک دانشمندان و محققان آن زمان به وجود آمدند و دیگر دوره افوق که در این دوره به دلایل مختلفی از جمله عوامل درونی و بیرونی، افول علم و دانش و در کنار آن کم رنگ شدن نقش کتابخانه ها در جهان اسلام را شاهد می باشیم.
کلید واژه ها: ایران- تاریخ- تمدن اسلامی – کتاب – کتابخانه ها
مقدمه
کتاب و کتابخانه در تمدن از درجه و جایگاه ویژه و والایی برخوردار بوده است. این جایگاه بیشتر ناشی از تعالیم مکتب اسلام اس0ت. اسلام؛ مکتب علم و دانش، و مسلمانان را به دانش اندوزی توصیه می کند. احادیث و روایات بیشماری از نبی اکرم و ائمه – علیهم السلام- درباره فضایل علم و دانش که از طریق کتاب و کتابخانه منتقل می شوند، وجود دارد.
با توجه به عنایت خاصی که مکتب اسلام به علم و دانش داشته است و راه بهروزی و سعادتمندی را از آن علما می داند، بدیهی است که توجه به کتاب به عنوان ابزاری با ارزش برای انتشار علوم در خور توجه و دقت است و نباید فراموش کرد که معجزه پیامبر اسلام خود، کتاب است و در دومین سوره قرآن کریم در ابتدا به کتاب اشاره دارد. " ذالک الکتاب لا ریب فیه هدی للمتقین" (بقره، 2).