مقاله بررسی تاثیر خاطره گویی گروهی بر میزان افسردگی زنان سالمند
مقدمه:
از آن جا که هر پژوهشی برخاسته از نظریه یا موقعیتی ویژه است که بنیاد پرسش و تلاش برای پاسخ گویی به آن را فراهم می آورد، در فصل حاضر نخست به چهارچوب نظری پژوهش پرداخته می شود و سپس، اهمیت و ضرورت پرسش و هدفهای پژوهش بازگو می شود.
موضوع پژوهش:
عنوان پژوهش: بررسی تاثیر خاطره گویی گروهی بر میزان افسردگی زنان سالمند
بیان مسأله
از میان نظریه های رشد، معروفترین آن ها با جنبه های تحولی سالمندی، نظریه اریکسون است. بر اساس این نظریه، تطابق فرد با محیط در طی مرحله های هشت گانه ای از زاد تا نرگ صورت می گیرد. هر یکی از این مرحله ها همراه با یک بحران است که در تکامل فرد تأثیر می گذارد. هر مرحله به سبب شرایط خاص خود، یک سلسله وظایف و تکالیف برای فرد ایجاد می کند که شکل پذیری عناصر مختلف شخصیت به این که فرد هر یک از وظایف خود را چگونه انجام دهد، یا با هرکدام از بحرانها چگونه برخورد کند بستگی دارد (شاملو، 1374). از جمله مراحلی که اریکسون از آن سخن می گوید مرحلة وحدت یافتگی من در برابر یأس و ناامیدی است که از پنجاه سالگی تا پایان عمر ادامه دارد و مشخص کننده دوره ی پایانی زندگی افراد است. این مرحله زمانی است که افراد به عقب برمی گردند و انتخابهایی را که انجام داده اند مرور می کنند و به موفقیتها یا شکستها و به «فراز و نشبیهایی» که زندگی اشان داشته است می اندیشند. اگر افراد از این مرور و اندیشه با این احساس بیرون آیند که زندگی آنها منظم و معنا داشته است، و از انتخابهایی که به عمل آورده و کارهایی که انجام داده اند رضایتی کامل داشته باشند،
گنجی (1369) معتقد است که افسردگی سالمندان به دلیل تغییرات بدنی – روانی و اجتماعی ایشان است. شعاری نژاد (1379) هم افسردگی سالمندان را با دگرگونی های روانی – اجتماعی آن ها مرتبط می داند. پذیرفتن اعتقادات سنتی و تصورات قالبی فرهنگی راجع به دورة سالمندی می تواند باعث شود که آن ها احساس بی کفایتی و حقارت کنند. همچنین سالمندان ممکن است فکر کنند که در این دوره نمی توانند مهارت های تازه ای بیاموزند و برای اوقات فراغت خود سرگرمی تازه ای داشته باشند، احساس می کنند که تا اندازه ای فراموشکار شده اند و در به یادسپردن اسم ها یا رخدادهای تازه با مشکل مواجهند. در نتیجه به جای سازگار ساختن فعالیت های خود با وضعیت ذهنی خویش، از همه فعالیت هایی که مستلزم رقابت با جوانان است دست می کشند و از این که نمی توانند مانند دیگران کار کنند خود را گناهکار می پندارند. همة این شرایط ممکن است موجب شود که فرد سالمند عزت نفس خود را از دست بدهد.
در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، تغییرات اجتماعی و رشد شهرنشیتی باعث شده است که سالمندان نقش رهبری در خانواده های گسترده را از دست بدهند به طوری که افراد سالمند در حال حاضر بیش از هر زمانی به تنهایی زندگی می کنند و از کمبود سایر منابع، احساس تنهایی، و مورد غفلت قرار گرفتن رنج می برند. در حقیقت این تحول جمعیتی و نوع زندگی اجتماعی در جوامع کنونی سبب شده که تعداد کمتری از خانواده ها بتوانند از سالمندان نگهداری کنند، این امر موجب تشکیل و بوجود آمدن خانه های سالمندان شده است (هروی کریمونی 1378؛ شعاری نژاد، 1379). در حال حاضر 64 سرای سالمندان در کشور ما فعال است که از این تعداد 7 سرای خصوصی، 7 سرای اقلیت مذهبی، 2 سرای دولتی، 1 سرای خیریه در استان تهران و 47 سرای دولتی در دیگر استان ها فعالیت دارند که در مقایسه با سال 1370 که 43 سرای سالمند وجود داشته است افزاش چشمگیری را در مدت کوتاهی نشان می دهد (همان).
فهرست
عنوان | صفحه | |
پیشگفتار |
| |
فصل اول | 1 | |
مقدمه | 3 | |
موضوع پژوهش | 4 | |
بیان مسئله | 4 | |
اهمیت موضوع پژوهش | 11 | |
ضرورت موضوع پژوهش | 11 | |
اهداف پژوهش | 14 | |
سئوالات پژوهش | 16 | |
فرضیه های پژوهش | 16 | |
پیش فرضهای پژوهش | 17 | |
تعریف متغییرهای عملیاتی | 17 | |
محدودیت های پژوهش | 18 | |
خلاصه فصل اول | 19 | |
فصل سوم | 21 | |
مقدمه | 23 | |
موضوع پژوهش | 24 | |
جامعه پژوهش | 24 | |
نمونه پژوهش | 25 | |
چگونگی نمونه گیری | 25 | |
چگونگی گردآوری اطلاعات | 25 | |
ابزار پژوهش | 26 | |
طرح آماری از روش های آماری | 27 | |
خلاصه فصل | 28 |
پایان نامه مشاوره بررسی تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان رباطکریم در سال 86-85 میباشد.
روش پژوهش در این تحقیق روش آزمایشی بود. که در این پژوهش ابتدا 200 نفر با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شد که پس از انجام پیش آزمون از بین آنها دانشآموزانی که کمترین نمره سازگاری را کسب نمودند 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم گردیدند.
جهت اندازهگیری دادهها از پرسشنامهها سازگاری سینها و سینگ (1993) که شامل 60 سؤال که حوزههای عاطفی، اجتماعی و آموزشی دانشآموزان دبیرستانی را میسنجد استفاده شد و همچنین مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل در ده جلسه یک ساعت و نیم اجرا شد و در پایان نیز از هر دو گروه گواه و کنترل پسآزمون گرفته شد. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی (جدول و نمودار) و جهت آزمون فرضیههای پژوهش از آمار استنباطی (T مستقل و کواریانس) استفاده شد.
نتایج این پژوهش نشان داد که روش مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل TA بر سازگاری اجتماعی و سازگاری کل شرکتکنندگان تأثیر معنادار داشته است همچنین نتایج نشان دهنده وجود تفاوت معناداری بین سازگاری دانشآموزان پایه اول و دوم میباشد و سازگاری عاطفی و آموزشی نیز افزایش یافته است ولی معنادار نبوده است.
فهرست مطالب:
عـنـوان | شماره صفحات |
فهرست مطالب…………………………………………………………………….. | الف |
فهرست جداول……………………………………………………………………... | ث |
فهرست نمودارها………….………………………………………………….…….. | ث |
چکیده…………………………………………………………………………….. | 1 |
فـصـل اول کلیات تحقیق | |
مقدمه............……………………………………………………………………….. | 2 |
بیانمسئله..................................……………………………………………………….... | 3 |
ضرورت و اهمیت مسئله تحقیق.....…………………………………………………… | 5 |
اهداف پژوهش …………………………………………………………………..... | 6 |
فرضیههای پژوهش ………………………………………………………………….. متغیرهای پژوهش ................................................................................................................................................. | 7 7 |
تعاریف متغیرها(مفهومی و عملیاتی)............................................................................................... ……… | 8 |
تعریف نظری مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل .........……………................................ | 8 |
تعریف عملیاتی مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل ................................................................ | 8 |
تعریف نظری سازگاری ....................................................................................................................................... | 9 |
تعریف عملیاتی سازگاری ..................................................................................................................................... | 10 |
فصل دوم ادبیات و پیشینة تحقیق | |
مقدمه............……………………………………………………………………….. | 13 |
بخش اول: سازگاری و مبانی نظری آن……………………………….………............... | 13 |
تعریف سازگاری .......................................................................................................................................... | 13 |
عوامل موثربرسازگاری ................................................................................................................................. | 14 |
انواع سازگاری .............................................................................................................................................. | 17 |
روشها یا اشکال سازگاری .......................................................................................................................... | 23 |
ملاکهای سازگاری مطلوب ........................................................................................................................ | 24 |
ویژگیهای افراد سازگار ................................................................................................................... | 25 |
بخش دوم: تحلیل رفتار متقابل .......................……………………….……………… | 27 |
نظریه تحلیل رفتار متقابل .......................................................................................................................... | 27 |
مبانی نظری تحلیل رفتار متقابل................................................................................................................ | 28 |
الگوی حالات نفسانی ................................................................................................................................... | 28 |
موقعیتهای روانی و طرحهای زندگی ..................................................................................................... | 32 |
آسیب شناسی روانی ................................................................................................................................... | 34 |
الف : آسیب شناسی ساختی ......................................................................................................... | 24 |
ب: آسیب شناسی کارکردی ........................................................................................................... | 35 |
هدف درمان در تحلیل رفتار متقابل ........................................................................................................ | 35 |
فرآیند گروهی در رویکرد تحلیل رفتار متقابل .......................................................................................... | 36 |
مشاوره و درمان .............................................................................................................................................. | 38 |
الف : تحلیل درمان ساختار............................................................................................................... | 38 |
ب: تحلیل درمان تبادلها .................................................................................................................. | 39 |
ارزشهای مشاوره گروهی ............................................................................................................................. | 40 |
جمع بندی مطالب ....................................................................................................................................... | 42 |
بخش سوم: مروری برپیشینه تحقیق .........................……….…………………................ | 43 |
مطالعات صورت گرفته در داخل کشور .................................................................................................... | 43 |
مطالعات صورت گرفته در خارج از کشور ................................................................................................... | 46 |
تحلیل و نتیجه گیری سازگاری از دیدگاه تحلیل رفتار متقابل ................................................... | 48 |
فصل سوم روش اجرای تحقیق | |
مقدمه.........................................…………...……………………….….……………......... | 52 |
روش تحقیق..................…………………………………………………………….. | 52 |
جامعه آماری تحقیق............. ………………………………………………………... | 52 |
نمونه و روش نمونه گیری ... …………………….…………….......……….. ………. | 52 |
ابزاراندازه گیری و روایی وپایایی آن ............................................................................................................ | 53 |
پرسشنامه سینهاوسینگ .......…………………........……........……….................................... | 53 |
پایایی پرسشنامه سینهاوسینگ .......…………………........……........………....................... | 55 |
روایی (اعتبار) پرسشنامه سینهاوسینگ . .......…………………........……........………....... | 55 |
روش تجزیه و تحلیل دادهها............ …….......…………………........……........………....... | 56 |
شیوه اجرا ومراحل انجام پژوهش .......…………………........……........……….................... | 56 |
گزارش جلسات مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل .......………………….......... | 57 |
فصل چهارم تجزیه و تحلیل اطلاعات | |
مقدمه.........................................…………...……………………….….……………......... | 60 |
اطلاعات توصیفی مربوط به مشخصات دموگرافیک نمونههای تحقیق........... | 62 |
تجزیه و تحلیل دادهها.........………………………………………....... | 73 |
فرضیه اصلی .................................................................................................................................................... | 74 |
فرضیه فرعی اول .............................................................................................……….. .......................... | 75 |
فرضیه فرعی دوم ................................................................................................. ....................……….. | 76 |
فرضیه فرعی سوم ....................................................................................................……… ...................... | 77 |
فرضیه فرعی چهارم .........................................................................................................………............... | 77 |
فصل پنجم بحث و نتیجه گیری | |
مقدمه.........................................…………...…… ........………………….….…………… | 80 |
یافتههای پژوهش .....................................…………...…… ........………………….……. | 80 |
الف : نتایج حاصل از توصیف داده ها ................................................................................................ | 80 |
ب: بحث و تفسیر نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فرضیه ها ....................................................... | 81 |
پـیشنـهادات تحقیق.................................................................................................................……….. | 87 |
الف- پیشنهادهای برخاسته از پژوهش .........................…………...….…. ................................... | 87 |
ب- پیشنهادات برای انجام تحقیقات بعدی...……………………….….…………… ..... | 88 |
محدودیتها ........................................................................................................................................................... | 88 |
منـابـع | |
منابع فارسی..................................…………...……………………….….…...………… | 90 |
منابع لاتین....................................…………...……………………….….………….…... | 95 |
پیـوست | |
پیوست 1- پرسشنامه سینهاوسینگ و کلید پرسشنامه ……...……………………......... |
|
پیوست 2- فرم ساختار بانک اطلاعات ، پایان نامه های کارشناسی ارشد و رساله های دکتری ... |
|
پیوست 3- فرم ارائه چکیده پایان نامه یا رساله ..................................................................................... پیوست 4 – خلاصه کامل جلسات گروهی .............................................................................................. |
|
فهرست جداول:
عـنـوان | شماره صفحات |
جدول 1-3 : ضرایب پایایی پرسشنامه سازگاری سینهاوسینگ .............................................................. | 55 |
جدول 2-3 : ماتریس همبستگی سه حوزه پرسشنامه سازگاری سینهاوسینگ .................................................. | 55 |
جدول 1-4 : توصیف ویژگی های نمونه های مورد پژوهش .................................................................................... | 62 |
جدول 2-4 : توزیع فراوانی سطح تصحیلات والدین نمونه های مورد پژوهش .................................................... | 62 |
جدول 3-4 : توزیع فراوانی شغل والدین نمونه های مورد پژوهش ........................................................................ | 63 |
جدول 4-4: توزیع فراوانی رشته های تحصیلی والدین نمونه های مورد پژوهش ............................................... | 64 |
جدول 5-4: توزیع فراوانی پایه تحصیلی والدین نمونه های مورد پژوهش ............................................................ | 64 |
جدول 6-4 : توزیع فراوانی سازگاری عاطفی ، اجتماعی و آموزشی نمونه های مورد پژوهش .......................... | 69 |
جدول 7-4 : نتایج توصیفی مولفه های سازگاری دردو گروه آزمایش و کنترل ................................................... | 70 |
جدول 8-4: نتایج تحلیل کواریانسی مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با کنترل در مقیاس سازگاری کل ................................................................................................................................................................................... | 74 |
جدول 9-4: نتایج کواریانسی مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با کنترل در مولفه اجتماعی مقیاس سازگاری .............................................................................................................................................................................. | 75 |
جدول 10-4 : نتایج کواریانسی مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با کنترل در مولفه اجتماعی مقیاس عاطفی ..................................................................................................................................................................... | 76 |
جدول 11-4: نتایج کواریانسی مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با کنترل در مولفه اجتماعی مقیاس آموزشی .................................................................................................................................................................. | 77 |
جدول 12-4 : نتایج آزمون T گروههای مستقل برای مقایسه میانگین سازگاری در پایه اول و دوم ............. | 78 |
فهرست نمودارها | |
نمودار 1-4 : ترتیب تولد نمونه های مورد پژوهش ...................................................................................................... | 65 |
نمودار 2-4 : فراوانی و درصد مولفه های سازگاری در نمونه های مورد پژوهش .................................................. | 67 |
نمودار 3-4 : نتایج توصیفی مولفه های سازگاری در دو گروه آزمایش و کنترل ................................................... | 72 |