تحقیق تفسیر سوره اعلی منقول از کتاب المیزان

تحقیق تفسیر سوره اعلی منقول از کتاب المیزان

فهرست:

نظری بر قرآن

آیات سوره اعلى

ترجمه آیات

مضمون کلمه سوره مبارکه اعلى

بحث روائى

...................................................

بخشهایی از متن:

نظری بر قرآن

کتاب خدا که جدا ساز حق از باطل است ، همه اش حق است و جدى ، نه شوخى ، هر جبارى که کتاب خدا را پشت سر اندازد خدا کمرش را مى شکند، و هر کس به پیروى هواى نفسش به دنبال غیر قرآن رود خدا گمراهش مى سازد، کتاب خدا حبل متین خدا و ذکر حکیم و صراط مستقیم است ، کتاب خدا بازیچه هواها نمى شود، و دانشمندان از معارفش سیر نمى گردند گرونده به آن از هر زبانى که باشد درباره آن دچار اشتباه نمى شود، و از اینکه دشمنان آن را رد کنند کهنه نمى گردد، و عجائبش تمام شدنى نیست ، قرآن همان کتابى است که وقتى جن آن را شنید چاره اى جز این ندید که بگوید: ((انا سمعنا قرانا عجبا یهدى الى الرشد))، هر کس به حکم قرآن سخن گوید راست گفته ، و هر کس به حکم آن حکم کند عدالت ورزیده ، و هر کس به دستوراتش عمل کند پاداش داده مى شود، و هر کس را به سوى قرآنش بخوانند به صراط مستقیمش هدایت کرده اند.

مؤ لف : قریب به این معنا از معاذ بن جبل از رسول خدا (صلى اللّه علیه و آله و سلم ) و مختصر آن از ابن مردویه از على (علیه السلام ) نقل شده .

...

فَذَکِّرْ إِن نَّفَعَتِ الذِّکْرَى

این آیه شریفه به دلیل اینکه حرف ((فاء)) بر سرش آمده ، نتیجه گیرى از مطالب قبل است که رسول خدا (صلى اللّه علیه و آله وسلم ) را دستور مى داد تا نام پروردگارش را منزه بدارد، و وعده اش مى داد که وحى را آنقدر اقراء کند که به هیچ وجه فراموشش نکند، و فطرتش را آنقدر صاف کند که طریقه سهل را از میان همه طریقه ها تشخیص دهد، و همه اینها از شرایط ضرورى یک دعوت دینى است ، و دعوت دینى بدون آنها به ثمر نمى رسد و موثر واقع نمى شود.

و معناى آیه مورد بحث با در نظر داشتن این مطالب چنین مى شود: حال که همه وسایل امتثال امر خود را برایت فراهم نمودیم و تو را اقراء کردیم تا فراموش نکنى ، و تشخیص طریقه سهل را برایت فراهم ساختیم ، پس تو هم هر جا که دیدى تذکر ثمربخش است تذکر بده .

سودمند واقع شدن شرط اساسى تذکره و اشاره به گفتار مفسرین درباره شرط مذکور در این جمله امر به تذکره را مشروط کرده به موردى که تشخیص دهد، تذکره سودمند است ، و این شرطى است بر اساس حقیقت ، چون وقتى تشخیص دهد تذکره سودى ندارد کار لغوى (نظیر ایجاد قنات با آب دستى ) مى شود، و خداى تعالى اجل از آن است که رسول گرامى خود را امر کند به اینکه کار بیهوده کند، پس تذکره در موردى باید استعمال شود که در خود طرف زمینه اى براى تذکر باشد که در این مورد تذکره در نوبت اول دل او را متمایل به حق مى سازد و قهرا تذکره نافع و اقع مى شود، و همچنین در نوبت هاى بعدى هم تمایل او را بیشتر مى سازد، همچنان که فرمود: ((سیذکر من یخشى )) و در موردى که طرف هیچ زمینه اى براى نرم شدن دل ندارد، نوبت اول حجت را بر او تمام مى کند، این نیز نافع است ،

خرید فایل

پایان نامه مبانی فلسفی علامه طباطبائی درتفسیر المیزان

پایان نامه مبانی فلسفی علامه طباطبائی درتفسیر المیزان

پیشگفتار

فرزانگانی که در زندگی، مشعلی از دانش فرا راه انسان‌ها افروخته‌اند، حق عظیمی بر بشریت و حق سپاس و ستایش و قدردانی بر ما دارند. اگر بتوانیم قدرشناس و حق گزار آنان باشیم، گام کوچکی در راه ادای تکلیف انسانی و اسلامی برداشته ایم و با جاودانه ساختن نام و یاد آنان خدمتی به فرهنگ و دانش بشری و احترامی به قله‌های رفیع ایمان و معنویت کرده ایم.

تکریم و بزرگ داشت عالمان و به جاودانگی سپردن سیره و فکر و روش آنان راه‌های گوناگون دارد، از بهترین آن‌ها بیان و بررسی روش‌های علمی آنان است.

فیلسوف و مفسر کبیر مرحوم علامه طباطبایی از چهره های برجسته ای بود که روزگار مانند او را کمتر آورده است. او در تفسیر و فلسفه و مباحث اجتماعی درخشید و آثار گران‌بهایی از خود به‌جا گذاشت که حاکی از تفکر عمیق و نورانی و برهان قاطع اوست، علمای بزرگی را تربیت کرد که در طلیعه آن‌ها شهید آیت الله مطهری، شهید آیت الله بهشتی و علمای دیگر قرار دارند که مشعل علم و دانش را روشن نگه داشتند. استاد شهید مرتضی مطهری در توصیف شخصیت علامه طباطبایی می فرماید، او مردی است که صد سال دیگر تازه باید بنشینند و افکار او را تجزیه و تحلیل کنند و به ارزش او پی ببرند.

آنچه در علامه طباطبایی وجود داشت، جامعیت او در علم، معرفت، ایمان و عمل صالح او بود. علم عمیق برهانی و معرفت دقیق شهودی و عرفانی و نیز اخلاق و شایستگی‌های کرداری و رفتاری او را مستعد و آماده ساخته بود تا از نور قرآنی الهام گیرد و چنین شگفتی‌ای از علم و کمالات را ایجاد کند. مجموعۀ صفات یاد شده که سیرۀ علمی و عملی آن نادرۀ دوران را تشکیل و شخصیت حقیقی و ارکان وجودی او را شکل می‌دهد از او تندیس فرزانگی و مجسمۀ علم و اخلاق ساخت. تراوشات بیانی و نوشتاری علامه طباطبایی نشان دهنده دریای وجودی وی است. او شخصیت جامعی بود که ظرف فلسفه و عرفان و تفسیر را از مظروف دینی پر ساخت و با بال عقل و نقل منتشر کرد.

کتب فلسفی علامه بدایة الحکمه و نهایة الحکمه، ستون‌های استوار مباحث فلسفی است که برای تدریس در حوزه های علمیه به قلم تحریر درآمده است.

همچین رسائل و کتب دیگر ایشان هر یک نشان دهنده توجه بی‌حد این متفکر و اندیشمند ممتاز به مسائل مهم جهان اسلام و علی الخصوص تشیع بوده است، اما شهرت عمده او بیشتر در زمینه تفسیر و فلسفه است. درخشان‌ترین اثر مرحوم علامه تفسیر کبیر المیزان و نام عزیز او با تفسیر جاودانه اش المیزان قرین گشته است. و بسیاری علامه طباطبایی را با عنوان صاحب المیزان می شناسند.

تفسیر ارزشمند المیزان به حق بر تارک تفاسیر شیعه می درخشد. شخصیت ممتاز علمی نویسنده و پاره ای ویژگی‌های منحصر به فرد اثر، اعتباری خاص به این تفسیر بخشیده است. سه ویژگی‌ این اثر شریف قابل توجه است:

نخست، اسلوب تفسیری آن است. المیزان با روش تفسیر قرآن به قرآن، بر آن است که آیات قرآنی را در ارتباط با هم بنگرد و تیرگی ها و ابهامات فهم هر آیه را به مدد وضوح آیات دیگر برطرف کند.

خصوصیت دوم، اشتمال بر مباحث مستقل روایی است. علامه به ذکر روایات مربوط به هر آیه اکتفا نمی‌کند، بلکه روایت را با روایت در می آمیزد و میزان ارتباط مضمون آن‌ها را با ظاهر آیات بررسی می‌کند و صحت و سقم آن را از هم باز می شناسد. افزون بر این، در موارد فراوانی با بیانی لطیف و دقیق میان مضامین به ظاهر مختلف آن‌ها الفت و وفاق ایجاد می‌کند.

ویژگی سوم المیزان آن است که تنها به برکشیدن نقاب از چهرۀ معانی آیات اکتفا نمی‌کند و در کنار برطرف کردنی ابهامات و معضلات تفسیری و ایضاح معانی آیات قرآنی به پاسخگویی مسائل اعتقادی و فقهی و فلسفی و اجتماعی همت می‌گمارد. مرحوم علامه در المیزان چه در ضمن بررسی آیات و چه در قالب مباحث مستقل فلسفی به تحلیل عقلانی و برهانی آیات و پاسخگویی به نیازهای فکری جامعه پرداخته است. در این مقاله درصدد بررسی تلاش حضرت علامه هستیم.

شاید در برخورد ابتدایی با المیزان و مجموعه‌ای از مباحث فلسفی آن که به مناسبت‌های مختلف و تحت عناوین متعدد در ذیل برخی آیات شریفه قرآن مطرح شده است، به ذهن متبادر شود که علامه آیات شریفه را به تاویل برده و از آن‌ها تفسیری فلسفی ارائه کرده است، اما این که این قضاوت تا چه اندازه مطابق با واقع است، از سوالاتی است که این مجموعه تحقیقی می‌خواهد به آن پاسخ دهد.

روش تفسیری علامه طباطبایی آنچنان که خود ایشان فرموده‌اند، تفسیر قرآن به قرآن است که شیوۀ ائمه طاهرین علیه السلام است. علامه روش‌های تفسیری مختلف را شایسته نمی‌داند چرا که نتیجه بحث‌های علمی، فلسفی و غیر از آن را از خارج می‌گیرندو بر مضمون آیات تحمیل می‌کنند و لذا سر از تطبیق بیرون می آورد. در این شیوۀ بحث بسیاری از حقایق قرآن که خود هدی للعالمین است (تبیان کل شی) باید از جای دیگری روشنی بگیرد. و وسیله هدایتی از خارج بخواهد.

از نظر علامه، مورد پسند قرآن نیست که یک مسئله را به طور مستقل طرح کنیم، مورد بحث علمی یا فلسفی قرار دهیم، نتیجه آن را به منزله یک حقیقت مسلم بپذیریم و آیات را بر آن حمل کنیم. آوردن بحث‌های جداگانه در جای مناسب و به طور مستقل شیوه ای است که بر زیبایی و اتقان تفسیر ایشان افزوده است و شائبه تحمیل و تطبیق در آن نیست. این واقعیت نیز غیر قابل انکار است که انسانی که عمری را در مباحث عقلی و نظری سپری کرده و ذهن و نظام فکری او به مثابه یک ذهن فلسفی شکل گرفته است، به طور طبیعی در اظهار نظر و تفسیر متن دینی نیز ذهن فلسفی او بی تاثیر نخواهد بود، به ویژه این که علامه خود یک فیلسوف صاحب نظر و از پیروان حکمت متعالیه است.

فهرست مطالب

پیشگفتار...................................................................................................................... 1

فصل اول: کلیات

1-1 جایگاه علم تفسیر در میان مسلمانان ....................................................................... 6

2-1 تعریف تفسیر ....................................................................................................... 7

3-1 دلیل نیاز به تفسیر ................................................................................................. 8

4-1 پیدایش تفسیر ....................................................................................................... 9

5-1 داناترین صحابه به معانی قرآن ............................................................................... 10

6-1 اهل بیت آگاه به معانی قرآن ................................................................................... 11

7-1 مفسران صحابی .................................................................................................... 13

8-1 عبدالله بن مسعود................................................................................................... 14

9-1 اُبَیْ بن کعب ......................................................................................................... 15

10- 1عبدالله بن عباس ................................................................................................. 15

11-1 ویژگی تفسیر صحابه ........................................................................................... 16

12-1 مکتب تفسیری مفسران آگاه ................................................................................. 17

13-1 شکل گیری مکاتب تفسیری ................................................................................. 18

14-1 تاویل گرایی فصل مشترک همه مکاتب تفسیری .................................................... 20

15-1 مکاتب تفسیری.................................................................................................... 22

16-1 مکتب روایی محض ............................................................................................ 22

17-1 مکتب کلامی ...................................................................................................... 24

18-1 مکتب عرفانی ..................................................................................................... 25

19-1 معروف‌ترین تفاسیر عرفانی ................................................................................. 26

20-1 مکتب فلسفی...................................................................................................... 27

21-1 تفسیر المیزان ...................................................................................................... 30

22-1 روش تفسیری المیزان ......................................................................................... 32

23-1جنبه روایی المیزان ............................................................................................... 34

24-1 جنبه عقلی المیزان ............................................................................................... 37

25-1 جنبه فلسفی المیزان ............................................................................................. 38

فصل دوم: خداشناسی

1-2 خداشناسی ........................................................................................................... 45

2-2 ضرورت بحث ..................................................................................................... 46

3-2 برهان صدیقین ...................................................................................................... 49

4-2 تحقیق .................................................................................................................. 52

5-2 صفات الهی .......................................................................................................... 53

6-2 انقسام صفات ....................................................................................................... 56

7-2 عینیت صفات با ذات ............................................................................................ 57

8-2 تحقیق................................................................................................................... 58

9-2 توحید................................................................................................................... 58

10-2 تحقیق................................................................................................................. 60

11-2 توحید در ربوبیت................................................................................................. 60

12-2 توحید در الوهیت................................................................................................. 61

13-2 تحقیق................................................................................................................. 63

14-2 علم الهی ............................................................................................................ 63

15-2 چگونگی علم خدا به اعمال انسان ......................................................................... 68

16-2 تحقیق................................................................................................................. 68

17-2 قضا و قدر ......................................................................................................... 69

18-2 نظرات مختلف در مورد قضا و قدر ...................................................................... 71

19-2 شبهه فخر رازی .................................................................................................. 74

20-2 تحقیق................................................................................................................. 76

21-2 عدل الهی ........................................................................................................... 77

22-2 وجود شر در عالم ............................................................................................... 78

23-2 تحقیق ................................................................................................................ 80

24-2 آیا فعل خداوند تابع مصلحت است؟ .................................................................... 81

25-2 تحقیق................................................................................................................. 82

26-2 اثر صادر از خداوند واحد و مطلق است. ............................................................... 82

27-2 تحقیق................................................................................................................. 84

28-2 تنها خدا در ذات خود استقلال دارد. ..................................................................... 84

فصل سوم: نبوت

1-3 نبوت ................................................................................................................... 87

2-3 تحقیق................................................................................................................... 87

3-3 تفاوت نبی و رسول .............................................................................................. 88

4-3 تحقیق................................................................................................................... 89

5-3 اثبات نبوت............................................................................................................ 89

6-3 تقریر برهان اول .................................................................................................... 90

7-3 تحقیق .................................................................................................................. 90

8-3 تقریر برهان دوم ................................................................................................... 92

9-3 تحقیق .................................................................................................................. 93

10-3 بررسی یک شبهه و تقریر برهان سوم .................................................................... 93

11-3 تحقیق ................................................................................................................ 94

12-3 خصایص نبوت ................................................................................................... 95

13-3 وحی.................................................................................................................. 95

14-3 راههای کسب معرفت ......................................................................................... 96

15-3 وحی در اصطلاح حکما....................................................................................... 97

16-3 انواع وحی ......................................................................................................... 98

17-3 اعجاز.................................................................................................................. 99

18-3 تحقیق ................................................................................................................ 101

19-3 معجزه در قرآن ................................................................................................... 102

20-3 تحقیق ................................................................................................................ 104

21-3 معجزه پیامبر اسلام .............................................................................................. 105

22-3 جهات اعجاز قرآن .............................................................................................. 106

23-3 تحقیق ................................................................................................................ 107

24-3 معجزاتی دربارۀ قوم بنی اسرائیل ........................................................................... 107

25-3 تحقیق ................................................................................................................ 109

26-3 عصمت انبیاء....................................................................................................... 109

27-3 تحقیق................................................................................................................. 112

28-3 یک شبهه ........................................................................................................... 112

29-3 تحقیق ................................................................................................................ 113

فصل چهارم: معاد

1-4 معاد ..................................................................................................................... 115

2-4 چگونگی معاد ....................................................................................................... 116

3-4 تحقیق................................................................................................................... 117

4-4 اثبات ضرورت معاد .............................................................................................. 118

5-4 برهان عدالت ........................................................................................................ 118

6-4 تحقیق .................................................................................................................. 119

7-4 برهان رحمت ....................................................................................................... 121

8-4 تحقیق................................................................................................................... 122

9-4 برهان غایت........................................................................................................... 122

10-4 تجسم اعمال........................................................................................................ 123

11-4 تحقیق................................................................................................................. 127

12-4 خلود در عذاب.................................................................................................... 127

13-4 دیدگاه علماء....................................................................................................... 129

14-4 دیدگاه محدثان..................................................................................................... 129

15-4 دیدگاه متکلمان.................................................................................................... 129

16-4 اشکالات خلود..................................................................................................... 132

17-4 تحقیق ................................................................................................................ 135

18-4 شفاعت .............................................................................................................. 135

19-4 مفهوم شفاعت .................................................................................................... 136

20-4 اشکالات شفاعت ................................................................................................ 136

21-4 پاسخ به اشکالات ................................................................................................ 140

22-4 شفاعت کنندگان .................................................................................................. 141

23-4 شفاعت به چه چیزهایی تعلق می‌‌گیرد؟.................................................................. 142

24-4 شرایط شفاعت کنندگان ....................................................................................... 142

25-4 چه موقع شفاعت گناهان را از بین می برد. ............................................................ 142

26-4 شفاعت شامل چه کسانی می‌شود. ......................................................................... 143

27-4 تحقیق ................................................................................................................ 143

فهرست منابع............................................................................................................... 145

خرید فایل

تحقیق در مورد تفسیر المیزان سوره نساء

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب *   فرمت فایل :Word ( قابل ویرایش و آماده پرینت )    تعداد صفحه57   تفسیر سوره نساء آیه 1   بیان آیه   بطورى که از همین آیه (که اولین آیه این سوره است ) برمى آید سوره نساء در مقام بیان احکام زناشوئى است ، از قبیل اینکه : ((چند همسر مى توان گرفت ))، ((با چه کسانى نمى توان ازدواج کرد)) و... و نیز در مقام بیان احکام ارث است و در خلال آیاتش امورى دیگر نیز ذکر شده ، نظیر احکامى از نماز، جهاد، شهادات ، تجارت و غیره و مختصرى هم درباره اهل کتاب سخن رفته است . و مضامین آیاتش شهادت مى دهد بر اینکه این سوره در مدینه و بعد از هجرت نازل شده و از ظاهر آنها بر مى آید که یک باره نازل نشده است ، هر چند که غالب آیات آن بى ارتباط به هم نیستند. و اما آیه مورد بحث با چند آیه بعدش که متعرض حال یتیمان و زنان است فى نفسه به منزله زمین ...

مبانی فلسفی علامه طباطبائی درتفسیر المیزان

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات149   فهرست مطالبپیشگفتار 1فصل اول: کلیات 1-1 جایگاه علم تفسیر در میان مسلمانان 62-1 تعریف تفسیر 73-1 دلیل نیاز به تفسیر 84-1 پیدایش تفسیر 95-1 داناترین صحابه به معانی قرآن 106-1 اهل بیت آگاه به معانی قرآن 117-1 مفسران صحابی 138-1 عبدالله بن مسعود 149-1 اُبَیْ بن کعب 1510- 1عبدالله بن عباس 1511-1 ویژگی تفسیر صحابه 1612-1 مکتب تفسیری مفسران آگاه 1713-1 شکل گیری مکاتب تفسیری 1814-1 تاویل گرایی فصل مشترک همه مکاتب تفسیری 2015-1 مکاتب تفسیری 2216-1 مکتب روایی محض 2217-1 مکتب کلامی 2418-1 مکتب عرفانی 2519-1 معروف‌ترین تفاسیر عرفانی 2620-1 مکتب فلسفی 2721-1 تفسیر المیزان 3022-1 روش تفسیری المیزان 3223-1جنبه روایی المیزان 3424-1 جنبه عقلی المیزان 3725-1 جنبه فلسفی المیزان 38فصل دوم: خداشناسی1-2 خداشناسی 452-2 ضرورت بحث 463-2 برهان صدیقین 494-2 تح ...

مقاله در مورد تفسیر المیزان - ولایت در قرآن کریم تفسیر و بررسی آیات

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب *   فرمت فایل :Word ( قابل ویرایش و آماده پرینت )    تعداد صفحه:29        فهرست مطالب       انا انزلنا التوریه فیها هدی و نور یحکم بها النبیون الذین اسلموا للذین هادوا والربانیون والاخبار بما استحفضوا من کتاب الله وکانوا علیه شهدا فلا تخشوا الناس و اخشون و لا تشتروا بآیاتی ثمناً قلیلاً و من لم یحکم بما انزل الله فاولیئک هم الکافرین .   کتبنا علیهم فیها ان النفس بالنفس والعین بالعین و الا نف بالانف و الاذن  بالاذن و السن و الجروح قصاص فمن تصدق به فهو کفاره له و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک  هم الظالمون .   و لیحکم اهل الانجیل بما انزل الله فیه و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الفاسقون   افحکم الجاهلیه یبغون و من احسن من الله حکماً لقوم یوقنون.   تورات را ...

مبانی فلسفی علامه طباطبائی درتفسیر المیزان

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات149   پیشگفتارفرزانگانی که در زندگی، مشعلی از دانش فرا راه انسان‌ها افروخته‌اند، حق عظیمی بر بشریت و حق سپاس و ستایش و قدردانی بر ما دارند. اگر بتوانیم قدرشناس و حق گزار آنان باشیم، گام کوچکی در راه ادای تکلیف انسانی و اسلامی برداشته ایم و با جاودانه ساختن نام و یاد آنان خدمتی به فرهنگ و دانش بشری و احترامی به قله‌های رفیع ایمان و معنویت کرده ایم.تکریم و بزرگ داشت عالمان و به جاودانگی سپردن سیره و فکر و روش آنان راه‌های گوناگون دارد، از بهترین آن‌ها بیان و بررسی روش‌های علمی آنان است. فیلسوف و مفسر کبیر مرحوم علامه طباطبایی از چهره های برجسته ای بود که روزگار مانند او را کمتر آورده است. او در تفسیر و فلسفه و مباحث اجتماعی درخشید و آثار گران‌بهایی از خود به‌جا گذاشت که حاکی از تفکر عمیق و نورانی و برهان قا ...