ناخن جویدن کودکان
مقدمه
از بیشترین واکنش های عصبی که در عین حال اختلالی در رفتار نیز به حساب می آید واکنش ناخن جویدن یا اونیکوپاژی است. این امر که در بین همه تیپ از افراد تقریبا" در همه مراحل عمر و زندگی به چشم می خورد، در نزد کودکان به ویژه آنها که در سنین نوجوانی و بلوغ هستند بیشتر دیده می شود. این امر که در افراد نشانه ای از اضطراب و گاهی عادت است مخصوصا" به هنگامی پدید می آید که برای فرد مشکلی پدید آید و کار بر او سخت شود و یا به نیازهای مهم او رسیدگی نشده و آدمی را در شرایطی قرار دهد که به اندیشه برای حل و رفع مسائل فرو رود.
ناخن جویدن عادتی است که به نظر عده ای ناپسند می آید و هم از این بابت نگران کننده است که برخی تصور دارند این امر سبب ورود میکرب به دهان و بدن شده و امکان دارد گاهی تغییراتی برای زیبائی دندان پدید آورد. یا جویدن و کندن ناخن باعث زخمی شدن انگشت گردد و زمینه را برای دشواری ها بیشتر فراهم آورد. ...
...
برخی از تحقیقات نشان می دهد که این امر نوعی عادت عصبی و مربوط به اعصاب و نشانه ای از نابهنجاری عمومی است، احساس تنش و یا عدم احساس امنیت در این امر مؤثر است.
نظر وکسلر
وکسلر که از دانشمندان بنام و از صاحبنظران در مسائل روانی است علت های زیر را برای ناخن جویدن مهم دانسته و آن را در رأس علل دیگر ذکر کرده است:
ــ عصبانیت بیش از حد کودک که او را از حال تعادل و هشیاری خارج کند.
ــ ترس، به ویژه ترس های مزمن، ترس های عصبی و مرضی که در این امر مؤثر است.
ــ حالات هیجانی در افراد که زمینه ساز بسیاری از عدم اعتدال هاست.
ــ دلواپسی و پریشانحالی که قبلا" از آن سخن گفته ایم.
ــ تضاد های فکری و اعتقادی در بین افراد و آنهائی که طفل ناگزیر به تبعیت از آنان است.
ــ وجود عادت به همه اشکال و صورتهایش به صورت یادگیری و یا تقلید.
ــ قرار گرفتن فرد در موقعیت بلاتکلیفی به گونه ای که نداند چه باید بکند و یا در برابر یک مسئله چگونه موضع بگیرد.
پایان نامه شیوه های فرزندپروری و افسردگی والدین کودکان مبتلا به ناخن جویدن و عادی
هدف از پژوهش حاضر مقایسه شیوههای فرزندپروری و افسردگی والدین کودکان مبتلا به ناخن جویدن و عادی میباشد. روش پژوهش، پس رویدادی از نوع علی- مقایسهای میباشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه والدین کودکان مبتلا به ناخنجویدن در شهر اردبیل تشکیل میدهند. آزمودنیهای پژوهش شامل والدین 60 کودک (30 کودک دارای اختلال ناخنجویدن و 30 کودک عادی) میباشند که بهصورت روش نمونهگیری دردسترس از جامعه مورد مطالعه، انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه افسردگی بک و پرسشنامه فرزندپروری بامریند استفاده شده است. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و به روش تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) تجزیه و تحلیل شد. نتایج آزمون نشان داد شیوههای فرزندپروری و افسردگی در والدین کودکان مبتلا به ناخن جویدن و کودکان عادی متفاوت میباشد. بدین معنی که والدین کودکان دارای اختلال ناخنجویدن بیشتر از شیوه فرزندپروری سهلگیرانه و مستبدانه استفاده میکنند و همچنین سطح افسردگی بیشتری نسبت به والدین کودکان عادی دارند. به عبارتی میتوان نتیجه گرفت شیوه فرزندپروری سهلگیرانه و مستبدانه و افسردگی والدین میتواند باعث ایجاد ناخنجویدن در کودکان شود.
کلمات کلیدی: ناخنجویدن، شیوههای فرزند پروری، افسردگی
یکی از مشکلات فراوان دوره کودکی و نوجوانی، ناخن جویدن میباشد که درصدی از افراد را مبتلا ساخته و قدرت سازگاری را از آنان سلب نموده است. ناخن جویدن[1] رفتار تکراری متمرکز بر بدن[2] است که می تواند سلامت جسمی و روحی را تحت تاثیر قرار دهد. درواقع ناخن جویدن نوعی اختلال رفتاری است که در کودکان و گروهی از بزرگسالان مشاهده می شود. (نوراسون و وود[3]، 2014)
نتایج پژوهشها نشان میدهد هرچند در ابتدا کودک با ناخن جویدن به دنبال کسب آرامش است و انجام این کار باعث کاهش اضطراب در او می شود، ولی بعدها باعث ایجاد و تشدید اضطراب، افسردگی (غنیزاده، 2011)، کاهش اعتمادبه نفس (طالبیان شریف، 1385)، گوشه گیری و کاهش عملکرد ذهنی، اجتماعی و در سنین بالاتر (خزاعی، 1389)، و باعث عوارض جسمی شامل خونریزی، عفونت مکرر دور انگشتان و در موارد شدید تغییر شکل ناخن ها و انگشتان می شود، و از سوی دیگر با توجه به نرخ شیوه بالای این اختلال که نزدیک به 20 درصد در پسران سن مدرسه و 24 درصد در دختران سن مدرسه در ایران گزارش شده است (غنیزاده و شکوهی، 2011).
روانشناسان عوامل زیادی را در ناخنجویدن کودکان دخیل دانستهاند. نتایج چند مطالعه در مورد ارتباط اختلالات روانی در پدر و مادر و ناخنجویدن در کودکان صحه گذاشته است. مطالعهای که والدین کودکان مبتلا به ناخنجویدن را بررسی کرد، گزارش نمود که 56.8٪ از مادران و 45.9٪ از پدران از یک اختلال روانی رنج میبرند، که اغلب آنها از اختلال افسردگی اساسی رنج میبردند (غنیزاده، 2008). شریعتی رودسری (1383) در پژوهش خود ، یکی از علل ناخن جویدن کودکان را الگوی ارتباطی نادرست والدین و سبک فرزندپروری مستبدانه والدین معرفی میکند. خزاعی (1389) در پژوهش خود سبکهای فرزندپروری و مشکلات روانی والدین، را عوامل موثر در مشکلات رفتاری کودکان معرفی می کنند.
از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه شیوه های فرزندپروری و افسردگی والدین کودکان مبتلا به ناخن جویدن و عادی میباشد.
[1] onychophagia
[2] BFRB
[3] Snorrason and Woods
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 9
فصل اول: کلیات پژوهش... 10
1-1- مقدمه. 11
1-2- بیان مسئله. 12
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش... 13
1-3- اهداف پژوهش... 15
1-4- فرضیهها 16
1-5- تعریفهای مفهومی و عملیاتی متغیرها 16
فصل دوم: ادبیات نظری و پیشینه پژوهش... 18
2-1- اختلال ناخن جویدن در کودکان. 19
2-1-1- ناخن جویدن چیست؟. 19
2-1-2- طبقه بندی.. 20
2-1-3- عوامل اپیدمیولوژیک... 21
2-1-4- سببشناسی ناخن جویدن. 21
2-1-5- عوامل.. 23
2-1-6- اثرات ناخن جویدن. 24
2-1-7- سن شیوع. 26
2-1-8- نظریه های مربوط به اختلال ناخن جویدن. 27
2-1-9- ملاکهای تشخیص اختلال ناخن جویدن. 28
2-1-10- ویژگی های کودکانی که دارای انواع اختلال هستند. 29
2-1-11- واکنش والدین در برابر اختلال ناخن جویدن. 30
2-1-12- پیشگیری و درمان. 31
2-1-13- اختلالات روانی والدین کودکان مبتلا به جویدن ناخن.. 32
2-2- فرزند پروری.. 32
2-2-1- تاریخچه شیوه های فرزند پروری.. 34
2-2-2- نظریه های شیوه های فرزندپروری.. 35
2-2-2-1- نظریه اریکسون. 35
2-2-2-2- نظریه آدلر. 37
2-2-3- پیامدهای شیوه های فرزندپروری.. 37
2-2-5- شیوه های فرزند پروری.. 40
2-2-5-1- روش فرزند پروری استبدادی.. 40
2-2-5-2- روش فرزند پروری مقتدرانه (دموکرتیک) 41
2-2-5-3- روش فرزند پروری سهل گیر. 43
2-2-5-4- روش فرزندپروری بیاعتنا یا بیمسئولیت... 44
2-3- اختلالات افسردگی.. 45
2-3-1- افسردگی.. 45
2-3-2- اختلال افسردگی عمده 49
2-3-2-1- معیارهای DSM-5 برای اپیزود افسردگی عمده 49
2-3-2-2- معیارهای DSM-5 برای اختلال افسردگی عمده 51
2-3-4- اختلال افسردگی دایم (دیستیمیا) 52
2-3-5- رویکرد درمانگری شناختی رفتاری به افسردگی.. 54
2-3-6- افسردگی والدین و تاثیر آن بر فرزندان. 55
2-4- پیشینه پژوهش... 56
فصل سوم: روششناسی پژوهش... 61
3-1- مقدمه. 62
3-2- روش پژوهش... 62
3-2- جامعه آماری.. 62
3-3- حجم نمونه و روش نمونهگیری.. 62
3-4- ابزار گردآوری اطلاعات... 62
3-5- روش گرد آوری اطلاعات... 65
3-6- روش تجزیه وتحلیل اطلاعات... 65
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها 66
4-1- مقدمه. 67
4-2- یافتههای جمعیت شناختی.. 67
4-3- یافتههای توصیفی.. 69
4-4- یافتههای استنباطی.. 69
فصل پنجم: نتیجه و پیشنهادها 73
5-1- مقدمه. 74
5-2-بحث و نتیجهگیری.. 74
5-3-جمعبندی.. 74
5-4- محدودیت های پژوهش... 76
5-5- پیشنهادات پژوهشی.. 77
5-6- پیشنهادهای کاربردی.. 78
منابع. 79
پیوستها 83