پایان نامه عدالت و امنیت فراگیر حضرت مهدی (عج) در گستره جهان
پیشگفتار
منجی بزرگ عالم بشریت که اکنون خورشید وجودش در پشت ابر غیبت نهان است، قطعاً روزی به فرمان خداوند خواهد آمد و جهان را بدست توانمند خویش پر از عدل و داد خواهد کرد و حکومت جهانی خویش را بر محور عدل تشکیل داده و صحنه گیتی را از لوث وجود ستمگران پاک خواهد کرد.
او موعود همه ادیان آسمانی و محبوب همه انبیاء و اولیا بوده و هست که ظهور موفورالسرورش را بشارت داده و چشم انتظار قدومش می باشند و به قول فریدالدین عطار نیشابوری:
صد هزاران اولیاء رو بر زمین*********از خدا خواهند مهدی را یقین
چکیده مطالب
هر کجا نگاه میکنی مسجدی به نام حضرت جمعیتی به نام حضرت ، ظهور و درخشش نام حضرت را همه جا می بینیم و حالت ظهور صغری را می بینیم اِن شاء الله مقدمه ظهور کبری است.
دنیا امروز از ظلم بشری به ستوه آمده و قوانین بشری ناکارایی خود را نشان می دهد و مراکز جهانی به جای این که قسط و عدالت بیاورند بازی دست ظالمان و غاصبان دنیا می شوند .
بشر از ظلم و ستم خسته می شود و تشنه فریاد رسی از سوی خدا می شود و در آن زمان خدا این بزرگوار را ظاهر می کند و تشنگان عدل و عدالت مانند تشنگان در بیابان که آب دیده اند.
از هر سو به سوی حضرت می روند. بعضی از منافقان و بعضی از ناآگاهان می گویند اگر قرار است بعد از پر شدن ظلم و جور در عالم عدل و داد پرشود پس چرا ما امر به معروف و نهی از منکر کنیم؟ چرا جلوی ظلم ظالمان را بگیریم و چرا حکومت اسلامی را تشکیل دهیم؟
مقدمه
آن آقائی که علاوه بر جهات ولایت تکوینی و خلافت الهی دارای سلطنت حق و حکومت مطلق بر کره خاک خواهد شد و دولتی جهانگیر تشکیل می دهد که در آن جز صد ق و راستی، صفا و صمیمیت، گذشت و فداکاری، دوستی و احسان وجود ندارد. شخصیتی والاگهر که همه آشوبها و فتنه ها، نیرنگها و خودخواهیها را محو می فرماید و بعنوان «مصلح جهانی» از اول آفرینش بشر، موعود آسماین بوده و همه پیغمبران، امت خود را بمقدم شریفش مژده می دادند. ستمدیده ها به این دلخوش بودند که بالاخره روزی منتقم حقیقتی می آید و داد ستمدیده ها را از ستمگران خواهد گرفت و با انقلاب جهانی خود، مستضعفین را بر مستکبرین چیره خواهد کرد. متدینین هم که از بی دینی ها، فسق و فجورها رنج می برند با یادآوری زمان ظهورش بخود تسلی می دهند و راستی چه مولود مسعودی است که یادش تسکین بخش آلام دردمند است.
تاریخچه مختصر زندگی امام مهدی (عج)
نام: امام محمد (ع)
القاب معروف: مهدی موعود، ولی عصر، صاحب الزمان، قائم، منتظر، حجت ا...
کنیه: ابوالقاسم، ابوعبدا... (ع).
نام پدر و مادر: امام حسن عسگری (ع)، نرجس خاتون (ع).
وقت و محل تولد: روز پانزدهم ماه شعبان سال 255 یا 256 هجری قمری در سامرا متولد شد، و حدود پنج سال تحت کفالت پدر بزرگوارش مخفیانه زندگی کرد.
مدت غیبت صغری: بعد از شهادت امام حسن عسکری (ع) عهده دار امامت شد و از همین تاریخ (260 هجری) به اذن خداوند غیبت صغری که تقریبا هفتاد سال یعنی تا سال 329 هـ. ق طول کشید آغاز شد، و در این مدت چهار نایب خاص بین خود و مردم داشت.
غیبت کبری: از سال 329 هـ ق غیبت کبری شروع شد و باب نیابت خاصه بسته و باب نیابت عامه مفتوح گشت. این غیبت تا وقتی که مشیت الهی باشد ادامه دارد و هر وقت که خدا بخواهد ظهور کرده و جهان را از عدالت برخوردار کند[1].
[1]- علیرضا، رجالی تهرانی، امام زمان (عج). تهران: نبوغ 1377، ص ص 46-45.
حکومت الهی جهانی
حکومت جهانی اسلام، هدف انبیاء الهی و جانشینان آنان بوده است هدفی که جز در مدت کمی، به آن دست نیافتند، و در آن مدت کم نیز، با انواع توطئه های دشمنان خارجی و مقاومتهای داخلی روبه رو بودند، اما قیام امام مهدی (ع) در زمانیکه آمادگی پذیرش از داخل امت موجود است، و دشمنان خارجی سرکوب شده اند به برپائی حکومتی مبنی بر توحید در سرتاسر جهان منجر می شود و نابودی کفر و شرک و نفاق در سراسر گیتی را در پی دارد. از مشخصات جامعه زمان امام مهدی (ع) این است که قدرت بدست آمده به «مستی قدرت» دچار نشده و به «بغی و تجاوز بناحق» نمی افتند.
برپایی عدالت در زمان آخر الزمان (ع)
عدالت، روشن ترین فراز قیام شکوهمند امام مهدی (ع) است. حدیث مشهور پیامبر اسلام (ع) که فرمود: «مهدی زمین را پر از عدل و قسط می کند، چنانچه از ظلم و جور پر شده باشد.» به دلیل سلطه هزاران ساله ظلم بر نظامهای حکومتی جهان، و تماس عینی مردم با مسائل اجتماعی، مفهوم «عدالت» تاکنون بیش از همه، در بعد «عدالت اجتماعی» توضیح و بررسی شده است. در حالیکه «عدل» مفهومی آنچنان وسیع دارد، که جز در گسترده «توحید» معنی پیدا نمی کند، عدالت را با قرار دادن هر شی در موضوع خود معنا نموده اند. بدیهی است،
«فهرست مطالب»
عنوان صفحه
تقدیم ب
تشکر و سپاس ج
پیشگفتار 2
چکیده مطالب 5
فصل اول
مقدمه 9
تاریخچه مختصر زندگی امام مهدی (عج) 11
پیامبر خدا و خاندانش و ظهور حضرت ولی عصر 12
معرفت امام زمان 14
فلسفه وجود امام غیبت 15
علایم قبل از ظهور 16
امید و انتظار 21
مفهوم انتظار 24
امام مهدی (ع) در زمان حکومتش چگونه داوری می کند 25
فصل دوم
حکومت الهی 28
برپایی عدالت در زمان آخر الزمان (ع) 30
مساوات و برابری 32
امنیت جهان در سایه تمدن حضرت مهدی (ع) 34
عدالت اجتماعی در عصر طلائی مهدی (عج) 39
آبادانی در عصر طلائی مهدی (عج) 42
تمدن آینده جهان در لوای حکومت مهدی (ع) 45
عدالت اجتماعی و همگانی مردم با حضرتش 56
فصل سوم
امنیت فراگیر در مهدی (عج) 60
امنیت اجتماعی 62
امنیت فردی 64
امنیت جهانی 67
سیرت فردی در مهدی (عج) 68
سیرت فرهنگی در مهدی (عج) 69
سیرت اقتصادی در مهدی (عج) 71
سیرت اجتماعی در مهدی (عج) 73
سیرت مدیریتی در مهدی (عج) 75
فصل چهارم
عدالت آرمان ها 77
امامت و حاکمیت عدالت 77
دموکراسی در چالش با امامت 78
راه عدالت 79
ظهور عدالت 80
آخرین دولت 82
نقش سازنده انتظار 97
نتیجه گیری کلی 102
محدودیت ها 104
پیشنهادها 105
نیایش 106
نامه ای به خورشید عالم 109
منابع و مآخذ 112
مقاله بررسی مهاجرت، حاشیه‌نشینی و امنیت اجتماعی شهرها در 39 صفحه ورد قابل ویرایش
چکیده مقاله
مهاجرت و حاشیه‌نشینی دو پدیده به ظاهر متفاوت می‌باشند که برآیند یک عامل مشترک بوده و نتایج و تبعات مشابهی هم بخصوص برای شهرها بدنبال دارد.
مهاجرت که خود نتیجه ی نابرابری‌های مکانی و بی‌عدالتی‌های منطقه‌ای میباشد، به دلیل ویژگیهای خاص مهاجران و علل مهاجرتشان پیامدهای منفی متعددی برای شهرها و روستاها بدنبال دارد که از جمله ی آنها ظهور و گسترش پدیده ی حاشیه‌نشینی در شهرهای بزرگ میباشد.
حاشیه‌نشینان به علت فقر شدید و همه‌جانبه ( اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و…) و اعتراض نسبت به وضع موجود و ابراز وجود در شهرها ، اقدام به فعالیتهایی می‌نمایند که موجب سلب آسایش شهروندان و امنیت شهرها می‌گردد.
این موضوع در شهر مشهد از شدت بیشتری برخوردار بوده و مشکلات زیادی را هم ایجاد نموده است. سرقت‌های متعدد ، آدم‌ربایی و آدم‌کشی، قاچاق مواد مخدر ، شرارت ، تجمعات خیابانی و… از جمله ی این معضلات هستند.
آنچه مسلم است بدون توجه به علل مهاجرت روستاییان و سکنه ی شهرهای کوچک به شهر های بزرگی مانند مشهد، مبارزه با معلول و تلاش برای ساماندهی حاشیه نشینی نتایج ملموس و چندانی نخواهد داشت.
مقدمه :
مهاجرت بی‌رویه به شهرها و گسترش حاشیه‌نشینی در قرن گذشته و قرن اخیر از معضلات مهم شهرهای بزرگ جهان، بخصوص در کشورهای در حال توسعه میباشد، که پیامدهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی متعددی به دنبال داشته است.
این دو پدیده جمعیتی و شهری اگر در راستای هم قرار گیرند و به هم پیوند بخورند، قطعاً مشکلات و پیامدهای منفی مضاعفی را برای یک جامعه بخصوص شهرهای بزرگ به دنبال خواهند داشت.
از آنجایی که علل حاشیه‌نشینی رانمی‌توان خارج از چارچوب علل مهاجرت ـ بخصوص مهاجرت روستا به شهر ـ بررسی کرد، می‌بایستی آنها را به طور توأمان مطالعه نمود. چرا که از یک طرف عوامل دافعه (Pushfactors) در روستا موجب تخلیه این واحدهای جمعیتی و مولد می‌گردد و از طرف دیگر عوامل جاذبه (Pull factors) آنها را به سوی شهرها کشانده و سربار جامعه شهری می‌نماید.
برای بررسی نقش این فرآیند در مسائل شهری و بخصوص امنیت اجتماعی شهرها لازم است دلایل مهاجرت، تیپ مهاجران و خصوصیات آنها و همچنین وضعیت مناطق حاشیه‌نشین شهرها و ساکنان آنها مورد توجه قرار گیرند. چرا که بخش اعظم بزهکاری ها، جرم های مشهود و نامشهود و جنایاتی که در این کانونهای جمعیتی اتفاق می‌افتد و یا ساکنان آنها در سطح جامعه مرتکب می‌شوند، ناشی از ساختار فیزیکی، فرهنگی، جمعیتی و اقتصادی این نواحی و ساکنان آنها میباشد.
حاشیه‌نشینان دارای وضعیت اجتماعی و اقتصادی نامناسبی بوده و بندرت جذب ساختارهای مدرن شهری می‌شوند. برداشت‌ها و روحیات خود آنها، نحوه برخورد و رفتار شهروندان دیگر با آنها، عدم توجه مسئولان سیاسی و خدماتی شهرها به آنها، موجبات ایجاد روحیه ی عصیان‌ورزی و حس انتقام در آنها شده که خود را به صورت رفتارهای نابهنجار و مشکل‌آفرین بروز می‌دهد.
بررسی نظریات مربوط به پاتولوژی شهری ( آسیب‌شناسی شهری ) و اکولوژی جرایم شهری و خشونت ها و ناآرامیهای شهری و انطباق آنها بر حاشیه ی شهر مشهد مبین ارتباط مستقیم بین ویژگیهای مهاجر و حاشیه‌نشین با بزهکاری و کاهش ضریب امنیتی شهرها میباشد.
مهاجرت:
1- بعد فرهنگی :
فرهنگ حاشیه‌ها اختلاطی از فرهنگ های گوناگون میباشد. عناصر و ارزش های فرهنگ شهری و روستایی و گروه های مختلف قومی، نژادی و مذهبی در این مناطق یافت میشود. مهاجران روستایی بتدریج ارزشهای کهن خود را از دست داده و ارزش های دیگری کسب می‌کنند و به همین جهت دارای رفتارهای متضاد و تناقضات فرهنگی متعددی هستند. این مسئله بر روح و روان افراد بخصوص جوانان تأثیر گذاشته و آن را دچار اختلال و اغتشاش می‌نماید. کشمکش های روانی و درونی موجب بروز رفتارهای نابهنجار و ضد اجتماعی و پرخاشگری می‌گردد.
فقر فرهنگی در این جوامع موجب بی‌نظمی‌های فردی، خانوادگی و گروهی میشود. جوانان و نوجوانان معمولاً به علت فقراقتصادی و فرهنگی خانواده‌ها درس را رها نموده و به دنبال کار می‌گردند، که البته به علت عدم وجود امکانات اشتغال سالم در جامعه سرگردان شده و فقر و بیکاری و بیسوادی در یکسو و فشار برای تهیه ی پول از سوی دیگر آنها را به سوی امور غیرقانونی و حتی خلاف و جرم سوق می‌دهد (فعالیتهایی که معمولاً درآمدشان بیشتر از کارهای قانونی میباشد) این شرایط زمینه را برای باندهای بزهکار، قاچاق‌فروشان، سارقان، اشرار ، آدم‌رباها و… فراهم می‌نمایدتا یارگیری نموده و مزدور بی‌مزد و کم دردسر به خدمت گیرند.
آشنایی جوانان با مسائل جنسی به دلایلی زود عملی میشود، مزاحمتهای جنسی بخصوص برای بانوان و حتی دختران کوچک، خودفروشی، علاقه به قانون‌شکنی و مباهات کردن به آن، زیاد به چشم می‌خورد. جوانان به جای بالا بردن توان علمی و حرفه‌ای خود معمولاً در فکر بالا بردن قدرت و توان جسمی خویش هستند تا بتوانند در جامعه شهری جایی برای خود بیابند. علاقه ی آنها به جریانهای هیجانی، مشارکت در نزاعها و تجمعات غیرقانونی خیابانی، خیابان‌گردی، باج‌گیری و حتی مزاحمت برای نوامیس مردم و… را از ارزشهای ابراز وجود و بزرگ‌نمایی خود می‌دانند.
فقر فرهنگی و داشتن چنین روحیاتی از سوی حدود یک سوم جمعیت شهر مشهد موجب میشود برخوردها و رفتارهای معمولی و اجتناب‌ناپذیر شهری، مانند تصادفات، پارک اتومبیل، صف های مختلف و… تبدیل به درگیریها و نزاعهای خونین شوند و فضای ناامنی را برای جامعه ترسیم نماید و فشارها و لطمات روحی و روانی زیادی برای شهروندان بخصوص زنان و کودکان ایجاد نماید.
پایان نامه نقش سازمان یونسکو در حفاظت از صلح و امنیت بین المللی
چکیده
داشتن آرامش و زیستن در محیطی سرشار از صلح و امنیت از دیرباز جزء دغدغههای بشریت بوده است. بر این اساس جامعه بشری همواره در تلاش بوده است تا زمینه های پایداری صلح و امنیت بین المللی را فراهم سازد. امروزه این اعتقاد وجود دارد که صلح و امنیت بینالمللی به مفهوم واقعی آن در سایه وجود دموکراسی و رعایت حقوق و آزادیهای بنیادین بشر شکل میگیرد. از سویی دیگر لازمه صلح و امنیت پایدار در جهان همکاری و روابط دوستانه میان دولت ها می باشد. در همین راستا سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی آن وظیفه حفظ صلح و امنیت بین المللی را برعهده داشته و بسترهای لازم را برای همکاری میان دولت ها در زمینه های گوناگون فراهم می نمایند. هر چند در این میان به موجب منشور سازمان ملل متحد شورای امنیت طلایه دار حفاظت از صلح و امنیت بینالمللی است، موسسات تخصصی سازمان ملل متحد نیز از طریق گسترش روابط و همکاری های میان دولت ها در حوزه های فعالیت خود زمینه را برای حفظ و تقویت صلح و امنیت بین المللی فراهم می سازند.
مقدمه
یونسکو، سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، یکی از مهمترین سازمانهای تخصصی سازمان ملل متحد است. تأسیس و شکل‌گیری این سازمان به کنفرانسی برمی گردد که در آن نمایندگان 44 کشور، طی فراخوان مشترکی که توسط دولتهای بریتانیای کبیر و فرانسه انجام شده بود، در 16 نوامبر سال 1945 در شهر لندن گرد هم آمدند و اساسنامه آن را امضا کردند. [1] اساسنامه مزبور با امضای کشور یونان در تاریخ 4 نوامبر 1946 بهعنوان بیستمین کشور امضا کننده، الزام‌آور شده و یونسکو متولد شد. [2] این سازمان در حال حاضر بیشتر از سازمان ملل متحد، که نقش سازمان مادر را برای آن دارد، دارای عضو میباشد و اعضاء آن در حال حاضر به 195 کشور می‌رسد. این سازمان از 3رکن زیر تشکیل میشود:
1- کنفرانس عمومی: عالیترین مرجع تصمیم‌گیری یونسکو است که خط مشی و جهت کلی حرکت سازمان را تعیین و هر 2 سال یکبار با شرکت نمایندگان کشورهای عضو تشکیل جلسه می‌دهد. برنامهها و بودجه یونسکو توسط این این رکن تعیین می شود. [3]
2- شورای اجرایی: که اُرگان نظارتی یونسکو در اجرای برنامهها و تصمیمات کنفرانس عمومی است، مقدمات کار کنفرانس عمومی را تهیه و بر اجرای کامل تصمیمات کنفرانس عمومی نظارت میکند. این شورا از ترکیب نمایندگان 51 کشور عضو که برای دوره‌ای 4 ساله توسط کنفرانس عمومی انتخاب می‌شوند، بوجود میآید و سالانه 2 بار تشکیل جلسه می دهد.
3- دبیرخانه: که مسئول اجرای برنامه‌های یونسکو بوده و شامل مدیر کل و کارکنان میباشد. دبیر کل، مدیر اجرایی سازمان میباشد و هر 4 سال یکبار براساس توصیه‌های شورای اجرایی توسط کنفرانس عمومی انتخاب میشود.
1- FEDERICO MAYOR,”The Role of UNESCO in the Construction of Peace”, UNESCO Lib, pp 1-3, at 1.
[2] - نادری قطب‌الدینی، عباس و حمید زنگنه، یونسکو، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ اول، 1382، ص9.
[3]- نوروزیان، مهدی، آشنایی با سازمان آموزشی علمی و فرهنگی ملل متحد، مجله حقوقی رهیافت، شماره 34، زمستان 1383. ص2.
مهمترین فعالیت یونسکو در زمینه آموزشی در سطح جهان، مبارزه با بیسوادی و ریشهکنی این مساله بوده است. برنامه یونسکو در سطح فرهنگ، سه مرحله اصلی و به هم پیوسته را پیگیری میکند که عبارتند از: آفرینش آثار اصیل، حفظ آثار موجود و نشر و نقد بینالمللی فرهنگها. همچنین در زمینه توسعه علوم گوناگون، برنامههایی دارد که شامل توسعه ساختار اساسی علوم در کشورهای عضو، ترغیب همکاری بینالمللی برای پیشرفت پژوهشها و مدارک علمی و بهکار بردن علوم و تکنولوژی در کارهای عمرانی است.
قسمتی از متن
تشکیلات یونسکو و نحوه رأی‌گیری در این ارکان
طبق ماده 1 اساسنامه سازمان، هدف یونسکو کمک به استقرار صلح و امنیت در جهان از طریق ترویج تشریک مساعی میان ملل در امور تعلیم و تربیت و علوم و فرهنگ و همچنین تقویت احترام جهانی به عدالت، حاکمیت قانون، حقوق بشر و آزادیهای اساسی میباشد. لازم به ذکر است که این اهداف نیز بهموجب منشور ملل متحد برای مردم جهان بدون تمایز از حیث نژاد، جنس، زبان یا مذهب مورد تأئید قرار گرفته است.[1] یونسکو در راستای اجرای اهدافش، دارای ساختار و تشکیلاتی میباشد که این اهداف به وسیله این ارکان اجرا میشود. که این ارکان عبارتند از:
1- کنفرانس عمومی 2- شورای اجرایی 3- دبیرخانه.
[1]- موسی‌زاده، منبع پیشین، ص214.
فهرست
صفحه عنوان
فصل اول: کلیات 1
فصل دوم: آشنایی با سازمان یونسکو و تاثیر اقدامات آن بر صلح و امنیت بینالمللی مقدمه فصل دوم 20
مبحث اول: بررسی شکل‌گیری یونسکو و تشکیلات آن 23
گفتار اول: چگونگی شکل‌گیری یونسکو 23
بند1- پیش از جنگ جهانی اول 24
بند 2- دوران بین دو جنگ جهانی 25
بند3- دوران پس از جنگ جهانی دوم 27
گفتار دوم: تشکیلات یونسکو و نحوه رأی‌گیری در این ارکان 31
بند 1- کنفرانس عمومی 31
بند 2- شورای اجرایی 35
بند 3- دبیرخانه 36
مبحث دوم: نگاهی به اهداف، فعالیت ها و اهم اقدامات یونسکو 37
گفتار اول: بررسی اهداف و حوزه فعالیت های یونسکو 38
بند 1- آموزش 39
بند 2- فرهنگ 43
بند 3- علوم طبیعی 46
بند 4- علوم انسانی و اجتماعی 48
بند 5- ارتباطات و اطلاع رسانی 50
گفتار دوم: بررسی اهم اقدامات یونسکو 52
بند1- حفاظت از میراث فرهنگی 53
بند2- یونسکو و نابودی آپارتاید 58
بند3- یونسکو و آموزش حقوق بشر 60
بند4- بهبود وضعیت زنان 63
بند 5-یونسکو و جوانان 66
بند 6- یونسکو، آفریقا و کشورهای کمتر توسعه یافته 68
نتیجهگیری فصل دوم 71
فصل سوم: مفهوم صلح و امنیت بینالمللی و نهادهای تضمین کننده آن
مقدمه فصل سوم 73
مبحث اول: مفهوم صلح و امنیت بینالمللی و ارتباط آن با مفاهیم بنیادین حقوق بشر و دموکراسی 74
گفتار اول: مفهوم صلح و امنیت بینالمللی 75
بند 1- صلح منفی 76
بند 2- صلح مثبت 77
بند 3- میثاق جامعه ملل و صلح و امنیت بینالمللی 79
بند 4- حفظ صلح و امنیت بینالمللی در منشور سازمان ملل متحد 85
گفتار دوم: ارتباط صلح و امنیت بینالمللی با مفاهیم بنیادین دموکراسی و حقوق بشر 88
بند 1- ارتباط صلح و امنیت بینالمللی با دموکراسی 89
بند 2- ارتباط صلح و امنیت بینالمللی با حقوق بشر 98
مبحث دوم: نهادهای تضمین کننده صلح و امنیت بینالمللی 104
گفتار اول: سازمان ملل متحد و ارکان اصلی آن 104
بند 1- شورای امنیت 105
بند 2- مجمع عمومی 111
بند 3- دبیر خانه(دبیرکل) 113
بند 4- دیوان بینالمللی دادگستری 115
گفتار دوم: گزیدهای از موسسههای تخصصی سازمان ملل متحد 118
بند 1- سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد UNESCO 119
بند 2- سازمان بینالمللی کار ILO 122
بند 3- سازمان بهداشتی جهانی WHO 127
نتیجهگیری فصل سوم 132
فصل چهارم: راهکارها و چالش های یونسکو در حفاظت از صلح و امنیت بینالمللی
مقدمه فصل چهارم 135
مبحث اول: راهکارهای یونسکو برای حفاظت از صلح و امنیت بین المللی 135
گفتار اول: جهانی کردن جامعه اطلاعاتی و توسعه آن 136
گفتار دوم: گفتگو و تعامل میان تمدنها 140
گفتار سوم: ایجاد کمیسیونهای ملی در کشورهای عضو 145
بند 1- نقش مشورتی 147
بند 2- نقش ارتباطی 147
بند 3- نقش اجرایی 148
بند 4- نقش اطلاع رسانی 148
گفتار چهارم: ارتباط با سازمان های غیردولتی 149
مبحث دوم: چالش های سازمان یونسکو 152
گفتار اول: اصل عدم مداخله 153
گفتار دوم : فقر توسعه فرهنگی 157
گفتار سوم : فقدان فرهنگ دموکراسی در کشورها 161
نتیجه گیری فصل چهارم 166
نتیجه گیری نهایی 167
منابع و مآخذ 170
پایان نامه بررسی اعتبار حقوقی قطعنامه‌ها و وتوهای شورای امنیت سازمان ملل متحد و ارتباط آن با وضع موجود
پس از پایان یافتن جنگ جهانی اول، کنفرانس صلحی در پاریس تشکیل شد که اولین دستور جلسه اش حل مسالمت آمیز مناقشات بین کشورها بود. پیش نویس مشترک آمریکا و بریتانیا( پیش نویس هوست میلر) مبنای بحث درباره ی تشکیل جامعه ی ملل قرار گرفت . کمیسیون ویژه ای مرکب از 19 عضو، تحت سرپرستی رئیس جمهور آمریکا و دروویلسون تشکیل شد تا میثاق جامعه ی ملل را تهیه نماید، این میثاق در 28 آوریل 1919 مورد تائید تمام اعضای مربوطه قرار گرفت و 26 ماده‌ی اول آن جزء پیمان ورسای درآمد. این میثاق به نحوی صریح و دقیق استقرار جامعه ی ملل را به نام
« طرفین معظمین متعاهدین» اعلام داشت و هدفهای بزرگی چون جلوگیری از جنگ و حل مسالمت آمیز مناقشات را تعیین کرد. صلاحیت این سازمان در مورد مقابله با تهدیدات صلح از هر طرف اعلام شده بود و مقرر گردیده بود که داوریها و مصالحه های آن شامل تمام مناقشات شود. جامعه ی ملل همچنین می بایست همکاریهای بین المللی در زمینه های اقتصادی و اجتماعی را افزایش دهد و نیز وضع موجود مقرر شده در کنفرانس صلح پاریس 1920 را حفظ کند، بنابراین با این زمینه ی قبلی بود که نقش مدیریت کشورهای برنده ی جنگ به جامعه ی ملل منتقل شد. (اداره ی نظام قیمومت و حفظ اقلیتهای ملی، همراه با سایر وظایف اداری، نمونه هایی از این نقش بودند).
اما با وقوع جنگ جهانی دوم جامعه ی ملل تجربه ی دلسرد کننده ای بیش نبود. این سازمان نه تنها به اهداف بلند پروازانه و اتوپیای خویش دست نیافت، بلکه در هدف اصلی و اولیه ی خود که همانا حفظ صلح و امنیت بین المللی بود، ناکام ماند. گر چه دوران حیات جامعه ی ملل ، کوتاه (20 سا ل ، 1940-1920) و آشفته، موفقیت آن زودگذر و عاقبتش ملال انگیز بود، لکن جایگاهی بس مهم را در تاریخ برای خود حفظ نموده است. جامعه ی ملل نخستین حرکت موثر در جهت ایجاد نظام سیاسی و اجتماعی جهانی بود که در آن منافع مشترک بشریت در ورای سنن ملی، اختلاف قوی و نژادی یا جدایی جغرافیایی قابل رؤیت و خدمت بود. وقوع جنگ جهانی دوم لزوم سازمانی کارآمدتر و دارای توانایی عملکرد بیشتر را بیش از پیش نمایان ساخت. در 14 اوت 1941 پیمان آتلانتیک به امضای روزولت، رئیس جمهور آمریکا و چرچیل، نخست وزیر بریتانیا رسید. در این اعلامیه، دو سیاستمدار، علاوه بر ذکر اصولی مانند عدم توسعه طلبی ارضی، حقوق مساوی ملل اعم از غالب و مغلوب در انتخاب نحوه ی حکومت خود، دسترسی همه ی ملل به منابع اقتصادی طبیعی و بازرگانی، خودمختاری و خلع سلاح، اظهار امیدواری کردند که پس از شکست آلمان ، صلح برقرار و امنیت برای همه تأمین گردد.
در اول ژانویه ی 1942 بیست کشور از جمله آمریکا علیه فاشیسم وارد جنگ شدند و همان روز اعلامیه ای را امضا کردند که به اعلامیه ی ملل متحد معروف است. در این اعلامیه پس از قبول اصول پیمان اقیانوس اطلس ( پیمان آتلانتیک) امضاء کنندگان موافقت کردند که تمام قوای نظامی و اقتصادی خود را علیه دول محور به کار انداخته و هیچ کدام با دشمنان ، صلح جداگانه نخواهند داشت، ولی اشاره‌ای به ایجاد یک سازمان برای برقراری صلح و امنیت نکردند و فقط در کنفرانس مسکو در اکتبر 1943 بود که 4 دولت آمریکا، شوروی، بریتانیا و چین لزوم ایجاد یک سازمان بین المللی را که براساس «مساوات کلیه ی دول و به منظور تأمین صلح و امنیت» باشد اعلام داشتند و در کنفرانس تهران( سال 1943) روزولت، استالین و چرچیل مسئولیت خود و کلیه‌ی دول متحد را در ایجاد یک صلح دائم و دور کردن خطر جنگ برای نسل های آینده اعلام نمودند ، اما اولین قدم عملی برای ایجاد سازمان ملل متحد در اوت 1944 در دمبارتون اوکس (Dumbarton Oaks) برداشته شد که در آن پیشنهادهایی مطرح شد که در طرح اولیه ی آن سازمان
می بایست از همه جهت پیشروتر از جامعه ی ملل باشد. در فوریه‌ی 1945 روزولت، استالین و چرچیل به منظور بحث، پیرامون پیشنهادهای مطرح شده در دمبارتون اوکس و تصمیم گیری درباره ی تشکیل کنفرانس بین المللی برای ایجاد سازمان آینده در یالتا با یکدیگر ملاقات کردند. در این کنفرانس بود که موضوع رأی در شورای امنیت مورد بحث واقع و طریقه ی اکثریت آراء در مسائل تشریفاتی و آیین نامه ها و اکثریت آراء که در آن الزاماً باید 5 رأی اعضاء شورا( آمریکا، شوروی، چین، فرانسه و انگلیس) گنجانده شود، برای مسائل مهم برقرار شد و در این کنفرانس ( یالتا) تصمیم گرفتند که در 25 آوریل 1945 کنفرانسی در سان فرانسیسکو برای تهیه ی اساسنامه ی سازمان ملل بر طبق اصول پذیرفته شده در دمبارتون اوکس ترتیب دهند. به موازات اولیه ی جنگ در فاصله ی 25 آوریل تا 26 ژوئن 1945، 50 کشور به منظور بحث درباره ی سازمان بین المللی در سان فرانسیسکو با یکدیگر ملاقات و در 26 ژوئن 1945 منشور سازمان ملل متحد را امضاء کردند. ( تعداد شرکت کنندگان که دراکتبر آن سال قطعنامه ی کنفرانس را امضاء کردند به 51 دولت رسید) و در 31 ژوئیه‌ی 1947 جامعه ی ملل رسماً منحل و سازمان ملل جانشین آن شد.
در بررسی تمایز بین میثاق و منشور می توان موارد ذیل را مورد اشاره قرار داد:
1- منشور اهمیت فراوانی برای مسائل اقتصادی و اجتماعی قائل است. بدین منظور یکی از ارکان اصلی سازمان ملل به نام شورای اقتصادی و اجتماعی نامیده شده است، درحالی که جامعه ی ملل فاقد چنین رکنی بود و نسبت به مسائل اقتصادی و اجتماعی چنانچه شایسته بود ، توجه نمی کرد.
2- وظایف و حدود اختیارات شورا و مجمع در منشور نسبت به میثاق به مراتب واضح تر ، مشخص تر و معین تر است.
3- در جامعه ی ملل برای اتخاذ تصمیم ( به استثنای موارد خاص) در شورا و یا مجمع، اتفاق آراء اعضای حاضر، لازم بود، در حالی که در سازمان ملل تصمیمات شورای امنیت با 9 رأی و تصمیمات اساسی مجمع عمومی با دو سوم آرای اعضای حاضر و رأی دهنده و سایر تصمیمات با اکثریت نسبی ( نصف به علاوه ی یک ) اعضاء حاضر رأی دهنده اتخاذ می شود.
4- اصلاح و تغییر میثاق وقتی به مورد اجرا گذاشته می شد که از طرف تمام اعضای شورا و اکثریت اعضای مجمع به تصویب می رسید. بنابراین در این مورد هر یک از اعضای شورا اعم از کوچک یا بزرگ دارای حق وتو بودند. در صورتی که در منشور فقط اعضای دائمی شورای امنیت برای دادن قدرت اجرایی به تغییرات مصوب عملاً دارای حق وتو هستند.
5- در منشور قواعدی راجع به سرزمین های غیرخود مختار وجود دارد، ( مواد 73 و 74) که برای تمام کشورهای عضو سازمان، الزام آور است. درصورتی که میثاق فاقد چنین قواعد و اصولی بود. علاوه بر این نظام قیمومت منشور، جامع تر و مترقی تر از نظام قیمومت میثاق جامعه ی ملل است.
6- در منشور عملیات و قراردادهای ناحیه ای به منظور حفظ صلح و امنیت بین المللی به طور وسیع تری نسبت به میثاق درنظر گرفته شده است.
7- منشور به مراتب بیش از میثاق براساس پیشگیری پایه گذاری شده است تا بر اساس درمان درد پس از بروز حادثه، به همین دلیل منشور برای مسأله ی همکاری و تعاون بین المللی در امور اقتصادی و اجتماعی ، حقوق بشر و آزادی های اساسی ، منافع و رفاه عمومی مردم دنیا و مردم سرزمین های مستعمره ی غیرخود مختار، اهمیت فراوانی قائل شده است.
در طول 50 سال گذشته ، سازمان ملل متحد ، فراز و نشیب های زیادی را طی کرده است. سازمان ملل به طور اعم و شورای امنیت و مجمع عمومی به طور اخص، اقدامات فراوانی را در راستای حفظ صلح و امنیت بین المللی انجام داده اند و در مقابل ، تحولات زیادی را نیز به خود دیده اند. در بررسی اعتبار قطعنامه های شورای امنیت، مهم آن است که از چه دیدگاهی و در چه مقطعی آن را بررسی نمائیم. از دیدگاه منشور بررسی کردن با بررسی از دیدگاه عملی و بررسی در سالهای اولیه ی سازمان با سالهای اخیر کاملا متفاوت است. مطابق منشور ، مسئولیت اولیه ی حفظ صلح و امنیت بین المللی به عهده شورای امنیت گذارده شده است و مجمع عمومی در این وادی یک نقش فرعی ایفا می نماید. در سالهای اولیه به دلیل به بن بست رسیدن شورای امنیت در پی وتوهای مکرر اعضای دائم شورای امنیت و به دلیل افزایش تعداد اعضای مجمع عمومی به نفع کشورهای جهان سوم، مجمع عمومی ، از قدرت فوق العاده زیادی برخوردار شد، به طوری که کاملاً با آنچه که در منشور برای آن درنظر گرفته شده بود، متفاوت بود. اما از اواسط دهه ی 80 به بعد، به دلیل نزدیک شدن ابرقدرتها و اعضای دائم شورای امنیت به یکدیگر ، شورای امنیت به قدرت پیش بینی شده در منشور دست پیدا می کند. در این دوران، دول بزرگ به این نتیجه رسیدند که تضاد موجود میان آنها وعدم تفاهم که در طول سه دهه از عمر سازمان ملل بین آنها وجود داشته است، منجر شده است به اینکه کشورهای جهان سوم هر چه بیشتر در این میان سود برده و در واقع ضرر اصلی متوجه کشورهای بزرگ شود ، در پی درک این واقعیت بود که دول بزرگ به این نتیجه رسیدند که باید هر چه بیشتر به هم نزدیک شوند.
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و سقوط نظام دوقطبی، تفاهم در شورای امنیت هر چه بیشتر تجلی پیدا می کند و شورای امنیت در مقابل چشم همگان، یکه تاز در حفظ صلح و امنیت بین المللی می شود و نمود آن در مفاهیمی مانند جنگ عراق و کویت یا بحران سومالی، هائیتی و .. به چشم می خورد. با وجود آنکه شورای امنیت اقدامات فراوانی را در راستای حفظ صلح و امنیت بین المللی انجام داده است، ولی این واقعیت را نباید فراموش کرد که شورا همواره در راستای قدرتهای بزرگ عمل کرده است و هر جا که علیه منافع یکی از اعضای دائم بوده است ، با اعمال وتو ، شورای امنیت از انجام هر گونه اقدامی عاجز مانده است. در این میان نکته ی دیگری که باید به آن توجه شود، آن است که تئوریسین های مختلف، دیدگاههای متفاوتی در قبال مسئولیت حفظ صلح شورا دارند و هر یک با توجه به منافع دول متبوع خود ، صلاحیتهای آن را به طور متفاوت تفسیر می کنند، به عنوان مثال، تئوریسین های دول غربی و اعضای دائم شورای امنیت ، صلاحیت شورا را نامحدود تلقی می کنند و معتقدند که شورا حتی در زمینه‌ی مسائلی که در منشور نیز در حیطه ی صلاحیت شورا ذکر نشده، می تواند اعمال صلاحیت کند. این گروه، برای شورای امنیت یک سرشت سیاسی قائلند و می گویند که شورا محدود به منشور نیست. در مقابل ، تئوریسین های جهان سوم معتقدند که صلاحیت شورای امنیت در حفظ صلح و امنیت بین المللی محدود به مفاد مذکور در منشور است وشورا حق ندارد خارج از صلاحیت خود عمل کند . با این اوصاف ظهور و بروز پرسشهایی همچون:
1- آیا امروزه که بر اصل تساوی حاکمیت دولتها تأکید شده و منشورنیز مؤید این قضیه می باشد، با تأسیس حق وتو برای اعضای دائم شورای امنیت وقائل شدن این امتیاز ویژه برای آنان، این اصل دچار تلاطم خواهد شد یا خیر؟
2- حق وتو چه تأثیری می تواند برحفظ صلح و امنیت بین المللی داشته باشد؟
3- حدود صلاحیت شورای امنیت محدود به چه حدی بوده تا بتواند به وظایف خطیرش عمل نماید؟ نظرات مختلف در این زمینه چه می توانند باشند؟
4- آیا تصمیمات شورای امنیت،ضمانت اجرایی هم در پی دارد یا خیر؟
5- آیا شورای امنیت ابزاری در اختیار دارد تا بدان وسیله به وظیفه ی اصلی اش عمل نماید یا خیر؟
6- آثار حقوقی یک قطعنامه ی الزام آور چه می تواند باشد؟
7- آیا قطعنامه های الزام آور برحاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی دولتها خدشه ای وارد می آورد یا خیر؟ و در مقام تعارض، بار حقوقی آن به چه نسبتی است؟
8- آیا نهاد یا رکنی بین المللی، که بر تصمیمات و قطعنامه های شورای امنیت نظارت نماید و مشروعیت آنها را مورد بررسی قرار دهد، وجود دارد یا خیر؟ وجهه ی قانونی آن چه می تواند باشد؟
پژوهنده را بر آن داشت تا با تحقیق و تفحص ، در پی یافتن پاسخی مناسب برای این پرسشها برآید.
فلذا در این راستا با استعانت از مواد منشور ودیگر منابع ( کتب – مجلات – مقالات – رسالات – منابع اینترنتی ) سعی شده که درفصل اول از بخش اول این رساله، به تبیین جایگاه و مکانیسم فعالیت شورای امنیت در مجموعه ی سازمان ملل متحد به منظور حفظ نظم و امنیت بین المللی بپردازیم. در فصل دوم از بخش اول در سیر روند این بحث به صلاحیت شورای امنیت و دیدگاههای مختلف راجع به آن و نیز به تقویت دیدگاه مربوط به صلاحیت موسع شورا اشاره خواهیم کرد. در بخش دوم، درخصوص ارزیابی عملکرد و تصمیمات شورای امنیت به بحث خواهیم نشست. در فصل اول از بخش دوم، اقدامات مسالمت آمیز و قهری شورای امنیت را به تفصیل با ذکر نمونه های عینی مطرح می نماییم، و در فصل دوم از بخش دوم، که اساس کار این رساله را نیز تشکیل می دهد، مشروعیت و اعتبار حقوقی تصمیمات و اقدامات الزام آور شورای امنیت سازمان ملل متحد را به بادی بحث خواهیم گذارد و در پایان به نتیجه گیری مسائل و مباحث مطرح شده می پردازیم.
در اینجا بر خود فرض می دانم که از زحمات استاد راهنمای ارجمندم ، جناب آقای دکتر منصور وفایی که در تمام مراحل نگارش و تدوین این رساله با رهنمودهای ارزشمند خویش اینجانب را یاری نمودند، تقدیر و تشکر نمایم. همچنین از جناب آقای دکتر محمد تقی عابدی که بعنوان استاد مشاوری دلسوز، نقشی مهم در تدوین و ارائه‌ی این رساله بر عهده داشتند، تشکر و قدردانی نمایم. در پایان، جا دارد که از زحمات کارکنان محترم کتابخانه ی دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه و نیز کارکنان محترم کتابخانه ی مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران که به جد مرا یاری دادند، قدردانی نموده و توفیق بیشتر ایشان را از خداوند متعال خواستارم.
پیشگفتار( تاریخچه و طرح بحث) .......................................................................... 1
مقدمه .................................................................................................................... 5
فصل اول : جایگاه و مکانیسم فعالیت شورای امنیت سازمان ملل متحد ........ 10
گفتار اول : علل وضرورت وجودی شورای امنیت .............................................. 11
گفتار دوم : آیین کار شورا و نحوه ی رأی گیری ............................................... 15
گفتار چهارم : شناسایی حق وتو .......................................................................... 21
مبحث اول : دیدگاه موافقین و مخالفین ..................................................... 24
مبحث دوم : طرح موسوم به آچه سن و تعدیل حق وتو............................ 26
گفتار اول : انواع صلاحیت شورای امنیت ............................................................ 31
مبحث اول : صلاحیتهای خاص ................................................................. 34
مبحث دوم : صلاحیتهای مشترک ............................................................. 36
گفتار دوم : نظریه های راجع به صلاحیت شورای امنیت .................................... 37
مبحث اول : نظریه ی مبتنی بر صلاحیت موسع شورای امنیت................. 37
مبحث دوم : نظریه ی مبتنی بر صلاحیت مضیق شورای امنیت ............... 41
گفتار سوم : تلاش جهت تقویت دیدگاه مربوط به صلاحیت موسع شورای امنیت 45
مبحث اول : انطباق نظـریه مربوط به صلاحیت موسـع شورای امنیت با
ماهیت حقوقی آن ...................................................................................... 47
مبحث دوم : نقد ماهیت صرفا حقوقی شورای امنیت ................................ 48
گفتار چهارم : حدود صلاحیت شورای امنیت در شناسایی موارد تهدید و نقض
صلح و عمل تجاوز ( ماده 39 منشور) ................................................................. 49
گفتار اول : نقش شورای امنیت در حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی 60
گفتار دوم : اقدامات اجرایی و اجبار کننده ی شورای امنیت ............................... 62
مبحث اول : اقدامات اجبار کننده ی غیرقهری .......................................... 66
مبحث دوم : اقدامات اجبار کننده ی قهری ............................................... 67
گفتار سوم : مداخله به منظور جلوگیری از تولید و توسعه ی سلاح های کشتـار
جمعی (مصادیق عینی) ........................................................................................ 70
مبحث اول : در عراق ................................................................................ 72
مبحث دوم : در کره شمالی ...................................................................... 75
گفتار چهارم : مداخله ی بشر دوستانه به منظور جلوگیری از نقض حقوق بشر
( نمونه های عینی) ............................................................................................... 79
مبحث اول : در کردستان عراق ................................................................ 81
مبحث دوم : در سومالی ........................................................................... 86
مبحث سوم : در بوسنی و هرزه گوین ..................................................... 88
مبحث چهارم: در رواندا ........................................................................... 90
مبحث پنجم : در هائیتی ............................................................................. 91
گفتار اول : اعتبار تصمیمات و محدوده ی صلاحیت شورای امنیت مطابق منشور 101
مبحث اول : محدودیتهای کلی و عام ....................................................... 104
مبحث دوم : محدودیتهای موردی و خاص .............................................. 107
گفتار دوم: مشروعیت اقدامات شورای امنیت و اصل حاکمیت دولت ها ............ 108
مبحث اول : ارزش حقـوقی اقدامات شـورای امنیـت در تقابل با اصـل
حاکمیت دولتها ............................................................................................ 109
مبحث دوم : ارزش حقـوقی اقدامات شـورای امنیـت در تقابل با اصـل
تساوی حاکمیت دولتها .............................................................................. 113
گفتار سوم : الزام آور بودن قطعنـامه ها برای اعضای سـازمان ملل ( تحلیل
ماده‌ی 25 منشور) .............................................................................................. 119
مبحث اول : بررسـی دیدگاههای مختلف در خصوص قلمـرو اعمال ماده ی 25
منشور............................................................................................................................................... 120
الف :برداشت موسع و مضیق از ماده ی 25 منشور ......................... 121
ب: برداشت بینابین یا مختلط ( دلایل اثباتی) ...................................... 122
مبحث دوم : عملکرد دولتها و ضرورت توسل به ماده ی 25 منشور ...... 125
فصل سوم : مکانیسمهای نظارت بر تصمیمات و اقدامات شورای امنیت سازمان ملل متحد 132
گفتار دوم : صلاحیت قضایی دیوان بین المللی دادگستری و امکان کنترل
اعتبار قطعنامه های شورای امنیت ............................................................ 135
مبحث اول : فرض رسیدگی همزمان شورای امنیت و دیوان بین المللی
به یک مساله ی واحد .......................................................................... 138
مبحث دوم : مصلحت گرایی دیوان بین المـللی دادگســتری و معضـل
اعتبار قطعنامه های شورای امنیت ..................................................... 141
نتیجه گیری ........................................................................................................... 147
منابع و مآخذ ........................................................................................................ 156
پایان نامه طرح خاورمیانه بزرگ و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران
چکیده
مقدمه.
نگاهی به تصویر تاریخی خاورمیانه.
خودویژگی‌های جغرافیایی..
ساختار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی..
تشکیل خاورمیانه مدرن.
تاریخچه طرح خاورمیانه بزرگ…
مبانی نظری طرح خاورمیانه بزرگ…
الف. مفاد و مفروضه‌های طرح.
۱٫ توسعه‌ی سیاسی: دموکراتیک‌سازی..
۲٫ توسعه علمی ـ آموزشی..
۳٫ توسعه اقتصادی..
ب. خاستگاه و اهداف طرح.
۱٫ راهبرد امنیت ملی آمریکا
۲٫ نقش ملی آمریکا
۳٫ اهداف خاورمیانه‌ای آمریکا
ج. تأثیرات طرح بر امنیت ملی ایران.
۱٫ چالشهای امنیتی..
۱ـ۱٫ چالشهای نظامی..
۱ـ۲٫ چالشهای سیاسی..
۱ـ۳٫ چالشهای اقتصادی..
۱ـ۴٫ چالشهای هویتی..
۲٫ فرصت‌های امنیتی..
۲ـ۱٫ فرصت‌های ملی..
۲ـ۲٫ فرصت‌های منطقه‌ای..
برخی الزامات برای سیاست دفاعی ایران.
نتیجهگیری و راهکارها
فهرست منابع
خاورمیانه بزرگ شامل کلیه کشورهای جهان عرب، پاکستان، افغانستان، ایران، ترکیه میشود.
متن کامل طرح خاورمیانه بزرگ در روزنامه عرب زبان فرامنطقه‌ای الحیات چاپ لندن، مورخ ۱۳ فوریه ۲۰۰۴ درج شده است.
بیلیس، جان، کن بوث، جان گارنت و فیل ویلیانر، استراتژی معاصر، نظریات و خط مشی‌ها، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی، ۱۳۷۴، ص۳، ریچارد اچ شوتز «مطالعات امنیت ملی قبل از جنگ سرد» در مطالعات امنیت ملی، اصغر افتخاری، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی، ۱۳۸۱، ص ۸۱
کمیسیون امنیت ملی آمریکا، استراتژی امنیت ملی آمریکا در قرن ۲۱، جلال دهمشگی، بابک فرهنگی و ابوالقاسم راه‌چمنی، تهران، انتشارات مؤسسه فرهنگی و مطالعات تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران ۱۳۸۱
جونز، پیتر (۱۹۹۸)، به سوی رژیم امنیت منطقه‌ای خاورمیانه، مسایل و راه حل‌ها، گزارش پروشه سیپری، استکهلم، دسامبر
متز، استیفون و داگلاس جانسون، «عدم تقارن و استراتژی نظامی ایالات متحده، زمینه و مفاهیم استراتژیک، عبدالحسین حجت‌زاده، ماهنامه نگاه، سال سوم، شماره ۳۱، بهمن ۱۳۸۱، صص ۵۵ ـ ۴۲
مرکز پژوهش‌های کاخ سفید «استراتژی امنیت ملی آمریکا» محمدحسن خانی و علی آدمی، ضمیمه فصلنامه‌ی مطالعات راهبردی، سال ششم، شماره دوم، تابستان ۱۳۸۲ ص۹
. هالستی، کماجی، مبانی تحلیل سیاست بین‌الملل، بهرام مستقیمی و مسعود طارم سری، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی، ۱۳۷۳، صص ۲۰۷ ـ ۱۹۷
. بوزان، باری (۱۳۸۱)، خاورمیانه: ساختاری همواره کشمکش‌زا، ترجمه احمد صادقی فصلنامه سیاست خارجی، سال ۱۶، پاییز.
. بوزان باری (۱۳۷۸)، مردم، دولتها و هراس، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی
. «استراتژی امریکا در خاورمیانه بعد از ۱۱ سپتامبر» روزنامه اعتماد، ۸ تیر ۱۳۸۲ (به نقل از البیان)
. وعیدی، جواد (۱۳۸۳) «خاورمیانه بزرگ: هدف‌گیری ریشه‌ها» همشهری دیپلماتیک، شماره دهم، نیمه دوم اردیبهشت
. نقیب‌زاده، احمد، درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی، تهران، انتشارات سمت، ۱۳۷۹، صص ۱۸۳ ـ ۱۸۰
مارتین، لی، نور، جی، چهره جدید امنیت در خاورمیانه، قدیر نصری، تهران، پژوهشکه مطالعات راهبردی ۱۳۸۳٫
. بوزان، باری (۱۳۷۸)، مردم، دولتها و هراس، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
هدف این مقاله توضیح مفاد و محتوا و تجزیه و تحلیل علل، انگیزه‌ها و اهداف طرح خاورمیانه بزرگ، با هدف واکاوی تأثیرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. به عبارت دیگر، منظور پاسخگویی به این سؤالات اصلی و فرعی است: دلایل، انگیزه‌ها و اهداف ایالات متحده از ارایه این طرح چیست؟ این طرح، چه جایگاهی در راهبرد امنیت ملی، سیاست خاورمیانه‌ای و نقش ملی آمریکا دارد؟ چرا فرآیند دموکراتیک‌سازی خاورمیانه در شرایط بینالمللی پس از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ آغاز و تعقیب می‌گردد؟ بازتاب‌ها و پیامدهای امنیت این طرح، برای کشورها و جوامع خاورمیانه کدامند؟ و سرانجام، تحقق و اجرای این طرح چه چالش‌ها و فرصت‌های امنیتی را برای جمهوری اسلامی ایران در پی خواهد داشت.
پاسخ احتمالی این پرسشها در چارچوب فرضیه ذیل مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت: «طرح خاورمیانه بزرگ به مثابه یکی از راهکارها و سازوکارهای کانونی در راهبرد پیشگیرانه و مرکز ثقل راهبرد کلان امنیت ملی آمریکا به منظور مقابله با تهدیدات نامتقارن، ضمن ایجاد تهدیدات و چالشهای امنیتی مختلف، فرصت‌هایی نیز برای تأمین و تحکیم امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می‌فرآیند.»
در پایان، راه‌کارهایی برای بهره‌گیری جمهوری اسلامی از فرصت‌ها و دفع تهدیدات امنیتی این طرح ارایه میشود.
پایان نامه امنیت دیجیتالیSSL
قسمتی از متن:
امضای دیجیتال و امنیت دیجیتالی چیست ؟
امضای [[دیجیتال]] برای فایل های اطلاعاتی همان کار را انجام می دهد که امضای شما بر روی سند کاغذی انجام می دهد.امضای دیجیتال و امضای دستنویس هر دو متکی بر این واقعیت هستند که پیداکردن دو نفر با یک امضا تقریباً غیرممکن است. باامضای دیجیتال اصل بودن و صداقت یک پیغام یا سند و یا فایل اطلاعاتی تضمین میشود. به منظور ایجاد امضای دیجیتال از یک [[الگوریتم ریاضی]] به منظور ترکیب اطلاعات در یک کلید با [[اطلاعات]] پیام ، استفاده می شود . ماحصل عملیات ، تولید رشته ای مشتمل بر مجموعه ای از حروف و اعداد است .یک امضای دیجیتال صرفا" به شما نخواهد گفت که " این شخص یک پیام را نوشته است " بلکه در بردارنده این مفهوم مهم است که : "این شخص این پیام را نوشته است " .
از نگاهی دیگر یک گواهینامه دیجیتالی یک فایل دیجیتالی است که به صورت رمزگذاری شده ای حاوی اطلاعاتی از قبیل کلید عمومی و سایر اطلاعات دارنده خود است. دارنده می تواند یک شخص، یک شرکت، یک سایت و یا یک نرم افزار باشد. مانند یک گواهینامه رانندگی که عکس صاحب خود را به همراه سایر اطلاعات در مورد دارنده آن، شامل می شود، یک گواهینامه دیجیتالی نیز یک کلید عمومی را به اطلاعاتی در مورد دارنده آن متصل می کند.در کلام دیگر، گواهینامه دیجیتالی آلیس، تصدیق می کند که کلید عمومی به او و تنها او تعلق دارد. به همراه کلید عمومی، یک گواهینامه دیجیتالی حاوی اطلاعاتی در مورد شخص حقیقی یا حقوقی دارنده آن می باشد، که برای شناسایی دارنده، و (بر این اساس که گواهینامه ها محدود می باشند)، تاریخ ابطال آنرا نمایش می دهد.
دفاتر ثانویه مطمئن صادر کننده گواهینامه، هویت شخص دارنده گواهینامه را قبل از آنکه تصدیق کنند، چک می کنند .بخاطر اینکه گواهینامه دیجیتالی اکنون یک فایل اطلاعاتی کوچک است، اصل بودن آن توسط امضای دیجیتالی خودش قابل بررسی است لذا به همان صورتی که یک امضای دیجیتالی را تایید می کنیم به همان صورت از صحت امضای دیجیتالی به اصل بودن گواهینامه پی خواهیم برد.
گواهینامه دیجیتالی چیست و چرا ما به یکی نیاز داریم؟
اجازه دهید برای پاسخ به سوال فوق ، سوالات دیگری را مطرح کنیم ! • برای تشخیص و تائید هویت فرد ارسال کننده یک نامه الکترونیکی از چه مکانیزم هائی استفاده می شود؟ • فرض کنید یک نامه الکترونیکی از یکی از دوستان خود دریافت داشته اید که از شما درخواست خاصی را می نماید ، پس از مطالعه پیام برای شما دو سوال متفاوت مطرح می گردد : الف ) آیا این نامه را واقعا" وی ارسال نموده است ؟ ب ) آیا محتوای نامه ارسالی واقعی است و وی دقیقا" همین درخواست را داشته است ؟ • آیا وجود هر نامه الکترونیکی در صندوق پستی ، نشاندهنده صحت محتوا و تائید هویت فرد ارسال کننده آن است ؟ سوءاستفاده از آدرس های Email برای مهاجمان و ویروس ها به امری متداول تبدیل شده است و با توجه به نحوه عملکرد آنان در برخی موارد شناسائی هویت فرد ارسال کننده یک پیام بسیار مشکل و گاها" غیرممکن است . تشخیص غیرجعلی بودن نامه های الکترونیکی در فعالیت های تجاری و بازرگانی دارای اهمیت فراوانی است . یک نامه الکترونیکی شامل یک امضای دیجیتال، نشاندهنده این موضوع است که محتوای پیام از زمان ارسال تا زمانی که به دست شما رسیده است ، تغییر نکرده است . در صورت بروز هر گونه تغییر در محتوای نامه ، امضای دیجیتال همراه آن از درجه اعتبار ساقط می شود .
یک گواهینامه دیجیتالی یک فایل دیجیتالی است که به صورت رمزگذاری شده ای حاوی اطلاعاتی از قبیل کلید عمومی و سایر اطلاعات دارنده خود است. دارنده می تواند یک شخص، یک شرکت، یک سایت و یا یک نرم افزار باشد. مانند یک گواهینامه رانندگی که عکس صاحب خود را به همراه سایر اطلاعات در مورد دارنده آن، شامل می شود، یک گواهینامه دیجیتالی نیز یک کلید عمومی را به اطلاعاتی در مورد دارنده آن متصل می کند.
در کلام دیگر، گواهینامه دیجیتالی آلیس، تصدیق می کند که کلید عمومی به او و تنها او تعلق دارد. به همراه کلید عمومی، یک گواهینامه دیجیتالی حاوی اطلاعاتی در مورد شخص حقیقی یا حقوقی دارنده آن می باشد، که برای شناسایی دارنده، و (بر این اساس که گواهینامه ها محدود می باشند)، تاریخ ابطال آنرا نمایش می دهد.
دفاتر ثانویه مطمئن صادر کننده گواهینامه، هویت شخص دارنده گواهینامه را قبل از آنکه تصدیق کنند، چک می کنند .بخاطر اینکه گواهینامه دیجیتالی اکنون یک فایل اطلاعاتی کوچک است، اصل بودن آن توسط امضای دیجیتالی خودش قابل بررسی است لذا به همان صورتی که یک امضای دیجیتالی را تایید می کنیم به همان صورت از صحت امضای دیجیتالی به اصل بودن گواهینامه پی خواهیم برد.
فهرست
- مقدمه
امضای دیجیتال و امنیت دیجیتالی چیست .............................................4
گواهینامه دیجیتالی چیست و چرا ما به یکی نیاز داریم؟........................5
ثبت نام برای یک گواهینامه دیجیتالی.........................................................6
پخش کردن گواهینامه دیجیتالی..................................................................6
انواع مختلف گواهینامه دیجیتالی..................................................................7
سطوح مختلف گواهینامه های الکترونیکی..................................................7
امضای دیجیتالی از دید برنامه نویسی.........................................................8
چگونه یک امضای دیجیتالی درست کنیم؟................................................9
نحوه عملکرد یک امضای دیجیتال..............................................................11
نحوه ایجاد و استفاده از کلید ها..................................................................12
حملات ممکن علیه امضاء های دیجیتالی.................................................12
مرکز صدور گواهینامه چیست؟....................................................................13
رمزنگاری چیست؟.........................................................................................14
اهداف CA .....................................................................................................15
نکاتی در مورد گواهینامه ها.........................................................................16
تشخیص هویت از طریق امضای دیجیتالی................................................16
امضای دیجتالی زیربنای امنیت تبادلات الکترونیکی..............................17
گفتگو با دبیر کمیته IT دفتر مطالعات فناوری ریاست جمهوری.......18
2- SSL چیست؟
1-2 InstantSSL چیست؟.......................................................................25
2-2 تکنولوژی پیشرفته تائید کردن (Authentication)..................25
3-2 دسترسی آنلاین به پروفایل تجاری تان ...........................................25
3- مفاهیم رمز گذاری
1-3 معرفی و اصطلاحات .............................................................................25
2-3 معرفی الگوریتمهای رمزنگاری ...........................................................27
3-3 رمزنگاری کلید – عمومی ................................................................28
4-3 مقدار Hash .......................................................................................29
5-3 آیا شما معتبر هستید ؟ ....................................................................30
6-3 سیستمهای کلید متقارن ..................................................................33
7-3 سیستمهای کلید نامتقارن.................................................................35
4- ساختار و روند آغازین پایه گذاری یک ارتباط امن
1-4 پروتکل های مشابه ...........................................................................41
5- مفهوم گواهینامه در پروتکل SSL
1-5 مراکز صدور گواهینامه .....................................................................42
2-5 مراحل کلی برقراری و ایجاد ارتباط امن در وب ..........................43
3-5 نکاتی در مورد گواهینامه ها ...........................................................44
4-5 تشخیص هویت ..................................................................................45
6 – مشکلات و معایب SSL
1-6 مشکل امنیتی در SSL ..............................................................60
2-6 مشکلات تجارت الکترونیکی در ایران ...........................................60
ضمیمه 1 : پیاده سازی SSL در Windows 2000 Server..................62
ضمیمه 2 : پراکسی (Proxy)................................................................................66
واژه نامه.......................................................................................................................77
فهرست منابع............................................................................................................78
پایان نامه امنیت ملی بین الملل و ایران
مقدمه:
1- شرح و بیان مساله پژوهش:
مفاهیم سیاسی به تبع محیط سیاسی (داخلی و جهانی) بوجود می آ یند، وبا توجه به هرگونه تغییر در شرایط محیط سیاسی تغییر پذیر هستند، بدین علت دانشمندان علوم انسانی به اتفاق معتقدند، مفاهیم علوم انسانی از ویژگی نسبیت برخوردارند. بنابراین مفهوم امنیت ملی نیز بعنوان یکی از مفاهیم سیاسی از این امر مستثنی نیست. همانطور که می دانیم، تولد اصطلاح امنیت ملی به زمان ظهور دولت – ملت ها بوسیله قرارداد وستفالیا در سال 1648 م بر می گردد. به مجرد اینکه ما بین دولت – ملت ها مرزبندی شد، منافع و امنیت ملی بر اساس مرزها ترسیم گردید. هرگونه تغییر در مرزها، تجاوز محسوب گردیده، امنیت ملی را به مخاطره می کشید. بهمین علت دولت – ملت ها در پی حفظ امنیت خود به تقویت قدرت نظامی، دست زدند. در این زمان،چنین تصور می شد که برتری قدرت نظامی نسبت به سایر همسایگان امنیت ملی را تضمین خواهد ساخت. بنابراین هر دولت – ملتی بدنبال افزایش قدرت نظامی بود.
در این دوره زمانی تنها بعد نظامی و سیاسی مفهوم امنیت ملی از برجستگی خاص برخوردار بود و ابعاد دیگر چندان اهمیتی نداشتند. اما درحال حاضر، مفهوم امنیت بتدریج از انحصار ماهیت بکلی سیاسی آن خارج شده و رفته رفته عوامل غیرسیاسی یا بشدت سیاسی کمتر مطرح می شود.رفاه داخلی و اقتصادی نسبت به مسایل سنتی دفاعی تقدم یافته است. گستردگی مفهوم امنیت نیز ناشی از تغییر و تحولات نظام بین الملل و ساختاربندی جدید در صحنه بین الملل می باشد. بعد از جنگ جهانی دوم با ظهور قطب های اقتصادی نظیر آلمان غربی وژاپن، بعد اقتصادی امنیت ملی مورد توجه قرار گرفت. اما بدلیل اینکه نظام دو قطبی و رقابت بین دو ابرقدرت، بر نظام بین الملل حاکم بود، همچنان بعد نظامی مفهوم امنیت ملی بر دیگر ابعاد، رجحان داشت.
پس از فروپاشی شوروی سابق، مسایل امنیتی حوزه های وسیع تری را شامل شده است. امنیت دیگر یک فرایند یک جانبه و محدود نیست که فقط با ازدیاد قدرت نظامی بتوان آنرا افزایش داد. امروزه مسایل امنیتی، آلودگی محیط زیست، غذا، بهداشت، تامین شغل و مسکن، توسعه، رفاه، افزایش جمعیت، خطرفقر، مسایل فرهنگی و موارد دیگر را شامل می شود که این مسایل راه حل ها و همکاری های فوق ملی را نیز می طلبد.
با فروپاشی شوروی،امنیت بر پایه مؤثر نظامی خارج شده است، البته هنوز هم تهدیدات نظامی می تواند مهم باشد، زیرا توانایی تغییرات اساسی و زیر بنایی در جامعه را داراست. هم اکنون، ابزار نظامی بعنوان پشتوانه قدرت سیاسی بعضی کشور ها بویژه قدرت های بزرگ مطرح است، ولی در حال حاضر امنیت کشورها ممکن است از لحاظ نظامی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مورد تهدید قرار گیرد که ابزار مقابله با اینها، تنها قدرت نظامی نیست. ویژگی تهدیدات جدید باعث گردید تا کشورها به همکاری وتعامل با یکدیگر در سطح جهانی روی آورند، چرا که این تهدیدات، جدا از اینکه یک دولت- ملت را بخواهد تهدید بکند، منطقه وجهان را نیز به مخاطره می اندازد. بنابراین با تغییر وتحولاتی که در روابط بین الملل پس از دهه 90م بوجود آمد.، مفهوم امنیت را نیز دچار تحول نمود. از یک طرف مفهوم امنیت ملی، گسترده تر شد. از طرف دیگر برای تامین و دستیابی به آن از رقابت و برخورد به همکاری و تعامل در این زمینه، تغییر مفهوم داد. قبل از دهه 90 امنیت یک کشور ناامنی سایرین محسوب می گردید. امنیت، «حاصل جمع صفر» معنی می شد. بنابراین همواره درگیری و رقابت نظامی در صحنه بین الملل حاکم بود، در صورتیکه اکنون نه تنها امنیت یک واحد سیاسی، ناامنی سایرین محسوب نمی گردد، بلکه امنیت یکی، امنیت دیگران نیز است. امروزه تهدیدات از ویژگی جهانی برخوردارند، بطوریکه یک واحد سیاسی به تنهایی قادر به مقابله با آن نیست و علاوه بر آن تهدیدی که یک واحد سیاسی را به چالش کشانده، امکان سرایت به سایر واحد های سیاسی را دارد.
به همین علت، نظام بین الملل متوجه تهدیدات نرم افزاری و جدید شده است، بطوریکه اگر هر یک از کشورها با این تهدیدات جدید ارتباط داشته باشند مورد تحریم و حتی تجاوز قرار می گیرد. بویژه، دسته بندی که در دوران جنگ سرد وجود داشت دیگر وجود ندارد، همه کشورها در راستای هم حرکت می کنند. در این بین کشورهای کوچک و جهان سومی قادر نیستند در جهت مخالف عملکرد نظام بین الملل حرکت کنند، نظام بین الملل تمام واحدهای سیاسی را تحت تاثیر گذاشته و آنها را مجبور به انعطاف نموده است، امروزه دیگر هیچ دولتی نمی تواند بدون در نظر گرفتن صحنه بین الملل به تصمیم گیری بپردازد.
در دهه 1990 م دگرگونی های بنیادینی که در عرصه روابط و سیاست بین الملل رخ داد، صاحب نظران را در این عرصه به فکر باز بینی در بسیاری از ارزیابی های خود در مورد مفاهیم و طرق ایفای نقش و همچنین شیوه های دستیابی منافع ملی و امنیت ملی، انداخت. بطوریکه استراتژی ها و تاکتیک های جدیدی برای پیگیری منافع ملی در کشورهای مختلف طرح ریزی شد.
بین واحد سیاسی و نظام بین الملل همواره ارتباط متقابل و دیالکتیک وجود دارد. از طرفی واحد سیاسی بر محیط بین المللی تاثیر می گذارد و از طرف دیگر واحد سیاسی از محیط بین الملل تاثیر می پذیرد. در صورت تغییر و تحول، در ساختار و ترتیبات نظام بین الملل منجر به تحول در نظام واحد سیاسی نیز خواهد شد. ساختار سیستم بین الملل از جمله عواملی است که بر امنیت ملی تمامی کشورها،به ویژه کشورهایی که ازتوانایی کافی برای شکل دهی به نظام بین الملل برخوردار نیستند، تاثیر درحد توجهی دارد. واحدهای سیاسی درپی سازگاری وانطباق هدفمند بامحیط جهت تامین اهداف و منافع ملی می باشند، آنچه در فرایند سازگاری مورد توجه واحد سیاسی می باشد، عبارت از بکارگیری رویه های مطلوب و استفاده از موقعیت ها وفرصت های محیط عملیاتی جهت نیل به هدف می باشد. در این راستا شرط موفقیت در محیط بین الملل اجتناب از تکرار مواضع غیر واقعی و رویه ها و اقدامات غیر منطقی است.
جمهوری اسلامی ایران بعنوان یکی از واحدهای سیاسی، عضو جامعه بزرگتری بنام «نظام بین الملل» می باشد. هرگونه دگرگونی که در جامعه بزرگتر رخ بدهد، اعضای خود (که واحدهای سیاسی) را تحت تاثیر گذاشته و موجب دگرگونی در آنها چه از نظر ماهیتی چه از نظر ساختاری، می شود. بنابراین جمهوری اسلامی ایران نیز تحت تاثیر روند تغییر و تحولات قرار گرفت. در این برهه زمانی پارادایم واقع گرایی بر صحنه بین الملل حاکم بود وقدرت نظامی نسبت به ابعاد دیگر مفهوم امنیت ملی بیشتر ایفای نقش می نمود، مفهوم نظامی امنیت ملی ویژگی تهاجمی سیاست امنیتی جمهوری اسلامی ایران را توجیه می کرد.
جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی سیاست امنیتی ای را اتخاذ نمود که جو بین المللی می طلبید. بدین معنی که ایران اسلامی بعنوان کشوری، تازه انقلابی با آرمان های انقلابی بویژه بر پایه مکتب اسلام بنیان نهاده شده بود، سعی در تحقق آرمان های خود داشت و امنیت خود را در امنیت جهان اسلام تعریف می کرد. دهه اول انقلاب اسلامی با دوران جنگ سرد و اوج رقابت های دو ابرقدرت همزمان بود. در این زمان کشورها که به دو بلوک شرق و غرب تقسیم شده بودند، خروج کشوری از یک بلوک منجر به ورود بلوک رقیب می شد، بدین ترتیب هر دو ابرقدرت چنین اتفاقی را به زیان امنیت خود محاسبه می کردند. به همین دلیل سعی در حفظ متحدین خود داشتند.
ایران که قبل از انقلاب در بلوک غرب قرار داشت و حتی نقش پایه نظامی سیاست منطقه ای نیکسون را بر عهده داشت، به محض پیروزی انقلاب اسلامی نه تنها از بلوک غرب خارج گردید، بلکه آنرا به چالش فرا خواند. بدین خاطر ضربه سنگینی برای ایالت متحده آمریکا محسوب می گردید. این کشور به این انتظار که جمهوری اسلامی ایران را دوباره جذب نماید و یا حداقل مانع جذب در بلوک شرق شود، در مواقع بسیار حساس نسبت به سیاست های انقلابی جمهوری اسلامی ایران، سیاست منعطفی را اتخاذ می نمود. همچنین ابرقدرت شرق نیز به امید اینکه این کشور را که از بلوک غرب خارج گردیده، در مقابل غرب استفاده نماید، سیاست منعطفی را در برابر کشور انقلابی داشت، که به سیاست صبر و انتظار معروف می باشد. جمهوری اسلامی ایران از این موقعیت استفاده نموده و در پیشبرد اهداف نظامی خود تلاش می نمود.اما باتغییر و تحولات در نظام بین الملل که مفهوم امنیت ملی راتحت تاثیر قرار داد، واحد سیاسی را مجبور به باز تعریف در سیاست امنیتی شان نمود. جمهوری اسلامی ایران در اثر این تغییرات و همچنین تحولاتی که در داخل صورت گرفت، در برداشت نسبت به امنیت ملی خود و شیوه تعقیب آن، تغییرات قابل توجهی بوجود آورد. در این پژوهش که «تاثیر روند تغییر مفهوم امنیت ملی در روابط بین الملل بر برداشت امنیت امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران» می باشد، به چگونگی این تاثیر خواهیم پرداخت. ضمن بررسی این تاثیر، فرضیه اصلی را به آزمون می گذاریم. برای آزمون فرضیه لازم دیدیم که شمایی از سیر فرآیند تغییر مفهوم امنیت ملی بیان گردد اما تمرکز اصلی تحقیق بیشتر مقطع زمانی 2002-1979 (1381-1357 ) می باشد.
قسمتی از متن:
در این فصل به بررسی برداشت سنتی مفهوم امنیت ملی پرداخته خواهد شد. منظور از برداشت سنتی، مفهوم نظامی و سخت‌افزاری امنیت ملی است، همانطور که خواهیم گفت مفهوم امنیت ملی در این برداشت بیشتر از بعد نظامی آن مطرح بوده است بطوریکه، هر چند در اواسط قرن بیستم با ظهور قطب‌های اقتصادی همچون آلمان غربی و ژاپن، بعد اقتصادی مفهوم امنیت ملی از توجه خاصی برخوردار گردید اما تا پایان فروپاشی نظام دو قطبی بدنبال آن پایان جنگ سرد بعد نظامی از تعیین‌کنندگی ویژهای برخوردار بود. در این فصل جهت بررسی برداشت سنتی از مفهوم امنیت ملی باید از دو بعد تاریخی و نظری بپردازیم، مطالب این فصل را در دو مبحث بیان می‌کنیم؛ در مبحث اول مبانی تاریخی برداشت سنتی مفهوم امنیت ملی در مبحث دوم به مبانی نظری آن می‌پردازیم.
مبحث اول: مبانی تاریخی
الف:تعریف مفهوم امنیت ملی
برای بیان تحولات صورت گرفته در این مفهوم لازم است که قبل از هر کاری، ابتدا تعاریف گوناگونی که از مفهوم امنیت ملی ارائه شده، در بوته بررسی قرار دهیم و سپس به تحولی که در این زمینه صورت گرفته، می پردازیم. تعاریفی که ارایه گردیده است، بدین ترتیب میباشد:
غلامرضا علی بابایی در « فرهنگ روابط بین الملل » امنیت ملی را چنین تعریف
میکند:(2)
« حالتی است که ملتی فارغ از تهدید از دست دادن تمام یا بخشی از جمعیت، دارایی، یا خاک خود به سر برد. »
دکتر بهزادی می‌نویسد:(3) « در ادبیات روابط بین الملل، امنیت غالبا به معنی احساس آزادی کشور در تعقیب اهداف ملی و فقدان ترس و خطر جدی از خارج نسبت به منافع اساسی و حیاتی کشور آمده است.»
ریچارد کوپر می گوید:(4) « امنیت ملی به معنی توان جامعه در حفظ و بهره‌گیری از فرهنگ و ارزشهایش می باشد.»
والتر لیپمن* (5) 1943: یک ملت زمانی امنیت دارد که مجبور نباشد. منافع مشروع خود را صرف پرهیز از جنگ نماید و قادر باشد در صورت لزوم آن منافع را از طریق جنگ حفظ کند.
آرنولد ولفرز(6) ** 1962: امنیت از بعد واقع‌بینانه به معنای عدم وجود تهدید علیه ارزشهاست واز بعد ذهنی عدم وجود هراس از حمله به ارزشهاست.
همین طور تعریفی که رابرت ماندل*** از امنیت ملی دارد عبارت از:(7) « امنیت ملی شامل تعقیب روانی ومادی ایمنی است و اصولا جزء مسئولیت‌های حکومت‌های ملی است، تا از تهدیدات مستقیم ناشی از خارج ، نسبت به بقای رژیم‌ها، نظام شهروندی و شیوه زندگی شهروندان خود ممانعت به عمل آورند.»
جفری الیوت و رابرت رینالد امنیت ملی را چنین تعریف می کنند:(8)
« امنیت ملی به معنای آزادی نسبی یا مطلق یک کشور از حملات احتمالی یا خرابکاری سیاسی یا اقتصادی همراه با قدرت حمله متقابل علیه کشوری که آن را مورد تهاجم قرار داده، با تاثیر تعین کننده است.»
از تعاریفی که در بالا آوردیم آشکار میشود که علیرغم اینکه هر یک از متفکرین برای تعریف آن از زبانهای گوناگونی استفاده می‌کنند ولی میتوان عوامل ثابتی نظیر ارزشهای حیاتی، منافع، اهداف ملی، تهدید، را از این تعاریف که در آنها تکرار شده است، استخراج کرد. هدف ما در این تحقیق ارائه تعریف جامع از مفهوم امنیت ملی نیست بلکه تنها جهت آشنایی با ادبیات مربوط به این مفهوم تعاریفی از اندیشمندان مختلف آوردیم. هدف این تحقیق بررسی تغیر مفهوم امنیت ملی است، بنابراین بدین منظور در ادامه به برداشت سنتی این مفهوم پرداخته میشود.
ب: ظهور پدیده دولت های ملی
با پایان گرفتن جنگ سی ساله مذهبی و انعقاد قرارداد وستفالیا در سال 1648 م پایه سیستم دولت- ملتها و اصل استقلال و تساوی بینالمللی آنها در اروپا بوجود آمد. با ظهور دولتهای مستقل ملی هر دولتی اهداف و منافع خود را در چارچوب مرزهایش ترسیم کرد و در پی تحقق آن بر آمد. تامین منافع و اهداف تا جایی که محدود به درون مرزهای ملی بود، مشکلی برای دولت بوجود نمی‌آورد، اما همین که به خارج از مرزها گسترش می‌یافت، با منافع واحدهای دیگر تعارض پیدا می‌کرد، نتیجه این تعارض رقابت دولتها بود. چون در عرصه این رقابت مرجع مافوقی وجود نداشت که داور نهایی باشد، هرج و مرجی در جامعه متشکل از دولتهای مستقل به وجود می‌آمد که تامین منافع جز از راه کسب قدرت برتر امکان‌پذیر نمی‌شود. از این روست که مفهوم امنیت ملی به معنای توانایی ملی ظهور میکند و این تفکر که برای حفظ امنیت خود باید قوی شد،رواج می‌یابد.
با توجه به اینکه در این دوران قلمرو، ثبات مرزها، قدرت، کسب منافع و موقعیت ژیوپولیتیک از شاخصه‌های امنیت ملی محسوب می‌گردید، هر دولت- ملتی نه تنها در جهت تقویت خود در این زمینه‌ها می‌پرداخت، حتی تمام توان و منابع خود را در جهت دفع تهدیدات به کار میگرفت.
در برهه زمانی قرن نوزدهم، سلطه بر فضای جغرافیایی اوج انواع سلطه‌ها به شمار می‌آمد. تصرف، اداره و استعمار هر چه بیشتر سرزمین‌ها، علت اصلی رقابت دولت های مختلف، از جمله جنگ‌ها، به شمار می‌رفت: هر قطعه سرزمینی که هنوز تحت اداره یکی از بازیگران اصلی در نیامده بود، بیش ازهر چیزی طمع آنان را در بازی، برمی‌انگیخت. سرزمین، وسعت برای قدرتهای اروپایی بسیار اهمیت داشته، به طوری که اندیشه« سرزمین های بکر » نامکشوف و نقشه‌برداری نشده، باعث ناآرامی و بی قراری بسیاری از پیشگامان نستوه اکتشافات جغرافیایی شد. در این زمینه ماجراجویان، دولتمردان و ژنرال‌ها وضعیتی مشابه داشتند. تا اینکه همه سرزمینهای بکر به تصرف قدرتها درآمد. قدرت‌هایی که تازه، وارد صحنه بینالمللی شده بودند و به دنبال افزایش قدرت بودند؛ یعنی داشتن مستعمره و افزایش مستعمرات و وسعت سرزمینی. این تفکر درگیری و رقابت میان این قدرتها را بوجود می آورد.
پایان نامه امنیت شبکه و رمزگذاری
قسمتی از متن:
1- امنیت شبکه چیست؟
بیایید Alice و Bob را به عنوان دو نفری که می خواهند به طور امن با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، معرفی کنیم. این یک متن در مورد شبکه است. باید مشخص کنیم که Alice و Bob ممکن است که دو روتر (router) باشند که می خواهند جداول مسیر یابی خود را به طور امن تعویض کنند، دو Host که می خواهند یک ارتباط انتقال امن را شروع کنند دو کاربر email که می خواهند emailهای امن به هم منتقل کنند تمام این حالات بعدا در این قسمت گفته خواهد شد. Alice و Bob دو شخصیت ثابت و مشهور در ارتباط امن هستند. شاید به علت اینکه اسم های آنها سرگرم کننده تر از یک نوع موجود به اسم A است که می خواهد یک ارتباط امن با یک نوع موجود به اسم B برقرار کند. تبادل عشق ممنوع، ارتباطات زمان جنگ و معاملات تجاری نیازهای عمومی مردم شهری هستند برای ارتباطات امن. اولی را به دومی ترجیح می دهیم و خوشحالیم که Alice و Bob را به عنوان فرستنده و گیرنده استفاده کرده ایم و آنها را در اولین سناریو استفاده می کنیم.
1-1) ارتباط امن
ما گفتیم که Alice و Bob می خواهند به صورت امن ارتباط برقرار کنند ولی این دقیقاً به چه معناست؟ مطمئنا Alice می خواهد فقط Bob بتواند پیغامی را که برای او فرستاده است را بفهمد و با وجود این که آنها از طریق یک رسانه ناامن ارتباط برقرار می کنند جایی که یک مزاحم (Trudy یک مزاحم) ممکن است ارتباط را در هر چیزی که از A به B منتقل می شود قطع کند، بخواند یا کاری انجام دهد. Bob هم می خواهد مطمئن باشد که پیغامی که دریافت می کند واقعا توسط Alice است. همچنین Alice و Bob می خواهند مطمئن شوند که محتوای پیغام Alice در انتقال داده تغییر داده نشده است. با این ملاحظات ما می توانیم خصوصیات مطلوب داده شده از یک ارتباط امن را مشخص کنیم:
سری بودن: فقط فرستنده و گیرنده باید بتوانند محتوای پیغام فرستاده شده را بفهمند. برای این که کسانی که استراق سمع می کنند ممکن است جلوی پیغام را بگیرند. این واقعا احتیاج به این دارد که پیغام به صورتی رمزگذاری شود (اطلاعاتش تغییر ظاهر بدهند، پنهان شوند) بنابراین پیغام نمی تواند رمز گشایی شود (فهمیده شود) توسط یک مزاحم. این جنبه از امنیت ممکن است پر از رایج ترین مفهوم عبارت ارتباط امن باشد. دقت کندی که این نه تنها یک تعریف محدود از ارتباط امن است (ما جنبه های اضافی از ارتباط امن را در پایین لیست کرده ایم) بلکه یک تعریف تقرببا محدود از سری بودن است. برای مثال Alice ممکن است تنها چیزی که می خواهد این است که با Bob ارتباطی برقرار کند که محرمانه باشد! ما تکنیک های رمزگذاری را برای رمزگذاری و رمزگشایی داده ها در بخش (2) خواهیم خواند.
تصدیق و استناد: هر دو فرستنده و گیرنده احتیاج دارند که از هویت طرف مقابل که در ارتباط شرکت کرده است مطمئن شوند. برای اطمینان از این که طرف دیگر واقعا کسی یا چیزی است که اظهار دارند. در ارتباط رودر روی مردم این مشکلات به راحتی توسط تشخیص دیداری حل می شود. هنگامی که موجودات ارتباط دهنده اطلاعات را از طریق یک رسانه ای که نمی توانند طرف مقابل را ببینید رد و بدل می کنند، تصدیق هویت خیلی ساده نیست. برای این که به عنوان مثال آیا شما مطمئن هستید که یک email دریافت شده که شامل یک رشته نوشتاری است که می گوید از طرف یکی از دوستان شما آمده است واقعا از طرف دوست شما آمده است؟ اگر کسی با تلفن به شما زنگ بزند و ادعات کند از بانک شما زنگ زده و شماره حسابتان را بخواهد و شماره شناسایی شخصی رمز شما (PIN) و حساب شما را برای این که درستی اش را چک کند، آیا شما این اطلاعات را از طریق تلفن می دهید؟ خوشبختانه نه. ما تکنیک های سندیت را در بخش (3) امتحان می کنیم شامل انواع مختلف، شاید متعجب کننده همچنین بر اساس تکنیک های رمز گذاری که در بخش (2) خواهیم دید.
درستی و بی عیبی پیغام: با این که فرستنده و گیرنده می توانند یکدیگر را تصدیق کنند، آنها همچنین می خواهند مطمئن شوند که محتوای ارتباط آنها قصدا یا از روی تصادف تغییر نکرده است در حین انتقال علاوه بر تکنیک های check sum که در انتقال
قابل اعتماد پروتکل های خط داده ای دیده ایم در بخش (4) نیز خواهیم دید.
این تکنیک ها همچنین بر اساس تکنیک های رمزگذاری بخش (2) هستند.
بعد از ساختن چیزی که ما به عنوان ارتباط مطمئن معنا کردیم، بیایید فرض کنیم که واقعا منظور از کانال ناامن چیست. چه اطلاعاتی یک مزاحم می تواند به آن دسترس داشته باشد و روی داده منتقل شده چه عملی می توان انجام داد . شکل زیر این سناریو را نشان می دهد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
1.1 ارتباط امن 2
- سری بودن 2
- تصدیق، استناد 3
- درستی و بی عیبی پیغام 4
1.2 مراعات امنیت شبکه در اینترنت 6
2.1 رمزگذاری کلید متقارن 15
- استاندارد رمزگذاری 22
2.2 رمزگذاری کلید عمومی 26
3.1 پروتوکل شناسایی ap 1.0 41
3.2 پروتوکل شناسایی ap2.0 41
3.3 پروتوکل شناسایی ap 3.0 44
3.4 پروتوکل شناسایی ap 3.1 46
3.5 پروتوکل شناسایی ap 4.0 47
3.6 پروتوکل شناسایی ap 5.0 50
4.1 ساختن امضای دیجیتالی 58
4.2 خلاصه پیغام 60
4.3 الگوریتم های توابع hash 66
پایان نامه بررسی امنیت و خصوصی سازی RFID
چکیده
در شناسایی امواج رادیویی RFID از یک متد از انباره های دور افتاده و داده های بازیافتی در برچسب های کوچک و ارزان استفاده می شود. سیستم های RFID از برچسب های دارای شناسه منحصر به فرد و دستگاه های خواننده که برای مدیریت و دستیابی به اطلاعات آنها می باشند تشکیل شده اند.
شناسایی خودکار از طریق فرکانس رادیویی به دنبال ایجاد تغییرات کلی در زمینه مدیریت زنجیره تولید است و میکوشد تا به صرفهجویی اقتصادی در کلیه خطوط از بالا تا پایین بپردازد. RFID در ابتدای استفاده از آن، در بهبود مدیریت زنجیره تولید صنایع مختلف و مکانهایی که مدیریت پیگیری کالاها از اهمیت ویژهای برخوردار بود، مورداستفاده قرار میگرفت. اما کم کم با ظهور شبکه جهانی کدهای الکترونیکی، ارزش RFID بیش از پیش برای صاحبان صنایع مشخص شد. با استفاده از این شبکه، چالشهای دنیای واقعی از طریق انتشار خودکار اطلاعات، ارزیابی لحظهای و یا دقت اطلاعات برای همه بخشهای موجود در زنجیره تولید برطرف شد. لذا در دو فصل ابتدایی به بررسی نرم افزاری و سخت افزاری آن پرداخته ایم. با توجه به این که فناوریRFID با سرعت چشمگیری در حال رشد و توسعه بوده و بالطبع هر نوع تکنولوژی با این سرعت رشد گاها دچار نواقصی نیز می باشد. نکته ای که وجود دارد این است که تنها نباید نکات مثبت این تکنولوژی را مشاهده کرد و چشمانمان را بر روی نکات منفی آن ببندیم. واقعیت این است که در RFID نیز همچون سایر تکنولوژیهای موجود تهدیداتی وجود دارد که اگر با دقت نظر به آنها نگاه نشود آنچنان اثرات مخربی از خود به جای خواهد گذاشت که همه ما روزی عطای آن را به لقایش خواهیم بخشید. بنابر این بررسی تهدیدات موجود در این تکنولوژی که مهمترین آن بحث امنیت و نبود استانداردهای واحد در این زمینه می باشد، اهمیت کمتری نسبت به مباحث تحقیقاتی در زمینه رشد آن ندارد. در واقع RFID با توجه به ماهیت عملکردی آن تهدیدات امنیتی خاصی دارد که در این پروژه ابتدا این تهدیدات بصورت دسته بندی شده در آمده و در نهایت مبحث پروتکل های موجود برای افزایش امنیت و خصوصی ساری سیستم های RFID در فصل انتهایی ذکرگردیده است.
واژه‌های کلیدی
برچسب، خواننده، میان افزار، EPC ، فرکانس، استاندارد، ISO، امنیت، رمزK، محافظ، پراکسی.
فهرست مطالب
| عنوان | صفحه |
| مقدمه |
|
| فصل اول: بررسی نرم افزاری سیستم RFID و عملکرد EPC در آن |
|
| مشخصات سامانه RFID |
|
| 1-1- انواع برچسب ها |
|
2-1- بررسی دستگاه خواننده |
|
3-1- میان افزار |
|
| 4-1- مشاهدات یک دستگاه خواننده |
|
| 5-1- فیلتر کردن رویداد |
|
| 6-1- معرفی EPC |
|
| 7-1- سرویس نامگذاری اشیا |
|
| 8-1- بررسی عملکرد زنجیره EPC |
|
| فصل دوم : بررسی سخت افزاری سیستم های RFID ، فرکانس ها و استانداردهای موجود |
|
| اصول فناوری RFID |
|
| 1-2- انواع RFID از نظر محدوده فرکانس |
|
| 2-2- پیوستگی قیاسی |
|
| 3-2- دامنه های فرکانسی |
|
| 4-2- استانداردهای RFID |
|
| فصل سوم : چالش های تکنیکی و استراتژی های پیش روی سیستم های RFID |
|
| چااش های تکنیکی و استراتژی ها |
|
| 1- 3- هزینه RIFD |
|
| 2- 3- استانداردهای RFID |
|
| 3- 3- انتخاب برچسب و خواننده |
|
| 4- 3- مدیریت داده ها |
|
| 5- 3- یکپارچه سازی سیستم |
|
| 6- 3- امنیت |
|
| فصل چهارم : بررسی روشهای پیاده سازی امنیت و خصوصی ساری در سیستم های RFID |
|
| روشهای امنیتی |
|
| 1- 4 - برچسب مسدود کننده |
|
| 2- 4- استفاده از ابزار پراکسی |
|
| 3- 4- مدل حفاظتی کانال جهت مخالف |
|
| 4- 4- استفاده از دیودهای سنسوری حساس در برچسب |
|
| 5- 4- ماشین لباسشوئی هوشمند |
|
| 6- 4- روش سخت افزاری |
|
| 6- 4- روش حذفی |
|
| منابع و ماخذ |
|
مقدمه
RFID[1] به معنی ابزار تشخیص امواج رادیویی است. RFID یک تکنولوژی برای شناسایی خودکار اشیا است. در برچسب های RFID یک وسیله الکتریکی با یک قلم کالا ضمیمه می شودو به مجرد درخواست انتقال کالا اطلاعاتی را از قبیل ویژگی محصولات و... در اختیار قرار می دهد.
برچسب RFID دستگاه الکترونیکی کوچکی است که شامل یک تراشه کوچک و یک آنتن میباشد. این تراشه قادر به حمل 2000 بایت اطلاعات یا کمتر است. برای روشنتر شدن مطلب میتوان گفت دستگاه RFID کاربردی شبیه بارکد و نوارهای مغناطیسی نصب شده روی کارت های اعتباری[2] دارد. RFID برای هر شی یک مشخصه واحد ایجاد می کند که از دیگر اشیا قابل شناسایی خواهد شد. و همین طور که از روی بارکد یا نوار مغناطیسی میتوان اطلاعات را خواند RFID هم میتواند توسط خواننده ها، خوانده شده و از آن طریق اطلاعات آن دریافت یا اصلاح شود. .در سالهای اخیر روش های شناسایی خودکار[3] در میان صنایع، حرفه ها و شرکتهای مختلف عمومیت یافته اند. از این روشها برای جمع آوری اطلاعات در مورد افراد، حیوانات، کالاها و محصولات در حال حمل استفاده می شود.
جدول 1 انتهای مقدمه، ضمن مقایسه سامانه های عمومی خودکار مزایا و معایب هر یک را نیز نشان می دهد. به نظر می رسد که فناوری شناسایی با امواج فرکانس رادیویی یا RFID فناوری نوینی است که انقلابی در بهره وری تجاری به وجود آورده است. خواننده ها می توانند برچسب ها را با سرعت هزاران متر در ثانیه اسکن کنند. محصولات هنگامی که از یک جایگاه به جایگاه دیگر حرکت داده می شوند ردیابی می گردند. اصلاح کردن صنعتی واسطه ها، حمایت از زنجیره مدیریت و بهترین لیست موجودی محصولات، تجدید حیوانات در نوعی که کمبود دارند همگی می تواند از کاربردهای RFID باشد. در مبحثی بحث انگیز برچسب ها می توانند برای شناسایی انسانها استفاده گردند (به خصوص در مدارس کودکان).
RFID فرکانس پایین در طی بیش از یک دهه در برخی محیطهای صنعتی در دنیا استفاده می شد، اما تصمیم اخیر فروشگاه های زنجیره‌ای Walmart و وزارت دفاع آمریکا در دستور به تأمین کنندگان تجهیزاتشان برای استفاده از RFID با فرکانس بسیار بالا بعنوان ابزار مدیریت منابع، توجه همه جانبه‌ای را در محیطهای صنعتی و علمی بسوی آن جلب کرده است.
پایان نامه مهاجرت ، حاشیه‌نشینی و امنیت اجتماعی شهرها
مقدمه :
مهاجرت بی‌رویه به شهرها و گسترش حاشیه‌نشینی در قرن گذشته و قرن اخیر از معضلات مهم شهرهای بزرگ جهان، بخصوص در کشورهای در حال توسعه میباشد، که پیامدهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی متعددی به دنبال داشته است.
این دو پدیده جمعیتی و شهری اگر در راستای هم قرار گیرند و به هم پیوند بخورند، قطعاً مشکلات و پیامدهای منفی مضاعفی را برای یک جامعه بخصوص شهرهای بزرگ به دنبال خواهند داشت.
از آنجایی که علل حاشیه‌نشینی رانمی‌توان خارج از چارچوب علل مهاجرت ـ بخصوص مهاجرت روستا به شهر ـ بررسی کرد، می‌بایستی آنها را به طور توأمان مطالعه نمود. چرا که از یک طرف عوامل دافعه (Pushfactors) در روستا موجب تخلیه این واحدهای جمعیتی و مولد می‌گردد و از طرف دیگر عوامل جاذبه (Pull factors) آنها را به سوی شهرها کشانده و سربار جامعه شهری می‌نماید.
برای بررسی نقش این فرآیند در مسائل شهری و بخصوص امنیت اجتماعی شهرها لازم است دلایل مهاجرت، تیپ مهاجران و خصوصیات آنها و همچنین وضعیت مناطق حاشیه‌نشین شهرها و ساکنان آنها مورد توجه قرار گیرند. چرا که بخش اعظم بزهکاری ها، جرم های مشهود و نامشهود و جنایاتی که در این کانونهای جمعیتی اتفاق می‌افتد و یا ساکنان آنها در سطح جامعه مرتکب می‌شوند، ناشی از ساختار فیزیکی، فرهنگی، جمعیتی و اقتصادی این نواحی و ساکنان آنها میباشد.
برای هر حرکت که منجر به مهاجرت و در نهایت سبب حاشیه‌نشینی میشود میتوان عوامل مختلفی را ذکر نمود که در بین آنها دو عامل اساسی « دفع‌کننده» و « جذب‌کننده» اهمیت بیشتری دارند. (لوئیس‌ـ1982)
مایکل تودارو تصمیم به مهاجرت از روستا به شهر را تابع دو متغیر اصلی «جذب و دفع» می‌داند:
1- تفاوت فاحش درآمد شهر و روستا(دافعه)
2- احتمال دستیابی به نوعی اشتغال در شهر(جاذبه)
به نظر تودارو یک روستایی در برابر امکان بیکاری در شهر و یا روستا، بیکاری در شهر را برمی‌گزیند چرا که چشم‌انداز آینده شهر روشنتر از روستا میباشد.(5)
صاحب‌نظران رشته‌های مختلف، علت های زیادی را برای این فرایند شوم برشمرده‌اند که همه ی آنها به نوعی مکمل همدیگر بوده و تنها زوایای ناخوشایند از بین‌رفتن تدریجی روستاها را به تصویر می‌کشد. انگیزه‌های اقتصادی، فرهنگی، روانی و عاطفی، طبیعی، اداری، سیاسی و حکومتی، جهانی و غیره که به برخی اشاره خواهد شد.
نظریات اقتصادی مهاجرت بیشتر بر تفاوت شاخص های اقتصادی مانند سطح درآمد، اشتغال، تفاوتهای مکانی و… تأکید دارند.
از دیدگاه اکولوژیکی و در تحلیل اکولوژیکی ـ جغرافیایی مهاجرت، عوامل اکولوژیکی روستا (آب و خاک و…) و موضع جغرافیایی روستا مؤثر می‌باشند که حتی بر عوامل اقتصادی هم تأثیر زیادی دارند.(6)