پایان نامه شیوه های فرزندپروری و افسردگی والدین کودکان مبتلا به ناخن جویدن و عادی
هدف از پژوهش حاضر مقایسه شیوه‌های فرزندپروری و افسردگی والدین کودکان مبتلا به ناخن جویدن و عادی می‌باشد. روش پژوهش، پس رویدادی از نوع علی- مقایسه‌ای می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه والدین کودکان مبتلا به ناخن‌جویدن در شهر اردبیل تشکیل می‌دهند. آزمودنیهای پژوهش شامل والدین 60 کودک (30 کودک دارای اختلال ناخن‌جویدن و 30 کودک عادی) می‌باشند که به‌صورت روش نمونه‌گیری دردسترس از جامعه مورد مطالعه، انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه افسردگی بک و پرسشنامه فرزندپروری بامریند استفاده شده است. دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و به روش تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) تجزیه و تحلیل شد. نتایج آزمون نشان داد شیوه‌های فرزندپروری و افسردگی در والدین کودکان مبتلا به ناخن جویدن و کودکان عادی متفاوت می‌باشد. بدین معنی که والدین کودکان دارای اختلال ناخن‌جویدن بیشتر از شیوه فرزندپروری سهل‌گیرانه و مستبدانه استفاده می‌کنند و همچنین سطح افسردگی بیشتری نسبت به والدین کودکان عادی دارند. به عبارتی می‌توان نتیجه گرفت شیوه فرزندپروری سهل‌گیرانه و مستبدانه و افسردگی والدین می‌تواند باعث ایجاد ناخن‌جویدن در کودکان شود.
کلمات کلیدی: ناخن‌جویدن، شیوه‌های فرزند پروری، افسردگی
یکی از مشکلات فراوان دوره کودکی و نوجوانی، ناخن جویدن می‌باشد که درصدی از افراد را مبتلا ساخته و قدرت سازگاری را از آنان سلب نموده است. ناخن جویدن[1] رفتار تکراری متمرکز بر بدن[2] است که می تواند سلامت جسمی و روحی را تحت تاثیر قرار دهد. درواقع ناخن جویدن نوعی اختلال رفتاری است که در کودکان و گروهی از بزرگسالان مشاهده می شود. (نوراسون و وود[3]، 2014)
نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد هرچند در ابتدا کودک با ناخن جویدن به دنبال کسب آرامش است و انجام این کار باعث کاهش اضطراب در او می شود، ولی بعدها باعث ایجاد و تشدید اضطراب، افسردگی (غنی‌زاده، 2011)، کاهش اعتمادبه نفس (طالبیان شریف، 1385)، گوشه گیری و کاهش عملکرد ذهنی، اجتماعی و در سنین بالاتر (خزاعی، 1389)، و باعث عوارض جسمی شامل خونریزی، عفونت مکرر دور انگشتان و در موارد شدید تغییر شکل ناخن ها و انگشتان می شود، و از سوی دیگر با توجه به نرخ شیوه بالای این اختلال که نزدیک به 20 درصد در پسران سن مدرسه و 24 درصد در دختران سن مدرسه در ایران گزارش شده است (غنی‌زاده و شکوهی، 2011).
روانشناسان عوامل زیادی را در ناخن‌جویدن کودکان دخیل دانسته‌اند. نتایج چند مطالعه در مورد ارتباط اختلالات روانی در پدر و مادر و ناخن‌جویدن در کودکان صحه گذاشته است. مطالعه‌ای که والدین کودکان مبتلا به ناخن‌جویدن را بررسی کرد، گزارش نمود که 56.8٪ از مادران و 45.9٪ از پدران از یک اختلال روانی رنج می‌برند، که اغلب آنها از اختلال افسردگی اساسی رنج می‌بردند (غنی‌زاده، 2008). شریعتی رودسری (1383) در پژوهش خود ، یکی از علل ناخن جویدن کودکان را الگوی ارتباطی نادرست والدین و سبک فرزندپروری مستبدانه والدین معرفی میکند. خزاعی (1389) در پژوهش خود سبک‌های فرزندپروری و مشکلات روانی والدین، را عوامل موثر در مشکلات رفتاری کودکان معرفی می کنند.
از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه شیوه های فرزندپروری و افسردگی والدین کودکان مبتلا به ناخن جویدن و عادی می‌باشد.
[1] onychophagia
[2] BFRB
[3] Snorrason and Woods
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 9
فصل اول: کلیات پژوهش... 10
1-1- مقدمه. 11
1-2- بیان مسئله. 12
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش... 13
1-3- اهداف پژوهش... 15
1-4- فرضیه‌ها 16
1-5- تعریف‌های مفهومی و عملیاتی متغیرها 16
فصل دوم: ادبیات نظری و پیشینه پژوهش... 18
2-1- اختلال ناخن جویدن در کودکان. 19
2-1-1- ناخن جویدن چیست؟. 19
2-1-2- طبقه بندی.. 20
2-1-3- عوامل اپیدمیولوژیک... 21
2-1-4- سبب‌شناسی ناخن جویدن. 21
2-1-5- عوامل.. 23
2-1-6- اثرات ناخن جویدن. 24
2-1-7- سن شیوع. 26
2-1-8- نظریه های مربوط به اختلال ناخن جویدن. 27
2-1-9- ملاکهای تشخیص اختلال ناخن جویدن. 28
2-1-10- ویژگی های کودکانی که دارای انواع اختلال هستند. 29
2-1-11- واکنش والدین در برابر اختلال ناخن جویدن. 30
2-1-12- پیشگیری و درمان. 31
2-1-13- اختلالات روانی والدین کودکان مبتلا به جویدن ناخن.. 32
2-2- فرزند پروری.. 32
2-2-1- تاریخچه شیوه های فرزند پروری.. 34
2-2-2- نظریه های شیوه های فرزندپروری.. 35
2-2-2-1- نظریه اریکسون. 35
2-2-2-2- نظریه آدلر. 37
2-2-3- پیامدهای شیوه های فرزندپروری.. 37
2-2-5- شیوه های فرزند پروری.. 40
2-2-5-1- روش فرزند پروری استبدادی.. 40
2-2-5-2- روش فرزند پروری مقتدرانه (دموکرتیک) 41
2-2-5-3- روش فرزند پروری سهل گیر. 43
2-2-5-4- روش فرزندپروری بی‌اعتنا یا بی‌مسئولیت... 44
2-3- اختلالات افسردگی.. 45
2-3-1- افسردگی.. 45
2-3-2- اختلال افسردگی عمده 49
2-3-2-1- معیارهای DSM-5 برای اپیزود افسردگی عمده 49
2-3-2-2- معیارهای DSM-5 برای اختلال افسردگی عمده 51
2-3-4- اختلال افسردگی دایم (دیستیمیا) 52
2-3-5- رویکرد درمانگری شناختی رفتاری به افسردگی.. 54
2-3-6- افسردگی والدین و تاثیر آن بر فرزندان. 55
2-4- پیشینه پژوهش... 56
فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش... 61
3-1- مقدمه. 62
3-2- روش پژوهش... 62
3-2- جامعه آماری.. 62
3-3- حجم نمونه و روش نمونه‌گیری.. 62
3-4- ابزار گردآوری اطلاعات... 62
3-5- روش گرد آوری اطلاعات... 65
3-6- روش تجزیه وتحلیل اطلاعات... 65
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها 66
4-1- مقدمه. 67
4-2- یافته‌های جمعیت شناختی.. 67
4-3- یافته‌های توصیفی.. 69
4-4- یافته‌های استنباطی.. 69
فصل پنجم: نتیجه و پیشنهادها 73
5-1- مقدمه. 74
5-2-بحث و نتیجه‌گیری.. 74
5-3-جمع‌بندی.. 74
5-4- محدودیت های پژوهش... 76
5-5- پیشنهادات پژوهشی.. 77
5-6- پیشنهادهای کاربردی.. 78
منابع. 79
پیوست‌ها 83