پروژه کارآفرینی پرورش قارچ خوراکی در 34 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه
قارچ ها بسیار متنوع وگوناگونند دسته ای تک سلولی هستند که بیشتر بیماریزا می باشند که موجب بروز بیماریهای قارچی در انسان و گیاهان می شوند . شایعترین آنها قارچ کچلی و دیگر قارچهایی است که روی پوست بدن جانداران به ویژه گوشتخواران ضایعاتی مانند نوعی بیماری پوستی بوجود می آورد و از برخی جانوران چون سگ و گربه به انسان سرایت می کنند و یا قارچی که بر روی بوته تیره گندمیان نشو و نما می کند که موجب خسارت به محصول شده و بیماری زنگ را ایجاد می کند. گروهی به صورت توده ای به رنگهای مختلف در روی موادغذایی و میوه ها زندگی می کنند.
تاریخچه پرورش قارچ خوراکی
تاریخ مصرف قارچهای خوراکی به عنوان غذا و دارو به زمانی بسیار دور بر می گردد . حتی انسانهای نخستین از خواص ویژه قارچها اطلاع داشته اند .
آزتکها از قارچها به عنوان مواد توهم زا در فالگیری استفاده می کردند و قارچ را گوشت خدا می نامیدند .
قارچها به سه دسته تقسیم شده اند که عبارتند از :
1- قارچهای دارویی
2- قارچهای خوراکی
3- قارچهای سمی
قارچهای خوراکی و سمی
سوال معمول از یک قارچ شناس ، چگونگی تشخیص قارچ خوراکی از قارچ سمی است . وافعیت این است که تشخیص ظاهری این قارچها بسیار مشکل است .
هر چند بعضی افراد شیوه های ساده ای را برای تشخیص صحرایی این قارچها توصیه کرده اند ، لیکن به علت نبود اطمینان و کارایی دقیق این روشها ، تنها راه مطمئن ، شناسایی دقیق آنهاست .
به همین دلیل راه حل صحیح این است که گونه های مختلف قارچ خوراکی را به دقت شناسایی کرده و از مصرف قارچهای شناخته نشده ، خودداری شود . حتی شناسایی خانواده و جنس نیز کفایت نمی کند . زیرا در بسیاری از خانواده ها و جنسها ممکن است گونه های خوراکی و غیر خوراکی وجود داشته باشد .
در هنگام برخورد اولیه با قارچ جدید ، حتما باید جانب احتیاط را رعایت کنیم ، چون احتمال بروز حالت حساسیت و سمیت نسبت به آن در انسان وجود دارد .
در جنس (آمانیتا) گونه های بسیار سمی و کشنده ایی وجود دارد . بنابراین از مصرف این گروه از قارچهای کلاهکدار باید جدا خودداری کرد .
قارچ های خوراکی :
قارچ های پرورشی که در محیط مصنوعی با تنظیم میزان رطوبت درجه گرمای مناسب و آماده سازی خاک محل کشت پرورش داده می شوند. این گونه قارچ ها در سطح وسیع در جا هایی به نام ( خانه یا سالن قارچ) بطور صنعتی بذر پاشی و محصول برداری می شوند. برای تهیه محیط کشت در متون جعبه کم عمق چوبی را پر از خاک برگ می کنند و به مدت 4 روز در اتوکلاو می گذارند تا عاری از هر گونه باکتری و بذر های قارچ سمی شود سپس رشته های (تان یا میسیلوم)را در این محیط کشت می کنند. پس از سه هفته قارچ ها سر از زمین بیرون می آورند. مهمترین قارچ هایی که از دید اقتصادی درامدزا و از نظر ارزش غذایی بر دیگر قارچ ها برتری دارند عبارتند از :
1. قارچ صدفی
Pleurotus Osteratus
2.قارچ دکمه ای
Agaricus Bisporus
3.قارچ معمولی
Agaricus Bitorqis
قارچ منشا انواع آنزیم ها است به همین دلیل در آزمایشگاهها قارچ را به عنوان جزء اصلی محیط کشت نمونه های آزمایش پزشکی و میکروبها به کار می گیرند. قارچ گران قیمت چینی به نام Tremella Fuciformissقارچی است گندرو با گونه گوش طلایی که شبیه گل ارکیده است بسیار مطبوع است. و گونه دیگر گوش نقره ای یا Silver Ear است که خوراکی می باشد و طرفداران بسیار زیادی در ایلات متحده دارد به طوری که موسسه بزرگی مانند Kennett در پنسیلوانیا که درصد زیادی از قارچ آمریکا را تامیین می کند بیشترین فروش را از این نوع دارد.کشت قارچ در کشور ما با تمام جوانی پیشرفتهای چشمگیری داشته است. این پیشینه شریف تلاش نوینی است بر پایه سنتی و با استفاده از تجربه های دیرین نیاکان کشاورزمان و بر فرهنگ پر بار چندین سره تکیه دارد. کشت و پرورش قارچ در چنین زمینه ای همراه با استفاده از دانش امروز و تکنولوژی پیشرفته و به روشهای اصولی و فنی انجام می گیرد
روش طولانی تهیه کمپوست
تهیه کمپوست با این روش , دارای مراحلی به شرح ذیل است :
1- خیس کردن کلش
اولین گام در تهیه کمپوست خیس کردن کلش مصرفی است معمولا کلشخشک در ابتدای امر به سختی آب را در خود جذب می کند . کلش پس از جذب مقداری آب , نرم شده , ظرفیت جذب آب آن نیز افزایش می یابد .
در عمل کلش را به صورت لایه نازک در سطح سوله کمپوست پخش می کنند . سپس با پاشیدن آب فراوان به آن طی مراحلی مختلف آن را خیس میکنند به نحوی که اشباع شده و نتواند آب بیشتری را جذب کند . سپس کاه کلش برگردانده می شود. به این ترتیب چند نوبت عمل آب پاشی صورت می گیرد تا زمانی که کلش نتواند آب بیشتری را جذب کند .
در این مرحله رطوبت کاه به 75 درصد رسیده و در بیشتر کمپوست ها ظرفیت جذب آب کامل شده است و هرز آبی ندارد . یک تن کاه خشک تقریبا به 5000 لیتر آب برای رسیدن به نقطه اشباع نیاز دارد .
1-مخلوط کردن و قالب زنی کمپوست
بعد از خیس کردن کاه تمام مکمل های غذائی به جز پود سنگ گچ (جیپسم) , و به طور یکنواخت در سطح آن پخش شده و و به خوبی با آن مخلوط می شود . بعضی از قارچکاران ترجیح می دهند که نصف مکمل ها غذائی را در اپتدای امر با کمپوست مخلوط کرده و باقیمانده را پس از اولین مرحله برگرداندن کمپوست به آن اضافه می کنند .
سپس مخلوط حاصل را به صورت یک توده , روی هم انباشته می کنند . هر قالب کمپوستدارای یک متر ارتفاع و یک متر عرض می باشد که در اینجا طول توده کمپوست به مقدار آن بستگی دارد . این عمل را در اصتلاح قالب زنی می گویند . و این اندازه برای
فصول بهار, پائیز, تابستان مناسب است ولی برای ماههای سرد سال که حرارت بین 10 تا 18 درجه سانتیگراد است باید قالب بزرگتر باشد .