پایانامه بررسی مقایسه رضایتمندی شغلی در سازمان آموزش و پرورش با سازمان بهزیستی سنندج
چکیده
حساسیت و اهمیت صادرات کالا و خدمات برای کشورها موجب شده است تا ابزارها و عوامل مؤثر در آن را شناسایی و در جهت توسعه صادرات تلاش نمایند. خدمات گمرکی از عوامل مؤثر در توسعه صادرات کالا و خدمات میباشند.
هدف این پژوهش؛ بررسی تأثیر گمرک الکترونیک بر توسعة صادرات از دیدگاه کارشناسان و صادرکنندگان استان آذربایجانغربی میباشد. پرسشنامة بکارگرفتهشده در این پژوهش؛ پرسشنامهای خودساخته بوده و دربردارندة ٢٠ پرسش میباشد که به کمک آن، و با کاربرد طیف چندگزینهای لیکرت، دانستههای نمونة آماری اندازهگیری شدهاست.روایی و پایایی پرسشنامه تأئید گردیدهاست. پژوهش حاضر؛ که جامعة آماری آن،کارشناسان و صادرکنندگان استان آذربایجانغربی میباشند؛ از حیث هدف، کاربردی، و از روزنِ چگونگی گردآوری دادهها، توصیفی بوده و سرشتی پیمایشی دارد. نتایج این پژوهش حاکی است که باتوجه به تأئید تمام فرضیات، از حیث رتبهبندیِ اثرات گمرک الکترونیک بااستفادهاز آزمون فریدمن، اطلاعرسانیِ بموقع به صادرکنندگان بالاترین اولویت رادارا میباشد، وبااستفادهاز آزمون رگرسیون شفافسازی فعالیتها بیشترین تأثیر را بر توسعة صادرات دارد.
پروژه رابطه میان رضایت شغلی خبرنگاران باشگاه خبرنگاران جوان تهران سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
1-1- مقدمه
A-1-1- تئوری دو عامل انگیزشی هرزبرگ:
دهة 1960 یکی از دوره های بسیار پربار از نظر ارائه مفاهیم انگیزش بود در این دهه سه نظریه ویژه ارائه شده که عبارت از نظریه سلسله مراتب نیازها، نظریه های y , x نظریه بهداشت و انگیزش است.
این نظریه ها سنگ زیربنای نظریه هایی هستند که در این سالها ارائه شده اند و در مرحله عمل و در سازمانها، مدیران برای توجیه انگیزه کارکنان خود از این نظریه و اصطلاحات فنی مربوط به آن استفاده می‌کنند.
فردریک هرزبرگ[1] استاد و رئیس گروه روان شناسی دانشگاه کیس وسترن ریزرو[2] که سالهای زیادی دربارة انگیزه مطالعه و تحقیق کرده است می‌گوید: کوشش و تلاش بیرونی مدیران برای ایجاد قوه محرکه درونی در کارکنان با ناکامی و شکست روبرو شده است.
فقدان محیط سالم از قبیل روابط صحیح بین رئیس و مرئوس و استفاده از مزایای مادی باعث نارضایی کارکنان میشود. تنها راه برانگیختن کارکنان این است که به آنها کاری ارجاع کنیم که آنان را درگیر کند، زیرا در مقابل این درگیری است که آنان تن به مسئولیت می دهند.
جنبه هایی که مربوط به عوامل انگیزش فردی و اجتماعی از قبیل نیازها، خواسته ها، آرزوها، ارزشها، تغییرات سنی و رشد و پیشرفت یا هیجانات، تجربیات، اعتقادات و رویه های روانی و به طور کلی روابط اجتماعی فرد در خانواده و خارج از خانواده میشود آثار این انگیزه ها ممکن است به صورت مختلف مثبت یا منفی ظاهر شود.
تأمین معقول و درست نیازهایی مانند نیاز اولیه یا فیزیولوژیکی، نیاز به اهمیت، نیاز به پیشرفت و ارتقا شغلی موجب میشود که کارکنان از روحیه قوی و مثبت در محیط کار برخوردار بوده و در انجام وظایف و نیل به هدفهای سازمان از خود تلاش و کوشش نشان دهند (هرزبرگ)
[1] . Fredrick Herzberg
[2] . case western Reserve
فصل اول- کلیات پژوهش................................................................................... 1
1-1- مقدمه........................................................................................................... 2
A-1-1- تئوری دو عامل انگیزشی هرزبرگ:....................................................... 2
B-1-1- ضرورت بررسی میزان رضایت شغلی مشاغل مختلف......................... 3
2-1- بیان موضوع پژوهش و ضرورت آن......................................................... 4
A-2-1- ضرورت تربیت نیروی انسانی مجرب و با انگیزه در عرصة
اطلاع رسانی.......................................................................................................... 4
B- 2-1- بررسی میزان رضایت شغلی خبرنگاران به عنوان عامل اجتماعی اثرگذار در ارتباطات امروز 6
C-2-1- موفقیت شغلی و افزایش کارآئی............................................................. 8
D-2-1- سازمان وسایل جمعی:........................................................................... 9
3-1- بیان موضوع................................................................................................ 9
4-1- بیان مسئله................................................................................................... 9
5-1- هدف پژوهش.............................................................................................. 10
6-1- فرضیات پژوهش......................................................................................... 10
|
7-1- سوالات پژوهش.......................................................................................... 10
8-1- متغیرهای پژوهش....................................................................................... 10
9-1- تعاریف عملیاتی........................................................................................... 11
1-2- مقدمه........................................................................................................... 13
2-2- تاریخچه و تعاریف انگیزش......................................................................... 14
3-2- انگیزش چیست............................................................................................ 17
4-2- انگیزش در سازمان ها................................................................................ 18
5-2- نظریة 2 عاملی هرزبرگ.............................................................................. 20
6-2- نظریة سلسله مراتب نیاز مازلو................................................................... 22
7-2- نظریة x , y................................................................................................... 24
8-2- رضایت شغلی.............................................................................................. 25
9-2- رضایت شغلی و کارکرد............................................................................. 27
10-2- شیوه ابراز نارضایتی................................................................................ 31
11-2- عوامل مرتبط با رضایت شغلی................................................................. 32
12-2- نظریه های انگیزش شغلی......................................................................... 34
13-2- نظریه محرک و پاسخ................................................................................ 34
14-2- نظریة میزان سازگاری............................................................................. 34
|
15-2- نظریة عقلی و استدلالی............................................................................. 35
16-2- لزوم وجود روزنامه نگاران/ خبرنگاران جامعة اطلاعاتی و اهمیت
رسانه ها................................................................................................................ 35
فصل سوم- معرفی باشگاه خبرنگاران جوان..................................................... 40
- معرفی باشگاه.................................................................................................. 41
- نقاط قوت......................................................................................................... 43
- نقاط ضعف...................................................................................................... 43
فصل چهارم- روش شناسی و تجزیه و تحلیل آماری....................................... 46
جامعه پژوهش....................................................................................................... 47
روش نمونه گیری................................................................................................. 47
نمونه پژوهش........................................................................................................ 47
جدول..................................................................................................................... 47
ابزار اندازه گیری پژوهش.................................................................................... 48
روائی و اعتبار ابزار اندازه گیری......................................................................... 48
روش تجزیه و تحلیل آماری.................................................................................. 49
بررسی نتایج پرسشنامه........................................................................................ 49
توصیف داده ها .................................................................................................... 50
10- آزمون فرضیه ها.......................................................................................... 51
|
11- تجزیه و تحلیل همبستگی آزمون فرضیه اول................................................ 52
12- تجزیه و تحلیل همبستگی آزمون فرضیه دوم............................................... 53
13- بررسی سوالات مربوط به عوامل بهداشتی.................................................. 55
14- بررسی سوالات مربوط به عوامل انگیزشی.................................................. 58
15- پیوست ها: جدول همة تجزیه و تحلیل ها و نمودارهای آنها ...................... 58
1- بحث و بررسی................................................................................................. 63
2- نتیجه گیری نهائی............................................................................................ 65
3- محدودیت های پژوهش................................................................................... 66
4- پیشنهادات........................................................................................................ 68
مقدمه :
افراد جامعه کنونی بیش از پیش نسبت به استرس و پیامدهای آن هوشیار شده اند . بزرگسالان ، نوجوانان و حتی کودکان از آلودگی محیط زیست امکان وقوع یک جنگ هسته ای به پایان رسیدن منابع طبیعی وجوه اافزوده های غذایی و مواد سرطان زا و .... سخن می گویند و تمامی اسائل بخشی از زندگی روزمره را تشکیل می دهند . زندگی عصر ما چنان است که در اغلب خانواده ها پدر و مادر هر دو باید کار کنند تا بتوانند هزینه ای روز افزون را تامین نمایند . طلاق افزایش یافته ، ازدواج مجدد هم امری نا ممکن نیست افزون رسانه های گروهی ، افراد به مشاهده ی صحنه های جنگ خشونت ، تخریب ، بی رحمی و مرگ و کشتار عادت داده اند (استوا ، 1998)
استرس یکی از مفاهیم مهم در مطالعه روانشناسی و بهداشت روانی به شمار می آید و به کفیات گوناگون در زندگی اطلاق می شود و به عنوان علل بسیاری از درد ها ، ناراحتی ها و بیماری ها و بیماری ها تلقی می شود . مردم عادی آن را پدیده ای رنج آور و ناخوشایند ، پزشکان مسئله را از دید واکنش های فیزولوژیک روانپزشکان بنا را بر فشارهای عصبی و به کار بردن مکانسیم های سایکوفیزیولوژیک و بالاخره روانشناسان آن را تغییر رفتار و حالات هیجانی و بحرانی می دانند (اتکینسون ، ترجمه براهنی ، 1368 )
مطالعه استرس به عنوان احساس حاصل از ارزیابی موقعیتی به عنوان فشار یا اضافه باری به منابع روانشناختی ، مطالعه چگونگی تعادل بین جسم و روان است . محققان بر این نکته توافق دارند که ما را در وریطه ی یک همه گیری استرس هستیم که باعث بیماری و حتی مرگ می شود . اما درباره ی چگونگی تعریف استرس توافق کمتری دارند . تعریف استرس دشوار است . نظریه پردازان مختلف این اصطلاح را به شیوه های مختلفی بکار برده اند . یکی از شیوه های رایج تعریف استرس در نظر گرفتن آن به عنوان محرک است . توماس هوامز (1979) استرس را واقعه محرکی که لازم است فرد با آن سازگار شود تعریف کرد . بنابراین استرس به عنوان یک محرک ، هر موقعیتی است که در خواست های غیر معقول و فوق العاده را داشته و نیازمند تغییر در الگوی زندگی جاری فرد باشد (هولمزو راهه 1976)
موارد استرس به عنوان یک محرک شامل امتحان بلایای طبیعی و جدایی زناشویی است این واقع استرس زا هستند . چون فرد را ملزوم به انجام رفتارهای سازگارانه برای کنار امدن با درخواست های محیطی تحمل شده می کند .
بررسی میزان امید به آینده شغلی دانشجویان دانشگاه پیام نور
عنوان صفحه
چکیده...................................... الف
فصل اول: کلیات پژوهش
مقدمه......................................... 1
بیان مسئله.................................... 3
اهمیت پژوهش .................................. 4
ضرورت پژوهش................................... 7
اهداف پژوهشی ................................. 8
سوالات تحقیق .................................. 8
فرضیه های تحقیق .............................. 9
تعریف واژگان کلیدی............................ 9
تعاریف مفهومی................................ 10
تعاریف عملیاتی............................... 10
فصل دوم : ادبیات و پیشینه پژوهش
ادبیات تحقیق................................. 11
شاخص امید به زندگی .......................... 12
شاخص اقتصادی امید به آینده................... 13
عوامل عینی تیرگی آینده....................... 13
اثرات فقدان امید به آینده.................... 15
نگاهی به آینده .............................. 16
آینده نگری و مفاهیم متعدد آن ................ 17
امیدآفرینی در بین دانشجویان ................. 17
اندیشه صاحبنظران راجع به امید به آینده ...... 18
دیدگاهها ومکاتب فکری ........................ 21
برآوردهای آینده بینان ....................... 22
نگرانی از شغل آینده وبیکاری ................. 23
تاریخچه ..................................... 25
پیشینه تحقیق ................................ 27
نمونه تحقیقات گذشته با موضوع امید به آینده شغلی 27
پسران آینده‌نگرتر از دختران................... 27
نتایج پژوهش.................................. 28
روش مورد استفاده در این پژوهش................ 33
فصل سوم : روش اجرای پژوهش
روش اجرای پژوهش.............................. 41
جامعه آماری ................................. 41
روش نمونه گیری .............................. 41
حجم نمونه.................................... 42
ابزار اندازه گیری ........................... 42
چگونگی تجزیه و تحلیل اطلاعات.................. 43
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه........................................ 44
تجزیه و تحلیل اطلاعات......................... 45
فرضیه اول : توصیف مشخصات پاسخگویان........... 45
فرضیه دوم : توصیف داده ها بر اساس فرضیات..... 50
فرضیه سوم : برنامه ریزی های دولت............. 53
فرضیه چهارم : عوامل شخصی..................... 57
اثبات فرضیات................................. 60
فرضیه اول.................................... 60
فرضیه دوم.................................... 61
فرضیه سوم.................................... 62
فرضیه چهارم.................................. 63
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
مقدمه ....................................... 64
بحث و نتیجه گیری(فرضیات) .................... 65
راهکارها وپیشنهادات.......................... 70
محدودیتهای تحقیق............................. 71
منابع و مأخذ ................................ 72
پیوستها
مقاله موانع فرهنگی ارتقاء شغلی زنان
با وجود آنکه زنان نیمی از جمعیت فعال جهان را تشکیل می دهند، اما از آنها به طور مساوی در اداره امور سازمانها استفاده نمی‌شود. البته در سالهای اخیر حضور زنان در محیط کار چشم‌گیرتر شده است وروز به روز بر تعداد آنها افزوده میشود، اما میزان پیشرفت آنها در مشاغل سطوح بالا متناسب با تعداد آنها در سازمانها نیست. زنان در محیط کار با مسایلی نظیر تبعیض شغلی روبرو هستند و پیش داوری هایی که نسبت به آنها وجود دارد از نگرش های فرهنگی جامعه ناشی میشود. زنان یکی از سرمایه های مهم و پرارزش کشورهای جهان بویژه در کشورهای درحال توسعه هستند. رهبران سازمانها باید بدانند که برای پاسخ به بازار متغیر مشتریان و رقابت بین‌المللی باید از استعداد زنان و مردان متخصص در همه سطوح استفاده کنند.
این مقاله مسایلی را در مورد اشتغال زنان در روند توسعه، فضای فرهنگی حاکم بر اشتغال زنان، موانع فرهنگی و نگرش موجود در اشتغال زنان را بیان کرده و همچنین پیشنهادهایی برای هموار شدن زمینه اشتغال زنان ارایه میدهد.
هرگز در تاریخ به اندازه امروز توافق در مورد اینکه مهمترین پیشتاز توسعه، مشارکت همه انسانهاست، وجود نداشته است و برای رسیدن به این نقطه راه درازی پیموده شده است. در این میان زنان چون مردان به عنوان منابع ارزشمند سازمانی در توسعه پیشرفت جامعه خود نقش تعیین کننده ای دارند. زنان ومردان به همراه هم قادرند تا جامعه و کشور را در مسیر رشد و توسعه قرار دهند و از نیروهای خود، به گونه ای هم افزا جامعه را بهره مند سازند. جوامعی که توانسته اند با تفکر راهبردی موفق به تدوین قوانینی برای بهره برداری از اندیشه های خلاق و قدرت سازندگی زنان بشوند و در واگذاری فرصت برای ابراز شایستگی و لیاقت به کلیه شهروندان اعم از زن و مرد، مساوات را رعایت کنند، بیش از سایر جوامع پیشرفت کردهاند. ( الوانی،ضرغامی‌فرد، 1380،2)
زنان نیمی از جمعیت فعال جهان را تشکیل می دهند . تخمین های آماری نشان می دهد که 60 درصد از افزایش نیروی کار در دهه آینده را زنان تشکیل خواهند داد. از سال 1970 تعداد زنان در مشاغل اجرایی، اداری و مدیریتی به طور چشمگیر افزایش یافته اما نسبت زنانی که در سطوح بالای شغلی به کار گرفته می‌شوند، هنوز پایین است.
در ایران نیز طبق سرشماری مرکز ایران در سال 1355، نرخ مشارکت زنان 9/13 درصد بوده است. این رقم در سال 1365 به 2/8 درصد کاهش یافته است و در سال 1375 به نرخ 1/9 درصد افزایش یافته است. زنان مدیر و کارمندان رده بالای سازمان در سال 1370 معادل 1533 نفر بودند که در سال 1375 به 41420 نفر رسیده است هر چند این رقم نشان دهنده افزایش تعداد زنان در پست‌های مدیریتی است اما در مقایسه با تعداد شاغلان زن رقم ناچیزی است. ( جزئی ،1380، 70)
مقدمه
از آنجا که طبق تحقیقات صورت گرفته رفتار کارکنان در سازمان می تواند متأثر از نگرشهایشان باشد، از این رو، آگاهی از آنها برای مدیران سازمانها ضروری به نظر می رسد. با وجود این، بایستی اذعان کرد، آگاهی از همه نگرشهای کارکنان برای مدیران سازمان اهمیت چندانی نداشته و مدیران نیز علاقه ای به دانستن همه این نگرشها ندارند. در واقع مدیران بیشتر علاقه مند به دانستن آن دسته از نگرشهایی هستند که با کار و سازمان مرتبط است. طبق تحقیقات انجام گرفته در این مورد سه نگرش عمده بیشترین توجه و تحقیق را از سوی محققان به خود جلب کرده اند. این سه نگرش عبارتند از:
-رضایت شغلی (Job Satisfaction )
-وابستگی شغل (Job Involvement )
- تعهد سازمانی (Organizational Commitment )
در این پژوهش به بررسی یکی از این نگرشها یعنی تعهد سازمانی پرداخته شده است.
چرا که نیروی انسانی متعهد خود را متعلق به سازمان میبیند و برای اهداف سازمان که اهداف خود اوست از خویش مایه میگذارد. نسبت به سازمان وابسته شده و خود را با آن هویت میبخشد. لذا نیروی انسانی متعهد شاخص عمده برتری یک سازمان نسبت به سازمانهای دیگر است. این شانس اثربخشی و کارایی سازمان را افزایش میدهد.
تعهد سازمانی را میتوان نوعی نگرش، احساس وابستگی و تعلق خاطر به سازمان دانست که خود بیانگر نوعی تمایل، نیاز و الزام جهت ادامه اشتغال در یک سازمان میباشد. و در بر گیرنده سه بعد تعهد عاطفی، تعهد مستمر و تعهد هنجاری است. در این راستا هر عاملی که تعهد و تعلق خاطر کارکنان را افزایش دهد مهم و شایان توجه است. به همین منظور در این پژوهش به بررسی رابطه ویژگی های شغلی با تعهد سازمانی پرداخته ایم تا بتوان از طریق ارتقا ابعاد ویژگی های شغلی تنوّع مهارت، اهمیّت وظیفه، هویّت وظیفه، استقلال و بازخورد، تعهد سازمانی کارکنان را افزایش داد.
بیان موضوع
اندیشمندان مدیریت و صاحب نظران رفتار سازمانی پیرامون مقوله تعهد و بویژه تعهد سازمانی به تفصیل سخن گفتهاند. مروری بر ادبیات مربوطه نشان میدهد. تعهد سازمانی موضوع جدیدی است که بیشتر در دو دهه اخیر بسط و گسترش یافته است.
تعهد در زبان فارسی به معنای برگردن گرفتن شرط و پیمان و خود را ملزم به انجام عملی دانستن تعریف شده است (مولایی، 1378).
بوکانان (1974) تعهد را اینگونه تعریف کرده است: تعهد نوعی وابستگی عاطفی و تعصب آمیز به ارزشها و اهداف یک سازمان میباشد. وابستگی به نقش فرد در رابطه با ارزشها و اهداف نسبت به سازمان به خاطر خود سازمان جدای از ارزشهای ابزاری آن (مولایی، 1378).
استیرز و پورتر (1983) تعهد سازمانی را درجه نسبی تعیین هویت فرد با یک سازمان خاص و درگیری و مشارکت او با آن سازمان بیان کردهاند. در این تعریف تعهد سازمانی سه عامل را شامل میشود (Steers & Porter, 1983, 283) .
الف) اعتقاد قوی به اهداف و ارزشهای سازمان
ب) تمایل به تلاش قابل ملاحظه به خاطر سازمان
ج) آرزو و خواست قوی و عمیق برای ادامه عضویت با سازمان
آلن و می یر (1991) معتقدند که تعهد یک حالت روانی است که نوعی تمایل، نیاز و الزام جهت ادامه اشتغال در یک سازمان میباشد. این اندیشمندان تعهد را به سه بعد تعهد عاطفی، تعهد مستمر و تعهد هنجاری تقسیم کردهاند (Meyer & Allen, 1991, 61-67).
جان کروپانزا و همکاران (1997) تعهد سازمانی را اینگونه تعریف نمودهاند. تعهد سازمانی نوعی احساس وابستگی و تعلق خاطر به سازمان است (مولایی، 1378).
آرجریس (1998) معتقد است که تعهد یک مفهوم روابط انسانی است که به توانمند کردن و فعال کردن ذهن انسان اشاره دارد. بدون تعهد اجرای هر تمهید یا ایده جدیدی به سختی پذیرفته میشود (مولایی، 1378).
در مجموع چنین به نظر میرسد که کلیه تعاریف ارائه شده در زمینه تعهد سازمانی در بر گیرنده این سه موضوع کلی است.
الف) وابستگی عاطفی به سازمان
ب) هزینههای متصوره (احتمالی) ناشی از ترک سازمان
ج) احساس مسئولیت، الزام و تکلیف به باقی ماندن در سازمان
در پژوهش حاضر تعریف مورد نظر ما از تعهد سازمانی معطوف به دیدگاه آلن و می یر از تعهد سازمانی است.
در مدلی که توسط آلن و می یر(1987) مطرح شده هر یک از این موارد به ترتیب چنین نامیده شدهاند. (Allen & Meyer, 1990, 1-18)
2. تعهد عقلانی یا مستمر
3. تعهد تکلیفی یا هنجاری
نقطه مشترک هر سه جز مذکور این است که تعهد یک حالت روانی بوده که در ابتدا روابط کارمند را با سازمان مشخص کرده و ثانیاً بطوری ضمنی اشاراتی مبنی بر تداوم یا قطع عضویت فرد در سازمان دارد.
تعهد عاطفی: بیانگر پیوستگی عاطفی و تعیین هویت کارمند با ارزشها و اهداف سازمان.
تعهد مستمر یا عقلانی: بیانگر هزینههای ناشی از ترک سازمان و لذا اجبار به باقی ماندن در سازمان.
تعهد هنجاری : بیانگر احساس تکلیف، دین و الزام به باقی ماندن در سازمان است.
تئوری خاصی که ترنر ولارنس مبتنی بر پیش نیازهای شغلی ارائه کردند سنگ بنای چیزی را گذاشت که می توان بدان وسیله ویژگی های کار را تعریف کرد و به رابطه بین انگیزش، عملکرد و رضایت شغلی افراد پی برد. یعنی ریچارد هاکمن وگرگ الدهام توانستند الگوی ویژگی های شغلی را (بر آن اساس ) ارائه کنند (رابینز، 1383، 928).
استونر ودیگران (1382، 619) بیان می دارند ریچارد هاکمن و همکارانش می خواستند که کارگرها برای انجام دادن کار خود دارای انگیزه بالایی باشند، پنج بعد شغل را در نظر گرفتند. با توجه به الگوی ویژگی های شغلی، هر نوع کار یا شغلی را می توان بر حسب پنج بعد اصلی کار به شرح زیر بیان کرد :
.Affective Commitment1
.Continuance Commitment2
.Normative Commitment3
فهرست مطالبعنوان صفحه
فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه. 1بیان موضوع.......................... 2اهمیت و ضرورت تحقیق......7فرضیه ها یا سوالهای تحقیق...................................8هدف اصلی تحقیق..............10روش تحقیق.........................10جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه11قلمرو موضوعی، مکانی و زمانی تحقیق..............11منابع گرد آوری اطلاعات...12سوابق مربوط........................12روش تجزیه و تحلیل داده ها................................13مشکلات و تنگناهای احتمالی تحقیق................14تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح............14منابع تحقیق.........................16
فصل دوم: ادبیات موضوع
مقدمه.................................. 18تعهد سازمانی:ابعاد و تعاریف تعهد سازمانی............................... 19 تعهد عاطفی............... 19 تعهد مستمر............. 21 تعهد هنجاری.............. 22عوامل موثر بر تعهد سازمانی............................... 25 عوامل موثر بر تعهد عاطفی.......................... 26 عوامل موثر بر تعهد مستمر.......................... 29 عوامل موثر بر تعهد هنجاری...................... 33انواع تعهد............................ 35دیدگاه های نوین درباره تعهد سازمانی............ 38 دیدگاههایی در مورد کانون های تعهد سازمانی.......................... 39 تعهد سازمانی مفهوم یک بعدی یا چند بعدی............................. 40 الگوهای چند بعدی.... 41 سایر دیدگاهها درباره تعهد سازمانی.......... 41راه کارهایی برای افزایش تعهد سازمانی........... 46رابطه میان تعهد حرفه ای و سازمانی............... 47 مفهوم تعهد حرفه ای 49 دیدگاههای ناظر بر تعارض تعهد حرفه ای و سازمانی............... 49 دیدگاهای ناظر بر سازگاری تعهد حرفه ای و سازمانی ..............51فرایند ایجاد تعهد سازمانی.................................. 52نتایج مطلوب سطوح مختلف تعهد سازمانی.... 53 تعهد سازمانی و عملکرد شغلی.................... 56 تعهد سازمانی و رفتارهای مبتنی بر تابعیت سازمانی................. 57 تعهد سازمانی و ماهیت شغل...................... 58 تعهد سازمانی و تاخیر کارکنان................... 58 تعهد سازمانی و غیبت کارکنان................... 60 تعهد سازمانی و ترک خدمت....................... 60نتایج نا مطلوب سطوح مختلف تعهد سازمانی. 63ارائه مفهومی جدید در تعهد سازمانی............... 66تعهد به عنوان یک مفهوم دوبعدی: زمان و طبیعت........................... 68 زمان و تعهد: تعهد قبل از ورود در مقابل تعهد بعد از ورود به سازمان...................... 68 طبیعت تعهد: تعهد ابزاری در مقابل تعهد عاطفی...................... 69شکلهای تعهد.......................70 تمایل به تعهد: تمایلات ابزاری و هنجاری 70 تعهد عاطفی و ابزاری 72مدل مطرح شده از توسعه تعهد سازمانی......... 73فرایند قبل از ورود (به سازمان) تعهد.................73 توسعه تعهد سازمانی منتج شده......................... 75دلایل نظری وعملی مدل. 78استنتاج عملی..................... 78ویژگی های شغلی:نظریه های مرتبط با ویژگی های شغلی........... 80 مدل خصوصیات ویژه شغل.......................... 80 تئوری ویژگی های شغل............................... 81 نظریه ویژگی های ضروری شغل................ 82 الگوی ویژگی های شغلی.............................. 83طراحی مجدد مشخصه های شغل..................... 84ایجاد شرایط لازم جهت انگیزش درونی........... 85مشخصه ها یا ابعاد مختلف شغلی...................... 85 با معنی تلقی نمودن کار............................... 86 احساس مسئولیت..... 89 آگاهی از نتایج انجام کار............................... 89توان انگیزشی شغل یا MPS ...........................90عوامل و عناصر تعدیل کننده................................91 دانش و مهارت............ 92 شدت نیاز به رشد....... 93 رضایت ناشی از عوامل مربوط به زمینه شغل................................95نتایج وپیامدهای طراحی مجدد شغل............... 98 اثر بخشی کار........... 100 کاهش نسبت غیبت و ترک خدمت........ 100اقدامات موثر جهت ارتقا ابعاد پنج گانه شغلی................................. 101 ترکیب وظایف...................102 تشکیل واحد های طبیعی کار...................102 برقراری ارتباط با ارباب رجوع یا مشتری.103 گسترش عمودی مشاغل.............................103 باز نمودن کانالهای بازخورد........................104منابع تحقیق......................107
فصل سوم : روش تحقیق
مقدمه.................................109معرفی سازمان................. 109روش تحقیق.................... 110جامعه آماری تحقیق...... 110اندازه نمونه و روش نمونه گیری...................... 111روش نمونه گیری........... 112روش جمع آوری اطلاعات................................ 113ابزار اندازه گیری تحقیق 115روایی و پایایی.................. 115آزمون پایایی تحقیق...... 117 منابع تحقیق......................121
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه................................ 122بررسی توصیفی اطلاعات.................................. 123بررسی استنباطی اطلاعات ...............................125 فرضیه اصلی: بین ویژگی های شغلی و تعهد سازمانی فرد رابطه معنی دار وجود دارد............................. 125 فرضیه فرعی 1: بین ویژگی های شغلی و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد........................... 125 بین هویت وظیفه و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد......................... 126 بین اهمیت وظیفه و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد........................126 بین تنوع وظیفه و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد............................127 بین استقلال و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد................................. 127 بین دریافت بازخورد و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد................... 128 فرضیه فرعی 2: بین ویژگی های شغلی و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد........................... 128 بین هویت وظیفه و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد......................... 129 بین اهمیت وظیفه و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد........................129 بین تنوع وظیفه و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد........................... 130 بین استقلال و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد................................. 130 بین دریافت بازخورد و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد................... 131 فرضیه فرعی 3: بین ویژگی های شغلی و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد........................ 131 بین هویت وظیفه و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد...................... 132 بین اهمیت وظیفه و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد......................132 بین تنوع وظیفه و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد..........................133 بین استقلال و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد............................... 133 بین دریافت بازخورد و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد................. 134بررسی تاثیر جنسیت به عنوان متغییر مداخله گر بر تعهد سازمانی............................... 136بررسی تاثیر تحصیلات به عنوان متغیر مداخله گر بر تعهد سازمانی.............................. 138رگرسیون و مدل سازی خطی.......................... 140تعین مدل رگرسیونی ویژگی های شغلی و تعهد سازمانی کارکنان................................ 141بررسی صحت معادله رگرسیون........................143
فصل پنجم: نتیجه گیری وپیشنهادات
مقدمه................................ 147
نتیجه گیری :نتیجه گیری میدانی از بررسی رابطه ویژگی های شغلی و تعهد سازمانی..................... 148پیشنهادات: پیشنهاداتی به مدیران سازمان.........................152 پیشنهاداتی به سایر پژوهشگران.......................155
پیوستها:پرسشنامه تحقیق تجزیه و تحلیل کامپیوتری یافته ها
خدمات توسط کارکنان در سیستم بانک داری در کشور ما، اغلب اوقات به عنوان یکی از عوامل اصلی تعیین کننده موفقیت در سیستم بانک داری در نظر گرفته می شود. سوال اصلی این پژوهش عبارت است از: آیا بین سطح مشتری گرایی، خدمت گرایی و رضایت شغلی کارکنان خدمات بانک داری رابطه ای وجود دارد؟
در نتیجه متغیرهای بیرونی تاثیر گذار بر به کارگیری خدمات بانک داری مورد بررسی قرار گرفت که در نتیجه سه فرضیه در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت که یکی از آن ها (مشتری گرایی بر رضایت شغلی در کارکنان خدماتی صنعت بانک داری) مورد قبول واقع نشد و دیگر فرضیه ها تایید گردیدند.
کلمات کلیدی: صنعت بانک داری، کارکنان خدماتی، مشتری گرایی، خدمت گرایی و رضایت شغلی.
مقدمه
یکی از گرایش های مهم در دنیای امروزی رشد سریع خدمات بوده است. در حال حاضر مشاغل خدماتی 77 درصد کل اشتغال و 70 درصد تولید نا خالص ملی را تشکیل می دهد. در 10 سال آینده خدمات 90 درصد تمام مشاغل جدید را به خود اختصاص خواهد داد. مشاغل خدماتی فقط محدود به صنایع خدماتی نظیر هتل داری، هواپیمایی و بانک داری نمی باشد، بلکه خدمات جنبی صنایع تولید کننده محصولات فیزیکی، یعنی خدمات حقوقی، درمانی و آموزش های فروشندگی را نیز شامل می گردد (فروزنده، 1383 ،806).
بیش از پانزده سال گذشته، تحقیقات فراوانی بر روی کیفیت خدمات[1] و رابطه آن با رضایت مندی و شیوه های اندازه گیری آن صورت پذیرفته است. از این گذشته، اکثر مطالعات بر ارتباط بین رضایت مشتری[2]، وفاداری مشتری[3] و سوددهی سازمان های خدماتی تمرکز یافته اند (Heskett et al, 1994; Bruhn, 2003) .
کارکنان خدماتی ممکن است به تنهایی بسیاری از نقش های زیر را ایفا نمایند: بخشی از تولید یا سیستم تحویل[4]، مشاور و معلم، فروشنده و حتی اگر مشتریان نافرمانی کنند، افسر پلیس نیز باشند (نظیر افراد زورمند). این کارکنان از یک طرف به ساخت بازده خدمات[5] سطح بالا کمک می کنند، و از طرف دیگر مسئول بازاریابی آن سازمان خدماتی نیز می باشند (به طور نمونه، ما دسرهای خوبی را همراه با غذای اصلی شما ارائه می کنیم، یا ما می توانیم ضمن این که موتور اتومبیل شما را تعمیر می کنیم آنرا بشوییم.
سازمان هایی که بتوانند خدمات با کیفیت بالایی را به مشتریان خود ارائه دهند به وضوح مشاهده می شوند که در این رقابت موفقیت بزرگی را به دست می آورند (Asif & Sargeant, 2000).
بیان مسئله (تعریف موضوع تحقیق)
بخش خدمات بیشترین رشد اقتصادی را در دنیای پیشرفته دارد و این رشد با کاهش اهمیت صنایع اولیه نظیر کشاورزی و شیلات و صنایع ثانویه نظیر صنایع تولیدی همراه بوده است. رشد صنایع خدماتی و اقتصاد خدمات موجب اهمیت شیوه ها و نظریه های بازاریابی خدمات[6] می باشد. پیشرفت دیگر جهانی شدن خدمات می باشد. گستره خدمات ارائه شده در بخش عمومی و خصوصی روز به روز توسعه می یابد. در چنین شرایطی نقش کیفیت خدمات[7] برای سازمان های ارائه دهنده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد.
اصطلاحاتی مانند بازارگرایی[8]، مشتری گرایی[9]، بازار مداری[10] و یا سازمان های متمرکز[11] بر بازار به کار گرفته شده است که برای تشریح نوع گرایش سازمان زمانی که نیازهای سازمان اساس برنامه ریزی و طراحی استراتژی سازمان ها می باشد (Saura et al, 2005).
سازمان های خدماتی وابستگی خاصی به میزان توجه به مشتری دارند که عامل مردم از عوامل آمیزه بازاریابی بیانگر این امر است. توجه به مشتری در سازمان های تولیدی و تامین کنندگان کالا و خدمات نیز نقش مهمی دارد. به منظور موفقیت آمیز بودن برنامه های توجه به مشتری این برنامه ها باید در سراسر سازمان اجرا شوند (گوهریان، 1385، 472).
در اوایل دهه نود تنها سه هزار نفر نیروی کار در امریکا در بخش خدمات مشغول به کار بوده اند. بخش دیگر نیروی کار در بخش های کشاورزی و صنعتی فعالیت می کردند. تا دهه 1950، اشتغال در بخش خدمات در حدود 50 درصد کل اشتغال نیروی کار را تشکیل می داد. امروزه از هر ده نیروی کار، هشت نفر از آن ها در بخش خدمات مشغول به کار می باشند. در طی نود سال گذشته، ما شاهد تحول عظیمی در جامعه خود از جامعه تولید گرا[12] به جامعه خدمت گرا[13] بوده ایم. که با توجه به نظریه کلارک – فیشر[14]، با افزایش بهره وری در یک بخش نیروی کار به بخش دیگری حرکت می کند وی همچنین مدعی است که با صنعتی شدن کشورها، اشتغال ناگزیر از یک بخش اقتصادی به بخش دیگر اقتصاد منتقل و جا به جا می گردد.(Fitzsimmons, 2001)
محققان رابطه بسیار نزدیکی بین تمایلات کارمندان یک سازمان و نظر مشتریان در مورد کیفیت خدمات در همان سازمان یافته اند. مشاغل تکراری، خسته کننده و با حقوق کم و حداقل آموزش احتمالا خدمات ضعیف و جا به جایی کارمندان را افزایش می دهد. خدمات ضعیف باعث تغییر موضع مشتریان مهم می گردد و حتی محیط کار را کم جاذبه تر می نماید (لارن رایت، 1385).
شرکت هایی که در زمینه بازاریابی بسیار موفق بوده اند، اهمیت کیفیت محصول[15] و ارائه خدمات به مشتریان را به خوبی درک کرده اند. این سازمان ها می دانند که کیفیت بیش از یک ویژگی محصول و ارائه خدمات به مشتریان بیش از پاسخ دادن به شکایت های آن ها است. در نگرش های سنتی کیفیت محصول در پرتو ویژگی ها و صفات فیزیکی آن از قبیل استحکام و قابل اعتماد بودن ارزیابی می شود، ولی امروزه بسیاری از سازمان ها مفهوم کیفیت را مورد بررسی مجدد قرار داده و این سازمان ها متوجه شده اند که مطلوبترین و موفقترین محصول در جهان اگر نیازها و انتظارات مشتریان را برآورده نکند ایده آل محسوب نمی شود.
اکثر مطالعات نیز به این نتیجه رسیده است که این نوع گرایش ها به سمت ارائه خدمات مطلوب تر در رقابت سازمان های خدماتی نسبت به دیگر سازمان ها، نقش زیادی را دارد (Kelly, 1992; Kim & Cha, 2002) ، و در این میان در نظر گرفتن اهمیت رفتار کارکنان[16] به عنوان عامل اصلی و موفقیت این استراتژی می باشد (Dobni, 2002) .
اهداف تحقیق
هدف کلی:
بررسی رابطه بین مشتری گرایی، خدمت گرایی و رضایت شغلی در خدمات بانکی استان خراسان رضوی
پایان نامه ارتباط بین منبع کنترل درونی –بیرونی سندرم فرسودگی شغلی
مقدمه و بیان کلی موضوع
اشتغال بخش مهمی از هویت اجتماعی افراد را می سازد و از مباحث عمده محافل و جوامع در عصر کنونی است. دارندگان مشاغل مختلف، ضمن انجام کار به طور روزمره با مشکلاتی از قبیل سختی کار، ازدحام ارباب رجوع، مسائل سازگاری با محیط کار، کارفرما، همکاران و استرس انجام امور محوله می باشند که در دراز مدت سبب بروز اختلالات روانی و جسمانی می شوند.
سَندرُم فرسودگی شغلی، مجموعه علائمی است که با تغییراتی در رفتار نظیر ضعف جسمانی، خستگی مزمن، کناره گیری از دوستان، بیزاری از شغل، بی خوابی، سردرد، ضعف عمومی نمایان می شود. (امانی، 1378) و به عنوان پدیده ای مطرح است که در روان شناسی و مشاوره و راهنمائی حائز اهمیت است.
عده ای از افراد اعتقاد دارند صفت های شخصیتی می تواند توجیه کننده فرسودگی شغلی باشد. آنان بر این تصور هستند که توقعات بالا در محیط شغلی موجبات بروز فشار روانی می شوند و در نهایت فرسودگی شغلی را در دارز مدت ایجاد می کند. در مقابل عده ای دیگر از افراد اعتقاد دارند عوامل بیرونی از قبیل درآمد پایین می تواند زمینه را برای فرسودگی شغلی فراهم سازد با این وجود، هنوز هم در شناسایی عوامل تعیین کننده فرسودگی شغلی با ابهامات گوناگونی سروکار داریم، زیرا به راحتی نمی توان عوامل مؤثر در بروز فرسودگی شغلی را تعیین کرد. (روحانی، 1368)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : مقدمه 1
مقدمه و بیان کلی موضوع 2
بیان مساله 4
سوالهای پژوهش 14
اهمیت مساله 15
فرضیه های پژوهش 16
تعریف اصطلاحات 16
تعریف نظری 17
تعریف عملیاتی 18
فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق 19
فرسودگی شغلی 23
2 . 1 ) استرس زاهای فردی 31
2 . 3 ) استرس زاهای گروهی 33
2 . 4 ) عوامل استرس زای سازمانی 33
منبع کنترل درونی در مقابل منبع کنترل بیرونی 39
توهم کنترل 42
پیامدهای اعتقاد به داشتن کنترل 45
تفاوت های فردی در درک کنترل 47
واکنش در برابر از دست دادن کنترل 49
نظریه عکس العمل 50
درماندگی آموخته شده 53
فصل سوم : روش تحقیق 57
جامه آماری 58
نمونه و رش نمونه گیری 58
شیوه اجرا و روشهای آماری 59
ابزارهای سنجش 59
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها 64
تجزیه تحلیل داده ها 65
آمار توصیفی 65
آمار استنباطی 77
سایر یافته ها 80
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری 85
بحث و نتیجه گیری 85
محدودیت های تحقیق 91
پیشنهادها 92
منابع الف ) منابع فارسی 94
منابع ب ) منابع انگلیسی 96
پایان نامه مقایسه رضایت شغلی پزشکان در بین بخشهای عمومی و خاص شهرستان ابهر
چکیده
هدف از تحقیق حاضر بررسی مقایسه رضایت شغلی در بین پزشکان در بخش های خاص و عمومی شهرستان ابهر است که فرضیه عنوان شده به این صورت است که در بین رضایت شغلی پزشکان و بخش های خاص و عمومی شهرستان ابهر تفاوت معنی داری وجود دارد که جهت سنجش آزمون رضایت شغلی استفاده گردیده و جامعه مورد مطالعه پزشکانی که در بخش های خاص و عمومی مشغول به فعالیت هستند که طبق آمار بدست آمده 80 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده که 40 نفر از پزشکان در بخش های خاص و 40 نفر در بخش های عمومی که جهت سنجش فرضیه ها از روش آماری t متغیر مستقل استفاده گردیده که نتایج بدست آمده مشخص می کند که بین رضایت شغلی پزشکان در بخش های خاص و عمومی تفاوت معنی داری وجود دارد و سطح معنی داری آن برابر 05/0
فهرست
عنوان صفحه
چکیده 7
فصل اول :کلیات تحقیق 8
مقدمه 9
بیان مساله 12
اهداف تحقیق 13
فرضیه تحقیق 14
فصل دوم : پیشینه وادبیات تحقیق 15
انتخاب کردن یک شغل 16
عوامل تاثیر گذاری برانتخاب شغل 18
تاثیرات خانواده 21
معلمان 22
کلیشه سازی های جنسیت 23
زندگی شغلی 26
رضایت شغلی 28
رشد شغلی 31
تغییرشغل در میانسالی 35
بیکاری 36
برنامه ریزی برای باز نشتگی 38
ترکیب کار و خانواده 43
رشد شغلی 44
زنان و اقلیتهای قومی 47
تفاوتهای فردی درکار 51
تفاوتهای فردی در عملکرد شغلی 53
وراثت 56
آثار نابهنجاریهای کروموزمی 57
محیط 59
روشهای سنجش تفاوتهای فردی 61
گزینش نیروی انسانی 65
شیوه های سنتی انتخاب کارکنان 66
فرضیه های مربوط به فرد و شغل 70
آزمون های استخدامی 71
مراحل برنامه آزمون ها استخدام داوطلبان شغل 72
فصل سوم : روش تحقیق 73
جامعه مورد مطالعه 74
روش نمونه گیری 74
ابزار اندازگیری در تحقیق 75
روش تحقیق 76
فصل چهارم : یافته ها و تجزیه و تحلیل آنها 78
جدول 2-4 بررسی مقایسه رضایت شغلی در بین دو گروه پزشگان در بحث های خاص و عمومی 79
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 84
بحث و نتیجه گیری 85
پیشنهادات 87
محدودیت ها 88
منابع و ماخذ 89
پایان نامه بررسی رابطه فرسودگی شغلی متصدیان امور بانک ملی آذربایجان شرقی با کارکردهای خانوادگی آنها (مددکاری اجتماعی)
مقدمه:
تنش در محیط کاری امری شایع است و بسیاری از افراد با آن مواجه می شوند، لذا گروهی از صاحب نظران رفتار سازمانی فشار روانی را بیماری شایع قرن توصیف کرده اند که در دراز مدت می‌تواند منجر به فرسودگی شغلی شود پس فرسودگی شغلی یکی از عمده ترین پیامدهای اجتناب ناپذیر تنش کاری است که به دنبال خود فرسودگی جسمی، تغییر در رفتار و عملکرد شغلی را به ارمغان می آورد، که در واقع می توان گفت فرسودگی شغلی با نشانه های زیر شناخته می شود:
1- شاخصهای هیجانی که علایمی مثل بی علاقه شدن نسبت به شغل خود، افسردگی، احساس درماندگی و ناتوانی، از دست دادن همدلی نسبت به دیگران
2- شاخصهای نگرشی شامل بدبینی نسبت به دیگران، نسبت به مدیریت سازمان محل کار خود گله مند شدن از دیگران
3- شاخصهای رفتاری شامل تحریک پذیری و پرخاشگر بودن، افزایش سوء مصرف مواد و افزایش مشکلات و درگیریها با مرئوسان، روسا، همکاران، همسر و فرزندان
4- شاخصهای روان تنی مثل ابتلا به اختلال گوارشی و سردردها و ........
5- شاخصهای سازمانی شامل دزدی، غیبت از کار، تنزل ابعاد اخلاقی و معنوی کارکنان است. (ساعتچی 1376)
افرادی که فرسودگی شغلی را تجربه می کنند یک تاثیر منفی بر همکارانشان می گذارند هم به وسیله ایجاد تضادهای پرسنلی و هم ایجاد اختلال در انجام وظایف شغلی پس می تواند مسری باشد و به صورت تعاملات غیر رسمی در شغل تداوم یابد همچنین از جمله آثاری که فرسودگی شغلی به عنوان یک سرایت کننده منفی دارد سرایت و تاثیر آن در زندگی خانوادگی افراد است. (بورک و گرنگلاس[1] 2001)
جکسون و مازلاک (1982) مشاهده نموند که سطح خستگی هیجانی مرتبط با شغل افراد با گزارش همسرانشان در مورد عصبی، ناراحت و خسته و افسرده بودن آنان در منزل ارتباط معتبری داشت. این خستگی هیجانی مرتبط با شغل با کیفیت پایین زندگی خانوادگی که توسط همسر شخص گزارش می شود ارتباط قوی داشت.
در حدود 50 سال پیش یک جامعه شناس بنام ویلارد والر اهمیت موقعیت شغلی شوهر و تاثیر آن بر ازدواج و روابط خانوادگی خاطر نشان ساخت (ایگمن 1986) وی خاطر نشان ساخت که موقعیت اقتصادی خانواده فرایند تعارض خانواده را عمیقا تحت تاثیر قرار می دهد. شرایط سخت کاری و استرسهای ناشی از آن به خانه منتقل می شود و زن و شوهر را علیه یکدیگر بر می انگیزاند. آمار بالای جدایی خانوادگی در کاکنان مشاغل که چالش و درگیری زیادی دارند، مشاهده شده است. شخصی که خودش را در شغلش شکست خورده می بیند، احتمالا با پرخاشگری در منزل در مقام جبران آن بر می آید و ذکر این نکته ضروری است که چنین خانواده هایی موفق نخواهند بود. (رسولی 81)
خانواده و کار دو جنبه مهم زندگی هستند و تجربیات هر یک بر دیگری تاثیر می گذارد محققان در توصیف مجموعه خانواده و کار مدلهایی را برای تبیین بین زندگی خانوادگی و کار ارائه داده اند.
بیان مساله:
با توجه به روند ارتباط تعاملی بین کار و زندگی خانوادگی، جای تعجب نیست اگر کار کانون اصلی زندگی بیشتر افراد باشد، نیاز به نزدیکی، صمیمیت و دیگر نیازهای اجمماعی آنان، احتمال زیاد در محیط کار بیش از هر مکان دیگر بر آورده می شود. کار محور اصلی زندگی ما را تشکیل می دهد، به خصوص به دلیل ساعات طولانی کار و تغییرات در هنجارهای اجتماعی انواع تعارضهای کاری و خانوادگی وجود دارد. آنها شامل تنیدگیهای شغلی، بار کاری زیاد (فشارهای روانی ناشی از تلاش برای انجام نقشهای گوناگونی که با انرژی و زمان فرد همسازی ندارد، تعارض و فشار روانی همراه با ناهمسازی و یا تعارض درباره انتظارات نقش) و نیز مشکلات مربوط به مراقبت از کودک، نگهداری از بزرگسالان و مسایل مربوط به تعادل بین شغل، خانواده ها و نیازهای شخصی می باشد. در نهایت، فشارهای روانی دارای کیفیت واگیر است و به جنبه های دیگر فرد نیز سرایت می کند (بولگر[2] و دیگران 1989).
به احتمال زیاد، مسایل خانوادگی بر زندگی کاری و زندگی کاری نیز آشکارا بر زندگی خانوادگی تاثیر می کذارد. تحقیقات ملی در آمریکا نشان می دهد که 72 درصد مردان و 83 درصد زنان تعارض مهمی را بین انتظارات و نقشهای خانوادگی و کاری تحربه می کنند (کوپر[3] 1992)
تعارضهای کاری و خانوادگی هنگامی به وجود می آید که فشارهای مربوط به نقش و انتظارات در کار خانواده با یکدیگر ناهمساز باشند، مانند زمانی که شرکت در یک نقش، مشارکت در نقش دیگر را غیر ممکن می سازد. به سه طبقه بندی کلی از تعارضهای کار و خانواده می توان اشاره کرد:
تعارضهای مبتنی بر زمان، تعارضهای مبتنی بر فشار روانی و تعارضهای مبتنی بر رفتار. (گرین هاوس و دیگران 1987)
تعارضهای مبتنی بر زمان عبارت است از اینکه چگونه زمان اختصاص یافته به یک نقش باعث کاهش توجه به نقش دیگر می شود، مانند زمانی که ملاقاتهای دیر وقت شبانه با جلسات مدرسه کودک در تعارض است تعارضهای مبتنی بر فشار روانی عبارت است از تجاوز نشانه های تنیدگی مانند خستگی و تحریک پذیری از یک نقش به نقش دیگر تعارضهای مبتنی بر رفتار عبارت است از ناهمسازی رفتار در یک نقش با رفتار مورد انتظار در نقش دیگر، مانند زمانی که از کارمندان در محیط کار عینی بودن و غیر عاطفی عمل کردن و در خانواده گرم یا عاطفی بودن در نقش پرورشی مورد انتظار است.
در یک بررسی بون اورتنر[4] به این نتیجه رسیدند که درگیریهای کاری پدر بر رفتار والدین و خانواده اثر می گذارد به ویژه مردانی که ساعات طولانی کار می کنند، به طور طبیعی وقت کمتری صرف فرزندان و فعالیتهای مشترک زناشوئی می کنند اما این امر بستگی به اولویتهای نقش زن و مرد و نیز انتظاراتشان از ادواج دارد. برای مثال، ارزشها، انتظارات و توقعات در مشاغل معینی کاملا آشکار است و بازتاب آن را می توان در قواعد و رفتار خانوادگی مشاهده کرد.
البته شایان ذکر است که امروزه، نشانه هایی که حاکی از یکی شدن نیازها و ارزشهای کارکنان و اتحادیه ها دیده می شود و بین کار و خانواده رابطه تعادلی به وجود آمده است. ارزشهای رشد شخصی و تعادل بین خانواده، فرد و شغل، ضرورت نیاز به انعطاف پذیری در برنامه کاری، مرخصی‌های خانوادگی، حمایتها و پاداشهای مناسب و نیز غنی سازی محیط کار را بیش از پیش محسوس می سازد. اتحادیه ها به تدریج این نیازها و ارزشها را نوسازماندهی می کنند و انطباق می‌دهند اتحادیه ها برخوردارند. این شرکتها به تدریج فرهنگ و ارزشهای صنفی خود را تغییر می‌دهند تا خط مشی های خانوادگی- دوستانه را بخش مهمی از راهبردهای کسب و کار خود سازند، این همکار و یا رابطه تعاملی بین خانواده و کار، اساس استخدام بهترین کارگران و نگهداری آنان و تامین وفاداری و بهره وری لازم برای شرکتها به منظور حفظ موقعیت رقابت آمیز در دنیای جدید اقتصاد محسوب می شود. (نوابی نژاد 1378)
بر این اساس، در پژوهش حاضر رابطه فرسودگی شغلی با کارکردهای خانوادگی کارکنان بانک ملی مورد مطالعه قرار می گیرد. بدین منظور تعدادی از کارمندان این موسسه با استفاده از روشهای علمی مناسب به عنوان نمونه مطالعه انتخاب گردیده و به وسیله پرسشنامه های دقیق و مناسب در زمینه فرسودگی شغلی و کارکردهای خانواده داده ها جمع آوری شده است.
1- Burke & Greenglass 2001
[2]- Bolger
[3]- Cooper
[4]- orthner