مقاله نگرشی بر تولید کشاورزی و بررسی راههای افزایش تولید در مرکز آموزش
پیش گفتار
در حالیکه قرن بیست و یکم را قرن تولید غذا می گویند و اعتقاد بر این است که در این قرن جنگ هم جنگ غذا است و دیگر کاری از دست ارتش و اسلحه های مدرن آنها ساخته نیست ، توجه به امر تولید و افزایش حجم تولید در واحد سطح تا سطح خودکفایی بهترین ضامن استقلال هر کشور است . در حالیکه ایران روی کمربند بیابانی جهان قرار دارد (30 درجه ) و قسمت اعظم خاک ایران (بیش از مساحت ایران ) جزء مناطق کویری یا بیابانی است که میزان بارش سالیانه آن بین صفر تا 200 میلی متر در سال نوسان دارد و در این وسعت زیاد حتی یک رودخانه دائمی با آب شیرین نداریم (به استثنای زاینده رود که از کوههای غرب سرچشمه گرفته و بخش بزرگی از آب آن توسط تونلهای کوهرنگ از کارون تأمین میشود. )
سطح آبهای زیر زمینی بعلت برداشت بی رویه در 50 سال اخیر بسیار پائین رفته و در بسیاری از مناطق به حد بحرانی رسیده است بنابراین دسترسی به آبهای زیرزمینی روز به روز کمتر و کمتر میشود.
این مسئله مطرح میشود که با این افزایش جمعیت بی رویه کشور چگونه برخورد کنیم تا غذای 65 الی 70 میلیون نفر را تأمین کنیم ؟
آیا همانند سالهای گذشته نفت استخراج و صادر کرده و در مقابل آن گندم وارد کنیم . مسلماً جواب غیر از این است . زیرا نفت معدنی تجدید شونده نیست و بزودی تمام میشود . پس به نظر می آید راه دیگری را باید دنبال کرد .
تنها پاسخ این است که برای جبران و تأمین غذای جمعیت کشور افزایش تولید در واحد سطح در بقیه خاک ایران (ناحیه مرطوب خزری و غرب زاگرس و شمال البرز و کوههای شمالی ) آن هم با مصرف بهینه آب .
برای روشن کردن این وضعیت لازم است به تقسیم بندی ایران از نظر بارش جوی سالانه با توجه به اینکه در تولید کشاورزی دارای اهمیت فوق العاده ای می باشد توجه کنیم .
اگر به نقشه طبیعی ایران دقت کنیم دو رشته کوه را می بینیم که از آذربایجان در شمال غرب شروع شده و سپس دو شاخه شدن یک رشته در امتداد شمال از غرب به شرق کشیده و پس از خراسان وارد افغانستان میشود. میزان بارش در غرب این رشته کوه بیشتر از شرق و در شمال بیشتر از جنوب می باشد .
رشته کوه دوم از آذربایجان و کردستان بطرف جنوب و سپس جنوب شرق کشیده شده است . میزان بارندگی در این رشته کوه نیز در غرب بیش از شرق و در شمال به جنوب کم میشود.
بنابراین در مجموع نیز بارش در ایران از شمال غرب بطرف مرکز و جنوب شرق کم شده و کمترین بارندگی (بجز کویرها) در مناطق مسکونی در زابل و میرجاوه است که در بعضی سالها حتی یک قطره بارندگی ندارد .
در نقشه ضمیمه مناطق نیمه خشک تا نیمه مرطوب ایران که از نظر بارش و آبهای جاری نسبتاً وضعیت بهتری دارند مشخص شده است . و در این مناطق است که میتوان سرمایه گذاری نموده تا بتوان حداکثر تولید در واحد سطح را بدست آورد .
بجز این وضعیت کلی در خاک ایران ، حدود خاک ایران که در جنوب دریاچه خزر قرار دارد وضعیتی استثنایی نسبت به بقیه خاک ایران دارد . به دلیل بادهای مرطوب خزر و دیواره البرز ابرهائی که تولید میشوند نمی توانند از البرز عبور کنند بنابراین یک ناحیه مرطوب و معتدل مدیترانه ای ایجاد شده که بارندگی سالانه آن در غرب (انزلی – رشت ) بین 2000-1800 میلیمتر ، در ناحیه مرکزی (نوشهر – چالوس-رامسر) حدود 1500-1200 و در ناحیه شرق (دشت گرگان) حدود 700 میلیمتر می باشد .
این منطقه را میتوان مستعدترین بخش ایران دانست که از نظر فراوانی آب یگانه است و 80 درصد برنج ایران از همین منطقه تأمین میشود.
متأسفانه در سالهای اخیر این منطقه نیز میدان تاخت و تاز سرمایه داران و زمین خواران شده و بهترین اراضی کشاورزی کشور با خاکهای حاصلخیز آن به ویلاهای شخصی مبدل شده است و تنها جنگل صنعتی ایران در این منطقه نیز غارت قاچاقچیان چوب شده و به جنگلهای نیمه مخروب و درختچه های بی ارزش تبدیل شده است .
مقدمه :
استان کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی معادل 16264 کیلومتر مربع حدود یک درصد خاک ایران را تشکیل میدهد ، این استان با وجودی که یکی از استانهای بسیار کوچک کشور است ، اما از نظر تنوع « آب و هوا ، پستی و بلندی و میزان نزولات جوی » بسیار جالب است .
استانی با داشتن سه شهرستان با سه آب و هوای متفاوت :
الف) شهرستان بویراحمد (یاسوج ، سی سخت و دشت روم ). دارای آب و هوای سرد و کوهستانی (در زمستان ) و هوای ملایم و معتدل در تابستان ، میزان بارش سالیانه حدود 500تا 700 و در بعضی سالها به 1000 میلیمتر هم می رسد و مرطوبترین قسمت استان می باشد .
در این شهرستان نسبت اراضی مسطح نسبت به کل اراضی کسر کوچکی است ، به همین دلیل کشاورزی این منطقه بیشتر پرورش درختان میوه و زنبورداری و دامداری سنتی (پرورش گوسفند به شکل سیّار و بصورت مهاجرتی می باشد .)
ب) شهرستان کهگیلویه (دهدشت) . این شهرستان در منطقه گرمسیری قرار گرفته لیکن شدت گرمای این شهرستان کمتر از گچساران وخوزستان می باشد و بعلت وسعت زیاد حومه (بخش مرکزی شهرستان چندان بزرگ نیست) دارای چندین نوع آب و هوا می باشد به گونه ای که بخشی از حومه را ییلاق و بخشی دیگر را قشلاق می گویند.
وجود انهار و چشمه های فراوان در حومه این شهرستان تشکیل رودخانه های آب شیرین مارون و خیرآباد را می دهند که پس از ورود به خوزستان در نهایت به خلیج فارس می ریزند .
از نکات بسیار جالب این استان ساختار نهرها و رودخانه هاست. که با هزینه ای نه چندان زیاد میتوان با ایجاد سد و آب بند آنها را برای فصول بدون بارش ذخیره نمود ، در سالهای اخیر نیز سدهایی بر آن بسته شده که به تازه گی مورد بهره برداری واقع شده اند اما ظرفیت استان و شهرستان کهگیلویه بخصوص بیش از دو یا سه سد می باشد .
بهترین مثال در این مورد تنگ پیرزال در شهرستان کهگیلویه می باشد که اگر به شکل تنگه دقت شود به نظر می رسد خداوند برای احداث سد آن را خلق کرده ، در صورتیکه عبور لوله انتقال گاز صنعت نفت از کف تنگ هر نوع تغییر و دستکاری در آن را ناممکن ساخته است ، این وضعیت در حالی به وجود آمده است که نهر آبی در تنگ جریان دارد و جلوی تنگ دشت وسیعی قرار گرفته که اگر آب تنگ را مهار کنیم چند هزار هکتار اراضی دیم کم محصول به آبی پر محصول تبدیل میشود .
این شهرستان نسبت به دو شهرستان دیگر از نظر وسعت دشتهای مسطح بزرگتر اما به دلیل عدم برنامه ریزی صحیح برای مهار آبهای جاری موقت و دائم تنها زیر کشت گندم و جو دیم رفته و نان بخور و نمیری به مالکانش می دهد.
مقاله نگرشی بر اقلیم کشاورزی سیب‌زمینی
چکیده
اقلیم کشاورزی (اگروکلیماتولوژی) از جمله مهمترین شاخه‌های اقلیم کاربردی است که رابطه متقابل آب و هواشناسی و هیدرولوژی و نیز کشاورزی را دربر می‌گیرد.
آب و هوای نیمه مرطوب قسمت اعظم شهرستان دماوند، از جمله بهترین شرایط را برای کشاورزی مطلوب و منحصر به فرد از جمله سیب‌زمینی (بویژه در فصل‌های بهار و تابستان) فراهم ساخته است.
سیب‌زمینی از جمله تولیدات کشاورزی است که رشد آن در چند دهه پیش به این سوی با موفقیت‌های چشمگیری در ایران و بویژه در شهرستان دماوند همراه بوده است. ایران با تولید 2/3 میلیون تن سیزدهمین کشور تولید کننده این محصول در جهان است.
فنولوژی، رابطه عناصر اقلیمی از جمله فتوپریودیسم، دما، بارش، دوره حساس رطوبتی با سیب‌زمینی و نیز انتخاب صحیح واریته‌ها و موقع کشت... در افزایش کمیت و کیفیت این محصول نقش تعیین کننده‌ای را ایفا می‌کند.
واژگان کلیدی: اقلیم کشاورزی، سیب‌زمینی، دماوند، فنولوژی
سرآغاز
اقلیم کاربردی، ارتباط و تأثیر آن در بخشهای مختلف اقتصادی مورد مطالعه قرار گرفته است. اگروکلیماتولوژی از جمله مهمترین شاخه‌های اقلیم کاربردی است که مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است و مطالعات ارزشمندی در این چارچوب را به انجام رسانده‌اند.
برخی از دانشمندان نظیر والسون معتقدند که نوع تولید کشاورزی و یا نوسان محصول به آب و هوا بستگی دارد. در مطالعات آب و هوایی در ارتباط با برنامه‌ریزیهای کشاورزی، اطلاعات دقیق از میزان بارندگی، دما و نحوة توزیع آن به دست می‌آید. نقش آب و هوا در تعیین نوع عملکرد گونه‌های زراعی و ارقام مناسب کشت بسیار مهم است. شناخت رابطه آب و هوا و نوع رویش گیاهان توسط انسان موفقیت مهمی محسوب شده است. آب و هوا بر ساختمان گیاهان تأثیر بسزایی دارد.
اقلیم کشاورزی با رابطه متقابل بین عوامل آب و هواشناسی و هیدرولوژیکی از یک سو و کشاورزی در یک جهت کلی و حتی جنگلداری از سوی دیگر مطابقت دارد.
هدف آن کاربرد اطلاعات آب و هواشناسی به منظور بهبود عملیات کشاورزی و افزایش قابلیت تولید چه در کمیت و چه در کیفیت است.
روند مطالعات اقلیم کشاورزی در چهار طبقه‌بندی قرار دارد:
1ـ برنامه‌ریزی در کاربری اراضی (انتخاب گیاهان مناسب هر پهنه و سیستم‌های کشاورزی...)، 2ـ عملیات کشاورزی (تقویم زراعی، کشت و برداشت، آبیاری، عملیات کود دهی، مالچ پاشی، شخم، کشت مخلوط و استفاده از ماشین‌آلات کشاورزی)، 3ـ رابطه هوا و گیاه (فنولوژی: از مرحله جوانه زدن تا رسیدن محصول) و 4ـ اقدامات حفاظتی (در برابر یخبندان، تگرگ، سیل، خشکسالی، فرسایش خاک، زیان ناشی از باد و حتی رابطه وضعیت هوا و بیماریها و آفات گیاهی). (جن ـ هو چانگ، ص16).
سؤال تحقیق: کدامیک از پارامترهای آب و هوایی در رشد و عملکرد سیب‌زمینی تأثیرگذار است؟
مواد و روش‌ها
در این مطالعه از دو روش کتابخانه‌ای و گردآوری منابع و میدانی تحقیقات ناحیه‌ای و تجربی استفاده شده است. آمارهای مورد نیاز چندین ایستگاه هواشناسی از سازمان هواشناسی کشور تهیه شد و به تجزیه و تحلیل داده‌های آماری با رسم نمودارها مبادرت گردید.
اهداف تحقیق
تعیین اقلیم پهنه مورد مطالعه
تعیین دمای پایة رشد و طول دورة رشد سیب‌زمینی
تعیین مراحل فنولوژیکی رشد سیب زمینی
بررسی تأثیر پارامترهای اقلیمی بر رشد سیب‌زمینی
موقعیت جغرافیایی پهنه مورد مطالعه
شهرستان دماوند با وسعتی معادل 76/2056 کیلومتر مربع در درة حاصلخیز و باصفایی در 25 کیلومتری جنوب قله دماوند، در 70 کیلومتری شرق تهران واقع شده است.
ارتفاع پهنه مورد مطالعه بین 1500 تا 4000 متر بالاتر از سطح دریای آزاد است. پهنه دماوند حاشیه خاوری دشت تهران تا سرگردنه کدوک را دربر می‌گیرد و به عنوان یکی از مناسب‌ترین پهنه‌های میانبند دامنه‌های جنوبی رشته کوههای البرز به حساب می‌آید.
آب و هوای دماوند
دماوند دارای زمستان سرد و طولانی و تابستان خنک است، به طوری که 5 ماه آخر سال یخبندان همراه وزش شدید باد و 4 ماه اول سال در روز هوای نسبتاً گرم و در شب هوای خنک حاکم است. سه ماه دیگر هوا معتدل و مطبوع است.
میانگین بارش سالانه ایستگاه آبعلی در سالهای 81-1361 برابر 525 میلیمتر است (جدول شماره 2).
مطالعه میانگین ماهانه دمای دماوند در طی سال بیانگر آن است که شهرستان دماوند با شروع فصل بهار تا اواخر مهرماه از شرایط مساعد دمایی برخوردار است و از نظر فعالیتهای کشاورزی با محدودیت خاصی مواجه نیست (جدول 1).
کارآموزی جهاد کشاورزی را بشناسیم
تاریخچه جهاد کشاورزی :
وزارتخانه جهاد کشاورزی در سال 1380 از ادغام دو وزارت جهاد سازندگی و وزارت کشاورزی بوجود آمد. وزارت جهاد سازندگی از زمان جنگ و بعد از آن کارهای عمرانی و سازندگی مربوط به کشور از جمله آسفالت کردن مسیرهای روستایی، لوله کشی آب و برق رسانی به روستاها، برگزاری کلاسهای آموزشی در زمینه دام و.... را انجام می‌داد. و کارهای مربوط به وزارت کشاورزی در واحدهای زراعت و باغبانی، ترویج و مکانیزاسیون و حفظ نباتات خلاصه می‌شد و پس از ادغام کارهای مشترک این دو وزارتخانه یک شده و هر دو با هم اهدافشان مشترک گردید.
در حال حاضر مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان اهواز از واحدهای اداری از قبیل امور اداری و مالی، دبیر خانه، روابط عمومی و پشتیبانی تشکیل شده و واحدهای فنی آن شامل ترویج (اداره ترویج و نظام بهره برداری)، حفظ نباتات، مکانیزاسیون، باغبانی، مهندسی زراعی امور اراضی می‌باشند.
مراکز خدمات :
مراکز خدمات شهرستان اهواز در مسیرهای مختلف و به تعداد 9 مرکز وجود دارند که این مراکز عبارتند از :
حمیدیه، الهایی، گبیر، سوسیه سادات، گمبوها، سفمه، غیزانیه و شرکت تعاونی گندمزار کوثران که هر یک از این مراکز دهستانی را تحت پوشش خود قرار می‌دهند.
از وظایف این مراکز بر طرف کردن نیازهای کشاورزان در زمینه‌های مختلف از قبیل تهیه ماشین آلات، بذور، برگزاری کلاسهای آموزشی، تهیه کود و اجرای بازدیدها می‌باشد البته با هزینه و اعتبارات مدیریت و حمایت آن صورت می‌گیرد. در هر مرکز خدمات 5-4 پرسنل وجود دارد و مسئول هر مرکز کارشناس می‌باشد.
واحد حفظ نباتات:
مجموعه کارهایی که در جهت حفظ محصولات کشاورزی از گزند عوامل زیان آور انجام میشود. این عوامل ممکن است اقدامات ترویجی باشد. ما وقتی به کشاورز یاد می‌دهیم که چگونه سم پاشی کند حشرات را بشناسد در واقع ما تولید کنندگان را آموزش می‌دهیم که در جهت حفظ محصولات کشاورزی فعالیت کند.
یکی از کارهای این واحد همکاری با واحد ترویج است به صورتع تشکیل کلاسهای آموزشی که مخاطبین آن، کشاورزان ناظر و مروجین می‌باشند. مقوله ترویج از بخشهای مهم کشاورزی است. ترویج به معنی آموزش روشهای نوین و انتقال یافته‌های تحقیقاتی به کارکنان می‌باشد.
یکی دیگر از فعالیتهای این پیش بینی سموم مورد نیاز بخش کشاورزی و نظات بر توزیع آنها به نحوه مصرف آنها می‌باشد. اینکه در چه زمانی، در چه رشدی، به چه میزان سم مورد نظر استفاده و چگونه استفاده شود.
جمع آوری فلور گیاهان یکی دیگر از فعالیتهای اجرای این واحد است. تهیه فلور علفهای هرز به خاطر تهیه استراتژی مختلف در جهت کنترل علفهای هرز مختلف. مثلا ابتدا فلور علفهای هرز را باید داشته باشیم تا بتوانیم بر علیه آنها اقدام کنیم، قدم بعدی این است که خانواده آن علف هرز را شناسایی کنیم. همه این کارها به این خاطر است که ما دشمنان گیاه را بشناسیم زیرا مبارزه با دشمن مستلزم شناخت آن است. (فلور به مجموعه رستنیها گفته میشود).
جمع آوری فن حشرات منطقه از دیگر کارهای این واحد است. به مجموعه حشرات فن گویند. حشرات آفت زا و حشرات مفید.
تهیه گزارشهای تحقیقاتی و کارشناسی در مورد عوامل زیان رسان مختلف بالاخص کشتهایی که مهم است. از وظایف این واحد است مانند کشت گندم، کلزا، چغندر. در حقیقت نوشتن گزارش اظهار نظر کارشناسان است. نسبت به عوامل زیان رسان محصولات و ارائه کارها.
آموزش و نظارت بر کارکرد ادوات سم پاشی: از دیگر وظایف این واحد است. در این قسمت کلاسهایی برای کارشناسان، کارآموزان و مروجین برقرار میشود و چگونگی سم پاشی و نیز نحوه کالیبره کردن بیان می‌گردد. کالیبره کردن یعنی اینکه ما در حقیقت تصمیم می‌گیریم که یک سم پاش. سموم معمولا به صورت لیتر در هکتار است. میزان مصرف مواد حشره کش در هکتار ثابت است مقدار آب متغییر است که بسته به نوع سم پاش متغییر است. نظارت بر عملیات سم پاشی هوایی از دیگر وظایف این واحد می‌باشد. در این خصوص باید گفت که کارشناس حفظ نباتات باید در فرودگاه حاضر باشد و حتما مقدار سم موجود در هواپیما را نظارت دقیق کند. البته باید توجه داشت که وجود کارشناس حفظ نباتات ضروری است و نیز کالیبره کردن هواپیمای سم پاش را تغییر دادن نازلها میتوان انواع پاششها را بوجود آورد.
ایجاد شبکه‌های مراقبت محصولات مختلف از دیگر وظایف این واحد است مثلا شبکه مراقبت صیفی جات شبکه مراقبت مجموعه‌ای از اقدامات و کاربرد وسیله هایی جهت زیر نظر گرفتن تغییرات جمعیتی آفات و تعیین زمان مبارزه است. از اقداماتی که میتوان انجام داد بازدید از مزارع است که هر روز باید این کار تکرار شود که اگر آفتی را تشخیص دادیم به کشاورز اعلام کنیم تا سم پاشی صورت گیرد البته این کار توسط کشاورز هم انجام میشود. (باید از مزرعه) از دیگر اقدامات استفاده از تله‌های مختلف می‌باشد. برای شکار حشرات و آفات به خاطر اینکه بدانیم جمعیت آنها در روز چقدر است. هر روز تعدادی آفت شکار میشود و ما این میزان را روی منحنی می‌بریم در یک روز که بالاترین مقدار شکار مشخص میشود تعیین میشود که این زمان اوج حشرات است. البته باید توجه داشت که کنترل حشره و آفت هر چه در مراحل ابتدایی باشد موثرتر خواهد بود. و نیز سم پاشی موثر خواهد شد. پس تاریخ ازدیاد آفت از این نظر مهم می‌باشد. تله‌ها انواع مختلف دارند: مثلا تله‌های نوری که حشرات به سبب خاصیت تله‌های نوری که حشرات به سبب خاصیت نور گرایی جذب نور میشوند. ساختمان این گونه تله‌ها به مانند یک جسم قیفی شکلی است که درون قیف یک لامپ روشن کرده و زیر قیف ظرف سیانور می‌گذارند البته دور قیف یک پرده هایی قرار می‌دهند. یا اینکه یک تشت آب زیر قیف می‌گذارند و روزانه آنها را بررسی می‌کنند و تعداد پروانه‌ها را می‌شمارند در یک روز حداکثر پروانه‌های بدست می‌آید که آن روز به روز اوج حضور پروانه‌ها می‌باشد. از دیگر تله‌ها میتوان به تله‌های فرمونی اشاره کرد، حشرات ماده یک سری بو از خود ترشح می‌کنند که باعث جذب حشره میشود. این ماده به صورت هورمونی ساخته شده و میتوان از این ماده در جذب حشره استفاده کرد و آن را در تله انداخت. فرمونهای هیلیوتیس، فرمون کرم سیب، پروانه کارادنیا در بازار موجود می‌باشند. (فرمونها بیشتر در مورد پروانه‌ها کرابرد دانند).
شبکه مراقبت در مورد علف هرز کشت گندم در نیمه‌های آبان شروع میشود بنابراین باید نوع علفهای هرز را تشخیص دهیم. زیر نظر گرفتن باغات و مزارع جهت بهترین زمان مبارزه را شبکه مراقبت گویند. یا به عبارتی بازدید از مزارع و تشخیص نوع علف هرز و ردیابی و ظهور بیماریهای مختلف را شبکه مراقبت گویند.
مبارزه با آفات عمومی یکی از وظایف واحد حفظ نباتات است. آفاتی همچون موش، سن و ملخ جزء آفات عمومی یا همه گیر به حساب می‌آیند. آفات عمومی چون همه‌گیری دارد و کشاورز به تنهایی نمی‌تواند از عهده کنترل آفت برآید پس دولت کنترل آفت را بر عهده می‌گیرد، ولی آفات خصوصی آفاتی هستند که در مزارع کشاورز وجود دارد و کشاورز توان مقابله با آن را دارد.
از دیگر اقدامات این واحد میتوان به قرنطینه کردن اشاره کرد. قرنطینه کردن یک سری عملیات هستند برای جلوگیری از آفاتی که در کشور وجود ندارد ولی در کشورهای همسایه وجود دارند. در مورد محصولات انباری میتوان لمبه گندم را نام برد و پروانه سفید اشجار (آفات جنگل) که در ایران نیست ولی چوبهایی که وارد میشوند نیاز به یک چکاب کامل دارند. پس ما باید همواره یک سری اطلاعات راجع به این آفتها داشته باشیم. دو نوع قرنطینه داریم :
1ـ قرنطینه داخلی 2ـ قرنطینه خارجی
منظور از قرنطینه داخلی :عوامل زیان رسانی است که در یک استان وجود دارد و دیگر استان نیست به مانند کرم سرخ پنبه، کرم ساقه خوار برنج که در شمال است ولی در خوزستان نیست. در مورد محصولاتی که به خارج صادر میشوند باید گفت که همواره با محصول صادراتی یک گواهی بهداشت نباتی می‌باشد. وجود این گواهی در مورد ورود و یا خروج لازم است ولی با وجود گواهی بهتر است که خودمان نیز محصول را معاینه کنیم. این گواهی شامل: نام محصول، کشور صادر کننده، کشور وارد کننده، تاریخ صدور گواهی، تاریخ عملیات ضد عفونی و چگونگی آن و با چه سمی و... می‌باشد.
از دیگر اقدامات این واحد کنترل بیولوژیک آفات گوجه فرنگی و ذرت در اهواز می‌باشد.
مقاله بیوتکنولوژی کشاورزی راهی استراتژیک برای صرفه جوئی در نهاده های کشاورزی
بیوتکنولوژی به عنوان تکنیکهایی که در آن از ارگانیسمهای زنده برای ساخت یا ایجاد تغییرات در یک فرآورده استفاده می شود تعریف شده است، همچنین می توان مفاهیمی مانند افزایش محصول گیاهان و جانوران یا تولید میکروارگانیسمهایی برای کاربردهای ویژه را نیز به آن افزود. البته در این مقاله مفهوم مورد نظر تکنولوژی تغییر نقشه ژنتیکی است که تحت عنوان مهندسی ژنتیک در کشور ما و سایر نقاط جهان شناخته شده است می باشد.
بیوتکنولوژی از ظرفیت بالایی برای سودرسانی و اثرگذاری بر بخش کشاورزی، جنگل و پرورش آبزیان برخوردار است. تکنیهای مدرن بیوتکنولوژی دانشمندان را قادر می سازد که ژنهای جدا شده از ارگانیسمهای زنده را به ارگانیسمهای هدف منتقل سازند و در نتیجه سرعت و دقت بیشتری را نسبت به روشهای سنتی اصلاح بذر و نهال در اختیار بشریت قرار دهند. در مقایسه با بیوتکنولوژیهای سنتی اصلاح بذر، بیوتکنولوژی موجب افزایش پایدار بهره وری و فرآوری بهینه برای تقویت بهره برداری و تنوع محصول می گردد. بیوتکنولوژی امکان تکیه کمتر کشاورزان بر مواد شیمیایی را فراهم نموده و همچنین می تواند موجب حفظ منابع ژنتیکی و مدیریت بهینه منابع طبیعی شود.
بیوتکنولوژی همچنین باعث بروز چالشهای ویژه ای می شود. البته بروز این چالشها عمدتاً مربوط به زمان، مکان و چگونگی کاربرد تکنولوژی می شود. البته به کارگیری سریع بیوتکنولوژی و سرمایه گذاری در تحقیقات توسط بخش خصوصی در کشورهای صنعتی بیان گر این مطلب است که در آینده راه قابلیت رقابت و مزیت نسبی کالاهای کشاورزی در بازارهای بین المللی از طریق بیوتکنولوژی میگذرد. بنابراین بیوتکنولوژی با ظرفیت های بالایی که در اختیار کشورهای توسعه یافته قرار می دهد نقش عمده ای در توسعه کشاورزی ایفا نموده و نباید اجازه داد که توسعه و تولید ابزارهای مربوط به بیوتکنولوژی باعث ایجاد شکاف بیشتر بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه شود.
روبرو شدن با چالشهای پیش روی بخش کشاورزی در ایران مستلزم استفاده از تکنولوژیهای موجود می باشد. پیشرفتها در بیوتکنولوژی فرصتهای تازه ای برای حل و فصل مسائل مربوط به تولید غذا و امنیت غذایی و رقابت در بازارهای بین المللی و صرفه جویی در منابع ملی و طبیعی در اختیار ایران قرار می دهد. در حال حاضر بحثهای زیادی در اطراف بیوتکنولوژی در زمینه هایی مانند مسائل اخلاقی، حفاظت از محیط زیست، سلامت غذایی و حفاظت از حقوق مالکیت معنوی در حال انجام است این مسائل نیاز به بحث و بررسی در تمام سطوح جامعه دارند. جامعه علاقمند به دانستن این مطلب است که چرا در حالیکه روشهای سنتی اصلاح بذر برای دهه های متمادی قادر به تأمین غذای کافی بوده اند بایستی از روشهای مهندسی ژنتیک برای اصلاح بذر استفاده نمود. مردم همچنین علاقمند به دانستن این مطلبند که چه کسانی از بیوتکنولوژی سود می برند و در صورت بکارگیری مهندسی ژنتیک چه ریسکهایی وجود خواهد داشت و چه سازمانی مسئولیت مشکلاتی که در این زمینه بروز خواهد نمود به عهده خواهد گرفت (2002 (Khan and Shirani .
با توجه به مطالب بالا مقاله حاضر به بررسی الگوی گسترش استفاده از بیوتکنولوژی در کشورهای مختلف جهان می پردازد در کنار این مطلب ظرفیت بیوتکنولوژی در کمک به توسعه کشاورزی و صرفه جویی در نهاده های کشاورزی مورد بررسی قرار می گیرد. در انتها در مورد سیاستها در رابطه با موضوعات مرتبط با بیوتکنولوژی بحث و بررسی می شود، بخش نتیجه گیری به پیشنهاد سیاست های مناسب برای توسعه بیوتکنولوژی در ایران می پردازد.
اولین محصول با نقشه ژنی تغییر یافته که اجازه بهره برداری تجاری از آن صادر شد گوجه فرنگی Flaver – Saver نام داشت. نقشه ژنتیکی این نوع گوجه فرنگی به نحوی تغییر یافته بود که زمان رسیدن آن به تأخیر می افتاد و در نتیجه بو و طعم تازگی آن تا زمان رسیدن به ظرف غذا حفظ می شد. مجوز بهره برداری از این محصول در سال 1994 در ایالات متحده صادر شد این محصول یک موفقیت علمی بی نظیر ولی یک شکست تجاری کامل بود (2002 (Marra, et al, . در سال 2002 در سطح جهان 7/58 میلیون هکتار زیر کشت این محصولات بوده است، جدول 1 نشان دهنده روند افزایش سطح زیر کشت از سال 1996 تا سال 2002 می باشد.
جدول 1- سطح زیرکشت محصولات ترانسژنیک جهان از سال 1996 تا سال 2002 (میلیون هکتار)
| سال | سطح زیر کشت (میلیون هکتار) |
| 1996 | 7/1 |
| 1997 | 0/11 |
| 1998 | 8/27 |
| 1999 | 9/39 |
| 2000 | 2/44 |
| 2001 | 6/52 |
| 2002 | 7/58 |
مجموع سطح زیر کشت از 1996 تا 2002 | 9/235 |
منبع: 2003 Clive James
البته بایستی بخاطر داشت که در افزایش سطح زیر کشت فقط منحصر به کشورهای توسعه یافته نبوده است بلکه کشورهای در حال توسعه نیز از سهم عمده ای برخوردار بوده اند (جدول 2).
جدول 2 – سطح زیر کشت محصولات با ژنهای تغییر یافته در سال 2000 و 2001 (کشورهای صنعتی و
در حال توسعه)
|
| 2000 | درصد | 2001 | درصد | تغییرات |
| کشورهای صنعتی | 5/33 | 76 | 1/39 | 74 | 6/5 |
| کشورهای در حال توسعه | 7/10 | 24 | 5/13 | 26 | 2/8 |
| مجموع | 2/44 | 100 | 6/52 | 100 | 4/8 |
منبع: 2002 Clive James
همانطور که جدول 2 نیز نشان می دهد در سال 2000، 24 درصد سطح زیرکشت جهانی محصولات ترانسژنیک در کشورهای در حال توسعه قرار داشته که این مقدار در سال 2001 به 26 درصد رسیده است. در این بین ایالات متحده (در هر دو سال 2000 و 2001) به طور مطلق و نسبی بالاترین سطح زیر کشت را به خود اختصاص داده است. پس از ایالات متحده آرژانتین (کشور در حال توسعه) سطحی معادل 10 میلیون هکتار را در سال 2000 به کشت محصولات ترانسژنیک اختصاص داده که این مقدار در سال 2001 به 8/11 میلیون هکتار افزایش پیدا کرده است. سایر کشورهای در حال توسعه مانند چین سهم کمی را به خود اختصاص داده اند ولی در مورد چین یک مطلب جالب به نظر می رسد و آن اینکه اگر چه در مجموع فقط 5/1 میلیون هکتار از اراضی در سال 2001 تحت کشت محصولات ترانسژنیک قرار داشته است ولی بین سال 2000 و 2001 سطح زیر کشت محصولات ترانسژنیک در این کشور رشدی معادل 200 درصدی را نشان می دهد که در مقایسه با سایر کشورها رشد بسیار بالایی است.
جدول 3- سطح زیر کشت محصولات با ژنهای تغییر یافته در کشورهای مختلف در سالهای 2000 و 2001 (میلیون هکتار)
| کشور | 2000 | درصد | 2001 | درصد | تغییرات | درصد |
| ایالات متحده | 3/30 | 68 | 7/35 | 68 | 4/5 | 18 |
| آرژانتین | 0/10 | 23 | 8/11 | 22 | 8/1 | 18 |
| کانادا | 0/3 | 7 | 2/3 | 6 | 2/0 | 6 |
| چین | 5/0 | 1 | 5/1 | 3 | 0/1 | 200 |
| آفریقای جنوبی | 2/0 | 1 | 2/0 | 1 | 1/0 | 33 |
| استرالیا | 2/0 | 1 | 2/0 | 1 | 1/0 | 37 |
| مکزیک | 1/0 | 1 | 1/0 | 1 | 1/0 | -- |
| بلغارستان | 1/0 | 1 | 1/0 | 1 | 1/0 | -- |
| اروگوئه | 1/0 | 1 | 1/0 | 1 | 1/0 | -- |
| رومانی | 1/0 | 1 | 1/0 | 1 | 1/0 | -- |
| اسپانیا | 1/0 | 1 | 1/0 | 1 | 1/0 | -- |
| اندونزی | -- |
| 1/0 | 1 | 1/0 | -- |
| آلمان | 1/0 | 1 | 1/0 | 1 | 1/0 | -- |
| فرانسه | 1/0 | 1 | 1/0 | 1 | 1/0 | -- |
مقاله عوامل موثردرتوسعه کشاورزی
قسمتی از متن:
اگر چه سیستم بانکی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اقدام به اعطاء تسهیلات در بخش سلف ، خرید دام و ... بطور عام نموده اند لاکن از ابتدا بدلیل عدم برنامه ریزی مشخص در این حوزه ها ، اکثر تسهیلات دریافتی صرف هزینه های جاری کشاورزان و یا سایر هزینه های غیر بخش کشاورزی شده است و در این ارتباط نیاز به بهبود و اصلاح سیستم اعتباری بشرح ذیل می باشد:
1- پرداخت اعتبارات بایستی هماهنگ با تقویم زراعی منطقه صورت گیرد.
2- کنترل و نظارت دقیق بر تخصص اعتبارات ضروری است تا اعتبارات تخصص یافته جهت کارآیی و گسترش فعالیت تولیدی مورد استفاده قرار گیرد.
3- برقراری یک نظام هماهنگ اعتباری بطوریکه اعتبارات بخش کشاورزی از یک کانال مشخص مدیریت توزیع شود.
4- اختصاص منابع لازم از طریق بودجه عمومی کشور بصورت سالانه در جهت تامین منابع مالی بخش کشاورزی
5- انعقاد قراردادهای بانکی در جهت اجرای پروژه های زیربنایی بخش کشاورزی چنانچه زمینه استفادهخ بهینه از عوامل تولید فراهم نباشد اعتبارات بانکی به تنهایی نمی تواند اهداف توسعه کشاورزی را تحقق بخشد و افزایش کمی آن بایستی توام با رفع مشکلات ساختاری این بخش صورت گیرد.
از مهمترین مشکلات بخش کشاورزی در مقایسه با سایر بخشهای اقتصادی می توان به :
- فصلی بودن تولیدات کشاورزی و فاصله زمانی بین پرداخت ها و دریافت ها( فروش محصولات )
- فساد پذیری محصولات کشاورزی و عدم امکان ذخیره سازی طولانی مدت برای آن - وجود درصد زیادی از واحدهای بهره بردار کوچک و عدم توان مالی کافی این واحدها جهت بکارگیری ماشین آلات و سیستم های آبیاری با تکنولوژی مدرن
- بالا بودن هزینه تامین منابع مالی از طریق بازار غیر متشکل پولی
- پایین بودن میزان سودآوری در این بخش در مقایسه با سایر بخشها
- فقدان اسناد مالکیت زراعی در جهت تامین وثایق تسهیلات بانکی انجام یکی از ضروری ترین برنامه هایی که جهت توسعه و رونق بخش کشاورزی باید صورت گیرد تجاری کردن فعالیت های مرتبط با این بخش است.
امروزه با ابزارهای سنتی در نظام تجارت جهانی نمی توان جایگاه مناسب و قابل قبولی راکسب کرده با توجه به تنوع آب و هوایی و اقلیمی در کشور و توان بالا در تولید انواع محصولات زراعی و باغی زمینه و امکان صدور بسیاری از محصولات نظیر کنسانترهای میوه ، موادغذایی بسته بندی شده ، گیاهان دارویی ، گل وگیاه ، خشکبار و
وجود دارد اما بدلیل عدم وجود مناسبات مدرن ، اندیشه های نو و پیوند کارا بین بخش تولید ، توزیع و بازار محصولات کشاورزی همواره نظام تجاری بخش کشاورزی دستخوش رفتارهای و سلیقه ای قرار گرفته است و چه بسا فقدان برنامه های مدون و سازمان یافته در عرصه تجارت محصولات کشاورزی صدور اکثر محصولات بصورت مواد خام انجام می گیرد و در این زمینه نیاز به ارتقاء سطح کیفیت محصولات ، بسته بندی مناسب ، شبکه حمل و نقل سریع ، برخورداری از استانداردهای بین المللی و همچنین تبلیغات در عرصه جهانی است که در این صورت می توان به رشد مداوم محصولات کشاورزی به شکل خام و فرآوری شده و در پی آن افزایش سطح اشتغال ، سرمایه گذاری و ظرفیت تولید در بخش کشاورزی و کل اقتصاد امید داشت.
پایان نامه اثر تغییر اقلیم بر تولید کشاورزی
مقدمه :
در اولین گزارش ارزیابی مجمع بین دول تغییر اقلیم ( IPCC ) که توسط سازمان هواشناسی جهانی و برنامه محیطی سازمان ملل متحد برگزار گردید ( دسامبر 1995 ) نتیجه گیری شد که : « کنار هم گذاشتن شواهد موجود حاکی از تأثیر چشمگیر انسان بر اقلیم جهانی است » هر گونه تغییر در شرایط اقلیمی بر سیستم های تولید کشاورزی جهان نیز تأثیر خواهد گذاشت . تا کنون پیش بینی های سازمان خوار و بار جهانی ( FAO )اثرات بالقوه تأثیرات اقلیمی ناشی از فعالیتهای بشر را چه در مقیاس جهانی و چه در مقیاس منطقه ای مورد توجه قرار نداده است . در واقع تمرکز این اطلاعات بر افزایش جمعیت جهان ، نیازهای اساسی این جمعیت ، ضرورت افزایش رفاه عمومی و تقاضای آینده برای منابع طبیعی ، بویژه زمین و آب بوده است تا غذا ، الیاف ، خوراک دام ، فرآورده های جنگلی و فضای زندگی مورد نیاز این جمعیت فراهم گردد . هر چند در مورد افزایش جمعیت و تأثیر آن بر پوشش و کاربری زمین ها تردیدی وجود ندارد در پیش بینی برای سال 2010 و بعد از آن لازم است که تغییر شرایط اقلیمی کشاورزی به دلیل افزایش اثرات گلخانه ای ( شامل افزایش درجه حرارت ، دی اکسید کربن و مشتقات نیتروژن ) نیز به طور جدی مورد توجه قرار گیرد زیرا پی آمدهای ناشی از آنها بیش از کلیه ی تغییرات اقلیمی مشاهده شده در طی چند هزار سال گذشته بوده است .
با حمایت های مالی برنامه محیطی سازمان ملل متحد ( UNEP ) در دفتر مرکزی ( FAO ) در رم سازمان مشاوره ای تأسیس شده است که اثرات مستقیم و غیر مستقیم این تغییرات اقلیمی بر تولیدات کشاورزی را در مقیاس منطقه ای مطالعه می کند . در این بررسی ها کشاورزی در معنای وسیع خود تعریف شده و تولید گیاهان زراعی ، دامپروری ، جنگلداری و شیلات را در بر می گیرد .
البته دلایل مختلف ، فعالیت این گروه مشاوره و انتشارات مربوط به آن بر تأثیر تغییر شرایط اقلیمی بر رشد گیاهان زراعی یک ساله و چند ساله و فرآنیدهای فیزیولوژیکی آنها متمرکز شده است . در این راستا تلاش گروه مشاوره مطالعه ی تعادل بین اثرات منفی پیش بینی شده تغییرات اقلیمی در اکوسیستمهای طبیعی و مدیریت شده و جنبه های مثبت درجه حرارت بالا ، افزایش غلظت CO2 و بهبود کارآیی مصرف آب در تولید گیاهان است .
برآوردهای جدید ( IPCC ) در سال 1995 مقادیر کمتری هستند ( افزایش درجه حرارت بین 5/3-1 درجه سانتیگراد و افزایش سطح آب دریاها بین 50-15 سانتی متر ) . همین وضعیت در مورد اندازه گیری ها و داده های آزمایشی مربوط به مطالعه افزایش غلظت CO2 اتمسفر بر رشد گیاهان و شرایط خاک نیز وجود دارد .
فصل اول :
* تغییرات اقلیم و تنگناهای کشاورزی
امروزه بررسی تغییرات اقلیم یک موضوع تمام عیار جهانی است . شواهد موجود حاکی از آن است که امروزه فعالیت های انسان می تواند اقلیم را که یکی از اجزای اصلی محیط می باشد تحت تأثیر قرار دهد . و اقلیم نیز به نوبه خود بر کشاورزی ، منابع غذایی انسان و دام ها تأثیر می گذارد . در مطالعات اثر تغییر اقلیم نه تنها باید اقلیم مورد مطالعه قرار گیرد ، بلکه اثر آن بر جوامع انسانی ، روند تکامل کشاورزی و فشارهای حاصله نیز باید در نظر گرفته شود . گردهمایی تخصصی بررسی اثر تغییر هیدرولوژی – پدولوژی و فرآیندهای گیاهی بر تولیدات کشاورزی و با تأکید بر مکانیزم های مربوطه از 10-7 دسامبر 1993 در دفتر FAO در رم تشکیل شد .
دددر این جا ضمن بررسی جنبه های تکنیکی کشاورزی اهداف مهم FAO نیز ارائه می شود .
فهرست منابع
| عنوان | صفحه |
| مقدمه | 1 |
| تغییرات اقلیم و تنگناهای کشاورزی | 3 |
| وضع کشاورزی جهان | 4 |
| دگرگونی محیط کشاورزی | 6 |
| گازهای گلخانه ای ناشی از کشاورزی | 8 |
| اثرات اکولوژیکی و غیر مستقیم ناشی از تغییر اقلیم | 9 |
| اثر تغییرات چرخه هیدرولوژی جهانی | 10 |
| روش های ارزیابی | 11 |
| تغییرات اخیر در بارندگی های جهانی | 13 |
| توسعه آب | 14 |
| اثر تغییر اقلیم بر شرایط خاک در ارتیاط با رشد گیاهان و تولید غذا | 17 |
| اثرات تغییر بارندگی و درجه حرارت در اقلیم های مختلف | 18 |
| فرآیند های خاک | 19 |
| اثرات مضر میزان بالای اشعه ماورای بنفش و ازن بر رشد و تولید گیاهان | 21 |
| اثرات افزایش تابش ماورای بنفش و ازن سطحی بر گیاهان زراعی | 21 |
| اثرات بالا اشعه UV-B بر شیوع افات گیاهی | 22 |
| عکس العمل گیاهان زراعی به سطوح بالای O3,UV-B | 25 |
| اثرات متقابل بالقوه تغییر اقلیم بر تولید و امنیت غذایی | 26 |
| تاثیر بر عملکرد گیاهان زراعی | 27 |
| ارزیابی سیستم غذایی جهان تحت سناریو های مختلف | 28 |
| تغییر اقلیم – کشاورزی در جهان و آسیب پذیری منطقه ای | 30 |
| برآورد عکس العمل گیاهان زراعی در مناطق مختلف جهان | 31 |
| اثر تغییر کره زمین بر کشاورزی جنگل و خاکها | 34 |
| تحقیقات کشاورزی بلند مدت و نتایج حاصل از آن ها به عنوان منبعی برای تحقیقات تغییر اقلیم | 38 |
| اثر تغییرات اقلیم بر جنگل های تحت مدیریت انسان | 39 |
| تغییرات آفات بیماری ها و علف های هرز | 40 |
| اثر تغییرات کره زمین بر مواد آلی خاک | 42 |
| تغییرات جهانی اقلیم و تولیدات کشاورزی ارزیابی رانش فعلی و کاستیهای موجود | 45 |
| دانش فعلی مشکلات و موارد نامعلوم | 46 |
| نتیجه گیری | 49 |
| منابع | 51 |
پایان نامه تأثیر سیاستهای پولی بر ارزش افزوده بخش کشاورزی
چکیده :
سیاستهای پولی به مجموعه تدابیر و تصمیم هایی اطلاق می شود که از طریق بانک مرکزی برای کنترل حجم پول گرفته می شود تا از طریق تغییرات عرضه پول و نرخ بهره ، جریان مخارج جامعه را تحت تأثیر قرار دهد و در نتیجه نیل به اهداف اقتصادی تسهیل گردد معمولاً سطح قیمتها، میزان اشتغال، میزان تولید واقعی، صادرات، واردات به عنوان مهمترین متغیرهای هدف در اقتصاد کلان مطرح می باشند که افزایش ، کاهش و یا ثبات آنها هدفهای مورد نظر اقتصادی، از جمله سیاستهای پولی محسوب می گردد.
در اقتصاد ایران بخش کشاورزی، در طی سه برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محور توسعه قرار گرفته است و سعی دولت بر این بوده است که جهت اعتبارات حتی المقدور به سمت بخشهای تولیدی کشارزی سوق نماید. بنابراین با توجه به اهمیت سیاست پولی بر بخشهای اقتصادی و اهمیت بخش کشاورزی در رسیدن به رشد و توسعه در این تحقیق به بررسی ارتباط سیاست پولی و ارزش افزوده بخش کشاورزی پرداخته شده است. برای برآورد رابطه بین ارزش افزوده بخش کشاورزی و حجم پول برای ایران طی دوره 81-1338 و با استفاده از تجزیه و تحلیل خود رگرسیونی VAR غیرمقید و بردار تصحیح خطا VECM و آزمون هم گرایی یومانسون و جوسیلیوس ، بدست آوردن روابط و برآورد مدل می پردازیم.
نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد که در بلندمدت اعمال سیاست پولی بر ارزش افزوده بخش کشاورزی اثر مثبت، معنی دار اما ناچیز داشته است و اثر خشکسالی در فاصله سالهای 80-1377 منفی بوده که منطقی نیز می باشد. و نیز باعث انتقال منحنی ارزش افزوده بخش کشاورزی به پایین شده است. در کوتاه مدت سیاست پولی انبساطی اثر معنی داری بر ارزش افزوده بخش کشاورزی نگذاشته است.
با وجود نقش محدودیت بخش کشاورزی در طی سه برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بعد از انقلاب، ولی سیاستهای پولی به صورت روی کارآمد برای رسیدن به این هدف عمل نکرده است. از سوی دیگر توصیه می شود که در کوتاه مدت و میان مدت از سیاستهای انبساط پولی کمتر و با احتیاط استفاده شود. زیرا این سیاست در کوتاه مدت بر تولید و ارزش افزوده بخش کشاورزی اثر معنی دار و قابل توجهی نگذاشته است.
) مقدمه
سیاستهای پولی بخشی از سیاستهای اقتصادی کشور را تشکیل می دهد که از طریق آن ؟؟ پولی کشور تلاش می کنند در چارچوبی هماهنگ با سایر سیاستهای اقتصادی عرضه پول را به نحوی کنترل کنند که متناسب با اهداف کشور باشد. متابات پولی هر کشور می توانند با استفاده از ابزار سیاست پولی، کنترل جریان نقدینگی جامعه را بدست گیرند و با هدایت صحیح آن به سمت سرمایه گذاری در بخشهای مولد بر رشد و توسعه اقتصادی تأثیر مثبت بگذارند.
در اقتصاد ایران همانگونه که در برنامه اول و دوم و سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ذکر شده است، بخش کشاورزی محور توسعه قرار گرفته است و سعی دولت بر این بوده است که جهت اعتبارات حتی المقدور به طرف بخشهای تولیدی کشاورزی سوق پیدا نماید. بدین منظور در قوانین برنامه ، افزایش سهم تسهیلات بانکی ارزان و ایجاد و تقویت مؤسسات مالی و اعتباری غیر دولتی در بخش کشاورزی پیش بینی شده است و بدین منظور نرخ سود تسهیلات اعطایی به بخش کشاورزی همواره کمتر از بخشهای دیگر اقتصاد بوده و همچنین دولت موظف است که حداقل 25 درصد از تسهیلات کلیه بانکهای کشور را به طرحهای بخش آب و کشاورزی اختصاص دهد.
بنابراین با توجه به اهمیت شناخت تأثیر سیاستهای پولی و اعتباری بر بخشهای اقتصادی و با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی، در این تحقیق سعی شده است تا به بررسی اثر این سیاست بر بخش کشاورزی پرداخته شود.
در فصل اول این پژوهش اهمیت و ضرورت تحقیق کشاورزی و اعمال سیاستهای پولی در این بخش را مورد بررسی قرار می دهیم و سپس فرضیات تحقیق را مطرح می کنیم و روش تحقیق را نیز مشخص می کنیم.
در فصل دوم ، تعریف سیاست پولی و اهداف سیاستهای اقتصادی کلان را به طر خلاصه شرح داده و سپس پول و سیاستهای پولی از نظر مکاتب اقتصادی را بیان می کنیم و در انتها نگاهی اجمالی بر ابزارهای سیاست پولی می اندازیم. در فصل سوم به عملکرد ابزارهای سیاست پولی ، عرضه پول و متغیرهای تشکیل دهنده آن برای اقتصاد ایران، عملکرد سیاستهای پولی و اعتباری در بخشهای تولیدی در هر یک از سه برنامه توسعه می پردازیم و در انتها نیز مروری بر روند ارزش افزوده بخش کشاورزی و زیربخشهای تشکیل دهندة آن در فاصلة سالهای 81-1338 خواهیم داشت.
در فصل چهارم مروری بر مطالعات انجام شده در خصوص اثر سیاستهای پولی بر متغیرهای حقیقی انجام می دهیم و در نهایت در فصل پنجم با تشریح روش تجزیه و تحلیل داده ها، اقدام به برآورد مدل و تعیین روابط کوتاه مدت و بلند مدت کرده و پس از نتایج حاصله از برآورد مدل را مطرح و پیشنهاداتی در خصوص بهبود اثرگذاری سیاستهای پولی بر بخش کشاورزی آورده می شود.
(1-2) اهمیت موضوع
بخش کشاورزی در اقتصاد ایران از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است. تأمین 25 درصد از تولید ناخالص داخلی، 23 درصد از اشتغال کشور ، 33 درصد از صادرات غیرنفتی و 80 درصد از نیاز غذایی کشور از ویژگیهای منحصر به فرد این بخش است که آنرا از سایر بخشهای اقتصادی متمایز می سازد. ] صادقی، 1378[
این بخش به رغم اعمال چندین دهه سیاست صنعتی و تقویت سایر بخشهای اقتصادی و حتی اجرایی سیاستهای توسعه بخش ، همچنان با قدرت به حیات خود ادامه داده و در شرایط نامطلوب نیز شکوفایی و ظرفیتهای نوینی را عرضه کرده است. در این چارچوب است که در قوانین توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، از بخش کشاورزی به عنوان بخش استراتژیک و حیاتی یاد شده است.
از طرف دیگر پس از پیروزی انقلاب اسلامی یکی از اهداف عمده دولت، نیل به خودکفایی در تولید محصولات اساسی کشاورزی بوده است. از این رو سعی شده است تا با سیاستها و ابزارهای مختلف موانع موجود در راه رسیدن به هدف فوق و توسعه بخش کشاورزی بر طرف گردد. سیاست پولی از جمله این ابزارها است که می تواند روند توسعه این بخش را متأثر سازد. همچنین به دلیل وابستگی زیاد کشور به درآمدهای نفتی و نوسانات قیمت نفت، در برخی سالها عرضه پول (به عنوان یکی از ابزارهای پولی) دچار نوسان می شود که باعث تغییراتی در متغیرهای اقتصادی شده است.
با توجه به مطالب فوق باید گفت که اگر هدف رشد و توسعه بخش کشاورزی مورد نظر باشد، لازم است بدانیم سیاست پولی چگونه بخش کشاورزی را تحت تأثیر قرار می دهد و این اثرات در کوتاه مدت و بلندمدت به چه نحو بوده است.
فهرست مطالب
چکیده
فصل اول : ضرورت تحقیق
(1-1) مقدمه
(1-2) اهمیت موضوع
(1-3) اهداف تحقیق
(1-4) فرضیات تحقیق
(1-5) روش تحقیق
(1-6) روش تحقیق
(2-1) تعریف سیاست پولی
(2-2) اهداف سیاستهای اقتصاد کلان
(2-3) اهداف سیاستهای پولی
(2-3-1) هدف اشتغال کامل
(2-3-2) هدف رشد اقتصادی
(2-4) نقش پول از دیدگاه مکاتب اقتصادی
(2-4-1) مکتب کلاسیک
(2-4-2) مکتب نئوکلاسیک
(2-4-3) مکتب کینزین
(2-4-4) مکتب پول گرایان
(2-4-5) مکتب کلاسیک جدید
(2-4-6) مکتب کینزی جدید
(2-4-7) چکیده دیدگاه مکاتب مختلف اقتصادی در مورد اثر سیاستهای پولی بر تولید
(2-5) ابزارهای سیاست پولی
(2-5-1) ابزارهای کمی سیاست پولی
(2-5-2) ابزارهای کیفی سیاست پولی
مقدمه
(3-1) عملکرد ابزارهای سیاست پولی در ایران
(3-2) عرضه پول در ایران
(3-2-1) بررسی میزان و نحوة کنترل بانک مرکزی بر پایه پولی
(3-2-2) بررسی میزان و نحوه کنترل بانک مرکزی بر ضریب تکاثر پولی
(3-3) مروری بر سیاستهای پولی در اقتصاد ایران
(3-3-1) عملکرد سیاست پولی طی برنامه اول توسعه اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی (68-1372)
(3-3-2) عملکرد سیاستهای پولی ناظر بر بخش کشاورزی در طی برنامه اول توسعه
(3-3-3) سیاستهای پولی و اعتباری در سال 1372
(3-3-4) عملکرد سیاستهای پولی طی برنامه دوم توسعه اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی (78-1374)
(3-3-5) عملکرد سیاستهای پولی ناظر بر بخش کشاورزی در طی برنامه دوم توسعه
(3-3-6) عملکرد سیاستهای پولی طی برنامه سوم توسعه اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی
(3-3-7) عملکرد سیاستهای پولی ناظر بر بخش کشاورزی در طی برنامه سوم توسعه
(3-4) مروری بر سیاستهای اعتباری در اقتصاد ایران
(3-4-1) سیاستهای اعتباری طی برنامه اول توسعه اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی
(3-4-2) سیاستهای اعتباری طی برنامه دوم توسعه اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی
(3-4-3 ) سیاستهای اعتباری کشاورزی
(3-4-3-1) سیاستهای اعتباری کشاورزی توسط بانک مرکزی تعیین و ابلاغ می گردد.
(3-4-3-2) سیاستها و خط مشی های بانک کشاورزی
(3-5) نگاهی به وضعیت و روند ارزش افزوده بخش کشاورزی طی سالهای 81-1338
(3-5-1) موقعیت و اهمیت بخش کشاورزی در ایران
(3-5-2) بررسی روند ارزش افزوده بخش کشاورزی طی دوره 81-1338
(3-5-3) مطالعه ارزش افزوده زیربخشهای کشاورزی
(4-5-4) بررسی روند ارزش افزوده زیربخشهای کشاورزی طی دوره 80-1338
(4-1) مطالعات انجام شده در مورد سیاستهای پولی بر اساس انتظارات عقلایی
(4-1-1) مطالعات ختائی
(4-1-2) کاربرد مدل مشکین برای ایران (مطالعات نائینی)
(4-2) سایر مطالعات انجام شده
(4-2-1) مطالعات مقدسی
(4-2-2) مطالعات نائینی
مقدمه
(1-4) تشریح مدل
(2-4) داده های آماری
(3-4) آزمون ایستایی
(4-4) برآورد مدل
(4-5) نتیجه گیری
(4-5-1) نتایج حاصل از رابطه بلند مدت متغیرهای اسمی پولی و ارزش افزوده بخش کشاورزی
(4-5-2) نتایج حاصل از برآورد رابطه کوتاه مدت متغیرهای حجم اسمی پول و ارزش افزوده بخش
کشاورزی
(5-6) پیشنهادات
مقدمه
(الف – 1 ) سریهای زمانی ایستا (پایا) و ناایستا (ناپایا)
(الف – 2) آزمونهای ایستایی
(الف – 2-1) آزمون ایستایی با استفاده از همبستگی نگار و تابع خودهمبستگی (ACF)
(الف – 2-2 ) آزمون ریشه واحد و یکی – فولر (DF)
(الف 2-3) آزمون ریشه واحد (یکی – فولر پیشرفته)
(الف 2-4) تغییرات ساختاری و آزمون ریشه واحد ؟؟
(الف – 3) همگرایی
(الف – 4) مفهوم همگرایی به بیان دیگر
(الف – 5) آزمون همگرایی دومانسون و جوسیلیوس
(الف – 6) پردازش داده ها به روش VAR
(الف – 6-1) مقدمه
(الف – 6-2) فرایند VAR
(الف 6-3) تعیین طول وقفه ها
(الف – 7 ) پردازش داده ها به روش VECM
(الف – 7-1) مقدمه
(الف 7-2) فرایند مدل تصحیح خطا
نتایج مدل با نرم افزار 1-3 Eviews
جداول
فهرست منابع و مأخذ
چکیده انگلیسی
گزارش کارآموزی زراعت-جهاد کشاورزی شهرستان مینودشت بخش گالیکش نبات در 53 صفحه ورد قابل ویرایش
پیش گفتار
کشاورزی به عنـوان یکی از مهم تـرین بخش هـا در سـاختار اقتصـاد کلان کشـور به شمار آمده و محوریت این بخش در برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فـرهنگی کشـور طی سال های بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی مطرح بوده است. با توجه به اینکه بشر در هر زمان و تحت هـر گـونه شـرایط رشـد و تـوسعه صنعتی و فـن آوری جدید، از تولیدات کشاورزی به ویژه مـواد خوراکی بی نیاز نبوده و نخواهد بود، لذا پیوسته یکی از نگرانی های اصلی سیاستگذاران و دولتمـردان کشـورها، تأمین مـایحتاج عمومی و امنیت غذایی بوده و می باشد. افزایش تولیدات کشاورزی، نیل به خود کفـایی نسبی و در یک کلام امنیت غذایی در کشور، مستلزم بهره گیری بهینه از دانش و فـن آوری هـای جدید کشاورزی متناسب با شرایط آب و هوایی مناطق مختلف کشورخواهد بود و این مهـم، زمانی تحقق خواهد یافت که به امر پژوهش به طور اعم و تحقیقات کشاورزی بطور اخص توجه کافی مبذول شود.
فهرست
فصل اول
- تاریخجه سازمان ……………....……………………................1
- قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی ..............................................1
الف_ سیاست گذاری ، برنامه ریزی و نظارت..........................................3
ب_امور پژوهش ، آموزش و ترویج ....................................................3
ج_ امور منابع طبیعی و آبخیزداری......................................................4
د_ امور زیربنایی کشاورزی و توسعه روستایی........................................4
ه_ امور کشاورزی، دام و آبزیان.........................................................4
ز_ امور حمایتی............................................................................5
- شـرح وظایـف وزارت جهاد کشاورزی ..............................................6
الف_ سیاست گذاری ، برنامه ریزی و نظارت.........................................6
ب_ امور پژوهش ، آموزش و ترویج ...................................................6
ج_ امور منابع طبیعی و آبخیزداری .....................................................6
د_ امور زیربنایی کشاورزی و توسعه روستایی .......................................7
ه_ امور کشاورزی، دام و آبزیان ........................................................7
ز_ امور حمایتی............................................................................8
فصل دوم
- معاونت امور زراعت
- وظایف ...................................................................................9
- جدول آماری سطح زیر کشت محصولات زراعی استان گلستان ................. 10
- پیشرفت علم علف های هرز در ایران ...............................................11
- GIS ابزاری کارآمد در تحقیقات علف های هرز..................................11
- اهداف مبازرزه با علفهای هرز........................................................12
- بررسی مقایسه ای آللوپاتی و رقابت .................................................12
- کم توجهی به اهمیت خسارت علف های هرز.......................................13
-جایگاه کنترل علف های هرز سبزی و صیفی در ایران ...........................13
- مبارزه شیمیائی با علف های هرز کلزا ............................................ 13
- جنبه هائی از کنترل یولاف وحشی درمزارع گندم ................................14
- بیماری ساق سیاه کلزا رو به گسترش است ....................................... 15
- آشناسایی با علفکشها ..................................................................16
- آشنایی با سموم جدید شته کش – مبارزه با علفهای هرز و بیماری کلزا.........17
- آشناسایی آفات برگخوار کلزا ........................................................18
- کشت گندم .............................................................................19
- مشاهده بیماری زنگ زرد دراوایل بهار........................................... 21
- مشاهده فوزاریوم گندم در نیمه اول اردیبهشت ماه ................................22
- آشنایی با علفکش های نازک برگ و علف کش های پهن برگ ...................23
- زمینها کوچک است، شالیکاری صرف نمی کند.................................... 24
- زیتون.................................................................................. 25
فصل سوم
- فرمهای گزارش پیشرفت کارآموزی از شماره 9-1
- فرم پایان دوره کار آموزی
| تاریخچه تنوع اقلیمی ، وجود منابع و ذخایر غنی، امکان ایجاد اشتغال مولد کم هزینه و زودبازده و وجود مزیت نسبی در تولید و صدور محصولات ، از جمله قابلیت های بخش کشاورزی است. ٢٣ درصد شاغلان کل کشور در این بخش اشتغال دارند و ٢٦ درصد تولید ناخالص داخلی ،٢٦ درصد صادرات غیر نفتی و بیش از ٨٠ درصد غذای کشور در بخش کشاورزی تامین می شود. این بخش از نظر تولید، اشتغال، صادرات، حفاظت و بهره برداری اصولی از منابع طبیعی و خدادادی ، توسعه تحقیقات و فنآوری ها و توسعه مشارکت های مردمی، یکی از ارکان مهم اقتصاد و امنیت کشور به حساب می آید. بخش کشاورزی و توجه به توسعه و عمران روستا ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، همواره مورد اهتمام و تایید قانونگذاران ، برنامه ریزان و دستگاه های اجرایی و محور توسعه اقتصادی و اجتماعی بوده و تحولات وسیعی در عرصه کشاورزی و روستاها و مناطق عشایری به وجود آمده است. اما به علت برخی ناهماهنگی ها و سیاست ها، نظام ها و روش های ناکارا، تداخل وظایف ، دوباره کاری ها .... و بروز حوادث طبیعی (نظیر خشکسالی و سیل) بخش کشاورزی در سال های اخیر با دشواری هایی روبه رو بوده که مانع از رشد مطلوب این بخش شده است. به منظور رفع این نابسامانی ها و نارسایی ها، براساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران دولت مکلف شده تا در جهت اصلاح نظام اداری ، کاهش تصدی های غیر ضروری، ارتقای بهره وری و کارایی نیروی انسانس و مدیریت دستگاههای اجرایی، حذف موازی کاری ها .... و تجمع امور کشاورزی ، دام، توسعه و عمران روستایی تدابیر لازم را اتخاذ کند. در این راستا، لایحه ادغام وزارتخانه های جهادسازندگی و کشاورزی و تشکیل وزارت جهاد کشاورزی توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی تهیه شد و پس از تصویب هیات وزیران در تاریخ بیست و ششم مرداد ماه سال ١٣٧٩ با قید یک فوریت به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد. این لایحه پس از ماه ها بحث و بررسی کارشناسان ، سرانجام در تاریخ ششم دی ماه سال ٧٩ به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید و در تاریخ دهم دی ماه ١٣٧٩ توسط شورای نگهبان تایید شد. نظربه اهمیت این قانون و ضرورت آگاهی همکاران از مفاد آن لازم دیدیم تا متن کامل «قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی» را منتشر کنیم. امید است با تلاش همه اعضای خانواده بزرگ "جهاد کشاورزی" زمینه های تحقق این قانون فراهم شود و در آینده ای نزدیک شاهد توسعه پایدار کشاورزی ایران باشیم. |
پایان نامه رشد اقتصادی در کشاورزی
چکیده
در هر اجتماع و مجموعه ای از موجودات زنده بخصوص انسانها نیاز های غذایی و تولیدی شاخص ترین و اساسی ترین آنها هستند. زیرا سایر نیازها اگر مدتی فراهم نشوند و یا تدارک نبینند، چندان فطری به دنبال ندارد. اما حتی اگرفقط یک فقطبه جمع و گروهی مواد غذایی و تأمین کننده قوای جسمانی و روحی و روانی نرسد.تلف می شوند. بر این اساس در هر جامعه و ملتی رشد کشاورزی از اهمیت و حساسیت خاصی بر خوردار است. امروزه کشاورزی بر خلاف گذشته یک کشاورزی سنتی و کند و ساده نیست . زیرا اصولا این نوع کشاورزی قادر به تأمین میلیونها انسان در هر سال و هر کشوری نمی تواند ، موثر باشد. یعنی محصولات و عواید تولید کشاورزی سنتی و با حجم کم و محدود نمی تواند نیاز های بی شمار و بسیار جمعیت میلیاردی ساکنان زمین را مرتفع نماید. اما روش ها و متد های جدید کشاورزی که تلفیقی از کشاورزی و صنعت و مهندسی و پزشکی و دامپزشکی و آزمایشگاهی و ژنیتک و ....... است . توانسته است در سطح اندک و با هزینه کم تر در زمان کم تر و شرایط آب و هوایی به اصطلاح با موزون ان محصول صد ها بار بیشتر و مرغوب تر محصولات مورد نباز ساکنان کرهً خاکی را تأمین نماید و در بخش های مختلف کاشت و داشت و برداشت و بسته بندی و حمل و نقل و ..........زمان مانداری محصولات تا را تا سال بعد افزایش دهد. تحقیق حاضر با عنوان رشد اقتصادی در کشاورزی به تحلیل و تبین شاخص های مختلف رشد و توسعه اقتصادی پرداخته است .رشد و توسعه اقتصادی از اجزا و عناصر بسیار زیادی در بخش اقتصادی ، سیاسی ،فرهنگی، اجتماعی و حتی نظامی متأثر می شود. که هر چند به صورت خلاصه و فهرست وار در این تحقیق به آنها پرداخته شده است . و نظریه های مهم و مختلف تورم و توزیع و تولید و سرمایه و مصرف در آن نیز گزارش شده است . در بخش اول ارایه مقدمه و بیان مسئله و ذکر اهمیت و ضرورت و بیان اهداف و توضیع متغیرها و سئولات ویژه به تعاریف واژ ها و اصطلاحات پرداخته شده است .در بخش دوم به مبانی نظری و تئوریک تورم و توزیع و نظریه های رایج و مفهوم توسعه اقتصادی ، و انواع توسعه و ارتباطات مثبت و منفی انواع توسعه ها در توسعه اقتصادی اشاره شده است .در ادامه به نحوه گردش اقتصادی و نحوهً توزیع در آمد و فرار سرمایه و سرمایه انسانی و انواع در آمد و سیاست های اقتصادی و درآمد و سیاست های مالی و در آمدی اشاره شده است.که در دنباله مباحث به ارتباط اشتغال و در آمد و توزیع درامد و انواع اشتغال و ثأثیر انواع اشتغال بر درآمد ها اشاره شده است . [1]
[1] - جریس هنسون و امانارولا . تکنولوژی های جدید و توسعه ، ترجمه داود حیدری ، مرکز مطلاعات رسانه ها ، سال 83 ص31
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول
چکیده 2
پیشگفتار 4
اهمیت و ضرورت مسئله 8
اهداف تحقیق 9
فصل دوم
پیشینه و ادبیات تحقیق 10
مفهوم رشد اقتصادی 16
اقتصاد سیاسی رشد و توزیع در آمد 23
فصل سوم
روش تحقیق 28
ابزار جمع آوری اطلاعات 29
روش جمع آوری اطلاعات 29
روش آماری 29
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها 40
فصل پنجم
نتیجه گیری 47
پیشنهادات 49
منابع و ماخذ 50
گزارش کارآموزی زراعت-جهاد کشاورزی شهرستان مه‌ولایت (فیض‌آباد)در 17 صفحه ورد قابل ویرایش
بخش فیض‌آباد از توابع شهرستان تربت حیدریه در فاصله 55 کیلومتری و در جنوب غربی این شهرستان با مساحتی در حدود 3734 کیلومتر مربع معادل 373400 هکتار با طول جغرافیایی 58 درجه و 50 دقیقه و عرض جغرافیایی 34 درجه و 54 دقیقه و ارتفاع 940 متر بالاتر از سطح دریا واقع شده است. بلندترین نقطه این منطقه با 2300 متر بالاتر از سطح دریا در ارتفاعات ازغند و پست‌ترین نقطه با 100 متر بالاتر از سطح دریا در کویر نمک واقع شده است.
منطقه فیض‌آباد مه‌ولایت با دارا بودن سطح زیر کشت 37662 هکتار محصولات زراعی و باغی، 167935 واحد دامی و اشتغال بیش از 90درصد جمعیت منطقه در بخش کشاورزی، دارای رتبه‌های شاخص در تولید محصولات کشاورزی بوده که در حقیقت آن را به یکی از قطب‌های عمده تولیدات کشاورزی استان تبدیل نموده است؛ بطوری که با تولید بیش از 40درصد پسته خراسان با سطح زیر کشت 3500 هکتار بارور، حائز رتبه اول استان و نیز با تولید 24528 تن انار با سطح زیر کشت س1695 هکتار، رتبه دوم استان را به خود اختصاص داده است و همچنین با تولید 28000 تن گندن نسبت به سال قبل، 60درصد رشد داشت است.
استمرار خشکسالی باعث تشدید بحران در منطقه گردیده و این در حالی است که این منطقه واقع در حاشیه کویر متاسفانه محروم از امکانات است. در سال جاری با تمهیدات و برنامه‌ریزی انجام شده، ان‌شاءاله بیش از 193 کیلومتر از انهار سنتی کشاورزان پوشش داده خواهد شد. همچنین با توسعه اجرای سیستم‌های جدید آبیاری تحت فشار که با آموزش‌های ترویجی انجام شده، مورد استقبال باغدارانم منطقه نیز واقع گردیده و در حال حاضر بیش از 550 هکتار از باغات منطقه در دست اقدام بوده که تا کنون دو پروژه افتتاح و مورد استقبال مسوولین و کشاورزان واقع گردیده و در رابطه با عملیات آبخیزداری و کنترل رواناب و نیز تغذیه قنوات بند خاکی ازغند با اعتباری بالغ بر یک میلیارد ریال از 80درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است و در حال حاضر ترمینال ضبط پسته و 2 سالن آموزش فرآوری بهداشتی زعفران احداث شده است.
نام فعالیت تعداد
صدور جواز تاسیس 12
واحدهای به بهره‌برداری رسیده 9
صدور کارت شناسایی قالیبافی 20
بازدید از کلیه کارگاه‌های قالیبافی 200
نام فعالیت میزان فعالیت
آماده‌سازی (شخم، دیسک، کولر) 600 هکتار
اجرای آبیاری تحت فشار در باغات پسته 225 هکتار
کارکرد کمباین‌ها 2750 هکتار
کانال‌کشی و لوله‌گذاری 40 کیلومتر
تهیه و توزیع انواع کودهای شیمیایی 4500 تن
تهیه و توزیع جعبه تخم نوغان 450 عدد
برگزاری کلاس‌ها و کارگاه‌های آموزشی 500 نفر