پایان نامه بررسی تأثیر گزارشات حسابرسی بر قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در 94 صفحه ورد قابل ویرایش
چکیده
وجود اطلاعات مالی در خود اعتماد، لازمه بقای جامعه امروزی است و تصمیم گیری اقتصادی به اطلاعات قابل اعتماد و اتکا نیاز دارد و نقش حسابرسی، اعتبار دهی به صورتهای مالی است که باعث حصول اطمینان از مطلوبیت در ارائه قابلیت اعتماد صورتهای مالی می شود.
هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی فهالیتهای حرفه حسابرسی در ایران در اعتبار دهتی به صورتهای مالی میباشد و در این راستا، انعکاس آن بر قیمت سهام بررسی شده است.
جامعه آماری مورد بررسی در مورد فرضیه اول، شرکتهای پذیرفته شد. در بورس اوراق بهادار تهران که سال مالی آنها سالهای 81 و 82 میباشد برای فرضیات دوم تا چهارم، پرسشنامهای بین سهامداران، کارگزاران و مدیرات و کارشناسان بورس اوراق بهادار تهران توزیع گردید.
در این تحقیق از روش کتابخانهای برای جمع آوری اطلاعات نظری ومبانی تحقیق استفاده شده است همچنین با استفاده از این روش، اطلاعات مربوط به فرضیه اول جمع آوری شد.همچنین ار روش تحقیق میدانی برای توزیع پرسشنامه استفاده شده است.
برای آزمون فرضیه اول از توزیع فیش در سطح اطمینان 95% و برای آزمون فرضیات دوم تا چهارم از آزمون نسبت p در یک جامعه در سطح اطمینان 95% استفاده شده است. در نهایت نتیجه گیری کلی زیر بدست آمد:
با 95% اطمینان میتوان ادعا کرد که بین نوع اظهار نظر حسابرس و قیمت سهام رابط معنی داری وجود دارد.
بورس اوراق بهادار، حسابرسی، اظهار نظر مقبول، اظهار نظر مسترولی نظر مردود، عدم اظهار نظر، ضریب پاسخ سود.
عنوان ................................................................................................................... صفحه
1-1- مقدمه.........................................................................................................
1-2- بیان مسئله.................................................................................................
1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق...........................................................................
1-4- فرضیههای تحقیق......................................................................................
1-5- تعاریف علمیاتی ........................................................................................
2-1- سیر تکاملی حسابرسی در جهان................................................................
2-2- پیدایش حسابرسی در ایران.......................................................................
2-3- مبانی نظری تقاضا برای حسابرسی صورتهای مالی.................................
2-3-1- تضاد منافع.............................................................................................
2-3-2- پیامدهای اقتصادی با اهمیت..................................................................
2-3-3- پیچیده بودن موضوعات اقتصادی.........................................................
2-3-4-عدم دسترسی مستقیم.............................................................................
2-3-5- فرضیه نظارت........................................................................................
2-3-6- فرضیه بیمه............................................................................................
2-3-7- فرضیه اطلاعات.....................................................................................
2-4- تعریف حسابرسی.......................................................................................
2-5- مسئولیت حسابرسی و انتظارات استفاده کنندگان از گزارش حسابرسی..
2-6- استکالات ناستی از قبول صورتهای مالی حسابرسی نشده.......................
2-7- استانداردهای حسابرسی............................................................................
2-8- گزارش حسابرسی......................................................................................
2-8-1- عنوان ....................................................................................................
2-8-2- مخاطب گزارش......................................................................................
2-8-3- بند مقدمه................................................................................................
2-8-4- بند دامنه رسیدگی .................................................................................
2-8-5- بند اظهار نظر.........................................................................................
2-8-6- تاریخ گزارش.........................................................................................
2-8-7- گزارشهای تحویل شده..........................................................................
2-8-7-1- انحراف از استاندارهای حسابداری..................................................
2-8-7-2- محدویت در دامنه رسیدکی...............................................................
2-8-7-3- ابهام..................................................................................................
2-8-7-4- تأکید بر مطلب خاص.........................................................................
2-8-8- اظهار نظر متفاوت..................................................................................
2-9- بورس اوراق بهادار تهران.........................................................................
2-9-1- تاریخچه.................................................................................................
2-9-2- تحوه تأمین اطلاعات...............................................................................
2-9-3- نحوه نظارت...........................................................................................
2-9-4- اظهار نظر حسابرسی توقف فعالیت شرکتها در بورس.........................
2-10- پیشینه پژوهشهای انجام شده در جهان
2-11- پیشینه پژوهش در ایران..........................................................................
3-1- جامعه آماری..............................................................................................
3-2- روش نمونهگیری........................................................................................
3-3- روش اجرای تحقیق....................................................................................
3-3-1- سود غیر عادی سهام............................................................................
3-3-2- خطای پیشبینی سود هر سهم ..............................................................
3-3-3- ضریب پاسخ سود..................................................................................
3-4- روشهای جمع آوری اطلاعات....................................................................
3-4-1- روش کتابخانه........................................................................................
3-4-2- روش میدانی..........................................................................................
3-5- روش آزمون فرضیههای تحقیق.................................................................
3-6- محدودیتهای تحقیق.....................................................................................
4-1- بررسی رابط سترو 1 حسابرسی و قیمت سهام........................................
4-2- تجزیه و تحلیل دادههای گرد آوری شده از پرسشنامه.............................
4-3- آزمون فرضیات دوم تا چهارم...................................................................
5-1- نتیجه گیری.................................................................................................
5-2- پیشنهادات پژوهش.....................................................................................
5-3- پیشنهاد برای تحقیقات آتی..........................................................................
پیوستها..................................................................................................................
پیوست 1: جدول محاسبه ERC..............................................................................
پیوست 2: پرسشنامه.............................................................................................
عنوان ................................................................................................................... صفحه
جدول شماره 2-1- خلاصه تحقیقات انجام شده در خصوص رابطه میان گزارشهای حسابرسی وضعیتهای بازار سهام......................................................................................................................
جدول شماره 4-1- ضریب پاسخ سود برای شرکتهای انتخاب شده..................
جدول شماره 4-2- آمادهها مرکزی و پراکندگی برای شرکتهای انتخاب شده...
جدول شماره 4-3- خلاصه اطلاعات عمومی- جمعیت شناسی...........................
جدول شماره 5-1- خلاصه نتیجه بدست آمده از آزمون فرضیه اول................
جدول شماره 5-2- خلاصه نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل پرسشنامه.......
در پی تحولات ناشی از انقلاب اسلامی صنعتی در ارو پا، تاسیس شرکتهای بزرگ در قرن نوزدهم و در اوایل قرن بیستم، نیازمند سرمایههای کلان بود، بنابراین سرمایههای کوچک تعداد کثیری سرمایه گذار، تحت عنوان سهام، یکجا جمع شده، برای تامین سرمایه شرکتهای بزرگ تخصص یافت. با رواج معاملات و نقل و انتقادات حقوق مالکیت سهامداران، ضرورت قانونمند شدن بازار سرمایه و جلب اعتماد سرمایه گذاران بیش از بیش بر دولتها معلوم شد. ایجاد بازارهای سرمایه و بورس اوراق بهادار از عوامل با اهمیتی بود که به رشد و گسترش شرکتهای بزرگ و افزایش تعداد سهامداران و دینفعان بازار سرمایه گذاران نمیتوانستند به طور مستقیم در اداره شرکتها دخالت داشته باشند لذا مسئولیت را به عهده هیئت مدیره منتخب خود قرار دادند. با رواج اندیشه جدایی مالکیت از مدیریت در اوایل قرن بیستم، دامنه مسئولیت و وظایف، گسترش یافت وارائه گزارشهای مالی جدیدتر و مناسبتر، بر اساس نیاز استفاده کنندگان، از جمله صورت سود و زیان، ضرورت یافت تا صاحبان سرمایه بتوانند از چگونگی بکارگیری سرمایههایشان، توسط مدیریت، و از چشم انداز آتی سرمایهگذاری خود مطلع شدند.
افزودن بر سرمایهگذاران مذکور، بانکها و موسسات اعتباری برای مقاصد وام و اعتبار، و دولتها برای مقاصد سیاسی، اخذ مالیات و … نیازمند گزارشهای جدید و معتبر بودند. افزایش مواد استفاده شمار استفاده کنندگان از اطلاعات مندرج در گزارشهای مالی، و رونق بازار سرمایه و پول، هدف حسابداری و حسابرسی را از رفع نیازهای تعداد محدودی صاحب سرمایه، به پاسخگوی به نیازهای اطلاعاتی گروه کثیری ذیحق و دیعلاقه ارتقا و به حسابداری و حسابرسی، نقش با اهمیت اجتماعی داد. حسابرسان با ایفای نقش نظارتگری و اعتبار دهی به صورتهای مالی، افزایش پویایی و کارایی بازار سرمایه را موجب می شوند. در یک اقتصاد سالم و در بین بازار سرمایه، بورس ارواق بهادار، از اهمیت بسزایی برخوردار است. بورس اوراق بهادار چنانچه بتواند جایگاه مطلوب خود را در اقتصاد یک کشور بدست آورد و نقش خود را به خوبی ایفا کند بیشک، رشد و شکوفایی اقتصاد را سرعت خواهد بخشید. لازمه افزایش کارایی و پویایی بازار سرمایه. تجهیز سرمایهگذاران و تحلیلگران مالی به اطلاعات کامل، صحیح و معتبر میباشد. مهمترین ابزار آگاهی در این بازار، صورتهای مالی به همراه گزارشهای حسابرسی است که بدون هزینه در اختیار استفاده کنندگان، قرار داده میشود. بدین ترتیب با اتکا بر اطلاعات معتبر و قابل اعتماد مبتنی بر یافتههای حسابرسان مستقل، بی طرف و ذیلاح، تصمیمات مناسب، اتخاذ و منابع موجود به شکل بهینه و مطلوب به سودآورترین فهالیتها، تخصصی داده میشود.
1-1- بیان مسئله
تصمیم گیریهای اقتصادی به اطلاعات قابل اعتماد و اتکا نیاز دارد و نقش حسابرسی، اعتبار دهی به صورتهای مالی است که باعث از مطلوبیت در ارائه و قابلیت اعتماد صورتهای مالی میشود. حسابرسی منظم و سالانه توسط حسابرسان مستقل بهترین نوع حفاظت از منابع عمومی است.
هر چند سرمایه گذاری معمولاً با مخاطراتی همراه است ولی حسابرسی سالانه شرکتها از مخاطرت مضاعف ناشی از عدم اعتبار و قابلیت اتکای اطلاعات صورتهای مالی میکاهد. حسابرسان مستقل که توسط مجامع عمومی صاحبان سهام انتخاب میشوند با رسیدگی به اسناد، مدارک و شواهد پیشوانه صورتهای مالی، تقلب و سوء جریانهای اجتماعی دارای تاثیر مستقیم بر صورتهای مالی را کشف و نسبت به صورتهای مالی تهیه شده توسط مدیران شرکتها، بی طرفانه اظهار نظر حرفهای ارائه میکنند. نتایح یافتههای حسابرسان مستقل در گزارشی به نام «گزارش حسابرسی» به شکلهای «مقبول» ، «مستروط»، «مردود» و «عدم اظهار» ارائه میشود. تجزیه نشان داده است که شکل گزارش حسابرسی، عمدتاً به صورت مقبول یا مشروط تنظیم میشود و از شکلهای مردود و عدم اظهار نظر کمتر استفاده میشود.
گزارش حسابرسان مستقل که منقم به صورتهای مالی و یادداشتهای همراه، منتشر میشود موجب اعتبار دهی به اطلاعات حسابداری و مبانی تصمیمگیری گروههای ذینفع میباشد. تحقیات انجام شده در سایر کشورها حکایت از این دارد که موارد مطروحه در گزارشهای حسابرسان مستقل و به ویژه بندهای شرط مندرج در آنها، جهت تصمیم گیریهای اقشار مختلف جامعه از جمله سرمایهگذاران و تحلیلگران مالی مورد استفاده قرار گرفته و قیمت سهام را تحت تاثیر قرار میدهد. با توجه به آنکه یکی از مهمترین مراجع رسمی اطلاعاتی در ایران، مجامع عمومی سالانه شرکتهاست و یکی از جامعترین و معتبرترین مجموعه های اطلاعاتی، گزارشهای مالی سالانه شرکتها به انضمام گزارش حسابرسی است. در این تحقیق، وجود رابطه معنی دار بین گزارشهای حسابرسی و قیمت سهام مورد بررسی قرار میگیرد.
هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی تاثیر گزارشهای حسابرسی بر واکنش سهام میباشد که نتیجه درک و حساسیت دست اندارکاران بازار سهام است.
1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق
-2- پیشنهادات پژوهش
1) توسعه فعالیت سازمان بورس اوراق بهادار در جهت بررسی اظهار نظر گزارشهای حسابرسی و ایجاد شفافیت اطلاعات مناسبتر خصوصاً در جهت انعکاس وارائه هر چه بهتر اظهار نظر گزارشهای حسابرسی به سهامداران.
2) بهینه سازی قوانین مالی و اقتصادی کشور به خصوص قانون تجارت به منظور تقویت جایگاه قانونی حسابرسی و اظهار نظر آن.
3)ارائه آموزشهای لازم از طرف سازمانهای ذیربط خصوصاً سازمان بورس ارواق بهادار به سهامداران و علاقهمندان در جهت افزایش آگاهی عمومی و استفاده مطلوبتر از گزارشهای حسابرسی و اظهار نظر آن و همچنین زمینه سازی جهت گسترش فرهنگ پاسخگویی در جامعه و ایجاد جایگاه مناسب برای حسابرسی.
4) ایجاد الزمات با پیشوانه قانونی جهت به موقع تکالیف مجامع عمومی ناشی از گزارش حسابرسی و ارائه اطلاعات صحیح و به موقع فهم و قابل اعتماد به بازار سرمایه.
5-3- پیشنهاد برای تحقیقات آتی
1)بررسی تأثیر انواع اظهار نظرهای حسابرسی بر قیمت سهام با استفاده از محاسبه ضریب سود.
2)تحقیق درمورد گزارشهای حسابرسی چند سال مالی با حذف و اضافه نمودن بندهای شرط جدید.
3)تحقیق در خصوص میزان شناخت استفاده کنندگان صورتهای مالی خصوصاً سهامداران از واژهها، اصطلاحات و فرمهای گزارش حسابرسی.
4)تحقیق در مرود نوع و میزان انتظارات سهامداران از حرفه حسابرسی و گزارشهای حسابرسی.
حسابرسی و مفاهیم آن
سیستم اقتصادی یک کشور به میزان قابل توجهی به تصمیم گیریهای مدیریت در واحدهای اقتصادی بستگی دارد. بدیهی است این تصمیم گیریها نقش تعیین کننده ای در میزان درآمد های اقتصادی و ثمر بخش بودن فعالیتهای تعیین شده و استفاده بهینه از امکانات تولیدی و خدماتی مؤسسات انتفاعی و غیرانتفاعی کشور دارند. لذا اصولاً صاحبان سهام و یا نمایندگان آنها همواره می خواهند بدانند که آیا مدیران اجرایی در تصمیم گیریهای خود صحیح عمل کرده اند یا خیر؟ و آیا توانسته اند از امکانات موجود حداکثر استفاده را کنند یا خیر؟ آیا در موسسات افزایش کارایی و رعایت صرفه اقتصادی انجام شده است؟ امروز در محیط اقتصادی که دارای نظامهای متعدد و ابعاد گوناگون است، مدیریت سازمانی تأکید فزاینده ای بر ارزیابی صرفه اقتصادی، کارآیی و اثر بخشی عملیات سازمانی دارد. حسابرسی عملکرد به عنوان ابزاری برای این ارزیابی به کار می رود. در محیطهای رقابتی ضروری است تا مدیران با استفاده از فرایند ارزیابی عملکرد به هدایت صحیح امور در مسیر پیشرفت کار و در جهت اهداف و استراتژی های مورد نظر سازمان به شیوه ای آگاهانه بپردازند.
فهرست مطالب
مقدمه
حسابرسی چیست 1
نظریه شبه قضائی 1
نظریه مسئولیت اجتماعی 2
نظریه مباشرت و نظارت 2
انواع حسابرسی2
انواع حسابرسی از نظر تابعیت سازمانی3
انواع حسابرسی از نظر نوع رسیدگی3
تحول در متدولوژی حسابرسی5
وظیفه حسابرس خارجی6
تحول هدف های حسابرسی6
نقش اصلی حرفه ی حسابرسی6
انواع حسابرسی7
حسابرسی از نظر دلیل ارجاع کار8
انواع حسابرسان9
فصل دوم
فلسفه حسابرسی ( نقش های اقتصادی و اجتماعی حسابرسی)
نقش عام اجتماعی رسیدگی و حسابرسی11
نقش خاص اجتماعی حسابرسی11
حاکمیت شرکتی12
چارچوب نظری حاکمیت شرکتی13
تئوری نمایندگی14
تئوری هزینه معاملات14
تئوری هزینه ی معاملات در برابر تئوری نمایندگی15
تئوری ذی نفعان15
تئوری ذی نفعان در برابر تئوری نمایندگی16
قدرت و نقش اجتماعی حسابرسی16
نقش اقتصادی کلی رسیدگی و حسابرسی17
نقش اقتصادی خاص حسابرسی17
تقریر ادبیات نقش اقتصادی حسابرسی18
نفع شخصی اقتصادی و رسیدگی19
نقش روانشناسی رسیدگی و حسابرسی 20
فصل سوم
فرضیات بدیهی حسابرسی
فرضیات بدیهی توجیه کننده حسابرسی24
فرضیات بدیهی رفتاری حسابرسی26
فرضیات بدیهی کارکردی حسابرسی28
فصل چهارم
حسابرسی مالی و مالیاتی در محیط تجارت الکترونیک
عوامل موثر بر بهرهوری نیروی انسانی شاغل در موسسه های حسابرسی
موانع و مشکلات بهبود بهره وری37
اهمیت ارتقای بهره وری38
عوامل موثر بر بهره وری39 توسعه حسابرسی عملکرد و بهبود مدیریت در بخش دولتی 41
منظور از حسابدهی دولتی چیست 42
فصل پنجم
حسابرسی دولتی در حاکمیت شرکتی یا نظام راهبری سازمانی دولتی
اصول نظام راهبری45
حسابرسی بخش دولتی47
نقش های حسابرسی48
انواع حسابرسی و خدمات در حسابرسی دولتی 49
ادامه نقش های حسابرسی51
خط مشی گزارشگری حسابرسان دولتی51
نتیجه گیری52
منابع و مأخذ
پروژه کارآفرینی شرکت خدمات حسابداری و حسابرسی در 59 صفحه ورد قابل ویرایش
1-2-مشخصات محصول
1-1-2- نام و کاربرد محصول: ایجاد و راه اندازی شرکت خدماتی حسابداری و حسابرسی برای انجام کلیه فعالیت های حسابداری و حسابرسی در کلیه مقاطع
|
2-1-2-مشخصات فنی محصول انجام فعالیت های حسابداری و حسابرسی
|
3-1-2-معرفی روشهای انجام فعالیت حسابداری دولتی ، حسابداری صنعتی ، حسابداری شرکتی و ...
|
4-1-2-تشریح مختصر فرایند حسابداری و حسابرسی
|
فصل دوم – تعیین ظرفیت
2-3-برآورد میزان مصرف مواد اولیه و قطعات خریدنی
ردیف | نام ماده اولیه/ قطعات خریدنی | مشخصات فنی | مورد مصرف در محصول | میزان مصرف در محصول | مصرف سالیانه | منبع تامین | ||
مقدار | واحد | داخلی | خارجی | |||||
1 | نیاز های نرم افزاری
| - | جهت حسابداری | - | 6 |
| * |
|
2 | نیاز های سخت افزاری | - | جهت حسابداری |
| 3 |
| * |
|
3 | دفاتر ثبت | - | جهت ثبت و بایگانی اثناد |
| 3 |
| * |
|
4 | لوازم و امکانات دفتری | - | جهت فراهم نمودن دفتر شرکت |
| 6 |
| * |
|
2-4-معرفی دستگاه ها و تجهیزات انجام فعالیت
ردیف | نام ماشین آلات/ تجهیزات تولید یا انجام فعالیت | مشخصات فنی | تعداد | منبع تامین | |
داخلی | خارجی | ||||
1 | حسابداری تملک دارایی های سرمایه ای | وزارت جهاد کشاورزی |
| * |
|
2 | حسابداری | وزارت جهاد کشاورزی |
| * |
|
3 | اعتبارات | وزارت جهاد کشاورزی |
| * |
|
4 | انبارداری | وزارت جهاد کشاورزی |
| * |
|
5 | حقوق و دستمزد | وزارت جهاد کشاورزی |
| * |
|
6 | اموال | وزارت جهاد کشاورزی |
| * |
|
2-5-معرفی تجهیزات و تاسیسات عمومی
ردیف | عنوان تاسیسات | به مقدار مصرف | مقدار مصرف | |||
محوطه | کارگاه | اداری | بنزین | گازوییل | ||
1 | برق |
| * | * |
|
|
2 | آب |
| * |
|
|
|
3 | گاز |
| * | * |
|
|
4 | تلفن |
|
| * |
|
|
5 | سوخت گرمایش |
| * | * |
|
|
ب ـمهارتهای فردی
کرت اوین رفتار افراد را تابعی از شخصیت انسان و محیط آنها می داند . ولی بر این اعتقاد بود که اعمال و رفتاری که از انسانها سر می زند احتمالاً هر دو عامل یعنی ویژگیهای فردی و عوامل محیطی در آن دخیل باشند .
وقتی به نظر کرت لوین در خصوص رفتار انساها تأمل می کنیم به این نتیجه می رسیم که رفتار انسان از دید خود فرد یعنی عامل اجرا و یا اینکه از دید دیگران مورد قضاوت قرار می گیرد دارای تفاوتهایی می باشد .
بر اساس تحقیقات انجام شده زمانی که فرد در موضع اقدام کننده قرار می گیرد رفتار خود را اکثراً به عوامل محیطی نسبت می دهد و عوامل شخصی و ویژگیهای فردی را نادیده می گیرد .
و بر عکس زمانی که در موضع مشاهده کننده و قضاوت کننده قرار می گیرد نقش عوامل محیطی را کمرنگ فرض نموده و بیشتر به عوامل شخصی تأکید می ورزد .
در حیطه بحث مهارتهای فردی تخصص و چگونگی نگرش به این قضیه می تواند در خور تأمل و اندیشه باشد .هر چه در انجام هر کاری فرد دارای تخصص و مهارت باشد بهتر و موثرتر میتواند در آن رشته فعالیت نماید . بی شک یکی از عوامل عقبماندگی کشورهای جهان سوم عدم وجود مردان و زنان با تخصص و با مهارت در زمینه های مختلف اقتصادی و فرهنگی می باشد .
2 ـ نقش عوامل فرهنگی روی فعالیتهای اقتصادی مساله ای است که کارشناسان امر در مواجهه به آن به یک نکته اساسی توجه دارند و ان فرهنگ رفتاری افراد آن اجتماع می باشد .
در بیان تعریف مربوط به مسائل فرهنگی دیدگاه عالمان بطور قطع در یک راستا می باشد و ان اینست که در تعریف فرهنگ به اصول ثابتی معتقدند از انجمله مجموعه ای از ارزشها ، باورها ، اعتقادات ، هنجارها ، اخلاق ، دانش و سایر یافته ها و اکتسابات اجتماعی انسان .
در هر جامعه ای با توجه به خصوصیات فرهنگی ان مقولات ، معیارها و مفاهیمی با ارزش قلمداد می باشند وقتی از بایدها و نبایدهای یک فرهنگ حرف می زنیم از حد و حدودها و از مرزهای رفتاری آن اجتماع می گوییم به یک مجموعه از رفتارها و هنجارهای مسلم شده بر می خوریم که می تواند در پیشرفت و توسعه نقش بسزایی داشته باشد هر دوی عوامل فرهنگی و اقتصادی در مورد طرح این گزارش دارای اهمیت فوقالعاده می باشند .
چکیده مقاله:
هدف اصلی این مقاله بررسی جنبه های از رابطه حسابرس و صاحبکار یعنی تأثیر دوره تصدی حسابرس بر استقلال حسابرس و کیفیت حسابرسی است رابطه بین تصدی حسابرس و کیفیت حسابری کاملاً مشخص نیست. برخی از محققین بیان می کنند که حسابرسان بعد از حضور طولانی مدت در کنار یک صاحبکار به دلیل وابستگی های اقتصادی، انگیزه بیشتری برای حفظ صاحبکار و پذیرش دیدگاه ها و خواسته های وی خواهند داشت که این امر استقلال آنها رامخدوش می کند. از طرفی آنها استدلال می کنند که عوامل دیگری نظیر نیاز به حفظ اعتبار و شهرت و ترس از طرح دعاوی حقوقی علیه آنها وجود دارد که حسابرسان را وادار به حفظ استقلال می کند. به اعتقاد آنان، تصدی طولانی تر با تأثیرگذاشتن بر روی استقلال حسابرس تأثیر منفی بر کیفیت کار او خواهد داشت. نظر به اهمیت موضوع، این تحقیق تلاش دارد تا عوامل موثر بر دوره تصدی حسابرس و اثرات آن براستقلال حسابرس و کیفیت حسابرسی را مورد بحث قرار دهد.
کلیدواژهها:
دوره تصدی حسابرس، استقلال حسابرس ، کیفیت حسابرسی
پایان نامه حسابداری و حسابرسی دولتی
تاریخچه حسابداری و حسابرسی
از آنجائیکه جوامع بشری همواره در حال پیشرفت و دستیابی به نا شناخته ها میباشند و با توجه به اینکه نقش فعالیتهای مالی در هر توسعه ای غیر قابل انکار است. نیاز به توسعه حسابداری روز به روز افزایش می یابد . در قرون وسطی مرسوم بوده است که فرمانروایان مالیاتها را جمع آوری می نمودند و آن را در جهت رفع نیازهای مالی مربوط به توسعه کار املاک به مصرف می رساندند. از وظایف حسابداران دراین زمان یکی تهیه صورتی ازاموال افراد جهت خزانه داری فرمانروا به منظور اخذ مالیات و دیگر تهیه گزارش سفر افرادی که به کار تجارت بین کشورها اشتغال داشته اند بوده است. این گزارش در پایان هر سفر و به منظور تعیین سود و زیان مربوط به آن تهیه می گردید . درقرون۱۳ و۱۴ به دلیل رشد عملیات تجاری تحولاتی در سیستم نگهداری حساب بوجود آمد . انتشار کتاب ریاضیات (لوکاپاچولی ـ۱۴۹۴م ) که چند فصلی از آن اختصاص به حسابداری داشت موجب گسترش فن دفتر داری ۲ طرفه در سراسر اروپا گردید . وی یک کشیش ایتالیائی و در واقع یک ریاضیدان بود که در این کتاب مهارت تجزیه و تحلیلگری خود را در جهت توصیف سیستم حسابداری ۲ طرفه بکار برد . کتاب پاچولی با وجود اینکه اشاره ای به دوره مالی و نگهداری حسابهای مربوط به دارائیهای ثابت ندارد و نیز تمایزی بین اموال شخصی صاحب موسسه و سازمان تجاری وی نگذاشته است . به دلیل سادگی و داشتن ارزشهای علمی در طی قرون ۱۵ و ۱۶ به اغلب زبانها ترجمه و مورد استفاده قرار گرفت . با تولد انقلاب صنعتی در انگلستان نیاز رو به تزاید به حسابداری توسعه یافت .در آمریکا هم پس از به بوقوع پیوستن انقلاب صنعتی سرمایه های شخصی زیادی درکمپانیها وارد گردید وموجب توسعه هر چه بیشتر آنها شد و در نتیجه بوجود آمدن غولهای صنعتی قرن ۲۰ سیستمهای حسابداری از اهمیت بیشتری برخوردار گردیدند .
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
گفتار اول : تاریخچه حسابداری و حسابرسی 2
بااشاره ای که شد در می یابیم که حسابداری همزمان با پیشرفت وضعیت اقتصادی توسعه و تکامل
پیدا نمود .اطلاعات حسابداری از صدها هزار سال قبل برای استفاده کنندگان آن موجود بوده است . باوجود آنکه حسابداری دوطرفه را در قرن پانزدهم لوکا پاچولی در ایتالیا بصورت موثر درآورده است
اما اساس آن به 3000 سال قبل از آن برمی گردد . از این رو ساختار رسمی برای پردازش عملیات
برای شخصیتهای واحدهای اقتصادی وبازرگانی تقریباً مربوط به 700 سال گذشته است .
حسابداری دوطرفه موقعی پا به عرصه وجود گذاشت که باید شرایط خاص آن زمان را مورد بررسی قرار داد و آن شرایط در حال حاضر وجود ندارد . لیتیلتون بیان می کند که دفترداری دوطرفه بر اثر ضروریات خاص یا سوابق آن به دوره فلز(چیزی که درآن زمان بیشتر مورد استفاده قرار می گرفت ) و زبان (وسیله ای برای بیان و توضیح فلز) بر می گردد .
برای نوع اول مالکیت خصوصی ، سرمایه و اعتبار لیست شده است و برای نوع دوم کتابت ، پول و ریاضی لیست شده است . لیتیلتون ادعا دارد که این ضروریات خاص اگرچه در شکل و فرم قابل تشخیصی ارائه شده لکن در تمدن باستان این ضروریات برای پیدایش حسابداری دو طرفه وجود نداشته است . تمدن باستان مربوط به دوران مصریها ، بابلیها (ازجمله سومری ها ) ، یونانیها و رومیها می باشد . اگرچه حسابداری دوطرفه در ایتالیا به وجود آمد لکن گسترش و توسعه آن در جهان غرب بوده است .
در جریان فروپاشی تمدنهای باستانی ، چرخ اختراع شد و ارابه ابداع گردید همچنین استفاده از اسیران جنگی بعنوان برده و برای کار اجباری در کشاورزی و در کارهای ساختمانی معمول شد . این عوامل امکان لشکرکشی های بزرگ و فتح سرزمینهای دوردست را فراهم کرد و بر تمایل به گسترش قلمرو فرمانروایان افزود و در نهایت به ایجاد امپراطوریهای بزرگ انجامید که امپراطوریهای روم و ایران از آن جمله اند . وسعت قلمرو یک امپراطوری از یک سو حجم و مقدار مبادلات را زیادتر و متنوع تر کرد و از سوی دیگر جمع آوری و نقل و انتقال مقادیر بزرگی از باج و خراجها. را در مسافرتهای دور
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
گفتار اول : تاریخچه حسابداری و حسابرسی 3
ضروری ساخت استفاده از سکه های طلا و نقره در معاملات ، پیامد این تحولات است . تعیین رابطه مبادله ثابت بین انواع سکه های رایج د ر یک امپراطوری مبادلات را تسهیل کرد و حسابداری را پیشرفت و گسترش داد .
فهرست
عنوان | صفحه |
گفتار اول : تاریخچه حسابداری و حسابرسی |
|
تاریخچه ................................................................................................................................................... | 1 |
دوران نظام فئودالی و ارباب رعیتی .................................................................................................... | 3 |
دوران رنسانس و سرمایه داری تجاری .............................................................................................. | 3 |
دوران انقلاب صنعتی ............................................................................................................................. | 6 |
حسابداری حرفه ای و حسابرسی ....................................................................................................... | 6 |
نظام های پارلمانی ، بودجه و حسابداری دولتی ............................................................................. | 7 |
حسابرسی در شرکتهای تجاری .......................................................................................................... | 8 |
گفتار دوم : حسابداری چیست ؟ |
|
مقدمه ...................................................................................................................................................... | 10 |
حسابداری نظام اطلاعاتی مالی است ................................................................................................. | 10 |
تعریف حسابداری دولتی ...................................................................................................................... | 11 |
مشخصات یک موسسه دولتی ............................................................................................................. | 11 |
تفاوت سازمان های انتفاعی و بازرگانی با سازمانهای غیر انتفاعی دولتی .................................. | 12 |
مقایسه حسابداری دولتی و حسابداری بازرگانی ............................................................................. | 12 |
کاربرد حسابداری دولتی ....................................................................................................................... | 14 |
استفاده کنندگان حسابداری دولتی ................................................................................................... | 15 |
مبانی حسابداری .................................................................................................................................... | 17 |
- مبنای نقدی ............................................................................................................ | 18 |
- مبنای تعهدی ......................................................................................................... | 18 |
- مبنای نیمه تعهدی ................................................................................................ | 19 |
- مبنای تعهدی تعدیل شده ................................................................................... | 20 |
- مبنای نقدی تعدیل شده ...................................................................................... | 20 |
بودجه بندی ........................................................................................................................................... | 22 |
کنترل بودجه .......................................................................................................................................... | 22 |
مفهوم کارایی و اثر بخشی در بودجه ................................................................................................. | 22 |
نقطه سر به سر ....................................................................................................................................... | 23 |
حسابداری بهای تمام شده ................................................................................................................... | 24 |
روش های طبقه بندی هزینه ها ......................................................................................................... | 26 |
مراکز هزینه ............................................................................................................................................. | 27 |
انواع هزینه ها در هر یک از مراکز هزینه ......................................................................................... | 27 |
گفتار سوم : شفافیت بودجه ای و نقش حسابداری دولتی |
|
مقدمه ....................................................................................................................................................... | 30 |
ارتباط حسابداری ، بودجه و پاسخگویی ........................................................................................... | 31 |
شرایط لازم برای تحقق حداقل استاندارد شفافیت بودجه ای ...................................................... | 32 |
سیستم حسابهای ملی .......................................................................................................................... | 33 |
سیستم آمارهای مالی دولت ................................................................................................................ | 34 |
صورتهای مالی اساسی در سیستم آمارهای مالی دولت ................................................................ | 36 |
تغییر نظام بودجه ریزی در ایران ........................................................................................................ | 36 |
گفتار چهارم : حسابرسی . . . |
|
مقدمه ....................................................................................................................................................... | 38 |
تعریف و هدف حسابرسی ..................................................................................................................... | 39 |
فلسفه و جایگاه حسابرسی ................................................................................................................... | 39 |
انواع حسابرسی ....................................................................................................................................... | 41 |
تحول در متدولوژی حسابرسی ............................................................................................................ | 44 |
تحول در هدفهای حسابرسی ............................................................................................................... | 46 |
گفتار پنجم : حسابرسی دولتی |
|
اهمیت و نقش برنامه عملی حسابرسی مالی و عملیاتی بخش عمومی ...................................... | 47 |
شناخت حسابرسان ................................................................................................................................ | 48 |
اقدامات عمومی و کلی حسابرسان در محل کار .............................................................................. | 49 |
نکات کلی در حسابرسی ....................................................................................................................... | 51 |
سیر تحول تاریخی در متدولوژی دیوان محاسبات کشور .............................................................. | 53 |
برنامه حسابرسی سنتی ......................................................................................................................... | 56 |
1- روش رسیدگی به تراز عملیات مالی ( صورت حساب دریافت و پرداخت ) .. | 58 |
2- برنامه حسابرسی دفاتر ................................................................ | 59 |
3- برنامه حسابرسی گروه حسابهای درآمد عمومی ................... | 61 |
4- برنامه حسابرسی گروه حسابهای سنوتی ................................ | 62 |
5- برنامه حسابرسی تضمینات ........................................................ | 62 |
6- برنامه حسابرسی گروه حسابهای اوراق بهادار ........................ | 64 |
7- برنامه حسابرسی اعتبار اسنادی ............................................... | 65 |
ساختار نظارت در نظام اداری و مالی کشور ..................................................................................... | 66 |
الف- واحدهای درون سازمانی ......................................................... | 66 |
ب- واحدهای برون سازمانی ............................................................ | 69 |
ارزیابی عملکرد دستگاههای اجرایی ناظر در سطح کشور ............................................................. | 72 |
الف- وزارت امور اقتصادی و دارایی ................................................ | 72 |
ب- سازمان مدیریت و برنامه ریزی ................................................ | 73 |
ج- سازمان بازرسی کل کشور ......................................................... | 74 |
د- سازمان حفاظت محیط زیست .................................................. | 74 |
گفتار ششم : حسابداری و حسابرسی دولتی و ارتباط آنها با پاسخگویی |
|
حسابداری و حسابرسی دولتی و ارتباط آنها با پاسخگویی ........................................................... | 75 |
منابع و مآخذ ........................................................................................................................................ | 78 |
پایان نامه حسابرسی در دیوان محاسبات استان اردبیل
مقدمه:
دیوان محاسبات کشور به موجب قسمت اخیر اصل (55) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حسابها، اسناد و مدارک مربوط را از کلیه وزارتخانهها، مؤسسات و شرکتهای دولتی و سایر دستگاههایی که به نحوی از انحاء از بودجه کل کشور استفاده میکنند، جمعآوری و مورد رسیدگی و حسابرسی قرار می دهد.
اگرچه طی سالهای متمادی حسابرسی به عنوان بخش لاینفک حسابداری محسوب میشود اما روشهای سنتی و معمول حسابرسی که به منظور کنترل ، بررسی ، مطابقت و تاییئ انجام میگیرد از کفایت لازم برای حصول اطمینان از رضایت بخش بودن عملکرد مدیریت برخوردار نیست. حسابرسی در واقع از آنجایی آغاز شد که حسابرسان مالی به بررسی صحت اطلاعات اکتفا نکردند واین پرسش را مطرح کردند که اصولا ً چرا رویدادهای مالی انجام شده و آیا راه بهتری برای آن وجود داشته یا خیر. حسابرسی عملیاتی رویه ای است که حسابرس به کمک آن مشخص می کند که مدیریت تا چه حدی از منابع که به عنوان امین در اختیارش قرار داده شده در اقتصادی ترین و کاراترین حالت ممکن و در جهت دستیابی به موثرترین نتایج عملیات استفاده می کرده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول
مقدمه.............................................................................................................12
نتیجه گیری......................................................................................................13
فصل دوم
بخش اول: تاریخچه حسابرسی و سیر تکاملی آن
تاریخچه حسابرسی.............................................................................................18
سابقه حسابرسی درایران......................................................................................20
تعریف حسابرسی..............................................................................................23
انواع حسابرسی................................................................................................24
تفاوت حسابداری و حسابرسی................................................................................26
انواع حسابرسان...............................................................................................26
مقایسه حسابرس مستقل و داخلی ............................................................................28
سایر رسیدگی کنندگان........................................................................................28
اهمیت حسابرسی مستقل......................................................................................31
تفاوت حسابرسی و ممیزی حساب...........................................................................33
صلاحیت حسابرسان..........................................................................................34
مسئولیت قانونی حسابرسان .................................................................................35
موسسات حسابرسی...........................................................................................38
سازمان اداری موسسات حسابرسی..........................................................................39
مسئولیتهای کادر فنی موسسات حسابرسی..................................................................39
خصوصیات کادر فنی موسسات حسابرسی.................................................................40
بخش دوم : اصول رفتار حرفه ای حسابرسان و گزارش حسابرسی
رفتار حرفه ای حسابرسان.....................................................................................42
گزارش حسابرسی..............................................................................................45
اهمیت گزارش حسابرسان.....................................................................................45
طبقه بندی گزارش حسابرسی از نظر نحوه تهیه............................................................47
طبقه بندی گزارش حسابرسی از لحاظ نوع اظهار نظر....................................................48
نکات اساسی در تعیین وتشخیص نوع اظهار نظر بر گزارشات حسابرسی..............................51
بخش سوم : استانداردهای حسابرسی و اصول مورد قبول حسابداری
استانداردهای پذیرفته شده حسابرسی.........................................................................54
اصول مورد قبول حسابداری.................................................................................56
بخش چهارم : مراحل و برنامه حسابرسی و اطلاعاتی که حسابرس قبل از شروع به رسیدگی باید تحصیل کند.
مراحل حسابرسی..............................................................................................61
برنامه حسابرسی...............................................................................................62
اطلاعاتی که حسابرس قبل از شروع به رسیدگی باید تحصیل کند........................................64
بخش پنجم : کنترلهای داخلی و تکنیکهای حسابرسی
تعریف کنترل داخلی...........................................................................................67
عوامل موثر در کنترل داخلی.................................................................................67
انواع کنترلهای داخلی......................................................................................... 69
تاثیر کنترل داخلی بر عملیات حسابرسی....................................................................69
وظایف حسابرس در مورد کنترل داخلی ...................................................................71
کسب اطلاع از کنترلهای داخلی ............................................................................72
تکنیکهای حسابرسی.........................................................................................73
بخش ششم : فرمها، یادداشتها و پرونده های حسابرسی
تعریف فرمها ویادداشتهای حسابرسی.......................................................................81
هدف از تهیه فرمها و یادداشتهای حسابرسی...............................................................82
محتویات فرمهاویادداشتهای حسابرسی......................................................................82
پروند ه های حسابرسی........................................................................................83
کاربرگهای حسابرسی.........................................................................................84
نقش کاربرگهای حسابرسی...................................................................................85
انواع کاربرگها................................................................................................85
رهنمودهایی برای تهیه و تنظیم کاربرگها....................................................................90
بررسی کاربرگ های حسابرسی..............................................................................93
بررسی کنندگان در جستجوی چه هستند؟.....................................................................93
بخش هفتم : اجرای عملی حسابرسی
اجرای عملی حسابرسی........................................................................................95
مراحل مختلف فعالیتهای یک واحد اقتصادی................................................................97
مراحل انجام حسابرسی ضمنی بررسی سیستم کنترلهای داخلی...........................................98
پرششنامه های کنترلهای داخلی...............................................................................102
انواع پرششنامه های کنترلهای داخلی........................................................................104
رسیدگی به اجرای کنترلهای موجود..........................................................................105
صورتخلاصه نقاط ضعف.....................................................................................106
جمع بندی نتایج حاصله........................................................................................108
گزارش نکات قابل توجه ضمنی..............................................................................108
نامه مدیریت ضمنی............................................................................................109
مراحل انجام حسابرسی نهایی.................................................................................109
اثبات اقلام صورتهای مالی....................................................................................110
جمع بندی نتایج حاصله .......................................................................................111
رسیدگیهای اثباتی اقلام صورتهای مالی :
- داراییهای ثابت........................................................................................112
- حسابها و اسناد دریافتنی.............................................................................117
- موجودی نقد و بانک..................................................................................122
- حسابها و اسناد پرداختنی.............................................................................125
رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه.............................................................................128
گروه دوم رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه.................................................................130
تفاوت بین دو گروه رویداد بعد از تاریخ ترازنامه..........................................................131
روشهای رسیدگی به رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه....................................................131
آشنایی با دیوان محاسبات......................................................................................132
بخش هشتم : حسابرسی عملکرد مدیریت
تعریف حسابرسی عملکرد.....................................................................................137
مقایسه حسابرسی مالی و حسابرسی عملکرد................................................................138
اهداف عمومی حسابرسی عملکرد............................................................................140
مزایای حسابرسی عملکرد.....................................................................................142
ویژگی های یک حسابرسی عملیاتی خوب...................................................................142
عناصراساسی حسابرسی عملکرد ...........................................................................143
مرحله برنامه ریزی در حسابرسی عملکرد مدیریت........................................................146
منابع اطلاعات .................................................................................................140
فصل سوم
بخش اول : آشنایی با قانون و مقررات دیوان محاسبات
- نگاهی اجمالی بر وظایف و اختیارات دیوان محاسبات مطابق قانون :
قانون دیوان محاسبات کشور................................................................................153 -
قانون اصلاح قانون و مقررات دیوان محاسبات .........................................................153–
-وظایف و اختیارات دیوان محاسبات.........................................................................154
سازمان و تشکیلات دیوان محاسبات........................................................................155-
مقررات متفرقه دیوان محاسبات ...........................................................................160-
نحوه کار هیئت های مستشاری..............................................................................157-
- پاره ای از مواد قانون محاسبات عمومی کشور در ارتباط با وظایف مستقیم دیوان محاسبات کشور162
بخش دوم: دستور العمل حسابرسی و رسیدگی شرکتهای دولتی مورد استفاده توسط دیوان محاسبات
- تعریف برنامه حسابرسی...................................................................................166
- بخشهای عمده برنامه حسابرسی :.........................................................................167
برنامه حسابرسی وجوه نقد...................................................................................179
-برنامه های حسابرسی اوراق بهادار قابل دادوستد........................................................182
- برنامه های حسابرسی موجودیهای مواد و کالا...........................................................186
- برنامه های حسابرسی پیش پرداختها , حسابها و حسابهای دریافتنی....................................189
- برنامه های حسابرسی اموال , ماشین آلات و تجهیزات .................................................193
- برنامه های حسابرسی حسابهای پرداختنی و سایر بدهی ها..............................................199
- چک لیست رسیدگی به دفاتر قانونی........................................................................204
- برنامه های حسابرسی حقوق صاحبان سرمایه............................................................206
- برنامه های حسابرسی به درآمدها و هزینه................................................................209
- برنامه های حسابرسی بهای تمام شده محصولات یا خدمات.............................................216
- نمونه ای از نحوه رسیدگی به اسناد عاملیت عامل ذیحساب نیروی انتظامی استان.................. 218
- نحوه ی محاسبه برخی از فوق العاده ها و اضافه کاری و حق التحقیق وضریب حقوق و.......... 224
بخش سوم : ضمائم و منابع
ضمائم...........................................................................................................233
منابع و ماخذ....................................................................................................234
تحقیق بررسی گزارشهای حسابرسی در 85 صفحه ورد قابل ویرایش با ففرمت doc
حسابرسی به مفهوم اعم کلمه، یعنی رسیدگی به حساب و کتاب، سابقه ای بسیار طولانی دارد.
مبدأ شروع حسابرسی به زمانی برمی گردد که لزوم برقراری نوعی کنترل نسبت به عملیات و معاملات کسانی که به مباشرت دیگران اقدام به وصول و یا خرج وجوه متعلق به آنان مینمودند احساس گردید. این ضرورت بخصوص در مورد کنترل وصول و مصرف وجوه عمومی از دیرباز احساس گردیده است.
بدیهی است در آن روزگار به علت ابتدایی بودن روشهای حسابداری و مدارک و دفاتری که نگهداری می شده است و مهم تر از آن به علت ناچیز بودن نسبی اعداد و ارقام و میزان و تعداد معاملات، وظایف شخص رسیدگی کننده بسیار مختصر بوده و گاه به استماع توضیحاتی که توسط مباشران یا عمال مالی داده می شده محدود می گردید. شاید به همین علت در عرف و فرهنگ انگلوساکسون ها شخص رسیدگی کننده اصطلاحاً “AUDITOR” مشتق از کلمه AUDIO به معنی شنیدن و استماع کردن نامیده می شود.] مختار، نصرالله ، ۱۳۷۵، ص ۱[
تداوم انقلاب صنعتی در اروپای قرن نوزدهم، ایجاد کارخانه های بزرگ و احداث طرحهای عظیمی را می طلبید که نیازمند به سرمایه های کلان بود. تامین چنین سرمایه هایی از امکانات مالی یک یا چند سرمایه گذار فراتر بود و از سویی، یک یا چند سرمایه دار نیز آمادگی پذیرش خطر تجارتی چنین فعالیتهایی را نداشتند. از این رو، با بهره گیری از دو دست آورد بزرگ انقلاب صنعتی، یعنی سازماندهی و همکاری، شرکتهایی شکل گرفت که مسئولیت صاحبان سرمایه آنها محدود به مبلغ سرمایه گذاریهایشان بود و در قالب چنین مشارکتهایی، سرمایه های کوچک تجهیز و راه حل مناسبی برای تامین سرمایه های کلان فراهم آمد.
سرمایه چنین شرکتهایی به سهام قابل نقل و انتقال تقسیم شد که با وضع قوانینی در بورسهایی که ایجاد شده بود قابل نقل و انتقال بود. شرکتهای سهامی توسط هیئت های مدیره ای اداره میشد و میشود که معمولاً از سهامداران بزرگ تشکیل و یا منتخب آنها هستند. در چنین شرایطی، بخصوص با توجه به این که فعالیت همه این شرکتها موفقیت آمیز نبود و در بعضی موارد خسارت عمده ای را به صاحبان سرمایه وارد میکرد، لزوم استخدام مدیران کارآزموده بوسیله صاحبان این قبیل سازمانها بیشتر احساس گردید و در نتیجه طبقه صاحبان سرمایه و گردانندگان این سرمایه ها در غالب موارد از یکدیگر متمایز شدند.
سازمان جدید سرمایه، زمینه وظایف حسابداری را گسترده تر کرد و تهیه و ارائه گزارشهایی لازم شد که بتواند سهامداران را از چگونگی اداره سرمایه هایشان، ارزیابی عملکرد و سنجش کارآیی مدیران و گردانندگان موسسه و بالاخره آینده سرمایه گذاریهایشان مطلع کند. از طرفی در تداوم این تحول، بازار معاملات پولی و اعتباری گسترش یافت و بانکها و موسسات اعتباری که بخش بزرگی از اعتبارات لازم را برای عملیات جاری و سرمایه ای واحدهای اقتصادی فراهم می آورد متوجه صورتهای مالی شرکتها و سایر واحدهای اقتصادی شدند.
افزایش موارد استفاده و شمار استفاده کنندگان از اطلاعات مالی واحدهای اقتصادی به دنبال و در تداوم افزایش شمار شرکتهای سهامی و توسعه و رونق بازارهای سرمایه و پول، هدف حسابداری را از رفع نیازهای معدود صاحبان سرمایه به پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی گروههای متعدد ذیحق و ذیعلاقه ارتقاء داد و به کار حسابداری نقش اجتماعی بخشید.
نقش اجتماعی حسابداری را حسابداران شاغل در موسسات نمیتوانستند به تنهایی ایفاء کنند، زیرا:
اولاً: وجود رابطه استخدامی مستقیم، آنان را به پذیرش نظرات مدیران شرکتهای سهامی و سایر واحدهای اقتصادی ملزم میکرد.
ثانیاً: اشتغال آنان در موسسات، نوعی جانبداری طبیعی از موسسه را در پی داشت.
در نتیجه، صورتهای مالی که توسط این گروه از حسابداران با نظر و مسئولیت مدیران تهیه می شد نمیتوانست با بیطرفی و اعتماد قابل قبول، نیازهای گروههای مختلف استفاده کننده از اطلاعات مالی را که حقوق، منافع و علایق گوناگون و گاه متعارض داشتند، برطرف نماید.
چاره این مشکل، انتخاب حسابداران خبره ای توسط مجامع عمومی صاحبان سهام بود که با رسیدگی به مدارک، اسناد و حسابهای یک واحد اقتصادی، هرگونه تقلب و سوء استفاده را کشف و نسبت به صورتهای مالی تهیه شده توسط موسسه اظهارنظر نمایند.
تجمع حسابداران متخصص، با سابقه و ورزیده که چنین وظایفی را به عهده می گرفتند در انجمن هایی که الزام به رعایت آیین رفتار حرفه ای مدونی لازمه عضویت در آنها بود و بالاخره پذیرش اجتماعی حسابداران مستقل با نمایش راستگویی، درستکاری وتخصص، در عمل، نخستین نظام حرفه ای را در اواخر قرن نوزدهم در انگلستان پدید آورد که مقارن همان سالها و در نیمه اول قرن بیستم در کشورهای دیگر نیز نظامهای حرفه ای حسابداری ایجاد و در بعضی از کشورها علاوه بر پذیرش اجتماعی، ضمانت اجرایی قانونی نیز یافت. ] ارباب سلیمانی، عباس و نفری، محمود، ۱۳۷۱، پیشگفتار[
فصل اول
مقدمه
فصل دوم
چگونگی پیدایش حرفه حسابرسی
مروری بر تاریخچه حسابرسی
پیشینه و سیرتاریخی حسابرسی
تاریخچه حسابرسی در ایران
تعریف حسابرسی
حسابرسی : ابزار کنترلی
فلسفه و جایگاه حسابرسی
نظریه شبه قضایی
نظریه مسئولیت اجتماعی
نظریه مباشرت و نظارت
فصل سوم
استانداردهای پذیرفته شده حسابرسی
انواع حسابرسی
فصل چهارم
آئین رفتار حرفه ای حاکم بر مسئولیتهای حرفه ای حسابرس
استقلال (حکم ۱۰۱)
بیطرفی و درستکاری (حکم ۱۰۲)
استانداردهای عمومی (حکم ۲۰۱)
اطلاعات محرمانه صاحبکار (حکم ۳۰۱)
حق الزحمه مشروط ( حکم ۳۰۲)
اعمال بدنام کننده (حکم ۵۰۱)
آگهی و سایر انواع تبلیغات (حکم ۵۰۲)
کمیسیون (حکم ۵۰۳)
گزارش حسابرسی
ترتیب درج مطالب در گزارش حسابرس مستقل و بازرس قانونی
بند موضوع حسابرسی و تفکیک مسئولیتها
بند مبانی رسیدگی
بندهای توضیحی
اظهارنظر مقبول
اظهار نظر مشروط
اظهار نظر مردود
عدم اظهارنظر
گزارشگری حسابرسی در آمریکا
بررسی شکل و محتوای گزارش مقبول حسابرسی در آمریکا
گزارش حسابرسان مستقل به سهامداران شرکت آلفا
گزارش مشروط در رابطه با اصول حسابداری
تحمیل محدودیت اساسی در دامنه رسیدگی توسط شرایط موجود
ابهام
ابهام و محدودیت رسیدگی
ابهام و انحراف از اصول پذیرفته شده حسابداری
انحراف از یک اصل پذیرفته شده حسابداری (عدم توافق با مدیریت)
گزارشگری حسابرسی در انگلستان
اجزای اصلی گزارش حسابرسی
انواع اظهارنظر حسابرس
گزارش حسابرسی در ایران
نتیجهگیری و پیشنهادات
منابع
۱- فصلنامه تحلیلی اطلاع رسانی پژوهشی سازمان حسابرسی، شماره ۱۰، بهار ۱۳۸۰
۲- فصلنامه تحلیلی اطلاع رسانی پژوهشی سازمان حسابرسی، شماره ۱۱، تابستان ۱۳۸۰
۳- حسابدای دولتی، پرویز سعیدی، ۱۳۸۵
۴- استانداردهای حسابرسی، ۱۳۸۵
۵- اصول حسابرسی، جمشید اسکندری، ۱۳۸۶
۶- حسابرسی، عباس و محمود ارباب سلیمانی، ۱۳۷۱، ص ۷۲-۵۸
۷- حسابرسی، احمد حمیدی راوری، ۱۳۷۲، ص ۷۱-۶۹
۸- نشریه ۱۲۱ سازمان حسابرسی، ۱۳۷۷، ص ۳
۹- فصلنامه حسابرس، ۱۳۷۹، ص ۷
۱۰- بررسی مفاد بندهای حاصل از عدم توافق گزارشهای حسابرسی بر بهبود کیفیت عملیات حسابداری،پایان نامه کارشناسی ارشد، سید مهدی هاشمی،دانشگاه تهران
پیدایش حسابرسی به لحاظ زمانی با ظهور حسابداری همراه بوده است. در واقع، زمانی که پیشرفت و تحول در تمدن بشر این ضرورت را به وجود آورد که مسئولیت اداره اموال یک شخص به فرد دیگری تفویض شود، اعمال نوعی نظارت بر پایبندی و وفاداری نسبت به تعهدات قراردادی نیز ضرورت یافته است. با نوعی نگرش تاریخی و جهانی نسبت به بازار خدمات حسابری، می توان پیشینه ارائه خدمات حسابرسی را به ۳۰۰ تا ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در شهر آتن در یونان باستان ردیابی کرد، هرچند که در تاریخ مکتوب حسابداری اولین حسابرسان در ایران، مصر و بابل ، حسابرسان دولتی بودند و نقش اجتماعی آنها حمایت از اموال مالی بود که در اختیار حاکم قرار داشت.] امیراصلانی، حامی، ۱۳۸۱، ص ۲۳[
در طی قرون وسطی، گسترش مبادلات تجاری در کشورهای اروپایی نیاز به خدمات حسابرسی را بیش از پیش مطرح کرد. از میان کشورهای اروپایی آن زمان، ایتالیا گسترش چشمگیری یافت و این روند تا آنجا ادامه یافت که در سال ۱۳۹۴ میلادی، دفاتر و اسناد مالی شهر پیزا در ایتالیا به گونه ای مشابه آنچه که در یونان باستان متداول بود، مورد حسابرسی و استماع قرار گرفت. از سال ۱۵۰۰ تا ۱۸۵۰ میلادی، دامنه اجرای خدمات حسابرسی به طور قابل توجهی گسترش یافت و رسیدگی به فعالیتهای مالی بنگاههای تولیدی معلول انقلاب صنعتی اروپا را نیز فراگرفت. این مسأله موجب شد تا در سال ۱۸۴۴ میلادی در انگلستان قانونی وضع شود که به موجب آن اختیار تصمیم گیری در مورد استفاده از خدمات حسابرسان مستقل به صاحبان سهام تفویض شود. در آمریکا نیز شواهد ارزشمندی در ارتباط با تقاضا برای خدمات حسابرسی درسالهای پیش از تدوین الزامات بورس نیویورک وجود دارد. این شواهد نشان می دهد که در دهه های ۱۸۸۰ و ۱۸۹۰ میلادی، واحدهای اقتصادی فعال در کشور آمریکا به صورت داوطلبانه از خدمات حسابرسان جهت رسیدگی به صورتهای مالی استفاده می کردند.] امیراصلانی،حامی،۳۸۱ ، ص ۱۵و۱۴[
بنابراین حسابرسی به تازگی پیدا نشده است و بعضی از ابعاد ساده تر آن همزمان با آغاز ثبت دو طرفه به وجود آمد. از واژه Audit (حسابرسی) امروزه آن مفهوم اولیه مدنظر نیست. زیرا در ابتدا حسابرسی به مفهوم ردیابی فعالیتهای انجام شده توسط دفتردار بود، در حالی که، امروزه حسابرسی به مفهوم «رسیدگی مستقل» صورتهای مالی است که ماهیت حسابرسی را بهتر بیان می کند.] تیموری،حبیب ا…۱۳۸۰، ص۱۵۵[
امروزه صورتهای مالی حسابرسی شده توسط حسابرسان مستقل وسیله بسیار مناسبی در انتقال اطلاعات قابل اتکا است. این گروه از افراد که نهایتاً نسبت به درستی و قابل قبول بودن صورتهای مالی اظهارنظر حرفه ای می کنند، نقشی اساسی در بهبود سیستم اطلاعات مالی کشور و نهایتاً تأثیر عمده در تصمیم گیری، دولتمردان در جهت اعتلای جامعه خواهند داشت. ] علوی، سید داود، ۱۳۷۱، ص ۵۰[
فرآیند تکامل حسابرسی با بکارگیری علوم و فنون دیگر از قبیل، آمار و ریاضیات، مدیریت و سیستم های اطلاعاتی در حسابداری و حسابرسی همراه بود و تغییرات وسیع در تکنولوژی اطلاعات که به گسترش فزاینده سیستم های کامپیوتری پردازش اطلاعات مالی انجامید حسابداری را متحول و تغییرات و تحولات سریع حسابرسی را الزامی کرده است. ] ارباب سلیمانی، عباس و نفری، محمود، ۱۳۷۵، ص ۲[
رشد فزاینده و پیچیدگیهای جامعه، نیاز به اطلاعات اقتصادی مربوط به سیستمهای اطلاعاتی و همچنین قرآیندهای مولد اطلاعات را توجیه می کند، و نیاز به حسابرسی را به عنوان بخشی از فرایند گزارشگری نیز گسترش می دهد. استفاده بخشهای مختلف یک جامعه از خدمات حسابرسی در شرایطی به حداکثر خواهد رسید که با تلاش هم جانبه نقش های حسابرسی در جامعه به طور روشنی مشخص شود. ] نیکخواه آزاد، علی ، ۱۳۷۹، ص ۱[
دلیل اصلی وجود حرفه حسابرسی مستقل، وظیفه اعتباردهی است. اجرای این نقش حسابرسی را در موقعیتی منحصر به فرد و بسیار اساسی در جامعه قرار می دهد. تعجب آور نیست که اعتبار دهی به موضوعاتی فراتر از صورتهای مالی نیز گسترش یابد. امروزه حسابرسان تشکیل جامعه به ثمر نشست و زمینه برای سازماندهی جامعه و آغاز کار حسابداران رسمی آماده شد.] فصلنامه حسابرس، ۱۳۸۰ ، ص ۱۰[
سیرتاریخی حسابرسی به شرح زیر می باشد:
تاریخچه اخیر حسابرسی به انقلاب صنعتی اروپا برمی گردد. در آن زمان برای اولین بار برخی از مدارک حسابداری، توسط حسابداران متخصص مورد آزمون قرار گرفت. اگرچه این عمل دارای اثر با اهمیتی بر کار حسابرسی بود، اما حسابرسی حسابهای یک بنگاه اقتصادی به صورتی که امروزه انجام می پذیرد، در قرن نوزدهم متداول گردید.
در قرن نوزدهم در بریتانیای کبیر مسئولیت دفتر دارای ابتدا به حسابداری و سپس به حسابرسی تغییر شکل داد. ادلبرگ (Adelberg) معتقد است که توسعه حسابرسی در بریتانیا پاسخی به رکورد اقتصادی آن کشور در سالهای ۱۸۱۵، ۱۸۳۶، ۱۸۵۷ بوده است.
زیرا هر یک از این رکوردها، زیانهای سنگین مالی و ورشکستگی تعداد زیادی از موسسات تجاری را به دنبال داشت. در نتیجه تایید بیطرفانه صورتهای مالی شرکتهای ورشکسته به منظور حمایت از منافع وام دهندگان ضرورت یافت. از این پس تایید بیطرفانه صورتهای مالی جزئی از مسئولیت جدید حسابداران گردید. علاوه بر موارد فوق، قانون شرکتهای بریتانیایی در سال ۱۸۶۲، شرکتهای سهامی عام را ملزم نمود که به تهیه و نگهداری مدارک حسابداری پرداخته و آن را به تایید حسابداران مستقل برسانند. در نتیجه نیاز بیشتری به خدمات حسابرسی مستقل احساس گردید، و موضوع این حرفه نوپا را هرچه بیشتر مستحکم کرد. به نظر ادلبرگ به وجود آمدن حرفه حسابرسی به دلیل وجود این الزام قانونی بوده است. اگرچه این دیدگاه بر اساس تجربه به دست آمده در بریتانیا پایه گذاری شده است.] مجتهد زاده، ویدا، ۱۳۷۸، ص ۵۶[
در آمریکا اولین حسابرسی در قرن نوزدهم و همزمان با سرمایه گذاری مالی بریتانیا در آن کشور انجام پذیرفت. بریتانیایی ها حسابرسان خود را به همراه بردند تا به بررسی و تایید ترازنامه های شرکتهایی که در آن سرمایه گذاری کرده بودند، بپردازند. حسابرسان بریتانیایی اهداف و دستورالعملهای متداول حسابرسی در بریتانیا را به منظور آشنا نمودن همکاران آمریکائیشان با ماهیت حسابرسی به آن کشور بردند.
بعد از جنگ جهانی اول، اقتصاد آمریکا به طور سریعی رشد کرد. در طی این دوره بسیاری از شرکتهای معتبر به طور اختیاری از خدمات حسابرسی بهره مند شدند و صورتهای مالی حسابرسی شده خود را در اختیار استفاده کنندگان برون سازمانی قرار دادند. دلیل این شرکتها برای حسابرسی صورتهای مالی اساسی، اعتبار بخشیدن به اقلام مندرج در گزارشهای مالی بود که نه تنها شانس دریافت سرمایه و تامین مالی از بازارهای سرمایه را بهبود می بخشید، بلکه اجازه می داد که تامین مالی با هزینه کمتر انجام شود.