مقاله فوروم اجتماعی جهانی
چکیده ای از متن مقاله:
اشکال نوین مبارازتی ؛ کدام آلترناتیو؟
درفاصله برلاس اول فوروم درپورتوالگره تا فوروم بمبئی شرایط بینالمللی وصحنه جهانی دیگرهمان صحنهای نیست که قبلآ بود. شرایط کاملآ جدید ومتفاوتی سربرآورده است. تغییرات عمده رویدادهای ۱۱ سپتامبر، اشغال نظامی افغانستان وعراق است. اشغال نظامی خاک عراق تآثیرات خاص خود را برروی جنبش "ضدجهانی شدن لیبرالت. این جنبش به مرحله کاملاً جدیدی وارد شد وافق های تازه ای دربرابر آن پدیدارگشت. تأثیرات این رویدادها برساختارمتشنج این جنبش را می توان به وضوح مشاهده کرد. همچنین صداهای اعتراضی و انتقادی حول فوروم ازجانب برخی ازجریانات آشکارتر چهره نمود. شعار "دنیای دیگری ممکن است" به چالش گرفته شد. این دنیای دیگری که وعده داده میشود چگونه تحقق می یابد و دارای کدام ویژگی ها و خصلت هاست؟ این جنبش با چه تهدید هایی روبرو است ؟ نقش گرایش های رفرمیستی درون جنبش بویژه سازمان های غیردولتی که ازحمایت های مالی دولتها و نهادهای سرمایه داری برخوردارند چه می باشد؟ برخی ازنظریه پردازان این جنبش پیامدهای این رویدادها را ناچیز و برخی دیگر تا حد بسیار زیادی چشمگیر می دانند. موضوع دیگری که نشان می دهد شکاف های درون جنبش تا چه حد چشم گیر است رابطه متقابل جنبش "ضد جهانی شدن لیبرالی" و جنبش ضد جنگ است. مسأله این است که آیا این دو جنبش در تقابل با یک دیگر قرار می گیرند یا این که از هم جدایی ناپذیرند؟ و یا اساسأ هر دو یک جنبش اند: به گونه ای که این جنبش تعریف می شود "جنبشی درجنبش" . نخستین اجلاس فوروم اجتماعی جهانی در ژانویه ۲۰۰۱ درشهر پورتو الگره برزیل برگزارشد. در این اجلاس نمایندگان بیش از ۵۰۰ سازمان ملی و بین المللی ۱۰۰ کشور از اقصی نقاط جهان دورهم گرد آمدند. دومین اجلاس فوروم در ژانویه ـ فوریه ۲۰۰۲ از اجلاس نخست بسیار گسترده تر بود و بیش از ۶۵ هزار نفر از ۱۳۱ کشور در آن شرکت جستند. متعاقب گردهمایی پورتوالگره، فوروم های منطقه ای نیز در این یا آن کشور یا قاره برگزار گردید. فوروم اجتماعی اروپا در فلورانس و سپس در پاریس، فوروم اجتماعی آسیا در حیدرآباد هند از آن جمله اند. ازسال ۱۹۷۱ فوروم اقتصادی ـ سیاسی سران کشورهای صنعتی ، رؤسای مؤسسات جهانی سرمایه داری مثل بانک جهانی ـ سازمان تجارت جهانی، صندوق بین المللی پول هرساله در داوس سویس برگزار می شود. جلسات این فوروم درسالهای اخیر تظاهرات وسیع مخالفین روند کنونی جهانی شدن را به همراه داشته است. اغلب گفته می شود که فوروم اجتماعی جهانی یک آنتی داوس است. "اگر پورتو الگره یک آنتی داوس است چرا همزمان با برپایی این اجلاس، تعدادی از چهره های سرشناس اپوزیسیون دریک ÇدیالوگÈ دقیقأ در همین داوس شرکت می کنند؟". این سؤالی است که نااومی کلاین ( ۱ درسخنرانی اش درفوروم) پورتوالگره طرح می کند. فوروم اجتماعی جهانی محل گردهمایی جنبش های مختلف اجتماعی است. فعالین محیط زیست، سندیکالیست ها، سازمان های غیر دولتی، چپ افراطی، فعالین کلیساها دورهم گرد می آیند تا اشکال مبارزه علیه نولیبرالیسم، علیه سرمایه داری و امپریالیسم را مورد بحث قرار دهند و سازماندهی کنند و حول اشکال مختلف ارائه بدیل به گفتگو بپردازند.
...
نخستین فوروم اجتماعی اروپا که درماه نوامبر۲۰۰۲ درفلورانس ایتالیا برگزارگردید ۱۵ فوریه سال بعد را روز جهانی اعتراض به جنگ اعلام کرد. شرایط حاکم بر این تصمیم البته خالی از تنش نبود و یا به مقدار زیادی با محدودیت هایی همراه بود. اما جنبش با آگاهی دقیق، مبارزه و اعتراض علیه جنگ را برگزید و با جسارت به امر سازماندهی جنبش ضد جنگ پرداخت. جنبش "ضد جهانی شدن لیبرالی" به منظور گام نهادن در مبارزه ضد جنگ با دو محدودیت همراه بود: نخست در درون جنبش یعنی درصفوف خود و دیگری از بیرون. در درون جنبش، گرایشات و جریان هایی بر این باور بودند که در اولویت قراردادن جنبش ضد جنگ، مبارزه با نولیبرالیسم، مبارزه با فقر و مبارزات اجتماعی را به حاشیه می راند. طرفداران این نظریه را برنارد کاسن(۳ و تا حدودی نیز دو تن از فعالین چپ رادیکال یعنی نااومی کلاین و میکائیل هاردت() ۴) تشکیل می دهند. اگر چه میکائیل هاردت و برنارد کاسن حول مسأله حاکمیت ملی به نحوی متعارض در مقابل هم قرار می گیرند. هاردت نسبت به شدت گرفتن روحیه ضد امریکایی هشدار می دهد و معتقد است که "ما باید علیه این جنگ اعتراض کنیم اما جای تأسف است که دست کم به طور موقت، بخش عمده انرژی جنبشها برای جهانی شدن از پایین، به سمت جنبش ضد جنگ کانالیزه شده است. در واشنگتن یک رشته گرایش ضد اروپایی درجریان است، اختلاف ایالات متحده با اروپا امر تازه ای نیست، در جنگ با عراق، امریکا حمایت اروپا را پشت سرندارد. دستگاه دولتی امریکا آن دسته از دولت های اروپایی را که پروژه جنگی این کشور را زیر سئوال می برند اروپای پیر می نامد. در مقابل ، در اروپا و بخش های دیگری ازدنیا نیز یک روحیه ضد امریکایی درحال رشد است.
....
جایگاه و ضوابط قانونی مربوط به حفظ میراث فرهنگی در ایران با نگاهی بر تمهیدات جهانی
میراث فرهنگی هر کشور،یکی از اساسی ترین ارکان تحکیم هویت، ایجاد خلاقیت وخودباوری ملی است که به واسطة آن میتوان تمدن، آداب وسنن،شیوههای تجاری و اقتصادی و نهایتاً روند تحول، سیر تکوین و تکامل انسان را در طول تاریخ مورد شناسایی و تحلیل قرار داد. لذا در وهلة اول بدلائل علمی،مذهبی و فلسفی و پس ازآن بدلیل مزایای اقتصادی در صنعت توریسم، حفاظت از این آثار امری ضروری بوده ودر این راستا وضع قوانین،برنامه ریزی متناسب و حرکت صحیح برای ساختن حال و آیندهای متکی بر تجارب تاریخی ضرورتی اجتناب ناپذیر تلقی میگردد.
بدین ترتیب فراهم نمودن شناختی دقیق از وضع قانونی موجود در امور مربوط به میراث فرهنگی و تلاش برای جستجوی سیاستهایی مناسب تر برای آینده، هدفی است که در این تحقیق تعقیب میگردد.
با عنایت به شرح ارائه شده، تحقیق حاضر مشتمل بر سه بخش میباشد که بخش اول در راستای آشنایی با موضوع، به بررسی مفاهیم مربوط به میراث فرهنگی،مبانی حمایت ازآن و تاریخچه حمایت از میراث فرهنگی در حقوق بین الملل و ایران اختصاص دارد.
در بخش دوم به بررسی جایگاه میراث فرهنگی درقوانین و مصوبات کشور پرداخته ودر این مباحث کاستیها و چالش های قانونی موجود در ایران مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
و سرانجام بخش سوم مروری است بر سیاستهای جهانی در زمینه میراث فرهنگی که در این نوشتار به بررسی معاهدات و سازمانهای بین المللی مربوطه پرداخته خواهد شد، چرا که اقتضای طبیعت و خصلت به هم پیوسته و در هم تنیدة جهان معاصر چنین است که تجارب بین المللی رهنمود ملتهاست.
در پایان جمع بندی تحقیق، شامل نتایج و پیشنهاداتی است برای انتقال از وضع موجود به وضع مطلوب.
فهرست مطالب
بخش اول: مفاهیم، مبانی و تاریخچه حقوق میراث فرهنگی
1ـ مفهوم فیلولوژیک (زبان شناسانه) ................. 2
2ـ میراث فرهنگی به مفهوم عام .................. 4
3ـ میراث فرهنگی به مفهوم خاص (میراث فرهنگی معنوی) ............ 8
4ـ تعریف میراث فرهنگی در قوانین ایران .. 11
5ـ تعریف میراث فرهنگی در کنوانسیونهای بینالمللی ........... 13
1ـ مبانی ارزشی ............ 18
2ـ مبانی قانونی ............... 24
3ـ مبانی حفظ، پژوهش و معرفی میراث فرهنگی .....26
1ـ پیشینه قراردادی ............. 31
2ـ پیشینه سازمانی ............... 36
1ـ حمایت از میراث فرهنگی در ایران قبل از انقلاب اسلامی .............. 41
2ـ حمایت از میراث فرهنگی در ایران پس از انقلاب اسلامی ............ 50
1ـ میراث فرهنگی در قانون اساسی .......... 61
2ـ میراث فرهنگی در قانون برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی .............. 65
3ـ میراث فرهنگی در قوانین شهری .......................... 68
4ـ میراث فرهنگی در قوانین و مقررات مالی ........75
1ـ حفاری ...................................... 82
2ـ ورود و صدور ..................................................... 87
3ـ خرید و فروش ...................................... 92
1ـ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ......98
2ـ پژوهشگاه میراث فرهنگی ............ 101
3ـ مرکز آموزش عالی ............ 103
4ـ انجمنهای میراث فرهنگی ...................... 105
1ـ ثبت آثار غیر منقول ........... 108
2ـ ثبت آثار منقول ................... 114
1ـ الحاق به معاهدات بین المللی .......... 117
2ـ عضویت در سازمانهای بینالملی.................. 120
1ـ موضوع و دامنة شمول .................... 123
2ـ روشهای حمایت از اموال فرهنگی ........................ 125
3ـ قلمرو اجرایی کنوانسیون .................................................. 130
4ـ تشکیل کمیته مشورتی ملی ......................... 133
1ـ موضوع و دامنة شمول ........................... 134
2ـ مقررات شکلی و اجرایی........................ 136
3- تعهدات دول عضو کنوانسیون............ 138
1ـ موضوع و دامنة شمول ........................... 142
2ـ ابعاد حمایت از میراث فرهنگی........................................... 145
3ـ مقررات شکلی و اجرایی ........................ 150
1ـ تعریف و اهداف ............... 152
2ـ عضویت در ایکوم .................. 154
3ـ ارکان ایکوم ............. 155
1ـ تعریف و اهداف ............... 163
2ـ عضویت در ایکروم ............... 163
3ـ ارکان ایکروم ................. 164
1ـ تعریف و اهداف169
2ـ عضویت در ایکوموس ................. 169
3ـ ارکان ایکوموس ............. 170
نتیجهگیری ..................... 176
کتابنامه ...............
بررسی هنر پاپ و جهانی شدن در هنر
قسمتی از متن:
هنر پاپ
«در یک دستگاه آسیاکن اعجازی وجود دارد که در تمامی ملائکه بهشتی هم نمیتوان آن را یافت»
«آراگون»
تعریف هنر پاپ
امروزه وقتی به گذشته نگاه میکنیم و پدیده پر اهمیت هنر پاپ را تمام و کمال، از نظر میگذرانیم،دیدگاهی عمیقتر و بدور از تعصب نسبت به آنچه تاکنون از آن استنباط شده به دست میآوریم. ولی سعی بر این نیست که بر محسنات عینی، بیش از اندازهتاکید شود، بخصوص که این وجه عینی در حیطهای باشد که احساسات و عواطف در آن نقش اصلی را ایفا مینماید.
در حیطه این هنر هیچ اثری وجود ندارد که ـ حداقل در مورد برخی نکات ـ توسط اثر دیگری رد یا انکار شده باشد؛ به عنوان مثال: جیم داین که از نظر برخی منقدان، خارج از محدوده این هنر قرار میگیرد، به عقیده برخی دیگر موقعیت اصلی و مرکزی را به خود اختصاص داده است.
جیمز روزنکوئیست، که حداقل مباحثه و تناقض در مورد او وجود دارد، به ندرت توسط کریستوفرفینچ از او یاد میشوند؛ که خود او نیز به نوبه خود، حتی نامی از وسلمن نمیآورد. بعلاوه این واقعیت که تمامی کتابهایی به هنر پاپ اختصاص دارد. تاوسط نویسندگان انگلیس یا آمریکایی نوشته شده است ـ بدور از هرگونه تعصب ـ بیتوجهی به این هنر و غفلت اروپاییها، ژاپنیها و حتی کاناداییها را نسبت به هنر پاپ نشان میدهد. پرچمهای جسپر جونز نقش انکار ناپذیری را در بین نشانههای اولیه این حرکت هنری ایفا میکنند و به نظر میرسد که هیچ کس این جرات را به خود نمیدهد که بدون افراشتن رنگهای ملی او، نامی از هنر پاپ بر زبان براند.
میتوان گفت که این، بدون شک، بهترین راه است برای انیکه از مورد هدف قرار گرفتن، توسط یک دوست، اجتناب ورزید و بدین ترتیب جسپر جونز اثر هدفها را خلق کرد.
واکنش به جهت گیریهای هنری و میهن پرستانه کمتر در مورد آنها اعمال شده است. در بیان این مطلب فقط آمریکا مد نظر ما نیست؛جایی که در آن به وجود آمدن هنر پاپ که البته مرهون شکوفایی اکسپرسیونیسم آبستره در پیش از آن است ـ احساس استقلال فرهنگی را کاملاً تقویت کرده و تا به امروز نیز تداوم یافته است. بعلاوه، از این زمان ـ از نظر برخی ـ این هنر بیشتر دموکراتیک است تا عوام فریبانه؛ اما با این حال نباید از نظر دور داشت که هنر پاپ، به طور کامل در آمریکا نیز مورد استقبال قرار نگرفت. منقدانی که عمیقا تحت تأثیر اکسپرسیونیسم آبستره یا کمی بعد از آن، هنر مینی مال قرار گرفته بودند، توجه و ارادات بسیار ناچیزی به پاپ داشتند در قاره اروپا ( به استثنای بریتانیا) هنرمندان، منقدان و عامه مردم، هنر پاپ را بیشتر به عنوان یک پدیده با تشخص آمریکایی مینگریستند وبدون هیچ اغراقی، میتوان گفت که احساسات موافق ویا ضد آمریکایی، نقش اساسی تری را در مقایسه با تصورات هنری «زیبایی شناسی» در این میان ایفا مینمود.
با وجود این این دو دستگی بتنهایی در بین «پارتیزانهای هنر پاپ» در یک سو، و «مقاومت کنندههای ضد آمریکایی» در سوی دیگر وجود نداشت علاوه براینها، دستهای از هنرمندان، جایگاه ویژهای را به این هنر دادند؛ آنها به شکلی ناخودآگاه این هنر را به کار گرفتند، از این رو که با هر دو نیاز احساسی و استعدادی آنها رابطه برقرار مینمود. با این وصف، یک احساس گناه مرموز،به دلیل پذیرش این سبک آمریکایی آشکار، آنها را بر آن میداشت که ولو گاهگاه، احساسات ضد آمریکاییشان را در قالب موضوعات دیگر به نمایش بگذارند. به نظر میرسد که از این روش عجیب اعتراض به حقایق هنر، درمورد عدهای قلیل، چشم پوشی میشد، و این عده عبارت بودند از:نمایندگانی ارائه دهنده هنر پاپ در قاره اروپا ودر همان زمان، تقریبا تنها هنرمند آمریکایی مرتبط باهنر پاپ پیترسال بودکه به گونهای آشکار موضع معترضانهای دربرابر حقایق اجتماعی و سیاست آمریکای گرفته بود.
دربریتانیا، بر عکس، هنر پاپ از یک موضوع موافق آمریکایی ونه تنها آگاهانه بلکه کاملاً بیپروا، نضج رفت. بیتردید (حداقل از نظر نویسنده) این مساله عاملی شد برای اینکه هنرمندان بریتانیایی هنر پاپ، اولین کسانی باشند که زمینهای را فراهم نمودند تا سبک آمریکایی ویژه اواسط قرن بیستم، بر اساس آن رشد کند. این واقعیت که سبک آمریکایی اولین قطعیت را در خارج از قلمرو آمریکایی خود پیدا کرد، کافیست تا ما را متقاعد سازد که خصوصیات این هنر، از تنگههای باریک جغرافیایی و تاریخی، تا دور دستها عبور میکند و به عبارت دیگر، به عنوان سبکی برخاسته از پیشرفتهترین جوامع از لحاظ تکنولوژی، بویژه ازطریق شبکههای اطاعاتی و ارتباطی رسانههای جمعی به دورترین نقاط در حرکت است. همانگونه که به نظر میرسد این سبک، نه فقط در انگلیس، بلکه دردیگر نقاط اروپا، به خوبی ریشههای مشخص فرهنگ آمریکایی را داراست (نظیر مدرسه قوطی خاکستر، آدمهای دقیق، استوارت دیویس، ادوارد هوپر یا جوزف کورنل). در مقابل، این سبک هر آنچه را که آزاد از هر گونه مهر فرهنگی بود، شامل میگشت و به اختصار، هر چیز نو ظهور مثل یک عکس از روزنامه یا مجله، آگهی فیلم، یک تصویر تلویزیونی، یک آگهی، یک تبلیغ دیواری، یک علامت نئونی، یک میز بازی «پین بال» سکوی نمایش اتومبیل و یا یک قوطی چای. از این رو مشخص میشود که موضع گیریهایی که قبلا تحت عناوین ضد آمریکایی و موافق آمریکایی شرح آنها داده شد به معنای علاقه و یا تنفر نسبت به یک ملیت بخصوص و اعضای آن نیست، بلکه عبارتست از پذیرش یا رد سبک بخصوصی از زندگی که رشد زاید الوصف تولید صنعتی و تکنیکهای تجاری، بر آن اعمال شده باشد و خلاصه اینکه، روشی از زندگی که به جامعه مصرفی موسوم است. هنر پاپ در واقع اولین وپیشروترین سبک در جامعه مصرفی است که به طور ضمنی، موفقیت و گسترش جهانی، آن را شرح میدهد، تفسیر غلط این پدیده به عنوان رئالیسم اجتماعی اروپایی شرقی جلوه بدهد. در ابتدا، این موضوع کاملاً مشخص است که هنر پاپ،به رغم اینکه تقریبا تمامی اشکالی را که مورد استفاده قرار میدهد، از زندگی روزمره وام گرفته است، در زمره رئالیسم قرار میگیرد. فقط کافی است که اثر الدنبرگ را در نظر بگیریم تا اذعان داریم که مشخص کردن مرز بین رئالیسم و سوررئالیسم در هنر پاپ کار مشکلی است. بعلاوه باید به خاطر داشت که رئالیسم اجتماعی که حول وحوش سالا 1934 در اتحاد جماهیر شوروی سابق وجود داشت نیز در دستور کار هنر پاپ، چه از لحاظ سبک و چه از لحاظ محتوا قرار گرفت. در این حال هنر پاپ نه تنها محصول ناخودآگاه ابتکار فردی به حساب میآمد، بلکه نگریستن به آن به عنوان یک سبک معروف امریکایی به طور اخص و جامعه مصرفی به طور اعم، اشتباه مینمود. دیدگاه مخالفی که به دلیل احساس گناه مرموزی که قبلا ذکر شد، گاهگاه در اروپا توسعه مییافت، همچنان باقی ماند. بتحقیق، هنر پاپ، نه ادعایی بر سبک زندگی آمریکائیست، نه فرهنگی دررسانههای گروهی و نه حتی مدینه فاضله تکنوکراتها.
مقاله جهانی شدن و تجارت جهانی در سه کشور بحرین، روسیه و هند
قسمتی از متن:
استاندارد آمریکایی یک کمپانی 5 بیلیون دلاری است که سیستم تهویة هوا و گرمازا را تولید میکند. همچنین تولید کنندة سیستم های ترمز کامیون و بخش های لوله کشی است. در سال 1989، این کمپانی به دلیل رکود اقتصادی با بدهی زیادی مواجه شد و خسارت سنگینی را متحمل شد. امانوئل کامپوریس Kampouris به عنوان CEO منصوب شد و پس از آن کمپانی روند پیشرفت را نشان داد. در سال 1995 خسارت و ضرر پیش آمده با یک درآمد خالبص 8/141 میلیون دلاری پایان پذیرفت. راز کامپورس چیست؟ استاندارد آمریکایی یک فلسفه تولید دقیق و به موقع اجرا کرد که هدف آن کاهش زمان تولید بود. با ترکیب تکنیک های مدیریت زمان و مطالعة مشروح و مفصل جریانات کار، این سیستم مدیریت بخش تولید کارخانه را دوباره طراحی کرد تا تولید را به شکل موثرتری سازماندهی کند. کارگران مدت زمان زیادی منتظر نمی مانند و مواد هم زود مصرف میشوند. ادوات لوله کشی حمام و دستشویی که قبلا ساخت آنها سه هفته طول می کشید اکنون به دلیل صرفه جویی در وقت چهار روز طول می کشد و کارهای جابجایی و انتقال مواد نیز از دور خارج شده است. فرآیندهای تولید متغیرتر هستند بنابراین به عنوان مثال در یک کارگاه ریخته گری قالبهای 4000 پوندی را میتوان در زمان کمتر از 5 دقیقه تغییر داد و اپراتوراهی منگنه یا ماشین سوراخ کن را به آسانی قادر ساخت تا میان 4 بخش متفاوت جابجا شوند. این قابلیت تغییر خط تولید را قادر می سازد تا 202 مدل قالب برای سفارشات مشتریان بسازد.
فقط 2 ساعت و 20 دقیقه زمان لازم است که یک قالب ساخته شود که این زمان در سال 1991 حدود 15 روز بود. اجرای فلسفة سرعت و به موقع بودن در استاندارد آمریکا فهرست موجودی را از 5 برابر در سال 1991 به یازده برابر در سال 1995 تغییر داد. بعلاوه، نیاز به ذخیرة موجودی و سرمایه کار از 6/8 درصد فروش در سال 1991 به 9/4 در سال 1995 کاهش یافت. این پیشرفت کامپورس را تشویق کرد تا فلسفة سرعت و سر موقع را به دفتر کار نیز انتقال دهد. وضعیت و طرح دفتر کار نیز تغییر کرد تا ساختار و محیط فعالتری برای جمع کردن دفاتر خصوصی به منظور کاهش زمان را فراهم آورد. داستان استاندارد آمریکایی غیرعادی و شگفت انگیز نیست. برای به دست آوردن و حفظ این مزیت اقتصادی و با صرفه، کارخانه ها و شرکت ها از فلسفة 1 IT استفاده کردند که هدر دادن وقت را با کنار زدن فهرست های غیرضروری و از بین بردن تأخیر در کار، کاملاً از بین ببرند. هدف تولید کالا و ارائة خدمات لازم و افزایش مداوم سوددهی کار است. سیستم 1IT سازماندهی منابع، جریانات اطلاعات و قواعد تصمیم گیری است که میتواند سازمان و تشکیلات را به شناخت مزیت های فلسفه 1IT قادر سازد. هنگام وقوع بحران مانند مواجه شدن با عدم پیشرفت کار یا بسته شدن کارخانه، مدیریت به جوش و خروش می افتد، و کارگران با هم کار میکنند تا وضعیت را تغییر دهند. تغییر از تولید سنتی و قدیمی به سیستم سریع و به موقع نه فقط مسائل مربوط به کنترل فهرست موجودی را به همراه دارد، بلکه همچنین مسائلی مانند مدیریت فرآیند تولید و برنامة زمان بندی را نیز همراه دارد. در این بخش ویژگیهای سیستم 1 IT را معرفی می کنیم و عنوان می کنیم که چگونه میتوان از این سیستم برای گسترش مداوم عملکرد استفاده کرد و مشخص می کنیم که چگونه میتوان از این سیستم بهره جست. همچنین استراتژی های سیستم 1IT و مسائل اجرایی که کمپانیها با آن مواجه هستند را عنوان می کنیم. در پایان دربارة انتخاب محصول مناسب سیستم مدیریت موجودی نیز بحث خواهیم کرد.
ویژگیهای سیستم های سریع و به موقع: این سیستم بر کاهش عدم کارآیی و زمان تلف شده در فرآیند تولید تمرکز دارد تا فرآیند را به شکل پیوستار و همچنین کیفیت تولید را بهبود بخشد. کاهش فهرست موجودی و درگیری کارمندان در سیستم 1IT ضروری است. این سیستم با نامهای متفاوتی شناخته شده که شامل صورت موجودی صفر،تولید همزمان، محصول نامرغوب، و IBM است. در این بخش دربارة ویژگیهای سیستم 1IT صحبت می کنیم: روش جمع کردن و جذب مواد، با کیفیت بالا، گروهها یا دسته های کوچک، ظرفیت یکسان و یکنواخت ایستگاه کار، اجزا سازنده استاندارد و روشهای کاری همسان، بستن قرارداد تأمین مواد، نیروی کار تغییرپذیر، تولید اتوماتیک و حفاظت پیشگیرانه .
پایان نامه تاثیر جهانی شدن بر روی مُد و مُدگرایی جوانان
مقدمه ای برای جهانی شدن
بطور کلی در خصوص جهانی شدن و آثار آن بر روی جوامع مختلف ، بویژه جوامع جهان سومی دو دیدگاه متضاد و یک دیدگاه میانه وجود دارد . دیدگاه نخست که به دیدگاه " همگرایی " موسوم است ، معتقد است به طور قطع جهانی شدن یک رفاه و توسعه نسبی را برای همه جهانیان به ارمغان خواهد آورد . طرفداران این دیدگاه که به توانایی عوامل اقتصادی در ایجاد رشد و پیشرفت در جوامع در حال توسعه بسیار خوشبینانه می نگرند ، بر این باور هستند که جهانی شدن اقتصادهای ملی ـ از راه گسترش فن آوری و انتقال آن به کشورهای در حال توسعه ، انتقال سریع منابع مالی و تلاش شرکتهای فراملیتی برای توسعه سهم بازارهای خود ـ این دولتها را با چنان قدرتی روبرو خواهد ساخت که به راحتی می توانند در برابر تمامی فشارهای سوق داده شده به سوی واگرایی مقاومت کنند و آنها را از میان بردارند.
طبق این دیدگاه ، گشایش دروازه ها به سوی منابع مالی خارجی ، توان رقابت بین المللی دولتهای مزبور را بالا برده و آنان را با مزایایی چون ، انتقال فن آوری ، فنون مدیریت ، دسترسی به بازار صادراتی ، کاهش در هزینه سرمایه هاو ایجاد تنوع در زمینه سرمایه گزاری روبرو خواهد ساخت . از این رو این دیدگاه ضمن تشویق دولتها به گام برداشتن در مسیر دموکراسی و انتقال قدرت به سوی مقامات محلی منطقه ای ، بر این نکته تأکید دارد که دولتها باید با انجام اقداماتی همچون ، خصوصی سازی و آزاد سازی تجاری ، زمینه را برای سرمایه گزاری هر چه بیشتر در کشورهای خود هموار سازند . اگر کشورهای در حال توسعه خواهان کاهش هزینه سرمایه خود هستند ، باید دسترسی آزادتر شرکت ها به سرمایه خارجی را تسهیل نمایند . خلاصه آن که دیدگاه همگرایانه ، توسعه و پیشرفت کشورهای در حال توسعه را تنها از یک طریق ، آن هم ادغام اقتصادهای ملی با نظام اقتصاد جهانی می داند .
از آن جا که این نگرش ، رشد جریان سرمایه را به عنوان بخشی از فرآیند جهانی شدن می داند ، به علت آثار توزیعی بین المللی و داخلی آن ، مورد انتقادهایی قرار گرفته است . دلیل آن هم این است که جریان توزیع سرمایه گزاری مستقیم خارجی ، تنها در تعداد اندکی از کشورهای در حال توسعه متمرکز شده است ؛ به عبارت دیگر به رغم آن که منطقه آسیا بالغ بر نیمی از سرمایه گذاریهای مستقیم خارجی را به خود اختصاص داده است ، اما سهم جنوب صحرای آفریقا در زمینه جذب این گونه سرمایه ها بسیار ناچیز ـ در حدود ۶ درصد ـ بوده است . خلاصه آن که جهانی شدن ، ضمن بین المللی کردن بازار جهانی ، محیطی کاملأ رقابتی ایجاد کرده است که درآن تنها واحدهای کارامدو قدرتمند ـ نمونه این قبیل واحدها را قبلأ بیان کردیم ـ فرصت بقا, دارد . و در حقیقت باید رواج روند منطقه گرایی را واکنشی طبیعی نسبت به تداوم فرآیند جهانی شدن دانست .
نگرش دوم که به ( رهیافت واگرایی ) موسوم می باشد ، دقیقا" در جهت عکس نگرش همگرایی قرار دارد . تاکید اساسی این رهیافت ، بر مفهوم "نا برابری " استوار است . به اعتقاد طرفداران این دیدگاه ، حرکت اصلی فرآیند جهانی شدن به سمت افزایش نابرابری بین ملتها به افراد و مناطق میل دارد . جهانی شدن علاوه بر ایجاد شکافهای عمیق اقتصادی میان دو بخش غنی و فقیر جهان ، در قدرت سیاسی آنان نیز گسلهای بزرگی به وجود آورده است . تحلیل رفتن توان اقتصادی و سیاسی این دولتها در برابر فرآیند قطب ساز جهانی شدن ، موجب شده است تا آنان نتوانند قاطعانه به حل مشکلات اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی خود بپردازند . نظام سرمایه داری جهانی عملا" سعی دارد تا با مقررات زدایی از بازارهای مالی ، استقلال عمل و کارامدی خط مشهای اقتصادی را تضعیف نماید . به نظر طرفداران این نگرش ، آنچه مسلم است ، این است که صاحبان صنعت تکنولوژی حاضر نخواهند بود تا با انتقال تکنولوژی خود به جوامع در حال توسعه ، رشد اقتصادی این کشورها را تضمین نمایند . در حقیقت ، پیشرفتهای تکنولوژیک در نابرابری میان دولتها و سایر گروههاسهم بسزایی داشته است . به عنوان مثال ، پیشرفتهای تکنولوژیکی که در عرصه تسلیحات نظامی صورت گرفته است ، می رود تا تمرکز قدرت نظامی در جهان را در اختیار ایالات متحده آمریکا قرار دهد و این کشور را در سطح نظام بین المللی ، صاحب قدرت برتر نماید .
به هر ترتیب جهانی شدن نابرابریهای موجود بر سر منابع ، تواناییهای قدرت در خلق و یا نقض قوانین حاکم بر عرصه نظام بین المللی ، را تشدید خواهد نمود . میزان فقر و نابرابری بر آمده از فرآیند جهانی شدن به حدی است که حتی خود نهادهای بین المللی تکنوکرات نیز ( همچون صندوق بین المللی پول ) نسبت به عواقب سو, گسترش آن هشدارهایی جدی داده اند .
بر خلاف نگرش سیاه و سفید دو رهیافت قبلی ، دیدگاه سومی وجود دارد که با جهانی شدن ، برخوردی دوسویه دارد. براساس این رهیافت ، با این که جهانی شدن الزاما" موجبات رشد و توسعه را در تمامی کشورها فراهم می سازد ، اما فاصله گرفتن از آن را نیز امکان پذیر نمی داند . به گفته’ طرفداران این دیدگاه جهانی شدن در مناطق و کشورهای مختلف آثار و نتایج متفاوتی را در برداشته است . بر این اساس ، نحوه’ تنظیم خط مشیهای اقتصادی از سوی جوامع در حال توسعه ، نقشی اساسی در رشد و توسعه آنان خواهد داشت . این دیدگاه جهانی شدن را الزاما" موجد رفاه و ثروت در بین تمامی جوامع جهان نمی داند ، اما معتقد است که با تنظیم سیاستهای واقع بینانه و منطقی از سوی کشورهای در حال توسعه ، امکان توسعه یافتگی تحقق پذیر است . منطقه گرایی و روی آوردن به اتحادیه های تجاری و اقتصادی در سطح مناطق ، اصلی ترین توصیه ای است که از سوی این دیدگاه به کشورهای در حال توسعه می شود . به عبارت دیگر کشورهای در حال توسعه تنها از طریق ایجاد اتحادیه های منطقه ای می توانند توان رقابتی خود را تقویت نموده و خود را در برابر قدرتهای اقتصادی جهان ضربه پذیر نمایند . بهره سخن آن که بر اساس این رهیافت سوم ، فرآیند همگرایی ، توان با لقوه برای ایجاد منافع کلان برای کشورهای در حال توسعه را دارد ، اما وصول و تحقق این دستاوردهای بالقوه مستلزم مدیریت کارامد این فرآیند ـ چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی ـ جهت کاهش هزینه های سازگاری و اجتماعی سیاستهای معطوف به همگرایی منسجم تر در اقتصاد جهانی است .
آینده جهانی شدن
واقعا" آینده’ جهانی شدن چیست ؟ ما باید چگونه تصویری از چشم انداز فرآیند جهانی شدن ترسیم نماییم ؟ آیا ما به راستی شاهد شکل گیری جهانی یکپارچه و بدون مرز با ارزشهای مشترک خواهیم بود ؟ یا این که همچنان جهان در حاکمیت فرهنگها و ارزشهای متمایز سیر خواهد نمود ؟ تا کنون دیدگاه های متفاوتی پیرامون این مساله ارائه شده است که متاسفانه بخش عمده ای از آنها ناشی از عرق فرهنگی و تمدنی کسانی است که به بیان این گونه دیدگاه ها می پردازند . " هانتینگتون " در بدبینانه ترین تصویری که ـ البته از نظر تمدنهای مشرق زمین ـ از آینده ارائه می دهد ، جهان را عرصه نزاع و برخورد دو دسته از تمدنها ـ در یک سو آمریکای شمالی و اروپای غربی و در سوی دیگر کشورهای اسلامی و کنفوسیوس ضد دمکراتیک ـ در نظر می گیرند . با این حال " ادوارد سعید " بر خلاف دیدگاه هانتیگتون که معتقد به جنگ میان تمدنها می باشد ، بر این باور است که جنگ نه در میان تمدنها بلکه در درون آنهاست . ادوارد سعید به چند دلیل ادعای هشدار آمیز هانتیگتون را در خصوص برخورد تمدنها رد میکند : نخست آن که ما هنوز بر سر تعاریفی که از مفاهیم داریم ، دچار اختلاف نظرهای جدی هستیم . بنا به استدلال وی ، ما همان گونه که در جهان اسلام از یک حقیقت واحد که مورد تایید و قبول همگان باشد بی بهره ایم ، در جهان غرب هم ، در رابطه با این که اساسا" آمریکای واقعی چیست ؟ مشکل تعریف داریم . آیا منظور از آمریکا همان بخش نیم کره غربی متعلق به اصولگرایان مسیحی اخلاق گرا است . یا این که صرفا" معنای محدودی داشته و تنها شامل اجتماعات همجنس باز " سانفرانسیسکو" و " نیویورک" می باشد؟ به اعتقاد وی ، همین مسئله به خوبی در جوامع مسلمان نیز مشاهده می شود . بسیاری از این کشورها همچون عربستان ، مصر ، لیبی ، ایران ، الجزایر و ... تنها خود را یگانه مظهر جامعه اسلامی و یا اسلام اصیل میدانند .
دوم این که در درون هر یک از این تمدنها نغمه های جدیدی به گوش می رسد که عموما" حاکی از وجود یک شکاف رو به عمق میان دو نسل پیر و جوان بر سر حفظ یا تغییر ارزشهای حاکم و ایجاد تغییرات واقعی می باشد . سعید در ادامه ، چنین عنوان می کند که امروزه در جهان اسلام ، مساله اصلی ، تعیین مرز " دار الاسلام " و " دار الکفر" نیست بلکه ارائه تعریفی واحد از اسلام و چگونگی عرضه آن به جهانیان می باشد .
از سوی دیگر " جیمز روزه نا " معتقد است که ما در جهان کنونی شاهد دو گونه حرکت "تمرکز گرا" و " گریز از مرکز" می باشیم . در حالی که حرکت تمرکز گرا با تکیه بر فرآیند جهانی شدن ، قصد دارد تا با گشودن مرزهای ملی مجموعه ای از هنجارها ، عادات ، آداب و فعالیتهای مشترک مبتنی بر منافع همگانی را در جوامع مختلف پایه گزاری کند ؛ حرکت دیگری نیز در قالب " محلی گرایی " سعی دارد ، تا هویت و فرهنگ بومی خود را حفظ نموده و تعین بیشتری به منافع ملی کشور دهد . بنا به استدلال وی ، هر چند که ممکن است به ظاهر میان این دو جریان تناقض و تضادی جدی به چشم بخورد ، اما واقعیت این است که رابطه بین این دو حرکت رابطه ای علی و معلولی بوده هر گونه پیشرفت در فرآیند جهانی شدن ، موجبات توسعه فرآیند محلی کردن را فراهم می سازد . در حقیقت روزه نا هیچ گونه ناسازگاری میان جهانی شدن و محلی گرایی نمی بیند ، و دیدگاه " واهمگرایی" وی دقیقا" دال بر این موضوع است . بر این اساس ، وی واگرایی و محلی گرایی را نه تنها حرکتی در جهت اضمحلال فرآیند جهانی شدن نمی داند ، بلکه معتقد است که درنهایت به علت افزایش بیش از حد در میزان وابستگی متقابل ، محلی گرایی نیز در جهت انطباق با جهانی شدن سوق پیدا می کند . این دقیقا" همان چیزی است که "ویکی راندال " از آن به عنوان خاص ورزی در عین عام گرایی و عام ورزی در عین خاص گرایی یاد می کند . نکته ای که روزه نا بسیار روی آن تاکید دارد ، این است که جهانی شدن یک وضعیت گذار است ، نه یک وضعیت غایی . به عبارت دیگر جهانی شدن فی نفسه حاوی ارزشهای مشترک جهانی نیست ، بلکه این پدیده فرآیندی است که سعی دارد تا با ایجاد یکپارچگی جهانی زمینه ادغام جوامع در یکدیگر را فراهم سازد . بنابراین از نظر وی جهانی شدن در بدو امر فرآیندی از دگرگونیها و تغییرات است .
جهانی شدن و لباس
*** آیا روند جهانی شدن بر نوع لباس پوشیدن و انتخاب های مردم اثر گذار هست یا نه ، به طور خاص در ایران و فرهنگ ایرانی چه تاثیری داشته است ؟
یکی از مهمترین مقوله های که تحت تاثیر جهانی شدن قرار گرفته است پوشش لباس مردم و مد گرایی می باشد ، با اینکه این ، یک اثر ملموس و بصری ِ جهانی شدن می باشد ، در جامعه ایران مورد توجه چندانی قرار نگرفته است و جاهایی هم که گه گاه در مورد آن سخنی به میان آمده است به دلیل محدودیت هایی که در پوشش ایرانی با توجه دین و مذهب وجود دارد می باشد. حتی زمانی که بحث لباس ملی و مد در کمیسیون فرهنگی مجلس مطرح شد ، نه به دلیل توجه به روند جهانی شدن و اثر رسانه های غربی بر نوع پوشش بلکه به دلیل محدودیت های دینی و منافاتی که با آن داشته ، بوده است.
ابتدا باید چند مفهوم کلیدی که در این مقاله در مورد آن ها حرف زده شده است را تعریف کرد:
1. فرهنگ
همهی معناهای مختلف فرهنگ از واژهی لاتینی Cultivate ریشه میگیرند. خود این واژه هم معناهای متعددی دارد که کشت و زرع زمین و پرورش (زنبور عسل، ماهی، کرم ابریشم و …) از جملهی آنهاست .فرهنگ نه چنان یک شیوهی زندگی متمایزکنندهی انسان از حیوانات دیگر، بلکه یک شیوهی زندگی جمعیتی معین و متمایزکنندهی گروهها و اجتماعهای مختلف از یکدیگر است. (گل محمدی ، 2005 )بنابراین میتوانیم از فرهنگ یک جماعت، یک ملت، یک قبیله، یک گروه مذهبی و یا حتی یک قاره سخن بگوییم. از این منظر، هر فرد خاص محصول فرهنگی خاص است که در آن زندگی میکند و امروزه این زندگی تنها در بعد مکانی معنا نمی یابد بلکه بعد مجازی ای هم یافته است که به وسیله گسترش ارتباطات از طریق رسانه ها تقویت می شود. به عقیده گلنر[1][1][1] یک اجتماع بخشی از جمعیت یک نوع (انسان) است که هر چند با همنوعهای خود در خصوصیات منتقل شده به صورت ژنتیکی شریک هستند، اما به واسطهی برخی ویژگیهای اضافی از آن جمعیت گستردهتر متمایز میشوند.فرهنگ به شیوه زندگی اعضا یک جامعه معین - عادات و رسوم آنها ، همراه با کالاهای مادی که تولید می کنند- مربوط می شود ( گیدنز ، 56:1989 ) و با توجه به این تعریف لباس هم جزیی از آداب و رسوم می باشد و هم اینکه در بخش تولید کالای مادی جای می گیرد .
2. لباس
انسان های اولیه از برگ و پوست حیوانات و ..برای پوشاندن تن خود و همچنین حفاظت در برابر سرما و گرما استفاده می کردند . به مرور زمان از آنجایی که ذوق هنری و زیبایی شناسی انسان بر خیلی از اجزاء پیرامونی اش موثر بوده است پوشش و لباس نیز از این امر مبرا نبوده و نقش این زیبایی شناختی و هنر، تجلی گاهش لباسی شد که همیشه همراه انسان بود .
آب و هوا ، کار و پیشه و جنگ و تحولات اجتماعی از عوامل موثر در لباس بوده است ( مشیر پور 17:1345) . به غیر از این عناصر نقش مراسم سنتی و فرهنگی نظیر مناسک مذهبی ، جشن ها و سوگواری ها در نوع و شکل و حتی رنگ پوشاک نیز ، بی تاثیر نیست ( متین ،12:1383)
بشر در زندگی اجتماعی خود ، به منظور ایجاد ارتباط و رساندن پیام دلخواه از " نشانه " هایی استفاده می کند .یکی از مشهود ترین این نشانه ها پوشاک است که زبان خاص خود را دارد و از ابزار های کارآمد و موثر در پیشبرد هر گونه هویت سازی و هویت پردازی می باشد ( متین ،47:1383)
هویت به عنوان یک مفهوم ارتباطی که وسیله ای برای شناخت تشابه ها و تفاوت ها است ، به ریشه های زندگی و روش ها و منش ها که با آنها زندگی می کنیم گره خورده است (عاملی ،44:1383) لباس در این متن می شود نمود بصری از هویت فرد .
هر فرد با توجه به نوع بینش و تفکر خود پوششی را می پسندد ، سلیقه ها متفاوت است . به مرور زمان این امر بیشتر نمود یافت ، بدین معنا که هر صنف ، گروه و طبقه با توجه به بینش و تفکر برای خود تیپ خاصی پیدا کردند . لباس نمودی از فرهنگ فرد شد.
حالا دیگر هدف از پوشش لباس تنها حفاظت نیست بلکه به غیر از بعد زیبایی نشانگر شخصیت و هویت افراد هم می باشد و به نوعی می توان گفت طبقه اجتماعی ، قدرت و نفوذ افراد را با زبان فصیح و شیوا پوشاک می توان فهمید .
3. مد و مد گرایی
مد امری پویا و مبتکرانه است و معمولا سبکهایی را از فرهنگهای گوناگون وام میگیرد در گذشته این گونه بوده است که طبقات متمول مد را ایجاد می کرد و طبقات فرودست مد را تقلید می کرد.طبقات ثروتمند برای اینکه تفکیکی از طبقات فرودست داشته باشد دائم در حال تغییر و تحول مد بودند."به عقیده زیمل : مد هم میل به گرد هم آمدن و اجتماع با دیگران را ارضاء می کند و هم میل به جدایی و ممتاز بودن از دیگران را "( استوتزل،285:1354)
در نگاهی بدبینانه، اکنون در سطح جهان مد به گونه ای درآمده است که طبقات متمول جای خود را به کشورهای توسعه یافته داده اند و طبقات فرودست به کشورهای در حال توسعه.
ایران هم در این میان به عنوان کشوری درحال رشد، همان گونه که در عرصه های فرهنگی از کشورهای توسعه یافته تقلید می کند، در عرصه مد هم به تقلید از این کشورها می پردازد.
با توجه به تعاریف ارائه داده شده لباس جزئی از فرهنگ می باشد ، مدی که رواج می یابد می تواند نمودی از فرهنگ باشد حال خودی یا غیر خودی .
جهانی شدن ـ که جهانی شدن فرهنگی جزء اصلی و جداییناپذیر آن است ـ نوعی فرایند و تحول دیالکتیکی را سبب میشود. در این بین جایگاه کشورهای مختلف متفاوت است (گل محمدی ، 2005)، برخی فرهنگها به آسانی در برابر فرهنگ جهانی با فرهنگهای دیگر مستحیل میشوند. برخی دیگر موضعی سرسختانه و ستیزآمیز نسبت به فرهنگ مهاجم اتخاذ میکنند. شماری از فرهنگها به همزیستی مسالمتآمیز تن میدهند و تعدادی هم گفتوگو و تبادل فرهنگ را گریزناپذیر میدانند.
در برخی از کشور ها افراد دائما در حال قرض گرفتن و تقلید هستند ، نوع پوشش و لباس آنها را تنها شیوه غربی و به بیانی امریکایی شدن در بر گرفته است و برخی با وجود همه سختی هایی که فرهنگ کهن دارد به آن چسبیده و آن را رها نمی کنند .نوع خاص پوشش هایی که در قبایل وجود دارد با همه سختی و مشکل بودن هنوز پابند آن هستند . در این بین حالت میانه ای نیز وجود دارد که ترکیبی می باشد مثلا مدل و نوع آن را از یک فرهنگ دیگر می گیرند و با فرهنگ خود ترکیب می کنند . مثل ابریشم بافی های روسری های ایتالیایی که با زر بافی و نقش ترمه فرهنگ ایرانی ترکیب شده و مدل جدیدی را به وجود آورده است
عمق و تاریخ فرهنگ کشورها در به وجود آمدن انواع موضعگیری ها بی تاثیر نیست . البته تنها داشتن قدمت تاریخی و اجتماعی کافی نیست . فرهنگ هر اندازه هم که اصیل باشد اگر همراه با شناخت و خود آگاهی نباشد اهمیتی ندارد ." ارتباط اجتماعی منشاء فرهنگ است "( ساروخانی ،29:1382) در نتیجه ، رشد ارتباط اجتماعی برای تعالی و شکوفایی فرهنگ لازم است.
فرایند جهانی شدن ، از طریق یک شبکه ارتباطی جهان گستر و یک حوزه عمومی مجازی ناشی از آن ، فضا ها و امکان های جدیدی برای نقد تعریف رسمی از هویت ملی و باز تعریف آن و تقویت خود آگاهی هویتی بدیل فراهم می کند ( گل محمدی 80:1383) . حال اگر فرد در جریان این فرایند از یک طرف با عناصر فرهنگی و هویت خود کمتر مواجه شود و از سوی دیگر با سیلی از تعاریف جالب و بسیط فرهنگ دیگری مواجه شود ، خود آگاهی اش نسبت به فرهنگ خودی کم می شود و انتخاب دیگری نه به دلیل مقایسه بلکه به دلیل فزونی تعاریف است .
تهاجم فرهنگی و زیر پا گذاشتن هر آنچه قدیمی و مربوط به فرهنگ کهن می باشد محصول همین نداشتن خودآگاهی و شناخت است .
به طور خاص در ایران که از یک طرف دارای فرهنگی کهن و اصیل می باشد و از طرفی دیگر آگاهی نسبت به این فرهنگ کم می باشد باعث شده امروزه تنها یک نام از آن فرهنگی که همه آن را اصیل می دانند باقی بماند .
خانم پریدخت عابدی نژاد یکی از طراحان لباس در ایران در مورد همین موضوع می گوید:" طرحهای ما ابتکاری و بر اساس الگوهای سنتی ایرانی است اما مسئله اینجاست که نگاه ما به الگوهای سنتی، نگاهی غربی است.قومیتهای مختلفی در ایران زندگی می کنند و الگوهای پوششی بسیار متنوعی دارند، اما این الگوهای پوششی را ابتدا غربیها کشف کرده اند و این کشف آنها بود که توجه ما را جلب کرده است "
مثلا در بعد لباس ، پارچه هایی با بافت درشت از قدیم در ایران وجود داشته است( مثل کرباس ) ولی نسل جوان آن را نمی پسندد تا اینکه این نوع پارچه بافی در غرب رواج می یابد و در مرحله بعد که وارد ایران می شود توسط همین نسل جوان مورد توجه قرار می گیرد.
عنصر مهم در مد تبلیغ و همه گیر کردن آن است که رسانه های غربی در این زمینه خیلی موفق بوده اند و دوباره بحث بازمی گردد به ارتباطات ، سرعت و تکنولوژی هایی که استفاده می شود . هر قدر صاحبان صنایع ریز بینانه تر و غیر مستقیم به این موضوع نگاه کنند اثر بخشی آن بالا تر می رود .به نظر من رمز توجه جوانان به مد ها و طرح لباس های غربی به چند عامل اصلی باز می گردد:
1. مهمترین و اولین موضوع همان نحوه ارائه آن می باشد .وقتی لباسی تحت عنوان لباس ملی و اجباری مطرح می شود ، هر اندازه هم که منطبق با فرهنگ اصیل ایرانی باشد نوعی موضع گیری در پی دارد .
2. تبلیغ درون گروهی : علاوه بر رسانه ، دیدن و رواج یافتن دو عنصر متاثر از همدیگر هستند مد و طرح های لباس به طور مستقیم تبلیغ نمی شوند بلکه با دیدن بر تن دیگران است که رواج می یابند و این اثر گذاری زمانی که لباس بر تن یک شخص مهم ، ستاره و قهرمان باشد چندین برابر می شود .
3. بر چسب زنی : برای تمیز خود از دیگری ، در راستای خواست خود بیان گری و کمتر در راستای خود آگاه گری و نیز در پاسخ به تعلق داشتن به یک خرده فرهنگ و یا مجموعه ای از خرده فرهنگ ها به کار می رود .(کلارک ،2005) در اینجاست که دیگر لباسی که علامت NIKE دارد تنها به خاطر پوشش و کفیت خریداری نمی شود ، بلکه لباس می شود بیان و برچسب سبک زندگی نوع تفکر و اندیشه .
4. میزان دسترسی و قیمت : وقتی در جهان امروز که اقتصاد جهانی شکل گرفته ، افراد خیلی راحت به مدل های غربی دسترسی دارند که از کیفیت بالایی هم بر خوردار می باشند دلیلی ندارد که به مدل های ایرانی که قیمت های هنگفت و میزان دسترسی پایین هم دارند روی بیاورند .
نکته جالب این است محصولات با کفیت بالای ایرانی نیز نام هایی خارجی استفاده می کنند: پوشاک السیمن (LC MAN)[2][2][2] از جمله این تولیدیهاست.
امروزه با به وجود آمدن شرکت های چند ملیتی و دست یابی به تکنولوژی های پیشرفته روز محصولاتی تولید و در سطح جهان توزیع می شوند که دسترسی را بر همگان آسوده کرده اند . مثلا جین یکی از این بزرگترین تولید کنند گان می باشد .
سیال و متغیر بودن فرهنگ دال بر این است که فرهنگها ساخته میشوند. به بیان دیگر فرهنگها به واسطهی قرض گرفتن، ترکیب، بازکشف و باز تفسیر کردن در جریان کنشها و اندرکنشهای افراد و گروهها ساخته میشوند.
فرهنگ پذیری ، پدیده ای مهم در جامعه مدرن است . وقتی فرهنگ ها در هم آمیخته می شوند مردم برخی از ویژگی های فرهنگی را از فرهنگ غیر و برخی را از فرهنگ خودشان کسب می کنند اگر اثرات فرهنگ ها متناقض باشد برخی از فعل و انفعالات ، فشار روانی ایجاد می کند (هری.س،117:1383) یکی از عناصر که بر مدل های لباس و نحوه پوشش مردم ایران خیلی موثر است . دین و اجباری بودن برخی از محدودیت های پوشش است . که همین به نوعی بر جهانی – محلی شدن مدل ها اثر بخش بوده و همچنین تنوع و خلاقیت خاصی را ه به وجود آورده است .
فشار دولت و حکومت بر نحوه پوشش به خصوص در مورد خانم ها باعث شده مدل های غربی تحت لوای خاصی تجلی پیدا کنند . فرد مد جدید را از فرهنگ غربی می گیرد و با وجود تناقضاتی که در فرهنگ و مذهب ایرانی و اسلامی وجود دارد تغییراتی در آن ایجاد می کند تا هم فشار روانی را کاهش دهد و هم از این مد استفاده کند .
فرهنگ مدام در حال تغییر است و فرهنگی دوام می آورد که کا رآمد باشد به طوری که با مرور زمان و نا کارآمدی آن سنت ها شکسته می شوند و نوعی دیگر بروز می کنند . البته با همه کارآمدی این نکته به خصوص در مورد لباس نباید فراموش کرد که انسان موجودی تنوع طلب است و همیشه در جستجوی تازه ها می باشد .
جان تاملینسون عناصر اصلی جهانی شدن را بر بستری قرار می دهد که آن را " سیاق فرهنگی " می نامد . به گفته وی " جهانی شدن شبکه ای به سرعت گسترش یابنده و همیشه متراکم شونده از پیوند های متقابل و وابستگی های متقابل است که وجه مشخصه ی زندگی اجتماعی مدرن به شمار می رود." در این دیدگاه فرهنگ را مجموعه راه هایی می داند که در آنها مردم به طور فردی و جمعی از طریق ارتباط با یکدیگر ، به زندگی خود معنا بخشند . با وجود رسانه ها روند این ارتباطات سرعت می یابد .
نکته مهم این است که در جریان این ارتباط متقابل آنکه قدرت بیشتری داشته باشد پیروز است و مباحت امپریالیسم و به ویژه امپریالیسم فرهنگی در این جا مطرح می شود . ولی از دهه هفتاد به بعد با تغییرات تکنولوژیک و ارتباطاتی ، دنیا به سمت تکثر و فزونی رسانه ها در حال حرکت است و راه های آگاهی ، شناخت و بازتولید فرهنگی زیاد شده است به گونه ای که نوعی وارونگی امپریالیسم [3][3][3] در حال شکل گیری است . و در نگاهی خوشبینانه در آینده تعامل فرهنگی جایگزین سلطه فرهنگی خواهد شد .
با مطالعه تاریخ لباس در جهان به وضوح می توان درک کرد هر کجا که تقابل فرهنگی روی داده است در پی آن تغییراتی در لباس و پوشش هم به وجود آمده است . البته این تغییرات در کشوری که ضعیف تر بوده بیشتر نمود یافته است .زمانی که اعراب مسلمان تمامی خاورمیانه و شرق اروپا و شمال افریقا را تسخیر کردند ، زمانی که روم دنیا را تسخیر کرد و یا زمانی که قدرت در دست فرانسه بود که مدل های فرانسوی رواج زیادی یافت . پس از جنگ جهانی دوم لباس های امریکایی .(کاکس و دیگران ،1888)و در دنیای امروز هم این روند ادامه دارد ولی نه از طریق تسخیر و جنگ و به طور مستقیم سلطه یافتن بلکه ، رشد فناوریهای رسانهای موجب شده است امواج رسانهای مرزهای متعارف جغرافیایی و فرهنگی را درنوردند و مخاطبان سراسر جهان را همواره در معرض پیامهای فرهنگی متعارض قرار دهند. ( شاه محمدی ) از طریق جنگ رسانه ای و توسعه ارتباطات . کسی پیروز است که خود را بیشتر بازنمایی کند و آنکه در این عرصه ضعیف است به مرور زمان از یاد می رود .وقتی در گذشته فقط مراکز شهر ها هستند که پذیرنده فرهنگ هجوم و سلطه اند . به گونه ای که حتی در حومه شهر ها اغلب سنت ها محفوظ می ماند (میر غفوری ، 171:1373) امروزه با گسترش ارتباط دیگر جغرافیا و مکان از لحاظ مسافت عامل عدم تغییر نیست .دور ترین نقاط هم می تواند از ایت روند تاثیر بپذیرد .
در دنیای امروز که ارتباطات تا این حد گسترش یافته است ، نمی توان از رواج مدل های غربی در جامعه خودداری کرد - البته نفس این عمل یعنی خودداری کردن اشتباه می باشد – به شرطی که این انتخاب توام با مقایسه باشد . یعنی افراد ابتدا به سنت ها و روش های خود آگاه باشند و بعد در مقام مقایسه ، فرهنگ و لباسی را برتر بدانند . به عبارتی هویت و فرهنگ و آداب و رسوم خود( ایرانی ) نیز در این بریکولاژ[4][4][4] فرهنگی جایگاهی داشته باشد .یک بریکولاژ دائمی فرهنگی در اثر زیاد شدن ارتباطات فیزیکی و الکترونیکی به وجود آمده است (کوثری 143:1383)
به نظر نویسنده مقاله به غیر از تبلیغ خوب و دسترسی آسان به مدل های غربی ، ندادن تعریف روشن و شفاف از فرهنگ و زیبایی طرح های لباس های ایرانی از یک طرف و به روز نکردن و استفاده طرح های سنتی در مد های روز از سوی دیگر در انتخاب و رجحان دادن مدل های غربی موثر است.
البته این نکته را نیز نباید فراموش کرد دنیا به سمت سهل انگاری و آسودگی در حال حرکت است و چیزی باقی می ماند که آسان تر و راحت تر باشد . به معنا دیگر یعنی بشر یه سویی سوق می یابد که از لحاظ عقلی ، راحتی را در آن ببیند .
در انتها می توان نتیجه گرفت ورود مدل های جدید به جامعه اشتباه نیست به شرطی که آگاهانه و کنترل شده باشد و از سوی دیگر موجبات فراموشی کامل فرهنگ کهن پوشش و لباس ایرانی را فراهم نکند .
می توان با گرفتن مدل ها ترکیب و استفاده از سبک و طرح قدیمی طرحی نو زد.
همانطور که کشور های توسعه یافته در جهت بازتولید فرهنگ پوشش و لباس خود گام بر می دارند و حتی گاه با جستجو در فرهنگ های جهان سوم و یافتن مدل های ناب و زیبا آن ها را با نام خود باز تولید می کنند و به همان جوامع تحویل می دهند ، جای کار دارد که ایران خود به تحقیقی عظیم دست بزند و با تولید انبوه و دوباره ، هم نیاز جامعه خود را تامین کند و هم در جهت توسعه آن به کشور های غربی گام بردارد و در این روند جهانی شدن ، رشد رسانه ها و ارتباطات از عرصه رقابت عقب نماند.
منابع :
- استوتزل ، ژان (1354.)روان شناسی اجتماعی، ترجمه دکتر علی محمد کاردان ، تهران : دانشگاه تهران
- ساروخانی ، باقر ( 1382) جامعه شناسی ارتباطات ، تهران : انتشارات اطلاعات
- شاه محمدی ،عبدالرضا، فصلنامه پژوهش و سنجش، سال11،اقتباس از: سایت باشگاه اندیشه
- شریعت پناهی ف سید حسام الدین (1372) اروپائیان و لباس ایرانیان ، تهران : نشر قومس
- عاملی ، سعید رضا (1383) دو جهانی شدن ها و آینده هویت های هم زمان ، هویت ملی و جهانی شدن، تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی
- کاکس، ویل . ترنر ، روت ( 1888) تاریخ لباس ، ترجمه شیرین بزرگمهر ، چاپ سوم ، تهران : نشر توس
- کلارک،لین اسکافیلد(2005) ظهور برچسب ِ شیوه زندگی دینی ؛مجلات مد ،مهمانی های بهانگرا ،موسیقی مردم پسند مسلمانان ، همایش دین و رسانه
- کوثری ، مسعود (1383) جهانی شدن ، هویت و بریکولاژ فرهنگی ، هویت ملی و جهانی شدن ، تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی
- گل محمدی ، احمد ( 1383)گفتمان های هویت ساز در عصر جهانی شدن ، هویت ملی و جهانی شدن ، تهران : موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی
- گل محمدی ، احمد (2005) فرهنگی شدن جهان ، http://ayandehnegar.org
- گیدنز، آنتونی (1989) جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری ، چاپ سیزدهم ،تهران :نشر نی
- متین ، پیمان (1383)پوشاک هویت قومی و ملی ،مطالعات ملی،شماره3
- متین ، پیمان ( 1383) پوشاک ایرانیان – از ایران چه می دانم ؟ ، تهران : دفتر پژوهش های فرهنگی تهران
- مشیر پور ، میر محمد (1345) تاریخ تحول لباس در ایران از آغاز تا اسلام ، انتشارات زوار و پسران، مشهد
- هری .س . تری یاندیس (1383) فرهنگ و رفتار اجتماعی ، ترجمه نصرت فتی ،تهران : نشر رسانش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
بیان مسئله ............................................................................................................... 2
اهمیت موضوع ........................................................................................................ 7
ضرورت تحقیق ...................................................................................................... 8
اهمیت تحقیق ........................................................................................................... 8
تحدید موضوع ........................................................................................................ 9
تعاریف مفاهیم ....................................................................................................... 10
فصل دوم : ادبیات تحقیق
پیشینه ی پژوهش ................................................................................................. 12
مباحث نظری .......................................................................................................... 16
مد پدیده ای اجتماعی ............................................................................................ 25
جامعه پذیری ......................................................................................................... 29
فرهنگ پذیری ......................................................................................................... 30
خانواده و ساختار آن ........................................................................................... 32
ارزش های اجتماعی .............................................................................................. 34
معیارهای ارزیابی ارزش ها ................................................................................. 35
منبع ارزش ها ........................................................................................................ 35
ارزش ها و الگوهای رفتاری ................................................................................. 36
تعارض ارز شها .................................................................................................... 37
تقسیم بندی ارزش ها ............................................................................................ 39
فرضیه های پژوهش ............................................................................................. 40
تعریف متغیر ها ..................................................................................................... 42
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
مقدمه ...................................................................................................................... 45
روش تحقیق .......................................................................................................... 45
جامعه آماری و نمونه آماری ............................................................................... 47
ابزار جمع آوری اطلاعات...................................................................................... 49
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات
مقدمه ...................................................................................................................... 52
تحلیل آمار توصیفی .............................................................................................. 53
تحلیل آمار استنباطی ............................................................................................. 54
اندازه گیری متغیرهای مستقل .............................................................................. 56
آزمون فرضیه ها ................................................................................................... 51
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
مقدمه ...................................................................................................................... 67
نتایج ....................................................................................................................... 68
فرضیه 1.................................................................................................................. 69
فرضیه 2 ................................................................................................................ 70
فرضیه 3 ................................................................................................................ 71
فرضیه 4 ................................................................................................................ 71
پیشنهادات .............................................................................................................. 72
مدل شماتیک تحقیق ............................................................................................... 74
منابع فارسی ........................................................................................................... 75
منابع لاتین .............................................................................................................. 78
ضمائم .................................................................................................................... 79
پایان نامه بررسی جهانی بودن تربیت با استفاده از آموزه های اسلام
مقدمه
انسان به دلیل امتیازات خاص خود نسبت به سایر جانداران از برتری خاصی برخوردار بوده، همچنین از توانایی های غیر قابل وصفی برخوردار است که برخی از آنها ذاتی و تعدادی اکتسابی اند.
انسان با کمک عوامل تربیت به شکوفایی استعدادهای بالقوه خود و جهت دهی مناسب به آنها می تواند به سرمایه ای بی بدیل تبدیل شده زندگی پر از رونق، امید، نشاط، پویایی و توأم با سازندگی را برای خود و دیگران به طرزی شایسته بوجود آورد. (امیرحسینی،5،1383)
در اصطلاحات علمی و تربیتی شاکله انسان یعنی ساختار، قالب، حالات و حرکات و آنچه عادت اوست .این حالات و عادات در فرد به صورت یک مرکب و یک ترکیب وجود دارد. مجموعه این حالات و حرکات ،ساختاری برای افراد می سازد که به واسطه آن از یکدیگر باز شناخته می شوند.
«قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلَى شَاکِلَتِهِ (اسراء/84) تو به خلق بگو هر کس بر حسب ذات و طبیعت خود عملی انجام خواهد داد .
فهرست
فصل اول ۱
کلیات طرح ۱
۱-۱مقدمه ۲
۱-۲بیان مسأله ۴
۱-۳ اهداف تحقیق ۹
۱-۴ ضرورت و اهمیت تحقیق ۱۰
۱-۵ سؤالات پژوهش ۱۱
فصل دوم ۱۲
مطالعات نظری ۱۲
۲-۱ مبانی نظری تحقیق ۱۳
بررسی مفهومی ۱۳
الف- تربیت ۱۳
تربیت از دیدگاه فلاسفه و علمای اخلاق ۱۳
تربیت از نظر روانشناسان ۱۴
تربیت ازنظرجامعه شناسان ۱۴
تربیت از نظر دیگر دانشمندان (رشته های دیگر علوم) ۱۴
تربیت از دیدگاه اسلام ۱۵
ب-تربیت اسلامی ۱۶
ج- اسلام ۱۹
معنا و مفهوم اسلام با توجه به آیات قران ۲۰
مشخصات اسلام ۲۳
د- انسان ۳۱
ارزش های انسان ۳۳
ضد ارزش ها ۳۷
میدان آزادی و ارادة انسان ۳۸
طغیان انسان علیه محدودیت ها ۳۹
ه- تربیت جهانی ۴۰
۲-۲ پیشینه تحقیق ۴۰
۲-۲-۱ کتاب های تربیتی: ۴۱
۲-۲-۱-۱ تعلیم و تربیت اسلامی، علی شریعتمداری، سال ۴۱
۲-۲-۱-۲ نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، خسرو باقری، ۱۳۸۲ ۴۲
۲-۲-۱-۳ روش تربیتی اسلامی، محمد قطب، ۱۳۵۲ ۴۳
۲-۲-۱-۴ تعلیم وتربیت دراسلام ،مرتضی مطهری،۱۳۷۴ ۴۴
۲-۲-۲-۱ اسلام و تربیت جهانگرا، زهرا سائوبه،۱۳۸۱ ۴۷
۲-۲-۲-۲ ثمره تعلیم و تربیت در قران کریم، ۴۹
فصل سوم ۵۲
روش شناسی تحقیق ۵۲
۳-۱ طرح تحقیق ۵۳
۳-۲ روش تحقیق ۵۳
۳-۳ جامعه و نمونه آماری ۵۳
۳-۴ ابزار اندازه گیری ۵۴
۳-۵ روش انجام تحقیق ۵۴
فصل چهارم ۵۶
تجزیه وتحلیل یافته های تحقیق ۵۶
مقدمه ۵۷
۴-۱ فردی ۵۷
۴-۱-۱ جسم ۵۷
یک دستور مهم بهداشتی ۵۹
غذای حرام و فلسفة آن ۶۰
ضرر به خویشتن ۶۳
پاکیزگی ۶۳
مسواک زدن ۶۴
عطر ۶۵
ورزش ۶۵
۴-۱-۲ روان ۶۶
ویژگیهای روح در قرآن مجید ۶۶
اراده ۶۷
تغییرات هنگام سختیها ۶۸
الهامات ووحی ۶۸
۴-۱-۳ ذهن ۷۰
افعال عقل ۷۰
ارزش خرد در میزان قران ۷۲
مقام عقل در روایات اسلامی ۷۶
۴-۱-۴ بعد عاطفی ۷۷
محبت ۷۷
ملاک ها و ضوابط محبت ۷۸
دین و محبت ۷۹
سفارش به محبت در روایات اسلامی ۷۹
۴-۱-۵ جنبه های عالی رشد ۸۰
۴-۱-۵-۱ زیبا دوستی ۸۰
۴-۱-۵-۲ حقیقت جویی ۸۲
۴-۲ اجتماعی ۸۳
۴-۲-۱ خانواده ۸۳
تأکید بر ازدواج در اسلام ۸۳
۴-۲-۲ نیکی به پدر و مادر ۸۵
روایات ۸۹
۴-۲-۳ احسان و تفقد و رسیدگی به همه مردم ۹۱
۴-۲-۴ حسن خلق ۹۶
خوش رویی، خوش خویی ۹۷
خوشرویی در مواجهه با افراد ۱۰۰
خوشگویی ۱۰۳
۴-۲-۵ صبر ۱۰۵
۴-۲-۶ فرو بردن خشم ۱۱۰
۴-۲-۷ آداب عمومی یا آداب معاشرت ۱۱۳
۴-۲-۷-۱- آداب ورود به خانه ها؛ ۱۱۳
۴-۲-۷-۲- سلام ؛ ۱۱۷
سلام و تحیت در روایات ۱۱۹
۴-۲-۷-۳- آداب مجالس ۱۲۰
۴-۲-۷-۴- راه رفتن با تواضع ۱۲۱
۴-۲-۸ حیات اجتماعی وروابط انسانهاذیل عدالت ۱۲۳
عدالت یک رکن مهم اسلام ۱۳۳
۴-۲-۹ ادای حقوق دیگران ۱۳۴
۴-۲-۹-۱ امانتداری ۱۳۴
۴-۲-۹-۲ وفای به عهد ۱۳۷
وفای به عهد در روایات اسلامی ۱۳۸
۴-۲-۱۰- نظارت اجتماعی ۱۳۹
آیا امر به معروف موجب سلب آزادی است؟ ۱۴۷
امر به معروف و نهی از منکر از خشونت جداست. ۱۴۸
۴-۲-۱۱ احترام به حقوق بشر ۱۴۹
۴-۲-۱۲ امنیت کامل و همه جانبه اجتماعی ۱۵۸
جمع بندی نکات با توجه به روایات ۱۶۱
۴-۳ فرهنگی ۱۶۴
۴-۳-۱ علوم و اهمیت آن ۱۶۴
اهمیت علم، منحصر به علوم دینی نیست ۱۶۹
فراگیری علوم مفید در روایات اسلامی ۱۷۲
مقام علماء و جایگاه معلم ۱۷۶
۴-۳-۲ افکار ۱۷۹
عدم تکیه بر اخبار غیر موثق یا اخبار فاسقان ۱۸۲
مذمت تقلید کورکورانه در تربیت اسلام ۱۸۲
۴-۳-۳ منطق آزاداندیشی اسلام ۱۸۴
۴-۳-۴ برخورد منطقی با همه مخالفان ۱۸۶
۴-۳-۵ هنر و ادبیات ۱۸۸
شعر و شاعری در اسلام ۱۸۹
موسیقی ۱۸۹
فلسفه تحریم غنا ۱۹۰
۴-۳-۶ داستان ۱۹۱
نقش داستان در زندگی انسانها ۱۹۱
۴-۳-۷ سنن و مناسک ۱۹۴
فلسفه و اسرار عمیق حج ۱۹۵
۱- بعد اخلاقی حج ۱۹۵
۲- بعد سیاسی حج ۱۹۶
۳- بعد فرهنگی حج ۱۹۷
۴- بعد اقتصادی حج ۱۹۸
۴-۳-۸ کار ۱۹۹
کار از دیدگاه بزرگان ۱۹۹
اسباب و سرچشمه های روزی ۲۰۰
اگر روزی هر فرد مقسوم است آیا به کار و تلاش نیازی هست؟ ۲۰۱
۴-۴ اقتصادی ۲۰۲
۴-۴-۱ معامله و مبادله وشرایط آن ۲۰۲
تنظیم اسناد تجاری ۲۰۲
۴-۴-۲ مالکیت در اسلام ۲۰۸
۴-۴-۳ اسراف ۲۰۹
۴-۴-۴ اقتار ۲۱۱
۴-۴-۶ انفاق ۲۱۳
انفاق یکی از طرق حل مشکل فاصلة طبقاتی ۲۱۳
موارد مصرف انفاق ۲۱۷
ذکریک نمونه متعالی انفاق درقرآن ۲۱۸
۴-۴-۷ پرهیز از ربا، رشوه، کمفروشی ۲۱۹
انواع ربا ۲۱۹
ربا یکی از علل فاصله طبقاتی کشورهای ثروتمند و فقیر ۲۲۱
رشوه ۲۲۲
کم فروشی ۲۲۵
۴-۴-۸جمع آوری مال ۲۲۸
نخست اینکه: «وسیله» باشد و نه «هدف» ۲۲۸
۴-۴-۹ مال یتیم ۲۲۹
سفارش دیگر قرآن در مورد اموال ایتام ۲۳۱
۴-۵ سیاسی ۲۳۲
۴-۵-۱ حکومت ۲۳۲
ضرورت حکومت برای مردم ۲۳۲
اهداف حکومت اسلامی ۲۳۶
۴-۵-۲ صلح ۲۳۸
۴-۵-۳ روابط بین المللی ۲۴۶
رفتار مسلمین با غیر مسلمانان ۲۵۳
۴-۵-۴ آداب جهاد ۲۵۴
انواع جهاد ۲۵۷
۱- جهادابتدائی ؛ ۲۵۷
۲- جهاد برای خاموش کردن آتش فتنه؛ ۲۵۸
۳- جهاد برای حمایت از مظلومان؛ ۲۵۹
نیروهای دفاعی ۲۶۰
۴-۵-۵ اسیران جنگی ۲۶۵
روایات اسلامی دربارة اسیران ۲۶۶
۴-۵-۶ انتظار ۲۶۸
نخستین فلسفه- تربیت و خودسازی فردی ۲۶۹
فلسفه دوم- خودیاری های اجتماعی ۲۷۰
فلسفه سوم- منتظران راستین در فساد محیط حل نمی شوند ۲۷۱
۴-۵-۷ آزادی ۲۷۲
آزادی عقیده ۲۷۶
۴-۵-۸ وحدت سیاسی ۲۷۹
اعتراف مورخان و دانشمندان ۲۸۱
۴-۵-۹ مشورت ۲۸۳
شرایط مشاورین ۲۸۷
وظیفه مشاور ۲۸۸
۴-۶ معنوی ۲۸۹
۴-۶-۱ اثباب وجود خدا ۲۸۹
۱- برهان نظم ۲۸۹
۲- برهان حرکت ۲۹۰
۳- برهان وجوب و امکان ۲۹۱
۴- برهان علت و معلول ۲۹۲
۵- برهان صدیقین ۲۹۳
شواهد زنده فطری بودن خداشناسی ۲۹۳
دلایل توحید ۲۹۷
۴-۶-۲ رابطه خداباانسان ۲۹۸
۴-۶-۲-۱ رازقیت ۲۹۸
شگفتی در جهان ارزاق ۳۰۲
اگر روزی همه تضمین شده پس چرا گروهی گرسنه اند؟ ۳۰۴
روزی و عوامل تنگی و وسعت در روایات اسلامی ۳۰۵
۴-۶-۲-۲ خالقیت ۳۰۶
عالم اسرارآمیز جنین جلوه ای از خالقیت ۳۰۷
۴-۶-۲-۳ احیاء و اماته ۳۱۰
سایر آیات ۳۱۳
۴-۶-۲-۴ کرامت به انسان ۳۱۳
۴-۶-۳ رابطه انسان با خدا ۳۱۵
۴-۶-۳-۱ تسلیم ۳۱۵
۴-۶-۳-۲ عبادت ۳۱۵
۴-۶-۳-۳ اطاعت ۳۱۶
۴-۶-۳-۴ توکل ۳۱۷
۴-۶-۳-۵ اخلاص ۳۱۷
۴-۶-۳-۶ استعانت ۳۱۸
۴-۶-۳-۷ تشکر ۳۱۸
فصل پنجم ۳۲۰
نتیجه گیری و پیشنهادها ۳۲۰
۵-۱ خلاصه رساله ۳۲۱
۵-۲ پاسخ به پرسشهای تحقیق ۳۲۵
۵-۳ نتیجه گیری ۳۲۵
۵-۴ پیشنهادها ۳۲۶
فهرست منابع وماخذ ۳۲۸
چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه ، اهداف ، روشهای اجرا و نتایج به دست آمده ):
انسان به دلیل امتیازات خاص خود نسبت به سایر جانداران از برتری ها و توانایی های ویژه ای برخوردار است. اسلام به عنوان یک دین کامل تربیتی برای انسان ارزش های زیادی قائل بوده داعیهدار تربیت فراگیر همه انسان ها ورای معیارهای نژاد، قبیله، رنگ، خانواده و ... آن هم به بهترین وجه میباشد؛ به طوری که در ضمن توجه به رشد همه ابعاد وجودی به موازنه هماهنگ آنها با یکدیگر نیز می پردازد.
این تحقیق به دنبال آن بوده که موضوع تربیت جهانی انسان از منظر اسلام را مورد بررسی قرا دهد. مطالب مورد نظر در 5 فصل تنظیم گردیده است.
طرح تحقیق از نوع تحقیقات نظری است و جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه متون اسلامی همچون قران کریم، نهج البلاغه، تفاسیر قران، کتب معتبر حدیث، سایت های اینترنتی، CD ها و مقالات مربوطه تشکیل می دهد.
با جستجو در متن آموزه های دینی، مفاهیمی را که دلالت بر امر جهانی بودن تربیت داشته اند استخراج نموده است. سپس مفاهیم مورد نظر را با توجه به ابعاد وجودی انسان به مقولات فردی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و معنوی تقسیم بندی کرده و هر بعد نیز تحت عناوین جزئی تر مورد بحث قرار گرفته است.
در پایان با توجه به مطالب مطرح شده در متن تحقیق به سؤالات پاسخ داده و پیشنهادهایی برای کیفیت بخشی به امر تربیت همه جانبه افراد مطرح گردیده است
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
فصل اول : کلیات طرح
1-1 مقدمه ..................................... 2
1-2 بیان مسئله ................................ 4
1-3 اهداف تحقیق ............................... 9
1-4 ضرورت و اهمیت تحقیق ....................... 10
1-5 سوالات پژوهش ............................... 11
فصل دوم :مطالعات نظری
2-1 مبانی نظری تحقیق .......................... 13
بررسی مفهومی .................................. 13
الف- تربیت .................................... 13
- تربیت از دیدگاه فلاسفه و علمای اخلاق .......... 14
- تربیت از نظر روانشناسان ..................... 14
- تربیت از نظر جامعه شناسان ................... 14
- تربیت از نظر دیگر دانشمندان ................. 15
- تربیت از دیدگاه اسلام ........................ 15
ب- تربیت اسلامی ................................ 16
ج- اسلام ....................................... 19
د- انسان ...................................... 32
- ارزش های انسان ........................... 34
- ضد ارزش ها ............................... 37
- میدان آزادی و ارادۀ انسان ................ 38
ه- تربیت جهانی ................................ 40
2-2 پیشینه تحقیق............................... 40
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
3-1 طرح تحقیق ................................. 53
3-2 روش تحقیق ................................. 53
3-3 جامعه و نمونه آماری ....................... 53
3-4 ابزار اندازه گیری ......................... 54
3-5 روش انجام تحقیق ........................... 54
3-6 محدودیتهای تحقیق .......................... 55
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
مقدمه ......................................... 58
4-1 فردی ...................................... 59
4-1-1 جسم ..................................... 59
- یک دستور مهم بهداشتی ..................... 61
- غذای حرام و فلسفۀ آن ..................... 62
- ضرر به خویشتن............................. 65
- پاکیزگی................................... 65
- مسواک زدن ................................ 66
- عطر ...................................... 66
- ورزش ..................................... 67
4-1-2 روان .................................... 68
- اراده .................................... 69
- تغییرات هنگام سختی ها .................... 69
- الهامات و وحی ............................ 70
4-3-1 ذهن ..................................... 71
- افعال عقل ................................ 72
- ارزش خرد در میزان قرآن ................... 73
- مقام عقل در روایات اسلام................... 77
4-1-4 بعد عاطفی ............................... 79
- محبت ........................................ 79
- ملاک ها و ضوابط محبت ......................... 80
- دین و محبت .................................. 81
- سفارش به محبت در روایات اسلامی ............... 81
4-1-5 جنبه های عالی رشد ....................... 82
- زیبادوستی ................................ 82
- حقیقت جوی ................................ 84
4-2 اجتماعی ................................... 85
4-2-1 خانواده ................................. 85
- تاکید بر ازدواج در اسلام .................. 85
4-2-2 نیکی به پدر و مادر ...................... 87
4-2-3 احسان و تفقد و رسیدگی به همۀ مردم ....... 92
4-2-4 حسن خلق ................................. 98
- خوش رویی ،خوش خویی........................ 98
- خوشگویی................................... 104
4-2-5 صبر ..................................... 106
4-2-6 فرو بودن خشم............................. 111
4-2-7 آداب عمومی یا آداب معاشرت ............... 114
4-2-7-1 آداب ورود به خانه ها .................. 114
4-2-7-2 سلام ................................... 118
4-2-7-3 آداب مجالس ............................ 121
4-2-7-4 راه رفتن با تواضع ..................... 122
4-2-8 حیات اجتماعی و روابط انسان ها ذیل عدالت . 124
4-2-9 ادای حقوق دیگران ........................ 135
4-2-9-1 امانت داری ............................ 135
4-2-9-2 وفای به عهد ........................... 138
4-2-10 نظارت اجتماعی........................... 140
4-2-11 احترام به حقوق بشر...................... 150
4-2-12 امنیت کامل و همه جانبه اجتماعی ......... 159
4-3 فرهنگی .................................... 166
4-3-1 علوم و اهمیت آن ......................... 166
- اهمیت علم ،منحصر به علوم دینی نیست ....... 170
- مقام علما و جایگاه معلم .................. 177
- ادب شاگرد واستاد.......................... 178
4-3-2 افکار ................................... 180
- عدم تکیه بر اخبار غیرموثق یا اخبار فاسقان. 183
- مذمت تقلید کورکورانه در تربیت اسلام ....... 183
4-3-3 منطق آزاد اندیشی اسلام ................... 185
4-3-4 برخورد منطقی با همه مخالفان ............. 187
4-3-5 هنر و ادبیات ............................ 189
- شعر و شاعری در اسلام ...................... 189
- موسیقی ................................... 190
4-3-6 داستان .................................. 181
4-3-7 سنن و مناسک ............................. 194
4-3-8 کار ..................................... 199
4-4- اقتصادی .................................. 203
4-4-1 معامله و مبادله و شرایط آن .............. 203
- تنظیم اسناد تجاری ........................ 203
- بستگی سلامت اجتماع به سلامت اقتصاد ......... 208
4-4-2 مالکیت در اسلام .......................... 209
4-4-3 اسراف ................................... 210
4-4-4 اقتار.................................... 212
4-4-5 اتراف.................................... 213
4-4-6 انفاق ................................... 214
4-4-7 پرهیز از ربا ،رشوه ، کم فروشی .......... 220
4-4-8 جمع آوری مال ............................ 229
4-4-9 مال یتیم................................. 230
4-5 سیاسی ..................................... 234
4-5-1 حکومت ................................... 234
4-5-2 صلح ..................................... 240
4-5-3 روابط بین الملل.......................... 248
4-5-4 آداب جهاد................................ 256
4-5-5 اسیران جنگی ............................. 267
4-5-6 انتظار .................................. 270
4-5-7 آزادی ................................... 274
4-5-8 وحدت سیاسی .............................. 281
4-5-9 مشورت ................................... 285
4-6 معنوی ..................................... 291
4-6-1 اثبات وجود خدا........................... 291
- برهان نظم ................................ 291
- برهان حرکت ............................... 292
- برهان وجوب و امکان........................ 293
- برهان علت و معلول......................... 294
- برهان صدیقین ............................. 294
4-6-2 رابطه خدا با انسان ...................... 299
4-6-2-1 رازقیت ................................ 299
4-6-2-2 خالقیت ................................ 307
4-6-2-3 احیاء و اماته ......................... 310
4-6-2-4 کرامت به انسان ........................ 313
4-6-3 رابطه انسان با خدا ...................... 315
4-6-3-1 تسلیم ................................. 315
4-6-3-2 عبادت ................................. 315
4-6-3-3 اطاعت ................................. 317
4-6-3-4 توکل .................................. 317
4-6-3-5 اخلاص .................................. 317
4-6-3-6 استعانت ............................... 318
4-6-3-7 تشکر .................................. 319
فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1 خلاصه رساله ................................ 322
5-2 پاسخ پرسش های تحقیق ....................... 326
5-3 نتیجه گیری................................. 327
5-4 پیشنهادها.................................. 327
فهرست منابع و مآخذ............................. 329