تحقیق گاه شماری یهود
بخشهایی از متن: , تشرین اول تشرین آخر نام چند ماه پاییزی نزد اقوام گوناگون بین النهرین و آسیای صغیر از روزگار باستان تا امروز این نام در گاه شماری مذهبی یهود به صورت تشری ضبط شده است .
تشری از واژة آرامی شری به معنای آغاز کردن گرفته شده است (نیلسون ص 23) و لانگدون (ص 29) در حالت فعلی آن را به صورت شرو ضبط کرده است . نام این ماه در اسناد بابلی به صورت تشری / تشریت و در دورة کاسیها به صورت تشریتو در اسناد آشوری ـ بابلی ضبط شده است (لانگدون همانجا). نام تشرین دوم یا تشرین ثانی در گاه شماریهای رایج در بعلبک و شهرهای یونانی آسیای صغیر نیز به کار می رفته و برای نخستین بار در کتیبه های پالمیرا آمده است (ایدلر ج 2 ص 43). به کار بردن نام ماهها به صورت جفتی (دوگانه مزدوج ) که با واژگان بزرگ و کوچک اول و دوم و قدیم و ثانی توصیف می شده اند مربوط به زمانی دانسته شده که سال به تقسیماتی کوچکتر از چهار فصل تقسیم می شده است (نیلسون ص 224). به رغم آنکه آغاز و پایان ماههای سال در گاه شماریهای مختلف این مناطق با ررجوع کنید بهیت هلال مشخص می شده است موضع ماهها با اضافه کردن یک ماه در هر دو یا سه سال در فصول تثبیت می شده است (فادرینگهام 1908ـ1909 ص 20 همو 1931 ص 735 پارکر و دوبراشتاین ص 1ـ3). با توجه به معنای واژة شری ظاهرا پیش از آنکه در تقویمهای بابلی ـ سریانی ماه نیسان (مقارن اعتدال بهاری یا نزدیک به آن ) نخستین ماه سال دانسته شود ماه تشری نخستین ماه سال بوده است . با انتقال آغاز سال از نخستین روز ماه تشری به نخستین روز ماه نیسان در زمانی نامعلوم ( رجوع کنید بهتقی زاده ص 65 پانویس ) ولی پیش از اسارت یهود در بابل (لانگدون ص 24) تشری هفتمین ماه سال در گاه شماری مذهبی یهود و نخستین ماه در گاه شماری عرفی آنان به شمار می آمده است ....
...
در دورة اسلامی نام ماههای سریانی از جمله تشرین در گاه شماریهای گوناگون ــ که از لحاظ مبدأ و نوع سال و روش کبیسه گیری متفاوت بودند ــ به کار رفته است ( رجوع کنید به تقی زاده ص 216ـ225) و ماههای رومی مقدونی اسکندری ذوالقرنینی و سریانی ـ مقدونی نامیده می شدند. این موضوع سبب شده است که میان منجمان و مورخان در بارة ماهیت ماههای سریانی اختلاف نظر به وجود آید. رواج انواع گاه شماری در سرزمینهای بین النهرین و شام و اینکه در آثار بسیاری از مورخان و منجمان اسلامی از جمله بیرونی به همة ملتهای اروپا و خاور نزدیک «رومی » اطلاق شده بر دشواری تشخیص نوع گاه شماری افزوده است . به نوشتة بیرونی (1362 ش ص 237) ترسایان (پیروان کلیسای سریانی شرق ) سالهای سریانی و رومی را با مبدأ گاه شماری سلوکی به کار می برند.